Choroby układu

pokarmowego,

a obciążenie

wysiłkiem

fizycznym.

Małgorzata Andreasik

Agnieszka Domaszewicz

Agnieszka Zwolińska

Gr. U6

Wysiłek fizyczny, a czynność

układu pokarmowego

Prawidłowe funkcjonowanie przewodu

Prawidłowe funkcjonowanie przewodu

pokarmowego jest u sportowców bardzo

pokarmowego jest u sportowców bardzo

istotne. Z jednej strony, układ pokarmowy

istotne. Z jednej strony, układ pokarmowy

odgrywa zasadniczą rolę w dostarczaniu

odgrywa zasadniczą rolę w dostarczaniu

energii, płynów i elektrolitów niezbędnych do

energii, płynów i elektrolitów niezbędnych do

prawidłowego funkcjonowania organizmu

prawidłowego funkcjonowania organizmu

podczas obciążenia wysiłkiem fizycznym. Z

podczas obciążenia wysiłkiem fizycznym. Z

drugiej strony, dolegliwości ze strony przewodu

drugiej strony, dolegliwości ze strony przewodu

pokarmowego mogą istotnie upośledzić

pokarmowego mogą istotnie upośledzić

wydolność fizyczną zawodników i wpływać

wydolność fizyczną zawodników i wpływać

negatywnie na uzyskiwane wyniki sportowe.

negatywnie na uzyskiwane wyniki sportowe.

Wysiłek fizyczny, a czynność

układu pokarmowego



Dolegliwości górnego odcinka układu

Dolegliwości górnego odcinka układu

pokarmowego

pokarmowego

: brak apetytu, zgaga, uczucie goryczy w

: brak apetytu, zgaga, uczucie goryczy w

ustach, nieprzyjemny smak w ustach, odbijanie, piekące

ustach, nieprzyjemny smak w ustach, odbijanie, piekące

bóle w klatce piersiowej w okolicy zamostkowej,

bóle w klatce piersiowej w okolicy zamostkowej,

nudności wymioty, bóle nadbrzusza.

nudności wymioty, bóle nadbrzusza.



Dolegliwości dolnego odcinka przewodu

Dolegliwości dolnego odcinka przewodu

pokarmowego:

pokarmowego:

ból brzucha, wzdęcia, zaburzenia oddawania stolca

ból brzucha, wzdęcia, zaburzenia oddawania stolca

częściej pod postacią biegunek, rzadziej zaparć, stolce

częściej pod postacią biegunek, rzadziej zaparć, stolce

podbarwione krwią.

podbarwione krwią.

Wysiłek fizyczny, a czynność

układu pokarmowego

Umiarkowany wysiłek fizyczny (np. 30-

Umiarkowany wysiłek fizyczny (np. 30-

minutowy marsz na bieżni z natężeniem

minutowy marsz na bieżni z natężeniem

odpowiadającym 20-26-% maksymalnego

odpowiadającym 20-26-% maksymalnego

zużycia tlenu [VO2max]) przyśpiesza

zużycia tlenu [VO2max]) przyśpiesza

motorykę przewodu pokarmowego i nasila

motorykę przewodu pokarmowego i nasila

opróżnianie żołądka z treści pokarmowych,

opróżnianie żołądka z treści pokarmowych,

podczas gdy bardziej wytężony wysiłek (np.

podczas gdy bardziej wytężony wysiłek (np.

30-minutowy marsz na bieżni z natężeniem

30-minutowy marsz na bieżni z natężeniem

rzędu 75% VO2max) wydłuża fazę

rzędu 75% VO2max) wydłuża fazę

opróżnienia żołądka z pokarmów, przede

opróżnienia żołądka z pokarmów, przede

wszystkim tych o konsystencji stałej.

wszystkim tych o konsystencji stałej.

Wirusowe

Zapalenie

Wątroby

(WZW)

(WZW)

Wirusowe zapalenie wątroby

typu A

(,,żółtaczka typu A”)

Czynniki ryzyka:
-bliskie kontakty z chorym,
-podróż do kraju występowania HAV

( np.

basen Morza Śródziemnego, kraje
wschodniej Europy i Rosja,)
-spożywanie owoców morza, zwłaszcza

skorupiaków i surowych ostryg.

