OZP ćwiczenia 2014

OZP ćwiczenia 2014

Ćw. 1

07.10.2014r.


Zdrowie publiczne – dział nauki, w którego centrum zainteresowania znajduje się zdrowie na poziomie populacji ludzkiej, zapobieganie chorobom, przedłużenie życia oraz promowanie zdrowia i aktywności fizycznej poprzez:


Weterynaryjne zdrowie publiczne.

Działania w obszarze ochrony zdrowia publicznego realizowane przez lekarzy weterynarii i służby weterynaryjne obejmujące:


Kodeks etyki lekarza weterynarii.


Profilaktyka i zwalczanie zoonoz.

Zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt


„Jeden świat, jedno zdrowie” („One world, one health”)

Celem tej koncepcji jest rozwinięcie strategii interwencji dla zapobiegania i zarządzania ryzykiem na styku człowiek-zwierzę.

„Dobre zarządzanie weterynaryjne” („Good veterinary governance”)


Koncepcja najważniejsza w tym obszarze działania, gdyż na służbach weterynaryjnych ciąży obowiązek opracowywania skutecznych systemów zapobiegania i zwalczania tych chorób oraz zarządzania tymi systemami.


Dobre zarządzanie weterynaryjne zapewnia:


Ocena surowców i produktów zwierzęcego pochodzenia oraz wykrywanie zagrożeń.


Inspekcja weterynaryjna w ramach swoich zadań ustawowych sprawuje nadzór nad pozyskiwaniem i produkcją żywności zwierzęcego pochodzenia.

Wszystkie działania IW w tym zakresie, związane z urzędowym badaniem zwierząt rzeźnych i ich mięsa, badaniem mięsa zwierząt łownych, nadzorem nad przetwórstwem mięsa i innych surowców pochodzenia zwierzęcego przedstawione będą w ramach przedmiotów – Higiena zwierząt rzeźnych i mięsa, Higiena żywności i przetwórstwa spożywczego oraz Higiena mleka.



WWW.

Wybrane akty prawne – wetgiw.gov.pl i sap.sejm.gov.pl, eur-lex.europa.eu


IEA – iaeweb.org

FAO – fao.org

WHO – who.org

OIE – oie.int


Choroby zakaźne – wywołane przez biologiczne czynniki chorobotwórcze, które ze względu na sposób powstawania i szerzenia się stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi (i zwierząt).


Ćw. 2

21.10.2014r.

Wąglik, dżuma, tularemia.


Najważniejsze gatunki laseczek tlenowych należące do rodzaju Bacillus:


W weterynarii i medycynie znaczenie ma laseczka wąglika ze względu na chorobotwórczość dla zwierząt i ludzi Znaczenie innych laseczek tlenowych wiąże się z właściwościami proteolitycznymi, obniżającymi przydatność do spożycia surowców i żywności pochodzenia zwierzęcego. Mogą one utrudniać rozpoznanie B. anthracis jako czynnika broni biologicznej.

W warunkach naturalnych szczególnie wrażliwe na zakażenie laseczka wąglika są udomowione roślinożerne, przeżuwające – owce, kozy, bydło, wielbłądy, lamy, renifery, zwierzęta nieparzystokopytne …, zwierzęta roślinożerne dziko żyjące – słonie, hipopotamy, bawoły, antylopy, łosie, w mniejszym stopniu jelenie i sarny. Świnie chorują rzadko i w postaci tzw. anginy wąglikowej. Jeszcze rzadziej chorują koty, psy, lisy norki i drapieżniki trzymane w niewoli.


Występowanie.

Wszystkie kontynenty, jednak najczęściej w Azji (Indie, Chiny), kraje Bliskiego Wschodu (Iran, Turcja, Syria) w Afryce i Ameryce Południowej. W krajach Europy (z wyjątkiem Grecji, krajów Półwyspu Bałkańskiego i Pirenejskiego) wykazuje tendencje zniżkową, co jest wynikiem stosowania zarządzeń weterynaryjnych i profilaktycznych.


Naturalne zakażenie u zwierząt następuje przez pobranie laseczek lub przetrwalników z pokarmem lub wodą. Istotna jest liczba aktywnych zarazków lub przetrwalników jakie przedostają się do organizmu i okoliczności sprzyjające rozwijaniu zakażenia w następstwie pozajelitowego wprowadzenia zarazków.


