UKŁAD NERWOWY I HORMONALNY CZŁOWIEKA

Paulina Sztejnwald i Anna Braniewska, klasa II G

Oława 2004

biologia

2

UKŁAD NERWOWY I HORMONALNY CZŁOWIEKA

Spis treści:

1. Wstęp........................................................................str.3
2. Funkcje i budowa układu nerwowego.............................str.4

Somatyczny układ nerwowy......................................str.6

- Ośrodkowy układ nerwowy..................................str.7
- Obwodowy układ nerwowy..................................str.9

Autonomiczny układ nerwowy...................................str.11

3. Funkcje i budowa układu hormonalnego.........................str.13

3

Układ nerwowy i hormonalny to układy kontrolne,
odpowiadające za reagowanie oraz koordynowanie funkcji
życiowych.

Podstawę działania układu nerwowego stanowią sygnały
elektryczne (impulsy nerwowe).

Podstawę działania układu hormonalnego (dokrewnego)
stanowią sygnały chemiczne (humoralne) przenoszone przez
hormony.

Działanie układu nerwowego i hormonalnego wzajemnie się
uzupełnia.

UKŁAD NERWOWY I HORMONALNY CZŁOWIEKA

WSTĘP

4

UKŁAD NERWOWY I HORMONALNY CZŁOWIEKA

FUNKCJE I BUDOWA UKŁADU NERWOWEGO

Ogólne funkcje układu nerwowego:

• odbieranie, przetwarzanie i przewodzenie informacji o zmianach

w środowisku

• regulacja i kontrola działania poszczególnych narządów i układów
• korelacja działania wszystkich narządów

Budowa układu nerwowego:

• somatyczny

- ośrodkowy (centralny)
- obwodowy

• autonomiczny (wegetatywny, trzewny)

- współczulny (sympatyczny)
- przywspółczólny (parasympatyczny)

5

UKŁAD NERWOWY I HORMONALNY CZŁOWIEKA

6

UKŁAD NERWOWY I HORMONALNY CZŁOWIEKA

Funkcje:

- kontakt i reakcje na świat zewnętrzny
- koordynacja zewnętrzna
- zawiaduje reakcjami somatycznymi (np. mięśni poprzecznie

prążkowanych)

SOMATYCZNY UKŁAD NERWOWY

Somatyczny układ nerwowy dzieli się na układ ośrodkowy
i obwodowy.

7

OŚRODKOWY UKŁAD

NERWOWY

UKŁAD NERWOWY I HORMONALNY CZŁOWIEKA

8

UKŁAD NERWOWY I HORMONALNY CZŁOWIEKA

FUNKCJE I BUDOWA OŚRODKOWEGO UKŁADU NERWOWEGO

• kresomózgowie (dwie półkule i płaty węchowe) – ośrodek pamięci i

świadomości

• międzymózgowie (przekazuje impulsy nerwowe do kory mózgowej) –

reguluje działanie układu dokrewnego

• śródmózgowie – reguluje odbiór wrażeń wzrokowych i słuchowych

• tyłomózgowie (móżdżek) – kontrola, koordynacja i regulacja ruchów

• zamózgowie (rdzeń przedłużony) – kieruje odruchami bezwarunkowymi

• rdzeń kręgowy – ośrodek odruchów bezwarunkowych (odruchy

rdzeniowe)

9

OBWODOWY UKŁAD NERWOWY

UKŁAD NERWOWY I HORMONALNY CZŁOWIEKA

10

UKŁAD NERWOWY I HORMONALNY CZŁOWIEKA

FUNKCJE I BUDOWA OBWODOWEGO UKŁADU NERWOWEGO

• nerwy rdzeniowe (31 par) – zawierają włókna czuciowe (wychodzą z

korzeni grzbietowych) oraz ruchowe (wychodzą z rdzenia kręgowego).

Prowadzą impulsy do mózgowia lub z mózgowia do narządów
wykonawczych.

• nerwy czaszkowe (12 par) – zawierają włókna czuciowe, ruchowe lub

mieszane.

11

UKŁAD NERWOWY I HORMONALNY CZŁOWIEKA

AUTONOMICZNY UKŁAD NERWOWY

Funkcje:

- koordynacja wewnętrzna,regulacja metabolizmu (homeostaza)
- zawiaduje reakcjami trzewnymi (np.mięśni gładkich narządów

wewn., naczyń, gruczołów)

Budowa:

- zbudowany z pni nerwowych równoległuch do kręgosłupa i

zawierających zwoje nerwowe, czyli skupiska komórek
nerwowych

Autonomiczny układ nerwowy dzieli się na część współczulną
oraz przywspółczulną.

12

UKŁAD NERWOWY I HORMONALNY CZŁOWIEKA

FUNKCJE WSPÓŁCZULNEJ CZĘŚCI UKŁADU NERWOWEGO

• pobudza te zarządy i ich czynności, które mobilizują organizm w

warunkach stresu

FUNKCJE PRZYWSPÓŁCZULNEJ CZĘŚCI UKŁADU NERWOWEGO

• wprowadza organizm w stan odprężenia

Ośrodki obu tych części oddziaływują przeciwstawnie na wiele
narządów ciała.

13

UKŁAD NERWOWY I HORMONALNY CZŁOWIEKA

FUNKCJE I BUDOWA UKŁADU HORMONALNEGO

Ogólne funkcje układu hormonalnego:

• produkcja wydzielin zwanych hormonami
• regulowanie, kontrolowanie i kierowanie czynnościami komórek,

narządów i układów

Układ hormonalny zbudowany jest z gruczołów dokrewnych:

• szyszynka
• przysadka mózgowa
• tarczyca i przytarczyce
• grasica
• trzustka
• nadnercza (kora i rdzeń)
• gonady (jajniki i jądra)

14

UKŁAD NERWOWY I HORMONALNY CZŁOWIEKA

układ hormonalny

15

UKŁAD NERWOWY I HORMONALNY CZŁOWIEKA

GRUCZOŁY UKŁADU HORMONALNRGO