Wirusowe zapalenie wątroby

typu A

(,,żółtaczka typu A”)

Objawy:

-

dyspeptyczne - od braku apetytu, po
nudności, biegunkę i wymioty,

-

żółtaczka,

-

powiększenie wątroby,

Wirusowe zapalenie wątroby

typu A

(,,żółtaczka typu A”)

Rodzaje szczepionek:
-szczepionka przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B,
-szczepionka uodparniająca na zakażenie wirusem HAV.

Jak szczepić?
-należy przyjąć dwie dawki szczepionki w schemacie pierwsza dawka,

następna 6 do 12 miesięcy od pierwszej (szczepionka przeciw WZW A),

-trzy dawki w schemacie pierwsza dawka, następna po 1 miesiącu, a kolejna
6- 12 miesięcy od pierwszej dawki (szczepionka przeciwko WZW A i B).

Wystarczającą odporność uzyskuje się już po ok. 2 tygodniach od drugiej

dawki.

Wirusowe zapalenie wątroby

typu A

(,,żółtaczka typu A”)

W odróżnieniu od zapaleń

wątroby typu B lub C, w przypadku

zakażenia WZW typu A nie dochodzi

do przewlekania się zakażenia, które

może prowadzić do marskości wątroby

lub do pierwotnego raka wątroby.

Wirusowe zapalenie wątroby

typu B

tzw. ,,żółtaczka wszczepienna”

Liczba przewlekle zakażonych HBV w Polsce

wynosi~ 700 000 osób, z przewagą płci męskiej.

Rodzaje WZW typu B:
-ostre,
-przewlekłe.

Wirusowe zapalenie wątroby

typu B

tzw. ,,żółtaczka wszczepienna”

Czynniki ryzyka:

  -

Bezpośredni kontakt uszkodzonej skóry lub śluzówek ze

skażonymi, nieodpowiednio wysterylizowanymi
narzędziami medycznymi,
  -Używania przedmiotów higieny osobistej osoby zakażonej,
  -Stosunku płciowego  bez zabezpieczenia z osobą zakażoną

wirusem,
-Używania skażonych igieł i strzykawek przy dożylnym
przyjmowaniu narkotyków,
-Przeniesienia wirusa z matki na dziecko w okresie

okołoporodowym.

Wirusowe zapalenie wątroby

typu B

tzw. ,,żółtaczka wszczepienna”

objawy występują tylko u ok. 40-50% zakażonych

-najbardziej żółtaczka

Objawy okresu ostrego
-Mogą przypominać grypę (występują bóle mięśniowe, bóle
stawowe, uczucie ogólnego rozbicia i osłabienia, gorączka),
-lekkie zatrucie pokarmowe (brak apetytu, nudności,  niechęć
do papierosów)

-ściemnienie moczu i odbarwienie stolca.

Objawy okresu przewlekłego:
- mogą być niezauważalne.
-ciągłego zmęczenia, nieadekwatne do wykonywanych
czynności.

Wirusowe zapalenie wątroby

typu C

(,,żółtaczka typu C”)

Czynniki ryzyka:

-Bezpośredni kontakt uszkodzonej skóry lub śluzówek ze
skażonymi, nieodpowiednio wysterylizowanymi narzędziami

medycznymi,
  -Używania przedmiotów higieny osobistej osoby zakażonej,
-Stosunku płciowego  bez zabezpieczenia z osobą zakażoną

wirusem,
-Używania skażonych igieł i strzykawek przy dożylnym

przyjmowaniu
narkotyków,
-Przeniesienia wirusa z matki na dziecko w okresie

okołoporodowym.

Liczba przewlekle zakażonych HCV w Polsce

wynosi~ 750 000 osób, z przewagą płci męskiej.

Wirusowe zapalenie wątroby

typu C

(,,żółtaczka typu C”)

Objawy:
-bóle mięśniowo-stawowe,
-osłabienie,
- nudności,
- trudności z koncentracją,
- niepokój lub depresję,
-zmniejszenie masy ciała,
-zmianę zabarwienia moczu,
-świąd skóry .

Choroba wrzodowa żołądka i

dwunastnicy

To przewlekła choroba charakteryzująca się

występowaniem jednego lub kilku wrzodów

trawiennych czyli ubytków w błonie śluzowej,

błony podśluzowej i blaszki mięśniowej

żołądka lub dwunastnicy, powstała na skutek

zachwiania równowagi między zdolnością

ochronną błony śluzowej, a działaniem

czynników agresji np. soku żołądkowego

Występowanie

-

najczęstsza choroba przewodu

pokarmowego. Występuje u około
5-10% całej dorosłej populacji.

