Definicja

choroba polegająca na powstawaniu tzw. złogów, czyli
kamieni żółciowych w drogach żółciowych. Kamienie
mogą być pojedyncze lub mnogie, przy czym mogą
powstawać w samym pęcherzyku żółciowym lub w
przewodach żółciowych wskutek wytrącania się z żółci
złogów cholesterolu, bilirubiny, białka, węglanu wapnia i
bilirubinianu wapnia. Kamica pęcherzyka żółciowego
prowadzi często do jego przewlekłego zapalenia. Kamica
przewodów żółciowych może powodować ich częściowe
lub całkowite zatkanie, co prowadzi do żółtaczki
mechanicznej; bywa też przyczyną ostrego zapalenia
trzustki w wyniku zatkania przewodu trzustkowego.

Skala problemu



Szacuje się, że kamica pęcherzyka żółciowego dotyczy 10

—20% populacji, w Polsce około 14%.



Operacje z powodu kamicy pęcherzyka żółciowego i jej

powikłań stanowią najczęstszą przyczynę interwencji

chirurgicznych.



do zwiększenia odsetka zabiegów przyczyniło się

wprowadzenie wideochirurgii jako standardu w leczeniu

kamicy. Zaowocowało to wzrostem ilości zabiegów o

około 35-40% (porównując lata 80 i 90 u.w.).



W latach 1996-1997 w Polsce wykonano około 70000

operacji

z powodu kamicy pęcherzyka żółciowego, z czego około

60% przypadków było zaopatrzonych metodą klasyczna.



USA w tym samym czasie wykonano około 700000

operacji,

w większości metoda laparoskopową.



Kobiety chorują ~3x częściej od
mężczyzn;



Po 70 roku życia % te są znacznie
wyższe;



Kamica objawowa dotyczy tylko 10-
30% nosicieli złogów.

Rodzaje złogów



Cholesterolowe (wytracają się gdy tworzy się
litogenna żółć- zaburzenie prawidłowego stosunku
cholesterolu do kwasów żółciowych i lecytyny).



Barwnikowe: brązowe lub czarne (czarne
charakterystyczne dla marskości wątroby i stanów
hemolitycznych, brązowe jako wynik zakażenia,
enzymy bakteryjne oddzielają bilirubinę, która
następnie łączy się z wapniem).

Jak powstają kamienie żółciowe
?

Przesycenie cholesterolem roztworu prawidłowej żółci

powodować może tworzenie się złogów

cholesterolowych. Istotnym czynnikiem

przyspieszającym powstawanie złogów jest również

zmniejszona zawartość w żółci fosfolipidów i kwasów

żółciowych ,które zabezpieczają żółć przed

wytrącaniem się cholesterolu. Gdy jest ich zbyt mało

powstają kryształki cholesterolu, „obrastające” później

w większe złogi.

Czynniki predysponujące



Płeć żeńska (kobiety chorują 3 razy częściej).



Przebyte ciąże.



Nadmierna otyłość.



Gwałtowne odchudzanie.



Cukrzyca



Zwiększone stężenie insuliny w osoczu u ludzi bez

cukrzycy



Przebyta wagotomia



Marskość wątroby



Długotrwałe żywienie pozajelitowe



Choroby przedłużające pasaż przez jelito cienkie



Choroby hemolityczne (zwiększone ryzyko kamicy

barwnikowej).



Czynniki genetyczne

Objawy

1. Należące do triady Charcota:



ból w nadbrzuszu, może promieniować do

okolicy łopatkowej



gorączka i dreszcze



żółtaczka mechaniczna

2. brak apetytu, nudności, wymioty nie

przynoszące ulgi

Rozpoznanie



Badaniem z wyboru jest

ultrasonografia

. Gdy potrzebne

jest potwierdzenie ostrego zapalenia pęcherzyka

żółciowego,



Należy także wykonać: morfotycznego krwi (leukocytoza

12-15tys. przesunięciem w lewo) oraz pomiar aktywności

amylazy w surowicy krwi, stężenia bilirubiny w surowicy i

aktywności enzymów wątrobowych, EKG i RTG klatki

piersiowej



U chorych z ostrym zapaleniem pęcherzyka żółciowego

mogą być podwyższone aktywność lub stężenie

wymienionych wskaźników:

-fosfatazy zasadowej w surowicy u 23%,
-bilirubiny u 33-45%,
-aminotransferazy asparaginianowej u 40%,
-amylazy u 13-15%.

Leczenie



odżywianie: zalecana jest dieta wątrobowa

(normokaloryczna z ograniczeniem tłuszczu, przy

zwiększeniu spożycia węglowodanów)



leczenie farmakologiczne: leki przeciwbólowe,

rozkurczowe, niekiedy antybiotyki; próby

farmakologicznego rozpuszczenia kamieni (skuteczne

tylko w niektórych przypadkach)



leczenie operacyjne: usunięcie pęcherzyka żółciowego

(cholecystektomia) wraz z kamieniami, ewentualnie

także usunięcie kamieni z przewodów żółciowych, w

wybranych przypadkach możliwe jest wykonanie

zabiegu metodą laparoskopową, a gdy jest to

niemożliwe wykonuje się laparotomię



leczenie endoskopowe: w przypadku kamicy przewodu

żółciowego wspólnego wykonuje się ECPW żółciowego

wspólnego wykonuje się ECPW

Podsumowanie



Typowy pacjent

: otyła kobieta, >65 lat, z

cukrzycą;



Typowy objaw

: nawracająca niedrożność j.

cienkiego;



W badaniu

rtg

: areoangiocholia, cień złogu,

niedrożność;



Przyczyna

: złóg >2,5cm, z przetoki

pęcherzykowo-dwunastniczej;



Leczenie

: cofnięcie zaklinowanego złogu,

wyjęcie złogu przez cięcie na zdrowym
jelicie.