METODY

AKTYWIZACJI

DZIECKA W

WIEKU

PRZEDSZKOLN

YM

To

grupa

metod

nauczania,

którą

charakteryzuje to, że w procesie kształcenia
aktywność uczniów przewyższa aktywność
nauczyciela.

Czym są metody aktywizacji?

To pomoce i wskazówki, dzięki którym uczeń

poszerza swoją wiedzę, pogłębia swoje

zainteresowania, rozwija nowe pomysły i

nowe idee, komunikuje się z innymi, uczy się

dyskutować, spierać na różne tematy.

To sposoby działania, które pomogą uczniom:
 Twórczo myśleć.
 Komunikować się.
 Przyswoić bez trudu nową wiedzę.
 Dyskutować i spierać się na różne tematy.
 Rozwinąć własne pomysły i idee.
 Wnioskować.
 Pogłębić zainteresowania wspólną sprawą.

METODY

AKTYWIZACJI

Do grupy metod aktywizujących, które są najbardziej znane i mogą być stosowane

w przedszkolu należą:

 burza mózgów

 mapa pojęciowa

 metoda przypadków

 metoda projektów

 metoda symulacji

 drama

 gry i zabawy dydaktyczne

Burza mózgów

Jest najprostszą metodą aktywizującą, która znana

jest także pod takimi nazwami, jak: giełda

pomysłów, metoda Osborna (twórca metody), sesja

odroczonej oceny, technika twórczego myślenia.

F. Bereźnicki określa ją jako „fabrykę lub giełdę

pomysłów służącą zespołowemu poszukiwaniu

wielu pomysłów dotyczących rozwiązania jakiegoś

problemu”.

Pozwala na zgromadzenie w krótkim czasie dużej

ilości pomysłów na rozwiązanie jakiegoś problemu.

Plusem tego sposobu jest możliwość modyfikowania

cudzych pomysłów lub na zasadzie skojarzenie,

podawanie innych. W czasie burzy mózgów pracuje się

indywidualnie, ale na rzecz całego zespołu, którego

zadaniem jest zgromadzenie jak największej liczby

pomysłów czy faktów do danego problemu.

Burzę mózgów stosuje się jako:

- rozgrzewkę umysłową

- dla ustalenia zakresu posiadanej wiedzy

- dla utrwalenia wcześniej zdobytej wiedzy

- dla znalezienia najlepszego rozwiązania jakiegoś

problemu

Zastosowanie podczas pracy z dziećmi burzy mózgów

pozwala na:

- włączenie wszystkich dzieci do pracy

- szybkie zgromadzenie dużej ilości pomysłów

- przeprowadzenie rozgrywki umysłowej

- naukę zwięzłego wyrażania myśli

- sprawdzenie posiadanej wiedzy

Mapa
pojęciowa

To metoda wizualnego przedstawienia problemu z

wykorzystaniem schematów, zwrotów, rysunków, symboli. Celem

stosowania tej metody jest usystematyzowanie zdobytej wiedzy

lub wizualizacja posiadanych wiadomości. W trakcie pracy tą

metodą dzieci doskonalą umiejętności techniczne takie jak:

czytanie, pisanie, rysowanie i umiejętności umysłowe min.

Planowanie, klasyfikowanie. Muszą również współdziałać ze sobą

przekonywać o swoich racjach, ale także rezygnować ze swoich

pomysłów na rzecz dochodzenia do porozumienia.

Efekty pracy z mapą pojęciową:

- uczy samodzielnego zdobywania wiedzy

- uczy posługiwania się poznanymi pojęciami

- daje okazję doskonalenia czytania ze zrozumieniem

- ułatwia zapamiętanie poznanych faktów poprzez poszukiwanie,

segregowanie wiadomości, przedstawienie w postaci rysunku

- uczy uważnego słuchania
- uczy oceny i samooceny
- daje szansę wykazania się dzieciom różnych zdolnościach
- stwarza możliwość współpracy
- uczy zadawania pytań i udzielenia odpowiedzi

Metoda przypadków

Istota tej metody polega na analizie i dyskusji nad zdarzeniem

zaprezentowanym przez nauczyciela na piśmie, taśmie

magnetofonowej czy magnetowidowej i znalezienie odpowiedzi

na podstawowe pytania typu:
 jakie jest inne, możliwe najlepsze rozwiązanie tego problemu,
 co należałoby zrobić, aby przedsięwzięcie się powiodło (aby

zapobiec zaistniałym skutkom),

 jaką decyzję podjąłbyś na miejscu bohatera przypadku.

