EKONOMIA

PODATKI

dr Bartosz Soliński

EKONOMIA

PK dr Bartosz Soliński

2

PODATKI

Definicje, funkcje podatków



Podatki - to przymusowe, bezzwrotne i nieodpłatne świadczenia

pieniężne nałożone przez państwo na podatnika (os. fizyczną lub

prawną) w celu uzyskania dochodów dla pokrycia wydatków

związanych z zadaniami państwa.

Funkcje podatków:



Fiskalna - dostarczenie państwu dochodów.



Redystrybucyjna - podatki mogą być wykorzystywane jako

narzędzie korekty dochodów różnych grup społecznych. Spełnia się

to w Polsce poprzez progresywną skalę podatku dochodowego od

osób fizycznych.



Stabilizacyjna - podatki pełnią rolę instrumentu polityki

gospodarczej państwa.



Motywacyjna - polega na ukierunkowaniu działalności podmiotów

gospodarczych zgodnie ze strategią rozwoju przyjętą przez kraj

(ulgi, zniżki).

EKONOMIA

PK dr Bartosz Soliński

3

PODATKI

Klasyfikacja podatków w Polsce wg kryteriów:

    I.            Kryterium przedmiotu opodatkowania (co podlega

opodatkowaniu)

 1. Podatki przychodowe - podstawą opodatkowania jest przychód np.:

podatek leśny, rolny. Opierają się na cenach świadczących o
osiąganych dochodach. Pomijane są koszty poniesione na wszystkie
przychody, a jedynie przyjmuje się w formie domniemania, że dochód
został otrzymany.

2. Podatki dochodowe - podatek dochodowy od osób fizycznych i

prawnych. Ma charakter osobisty (od nadwyżki przychodów nad
poniesionymi kosztami uzyskania tych dochodów).

Klasyfikacja podatków

EKONOMIA

PK dr Bartosz Soliński

4

PODATKI

Klasyfikacja podatków w Polsce wg kryteriów:

    I.            Kryterium przedmiotu opodatkowania (co podlega opodatkowaniu)
 3. Podatki majątkowe (płacone od majątku). Zróżnicowane, uzupełniają podatki dochodowe.
                               a.           od wielkości majątku (posiadania)
                                                            podatek od nieruchomości,
                                                            podatek od środków transportu,
                                                            dywidendy (które płacą przedsiębiorcy)
                                            oprocentowanie kapitału w jednoosobowych spółkach

skarbu państwa

                                b.           podatki od przyrostu majątkowego
                                                              podatek od spadków i darowizn
               4.    Podatki od wydatków - naliczane w momencie płacenia za kupowane dobro

lub usługę. Ich ciężar ponosi konsument, a podatnikiem jest sprzedawca dobra

                                                  a.           od towarów i usług (VAT)
                                                  b.           akcyzowy
                                                   c.           podatek od gier

Klasyfikacja podatków

EKONOMIA

PK dr Bartosz Soliński

5

PODATKI

Klasyfikacja podatków w Polsce wg kryteriów:
    II.            Kryterium stosunku przedmiotu opodatkowania do źródła

podatku (relacja: kto jest obciążony podatkiem, a kto go uiszcza)

 
 1.            Podatki bezpośrednie - opodatkowaniu podlegają dochody podatnika

oraz posiadany przez niego majątek np.:

                                        a.           podatki przychodowe
                                        b.           podatki dochodowe
                                        c.           podatek majątkowy od posiadania majątku oraz

przyrostu majątku

 
               2.            Podatki pośrednie - są jednym ze składników cen produktów i

są płacone w momencie dokonywania zakupów.

                                                  a.           podatki od obrotu majątkiem i wydatków,
                                                  b.           pozostałe podatki

Klasyfikacja podatków

EKONOMIA

PK dr Bartosz Soliński

6

PODATKI

Klasyfikacja podatków w Polsce wg kryteriów:
   III.  Kryterium podziału dochodów podatkowych między państwo i

samorząd terytorialny

       1.            Państwowe - trafiają do Centralnego Budżetu Państwa.

Zasilane wpływami z podatków budżetu państwa i budżetów gmin

                                                  a.           podatek od towarów, usług.
         2.            Samorządowe - trafiają wyłącznie do Kasy Samorządu.
                                                  a.           podatek rolny,
                                                  b.           podatek leśny,
                                                   c.           podatek od nieruchomości,
                                                  d.           podatek od środków transportowych.
     3.       Podatki wspólne - trafiają częściowo do Centralnego Budżetu

Państwa, częściowo do Samorządowego.

                          a. podatek od osób fizycznych (85% przypada budżetowi

państwa, 15% gminom),

                          b. podatek od osób prawnych (95% państwo, 5% gminy)

Klasyfikacja podatków

EKONOMIA

PK dr Bartosz Soliński

7

PODATKI

Krzywa opiera się na założeniu, że wpływy do budżetu (z podatków) zależą od

dwóch wielkości:



podstawy opodatkowania (wysokości dochodów)



wysokości stóp podatkowych (h)

Przy niskiej stopie opodatkowania np. 20% i dochodzie stanowiącym podstawę

opodatkowania wynoszącym 500 jednostek pieniężnych, można uzyskać

takie same wpływy do budżetu T1, jak przy wysokiej stopie opodatkowania

np. 80% oraz dochodzie wynoszącym 125 jednostek

Krzywa Laffera