- Mężczyźni chorują ponad dwa
razy częściej niż kobiety (wrzody
dwunastnicy)

- Ponad 60% wrzodów
zlokalizowanych jest w
dwunastnicy

-Choroba może wystąpić w
każdym wieku, chociaż najczęściej
pomiędzy 25-55 rokiem życia.

- U dzieci występuje rzadziej,
obserwuje się jednak stałe
narastanie liczby zachorowań oraz
częstsze jej występowanie u coraz
młodszych osób.

-Owrzodzenia żołądka
lokalizują się zazwyczaj w
części przedodźwiernikowej
żołądka (końcowa część
żołądka) w odźwierniku, w
okolicy kąta żołądka i
krzywiźnie mniejszej.
Nietypowe umiejscowienie
wrzodu np na krzywiźnie
dużej budzą podejrzenie
raka żołądka, lub zespołu
Zollingera-Ellisona

- Wrzody dwunastnicy
najczęściej dotyczą przedniej
ściany opuszki, lokalizują się
zazwyczaj zaraz za
odźwiernikiem, niekiedy w
postaci dwóch położonych
naprzeciwko siebie wrzodów

Umiejscowienie

Główne przyczyny
choroby:

- zakażenie Helicobacter pylori
- czynniki genetyczne
- palenie papierosów
- niesteroidowe leki
przeciwzapalne

Helicobacter pylori

- jest podłużną bakterią o długości zaledwie kilku
mikronów. Jest zakończona kilkoma (2 do 6)
pojedynczymi rzęskami (witkami).

- osiedla się tylko na powierzchni błony śluzowej
wyściełającej żołądek lub na błonie śluzowej
dwunastnicy lub przełyku

- charakterystyczną cechą jest wytwarzanie przez nią
pewnego enzymu, nazywanego ureazą, pobudzającego
chemiczne rozkładanie mocznika i w ten sposób
bakteria zobojętnia żrący kwas żołądkowy

-

wytwarza również liczne

toksyny, które powodują
zapalenie i uszkodzenie błony
śluzowej.

-

główną drogą zakażenia są

wydzieliny i wydaliny (ślina, kał)

Inne czynniki

Innymi rzadkimi czynnikami mogącymi
spowodować owrzodzenie żołądka lub jelit
są:

- radioterapia
- napromieniowanie
- infekcje bakteryjne lub wirusowe
- zwężenie dwunastnicy
- sterydoterapia

-nadczynność przytarczyc

Zaostrzać przebieg choroby ponadto mogą
nieprawidłowa dieta, spożywanie alkoholu
oraz stres i inne czynniki psychologiczne

.

Objawy:

-ból zlokalizowany w nadbrzuszu – pojawia się zwykle 1–3
godziny po

posiłku (wrzody żołądka), ustępuje po spożyciu

pokarmu lub zażyciu leków zobojętniających kwas solny.
Często bóle występują w nocy lub nad ranem – na czczo
(wrzody

dwunastnicy).

Nawracają co kilka

miesięcy (nasilenie dolegliwości wiosną i jesienią).
- pieczenie występujące za mostkiem (tzw. zgaga)
- nudności, wymioty
- kwaśne lub gorzkie odbijanie
- brak apetytu
- niesmak w ustach
- zaparcia na przemian z biegunkami
- spadek masy ciała
- wzdęcie, uczucie pełności
- czkawka

Rozpoznanie:

Chorobę wrzodową w większości przypadków

można rozpoznać na podstawie typowych

objawów. Przeprowadzane przez lekarza

badanie fizykalne może wykazać bolesność

uciskową w nadbrzuszu środkowym (czynna

nisza wrzodowa żołądka).

Najpewniejszym badaniem pozwalającym w

blisko 100% prawdopodobieństwem

rozpoznać

zaostrzenie choroby wrzodowej

jest

badanie endoskopowe – gastroskopia.

Powikłania:

-

krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego

(krwawienia lub krwotoki spowodowane przerwaniem
ścian naczyń krwionośnych)

Objawy: krwiste bądź fusowate wymioty, stolce

smoliste, objawy wstrząsu hipowolemicznego

-

niedokrwistość będąca wynikiem przewlekłych

krwawień
- perforacja ściany żołądka

Objawy: gwałtowny ból brzucha, nudności,

wymioty, deskowato napięte mięśnie jamy brzusznej, w
rtg obecność wolnego gazu pod kopułą przepony, objawy
rozlanego zapalenia otrzewnej.