Stosując tę metodę przedstawia się sytuację

problemową w taki sposób, aby dzieci mogły

musiały wykorzystać posiadaną wiedzę i

doświadczenie w nowych warunkach lub przy

podejmowaniu trafnych decyzji.

Jedną z kluczowych umiejętności, w jakie przedszkole

wyposażyć ma dziecko to twórcze myślenie. Taką

możliwość daje metoda projektów. Polega ona na

wykonaniu przez dzieci zadań poprzez samodzielne

poszukiwania pod opieką nauczyciela.

Metoda projektów

Dzieci w trakcie pracy nad projektem

uczą się:

- przeprowadzania rozmów

- samodzielnego poszukiwania

materiałów

- współdziałania w grupie

- odpowiedzialności

Metoda symulacji

Symulacja to naśladowanie (udawanie)

rzeczywistości, ćwiczenie najbardziej

efektywnych zachowań w bezpiecznych

warunkach. Spontaniczne zabawy dzieci w

sklep, w lekarza, czy w dom, które tak często

mają miejsce w przedszkolu to nic innego jak

naśladowanie rzeczywistości, a więc

symulacje.

Ideą symulacji jest doskonalenie konkretnych

umiejętności oraz uczenie się na błędach

popełnionych w bezpiecznej sytuacji

ćwiczeniowej. W ćwiczeniu można nieudane

zachowanie poddać korekcie i powtarzać aż do

osiągnięcia perfekcji.

Stymulacja ma wpływ na:
- kształtowanie się systemu wartości
- kształtowanie się umiejętności poznawczych
- rozwijanie umiejętności społecznych

- poprzez utożsamienie się z własnymi

przeżyciami głęboko zapada w pamięć i łatwo

daje się odtworzyć.

Drama

Sposób pracy z uczniami oparty przede wszystkim na zabawie,

poprzez którą aktywizujemy i umysł i emocje.

Drama polega na wczuwaniu się w role, na improwizacji

angażującej ruch, gest, mowę, myśli i uczucia. Dostarcza

bezpośrednio doświadczenia, przekraczającego zakres zwykłej

informacji, wzbogacającego wyobraźnię, co jest bardzo ważne na

poziomie edukacji przedszkolnej.

Drama jest:

- doskonałym ćwiczeniem językowym
- rozwija myślenie i wyobraźnię
- uczy komunikatywności
- ćwiczy koncentracje i spontaniczność
- ułatwia zapamiętywanie odgrywanych ról

- pozwala zrozumieć przeżycia i zachowani

innych ludzi

Gry i zabawy
dydaktyczne

Zabawy dydaktyczne mają wyjątkowe walory poznawcze i

wychowawcze, ponieważ przyczyniają się do wszechstronnego

rozwoju osobowości dzieci. Polegają one na wykonywaniu

określonego typu zadań w specjalnie wytworzonej atmosferze

działalności rozrywkowej (zabawowej). Posiadają najczęściej

charakter gry umysłowej mającej na celu rozwijanie

zainteresowań i uzdolnień poznawczych dzieci. Do tak

pojętych zabaw tradycyjnie zalicza się m. in. krzyżówki,

rebusy, loteryjki, szachy, uzupełnianki, wybieranki,

nakrywanki, układanki, plątaninki, przeskakiwanki, ukrywanki

i zgadywanki.

Gry i zabawy dydaktyczne wpływają na:

- na twórcze myślenie

- rozwijają wyobraźnie
- zmuszają do współdziałania
- wymuszają precyzyjne redagowanie poleceń
- są niekonwencjonalnym sposobem uczenia się
- dają satysfakcję z wykonanej pracy

- treści ujęte w grach głęboko zapadają w pamięć