METODY

METODY

INSTRUMENTALNE W

INSTRUMENTALNE W

HEMATOLOGII

HEMATOLOGII

Jerzy Naskaski

Jerzy Naskaski

Zakład Diagnostyki

Zakład Diagnostyki

Collegium Medicum UJ

Collegium Medicum UJ

Kraków

Kraków

BADANIA KRWI

BADANIA KRWI





Ogólne

Ogólne



odczyn opadania krwinek czerwonych

odczyn opadania krwinek czerwonych



objętość krwi (osocza, krwinek)

objętość krwi (osocza, krwinek)



lepkość krwi

lepkość krwi





Morfologia krwi

Morfologia krwi

MORFOLOGIA KRWI -

MORFOLOGIA KRWI -

METODYKA

METODYKA

Metody manualne

Metody manualne

(mikroskopowe)

(mikroskopowe)

Analizatory

Analizatory

automatyczne

automatyczne

MORFOLOGIA KRWI

MORFOLOGIA KRWI



Hematokryt

Hematokryt



Stężenie hemoglobiny

Stężenie hemoglobiny



Liczba erytrocytów

Liczba erytrocytów



Wskaźniki czerwonokrwinkowe

Wskaźniki czerwonokrwinkowe



Erytrogram

Erytrogram



Retykulocyty

Retykulocyty



Liczba leukocytów

Liczba leukocytów



Obraz odsetkowy leukocytów

Obraz odsetkowy leukocytów



Liczba płytek krwi

Liczba płytek krwi

HEMATOKRYT

HEMATOKRYT

FRAKCJA OBJĘTOŚCIOWA

FRAKCJA OBJĘTOŚCIOWA

ERYTROCYTÓW W PEŁNEJ

ERYTROCYTÓW W PEŁNEJ

KRWI.

KRWI.

Warości referencyjne:

Warości referencyjne:

K: 37 – 47%

K: 37 – 47%

M: 40 – 54%

M: 40 – 54%

STĘŻENIE HEMOGLOBINY

STĘŻENIE HEMOGLOBINY

Metody spektrofotometryczne

Metody spektrofotometryczne

(cyjanomethemoglobinowa,

(cyjanomethemoglobinowa,

bezcyjankowe).

bezcyjankowe).

Wartości referencyjne:

Wartości referencyjne:

K: 12 – 16 g/dl

K: 12 – 16 g/dl

M: 14 – 18 g/dl

M: 14 – 18 g/dl

LICZBA ERYTROCYTÓW

LICZBA ERYTROCYTÓW

Erytrocyty są zliczane przy

Erytrocyty są zliczane przy

użyciu mikroskopu i komór

użyciu mikroskopu i komór

(Buerkera, Fuchsa-Roasenthala)

(Buerkera, Fuchsa-Roasenthala)

po rozcieńczeniu krwi 1:100 lub

po rozcieńczeniu krwi 1:100 lub

przez liczniki automatyczne.

przez liczniki automatyczne.

Wartości referencyjne:

Wartości referencyjne:

K: 3,5 – 5,2 x 10

K: 3,5 – 5,2 x 10

6

6

/

/





l

l

M: 4,2 – 5,4 x 10

M: 4,2 – 5,4 x 10

6

6

/

/





l

l

KOMORA

KOMORA

(HEMOCYTOMETR)

(HEMOCYTOMETR)

Grube szkiełko podstawowe z dwiema

Grube szkiełko podstawowe z dwiema

powierzchniami do zliczania krwinek,

powierzchniami do zliczania krwinek,

z naniesioną siatką, znajdującymi się

z naniesioną siatką, znajdującymi się

na głębokości 0,1 mm, przykrywanymi

na głębokości 0,1 mm, przykrywanymi

szkiełkiem nakrywkowym. Krwinki w

szkiełkiem nakrywkowym. Krwinki w

rozcieńczonej próbce są zliczane w

rozcieńczonej próbce są zliczane w

objętości określanej przez

objętości określanej przez

powierzchnię wyznaczaną liniami

powierzchnię wyznaczaną liniami

siatki oraz głębokość komory.

siatki oraz głębokość komory.