-

zwężenie odźwiernika

Objawy: gwałtowny ból brzucha, nudności,

wymioty, deskowato napięte mięśnie jamy brzusznej, w
rtg obecność wolnego gazu pod kopułą przepony, objawy
rozlanego zapalenia otrzewnej

.

Leczenie:

-Podstawą leczenia wrzodów
trawiennych, które powstały w
wyniku infekcji bakterią
Helicobacter pylori jest leczenie
antybiotykami (erydykacja
Helicobacter pylori).

-leki hamujące wydzielanie kwasu
solnego

-operacje chirurgiczne w
przypadku wystąpienia powikłań
choroby wrzodowej

Pomocnicze znaczenie ma

właściwa dieta, zaprzestanie

palenia papierosów i unikanie

niektórych leków

wrzodotwórczych.

Produkty nasilające
dolegliwości:

•

kawa, herbata, napoje gazowane

• potrawy ciężkostrawne

• cebula

• pikantne przyprawy

• smażone oraz tłuste potrawy

Zasady żywienia:

• regularne przyjmowanie niewielkich
posiłków

• spożywanie posiłków powoli w
spokojnej atmosferze

• spożywanie potraw umiarkowanie
ciepłych

Refluks żołądkowo-

przełykowy

(ang. gastroesophageal reflux disease ,

w skrócie

GERD)

To schorzenie, polegające na

nieprawidłowym cofaniu się kwaśnej

treści żołądkowej do przełyku, z

powodu niesprawności zwieracza

dolnego przełyku.

To wsteczne zarzucanie treści

żołądkowej, które wywołuje

dokuczliwe objawy i/lub powikłania.

Za główne czynniki

patogenetyczne uważa się:

-występowanie przedłużonego czasu
relaksacji dolnego zwieracza przełyku (na
rysunku przedstawiony jako połączenie
żołądkowo-przełykowe), co prowadzi do
zarzucania i długotrwałego zalegania
kwaśnej treści żołądkowej lub zasadowej
treści jelitowej w przełyku.

-zaburzenia opróżniania żołądka,
-otyłość,
-ciąża.

Rozwojowi GERD sprzyja przepuklina

rozworu przełykowego

.

Obraz endoskopowy

zwężenia przełyku

blisko jego

połączenia z

przełykiem.

Objawy dzielimy na:

typowe (przełykowe) nietypowe
(pozaprzełykowe)

•

zgaga ( pieczenie,

palenie za mostkiem)

• puste odbijanie
• cofanie się treści
żołądkowej do przełyku

• dolegliwości nasilają
się w pozycji leżącej na
wznak, przy pochylaniu
się i podczas parcia,
zwłaszcza po obfitym
lub tłustym posiłku.

•

chrypka, szczególnie

poranna (spowodowana
drażnieniem strun
głosowych przez
zarzucaną treść
żołądkową),

•suchy kaszel lub
świszczący oddech –
objawy jak w astmie,

•ból w klatce piersiowej
– najczęstsza (50%)
przyczyna niesercowego
bólu zamostkowego.

Powikłania:

• zwężenie przełyku, na skutek długotrwałego
stanu

zapalnego

• owrzodzenie
• krwawienie z owrzodzenia
• perforacja owrzodzenia
• przełyk Barretta (pojawia się nieprawidłowy
nabłonek w

dolnym odcinku przełyku,

jest stanem

przedrakowym )

Leczenie:

a)Zachowawcze – podawanie leków

zmniejszających kwaśność soku

żołądkowego

b) Chirurgiczne - stosowane w

przypadku powikłań lub nieudanego
leczenia

zachowawczego

Postępowanie niefarmakologiczne -

polega na:

- zmniejszenie masy ciała u chorych

z nadwagą lub otyłością

- uniesienie wezgłowia łóżka

- unikanie przyjmowania pozycji leżącej

przez 2-3 godz. po posiłku

- zaprzestanie palenia tytoniu

- unikanie pokarmów wywołujących refluks -

kawa, alkohol, czekolada, pokarmy tłuste

- unikanie pokarmów kwaśnych, które wywołują

zgagę - cytrusy, napoje gazowane, ostre przyprawy

Refluks żołądkowo-przełykowy a

wysiłek fizyczny

-

intensywny wysiłek może wywołać objawy

GERD

- biegi i pływanie mogą być przyczyną

dolegliwości związanych z rozluźnieniem

zwieracza przełyku

- leczenie polega na ograniczeniu spożycia

pokarmów na kilka godzin przed rozpoczęciem

ćwiczeń

Wrzodziejące zapalenie jelita

grubego



WZJG jest rozlanym nieswoistym
procesem zapalnym błony śluzowej
odbytnicy lub odbytnicy i okrężnicy ,
prowadzącym w niektórych
przypadkach do powstania
owrzodzeń .