KOMORA (HEMOCYTOMETR)

KOMORA (HEMOCYTOMETR)

PRAWIDŁOWY OBRAZ

PRAWIDŁOWY OBRAZ

KRWI

KRWI

ERYTROGRAM

ERYTROGRAM

Opis morfologii krwinek

Opis morfologii krwinek

czerwonych na podstawie

czerwonych na podstawie

mikroskopowej oceny

mikroskopowej oceny

rozmazu krwi barwionego

rozmazu krwi barwionego

metodą Pappenheima

metodą Pappenheima

ANIZOCYTOZA,

ANIZOCYTOZA,

HIPOCHROMIA

HIPOCHROMIA

MAKROCYTOZA

MAKROCYTOZA

ERYTROGRAM

ERYTROGRAM



Wielkość krwinek (mikrocytoza,

Wielkość krwinek (mikrocytoza,

makrocytoza, anizocytoza)

makrocytoza, anizocytoza)



Kształt krwinek (poikilocytoza,

Kształt krwinek (poikilocytoza,

sferocytoza, owaloccytoza i in.)

sferocytoza, owaloccytoza i in.)



Wybarwienie krwinek

Wybarwienie krwinek

(hipochromia, anizochromia)

(hipochromia, anizochromia)



Wtręty wewnątrzkrwinkowe

Wtręty wewnątrzkrwinkowe

WSKAŹNIKI

WSKAŹNIKI

CZERWONOKRWINKOWE

CZERWONOKRWINKOWE

Określają wielkość (objętość) i

Określają wielkość (objętość) i

wysycenie hemoglobiną

wysycenie hemoglobiną

erytrocytów. Są wyliczane na

erytrocytów. Są wyliczane na

podstawie wyników oznaczeń

podstawie wyników oznaczeń

hematokrytu, liczby

hematokrytu, liczby

erytrocytów i stężenia

erytrocytów i stężenia

hemoglobiny

hemoglobiny

WSKAŹNIKI

WSKAŹNIKI

CZERWONOKRWINKOWE

CZERWONOKRWINKOWE



Średnia waga hemoglobiny

Średnia waga hemoglobiny

(SWH, MCH): 27 – 31 pg

(SWH, MCH): 27 – 31 pg



Średnie stężenie hemoglobiny

Średnie stężenie hemoglobiny

(SSH, MCHC): 32 – 36 g/dl

(SSH, MCHC): 32 – 36 g/dl



Średnia objętość krwinki (SOK,

Średnia objętość krwinki (SOK,

MCV): 82 – 92 f

MCV): 82 – 92 f

Działanie licznika Cultera – podział
krwinek według wielkości

Zasada tworzenia
sckatergramu

METODY IMPEDANCYJNE

METODY IMPEDANCYJNE

OGNISKOWANIE

OGNISKOWANIE

HYDRODYNAMICZNE

HYDRODYNAMICZNE

METODY OPTYCZNE

METODY OPTYCZNE

Czego nie widzi licznik

Czego nie widzi licznik

hematologiczny: Ciałka

hematologiczny: Ciałka

Howella – Jolly’ego

Howella – Jolly’ego

Czego nie widzi licznik

Czego nie widzi licznik

hematologiczny:

hematologiczny:

Pierścienie Cabota

Pierścienie Cabota

RETYKULOCYTY

RETYKULOCYTY

Młode formy erytrocytów

Młode formy erytrocytów

zawierające w cytoplazmie

zawierające w cytoplazmie

pozostałości siateczki

pozostałości siateczki

endoplazmatycznej. Oznaczane

endoplazmatycznej. Oznaczane

przez mikroskopową ocenę

przez mikroskopową ocenę

rozmazu krwi po barwieniu

rozmazu krwi po barwieniu

przyżyciowym lub metodami

przyżyciowym lub metodami

cytometrii przepływowej.

cytometrii przepływowej.

MORFOLOGIA KRWI

MORFOLOGIA KRWI

Badanie liczby oraz

Badanie liczby oraz

cech morfotycznych

cech morfotycznych

komórek krwi:

komórek krwi:





Krwinek

Krwinek

czerwonych

czerwonych

(erytrocytów)

(erytrocytów)





Krwinek białych

Krwinek białych

(leukocytów)

(leukocytów)





Płytek krwi

Płytek krwi

Erytroblasty

Erytroblasty

RETYKULOCYTY

RETYKULOCYTY

Liczba krwinek białych

Zliczane metodami automatycznymi

Zliczane metodami automatycznymi

lub manualnym (hemocytometry,

lub manualnym (hemocytometry,

mikroskop). Pred liczniem

mikroskop). Pred liczniem

leukocytów w komorze trzeba

leukocytów w komorze trzeba

doprowadzić do hemolizy

doprowadzić do hemolizy

erytrocytów.

erytrocytów.

Wartości referencyjne:

Wartości referencyjne:

4000 – 10000/

4000 – 10000/





l

l

Obraz odsetkowy krinek

Obraz odsetkowy krinek

białych

białych



Metody manualne – mikroskopowe
badanie rozmazu krwi barwionego
metodą Pappenheima.

Metoda manualna jest

Metoda manualna jest metodą

metodą

referencyjną

referencyjną

da zautomatyzowanych

da zautomatyzowanych

technik badania obrazu odsetkowego,

technik badania obrazu odsetkowego,

szczególnie w obecności młdych form.

szczególnie w obecności młdych form.



Metody automatyczne

Metody automatyczne

Barwony rozmaz krwi: bazofil

Barwony rozmaz krwi: bazofil

Automatyczne badaie

Automatyczne badaie

obrazu odsetkowego

obrazu odsetkowego

leukocytów

leukocytów

METODY OPTYCZNE

METODY OPTYCZNE

Barwony rozmaz krwi:

Barwony rozmaz krwi:

neutrofile

neutrofile

Barwony rozmaz krwi:

Barwony rozmaz krwi:

eozynof

eozynof

Automatyczne badaie

Automatyczne badaie

obrazu odsetkowego

obrazu odsetkowego

leukocytów

leukocytów

Identyfikacja

Identyfikacja

leukocytów opartao

leukocytów opartao

pomiar rozproszenia i

pomiar rozproszenia i

absorpcji światła po

absorpcji światła po

barwieniu

barwieniu

cytochemicznym.

cytochemicznym.

Barwony rozmaz krwi:

Barwony rozmaz krwi:

monocyt

monocyt

Barwony rozmaz krwi

Barwony rozmaz krwi

Automatyczne badaie

Automatyczne badaie

obrazu odsetkowego

obrazu odsetkowego

leukocytów

leukocytów

Identyfikacja

Identyfikacja

leukocytów opartao

leukocytów opartao

pomiar rozproszenia i

pomiar rozproszenia i

absorpcji światła po

absorpcji światła po

barwieniu

barwieniu

cytochemicznym.

cytochemicznym.

PŁYTKI KRWI

PŁYTKI KRWI



Metody manualne

Metody manualne

(hemocytometry, mikroskop)

(hemocytometry, mikroskop)

zostały obecnie zastąpione

zostały obecnie zastąpione

metodami automatycznymi.

metodami automatycznymi.



Wartści referencyjne:

Wartści referencyjne:

150 000 – 300 000 /

150 000 – 300 000 /





l

l

BADANIA PŁYTEK KRWI

BADANIA PŁYTEK KRWI

WYKONYWANE PRZEZ ANALIZATOR

WYKONYWANE PRZEZ ANALIZATOR

HEMATOLOGICZNY

HEMATOLOGICZNY



Liczba płytek krwi

Liczba płytek krwi



Średnia objętość płytki (MPV)

Średnia objętość płytki (MPV)



Współczynnik zmienności rozkładu

Współczynnik zmienności rozkładu

objętości płytek (PDW) – miara

objętości płytek (PDW) – miara

zróżnicowania wielkości płytek

zróżnicowania wielkości płytek



Hematokryt płytkowy (PCT)

Hematokryt płytkowy (PCT)

Morfologia krwi –

Morfologia krwi –

Obraz odsetkowy

Obraz odsetkowy

leukocytów

leukocytów



NEU – neutrofile

NEU – neutrofile



EOS – eozynofile

EOS – eozynofile



BASO – bazofile

BASO – bazofile



MONO – monocyty

MONO – monocyty



LYMPHO – limfocyty

LYMPHO – limfocyty

KOMÓRKI NIETYPOWE:

KOMÓRKI NIETYPOWE:



LUC –

LUC –

duże niewybarwione komórki

duże niewybarwione komórki



LIC –

LIC –

duże niedojrzałe komórki

duże niedojrzałe komórki



HPX –

HPX –

duża aktywność peroksydazy

duża aktywność peroksydazy

Wynik badania morfologii

Wynik badania morfologii

krwi

krwi