Epidemiologia :



Choroba występuje na całym świecie



Zapadalność ~ 10/100 000/rok



Szczyt zachorowalności przypada na
wiek 20 -40 lat

Etiologia i patogeneza



WZJG należy do grupy nieswoistych
zapaleń jelit o niewyjaśnionej etiologii .



W etiopatogenezie uczestniczą czynniki
:

1)

Genetyczne

2)

Środowiskowe

3)

Immunologiczne



Zmiany w WZJG mogą być
ograniczone do odbytnicy lub szerzą
się proksymalnie w sposób ciągły ,
obejmując w ciężkich przypadkach
część lub całą okrężnicę , a niekiedy
nawet dalszy odcinek jelita krętego.

Objawy podmiotowe :



biegunka i domieszka krwi w kale



liczba wypróżnień sięga do 20 na dobę.



u chorych ze zmianami ograniczonymi
do odbytnicy rytm wypróżnień może
być prawidłowy ,a nawet występuje
zaparcie.



krwawienie z dolnego odcinka
przewodu pokarmowego

Objawy przedmiotowe :



odwodnienie



tachykardia



obrzęki



rozlana lub miejscowa bolesność
uciskowa jamy brzusznej



gorączka

Przebieg naturalny



WZJG jest chorobą przewlekłą ,

przebiegającą najczęściej pod postacią

ostrych rzutów trwających od kilku tygodni

do kilku miesięcy , przedzielonych okresami

pełnej remisji.



Przyczyny nawrotów:

-

stres psychiczny

-

zmiany w sposobie odżywiania

-

leki przeciwbólowe

-

zakażenia jelitowe oraz innych narządów

leczone antybiotykami

-

wiek (> 50 r.ż )

Rozpoznanie



Rozpoznanie ustala się na
podstawie:

-

Obrazu endoskopowego jelita
grubego

-

Wyniku badania histologicznego
wycinka błony śluzowej

Klasyfikacja ciężkości rzutów

choroby według kryteriów wg

Truelove’a i Wittsa :

1)

Lekkie - ≤4 wypróżnienia na dobę z małą

domieszka krwi , bez gorączki, tachykardii i

niedokrwistości

2)

Ciężkie - ≥6 wypróżnień na dobę z dużą

domieszka krwi ,gorączka > 37,8⁰C

,tachykardia > 90 /min ,stężenie

hemoglobiny < 10,5 g/dl i OB. > 30 mm po

1 h

3)

Średnio ciężkie – cechy pośrednie między

rzutami lekkim i ciężkim

Leczenie ostrego rzutu :

1.Rzut lekki:

-

leczenie odbywa się w warunkach
ambulatoryjnych

-

nie zaleca się ograniczeń w normalnym
trybie życia ani też szczególnej diety

-

stosuje się sulfasalazynę i jej analogi
podawane doustnie

2) Rzut średnio ciężki:

- stosuje się leczenie szpitalne

-

dostarczamy odpowiednią ilość kalorii i
białka

- eliminujemy z diety mleko

-

niekiedy konieczne staje się przetoczenie
krwi

-

uzupełniamy niedoboru elektrolitowych
drogą dożylną

-

podajemy min. GKS ,sulfasalazynę

3) Rzut ciężki :

-

ciężki rzut wymaga hospitalizacji

-

uzupełnienia niedoboru pozajelitowo
(woda, albumina , elektrolity, krwinki)

-

stosowanie GKS i niekiedy antybiotyków

-

czasem stosujemy dożywienia pozajelitowe

-

czas intensywnego leczenia wynosi 7- 10
dni

-

jeśli nie uzyskujemy poprawy, to chory
powinien być leczony operacyjnie

Leczenie podtrzymujące:

1.

Leczenie niefarmakologiczne:

-

unikanie stresów

-

unikanie antybiotyków doustnie

-

unikanie leków przeciwbólowych

-

usuwanie mleka z diety

2. Leczenie farmakologiczne :

-

podawanie sulfasalazynę i preparaty

kwasu 5 –aminosalicylowego

-

Leczenie operacyjne :

Wskazania:

1.

Utrzymywanie się objawów WZJG

2.

Rak lub zmiany przed rakowe w jelicie

grubym

3.

Zahamowanie wzrastania z opóźnieniem

dojrzewania płciowego dzieci

4.

Niektóre powikłania miejscowe (zwężenie

okrężnicy) lub pozajelitowe (zgorzelinowe

zapalenie skóry ,postępujące choroby

miąższu wątroby i dróg żółciowych)

Rokowanie:



Wśród chorych na WZJG umieralność
jest większa niż w populacji ogólnej;



Poza pierwszym rokiem trwania
choroby

~90 % chorych jest zdolnych do pracy;



WZJG jest poważna chorobą o trudnym
do przewidzenia przebiegu i niepewnym
rokowaniu ;



Pełne wyleczenie jest niemożliwe.

Zespół jelita drażliwego

(IBS)



Jest przewlekłą chorobą jelita
cienkiego i grubego, objawiającą się
bólem brzucha i zaburzeniami rytmu
wypróżnień , które nie są
uwarunkowane zmianami
organicznymi lub biochemicznymi .

Epidemiologia



Objawy IBS występują u 10 – 20 %
całej populacji.



Choroba zaczyna się przeważnie w
wieku 30 – 40 lat .



Częściej u kobiet niż u mężczyzn.

Etiologia i patogeneza



Przyczyna IBS nie jest znana.
Najważniejszymi czynnikami
patofizjologicznymi są :

1.

Zaburzenia czucia trzewnego i
czynności jelit;

2.

Zaburzenie regulacji osi mózg- jelito ;

3.

Przebycie biegunki infekcyjnej
,zwłaszcza bakteryjnej .

Obraz kliniczny



Przebieg IBS jest przewlekły i
nawracający .W zależności od
dominujących objawów można
wyróżnić postaci :

1.

biegunkową

2.

z dominującym zaparciem

3.

mieszaną

Objawy przedmiotowe i

podmiotowe :

1.

ból brzucha – stały lub nawracający

2. biegunka lub zaparcie stolca
3. wzdęcie brzucha
4. domieszka śluzu w kale
5. nudności, wymioty i zgaga
6. objawy ogólne: ból głowy i uczucie

zmęczenia

7. zaburzenia miesiączkowania i

częstomocz u kobiet

Rozpoznanie

Rozpoznanie odbywa się na podstawie

stwierdzenia typowych objawów i wykluczenia

chorób organicznych.

Pomocne są tzw. Kryteria Rzymskie II, według

których IBS należy rozpoznać, gdy w ciągu

ostatnich 12stu miesięcy co najmniej przez 12

tygodni występował dyskomfort lub ból brzucha ,

który miał co najmniej dwie z następujących 3

cech:

1)

ustępował po wypróżnieniu

2)

jego pojawienie wiązało się ze zmiana częstości

wypróżnień

3)

jego pojawienie wiązało się ze zimną wyglądu

stolca

Leczenie :

1.

Zasady ogólne:

Podstawą leczenia IBS jest dobra

współpraca między lekarzem i chorym .

2. Dieta :



Należy spożywać otręby pszenne 1-2

łyżki stołowe (2-3x dzień)



Metylocelulozę



Należy unikać potraw zawierających

dużo węglowodanów oraz wzdymających

:

-

fasola, kapusta i brukselka

Rokowanie



Rokowanie co do wyleczenia jest
niepomyślne. U większości chorych
objawy uporczywie nawracają
.Choroba ma jednak łagodny
przebieg i nigdy nie prowadzi do
wyniszczenia ani innych poważnych
konsekwencji .

Zaburzenia funkcjonowania

jelit obserwowane u

sportowców:



biegunka



ból brzucha (także pod postacią tzw.

Kolek wątrobowych)



oddawanie ciemnych, podbarwionych

krwią stolców.

Ich przyczyną są najczęściej zmiany

zapalne w obrębie śluzówki mięśni jelit

(w ponad 80 % spowodowanych

niedokrwieniem) i/lub czynnościowe

zaburzenia jelit.



Niedokrwienie jelit podczas wysiłku
fizycznego może rzadziej prowadzić do
rozwoju krwotocznego zapalenia jelita
grubego .



U kilku procent biegaczy , po
zakończonym biegu maratońskim , w
badaniu kolonoskopowym stwierdza się
nadżerki i/lub owrzodzenie w obrębie
jelita grubego .

KONIEC 