Wąglik



U ludzi w zależności od drogi zakażenia wyróżnia się postaci:


Okres inkubacji w zależności od drogi zakażenia i dawki wynosi od 1 dnia do 8 tygodni (przeciętnie 5 dni).

2-60 dni po ekspozycji płucnej.

1-7 dni po ekspozycji skórnej i pokarmowej.


Diagnostyka:


Leczenie i profilaktyka.



Dżuma



Występowanie:


Rezerwuarem zarazków są gryzonie (polne i leśne) głównie szczury.

Wektorem przenoszącym chorobę są gatunki pcheł przenoszące się z człowieka na człowieka, drogą kropelkową.


Postaci dżumy:


W USA w latach 1980-1994 śmiertelność w postaci dymieniczej wynosiła 11,5% a w posocznicy 33,3%.

W postaci dymieniczej 60% śmiertelność wśród nieleczonych (80% przypadków nie leczonych przechodzi w posocznice).

Posocznica pierwotna lub wtórna 100% śmiertelności wśród nieleczonych.

Postać płucna – 100% śmiertelności wśród nieleczonych.


Diagnostyka:


Leczenie i profilaktyka:


Tularemia


Rezerwuarem zarazka są gryzonie, przede wszystkim myszowate oraz zającowate (głównie króliki i zające), ale też bobry, piżmoszczury, wiewiórki, świstaki amerykańskie i skunksy, jelenie, lisy, a także kleszcze i niektóre roztocza. Stwierdzono również występowanie zarazka u płazów, bezkręgowców. W Polsce endemiczne gatunki tularemi wywołane przez F. Tularensis notowane w północnej części kraju...

Zarazek przenosi się na zwierzęta przy udziale much, wszy, kleszczy, komarów. Źródłem zakażenia są chore zwierzęta oraz ich zwłoki (zanieczyszczenie wody i gleby). Ze zwierząt udomowionych najczęściej chorują owce, koty, rzadziej psy.


Do zarażenia człowieka dochodzi przez:


Postacie kliniczne:


Przed wprowadzeniem antybiotyków śmiertelność z powodu zachorowań wywołanych przez typ A F. tularensis wynosiła 5-15%, choć w ciężkich układowych postaciach sięgała 30-60%.


W ataku bioterrorystycznym aerozolem F. tularensis najczęstszą formą zachorowań były postać płucna i durowa. W każdej postaci klinicznej może dojść do rozwinięcia się posocznicy, wtórnego zapalenia płuc i rzadziej opon mózgowych.


Diagnostyka:


Leczenie i profilaktyka:



Ćw. 3

04.11.2014r.



Wirusowe gorączki krwotoczne – VHF (Vival Hemorrhagic Fevers)


Grupa zakaźnych chorób odzwierzęcych, przebiegających z wysoką gorączką i krwawieniami, a wywołanych przez niespokrewnione bezpośrednio ze sobą wirusy RNA.


Klasyfikacja VHF:


Patogeneza VHF:


Epidemiologia:

Do zakażenia dochodzi na skutek przejścia czynnika zakaźnego na człowieka z rezerwuaru zwierzęcego najczęściej za pośrednictwem stawonogów lub innych, nieznanych wektorów.


Drogi szerzenia:


Objawy kliniczne:


Diagnostyka:


Leczenie:


Szczepionki:


Filoviridae:



Ćw. 4

25.11.2014r.


Szczegółowe wymagania dla wody pitnej i w kąpieliskach.


Rozporządzenia prawne:



Woda przeznaczona do spożycia przez ludzi:

  1. Woda w stanie pierwotnym lub po uzdatnieniu przeznaczona do picia, przygotowywania żywności lub innych celów domowych, niezależnie od jej pochodzenia i od tego, czy jest dostarczana z sieci dystrybucyjnej, cystern, w butelkach lub pojemnikach.

  2. Woda wykorzystywana przez przedsiębiorstwo produkcji żywności do wytwarzania, przetwarzania, konserwowania lub wprowadzania do obrotu produktów albo substancję przeznaczonych do spożycia przez ludzi.


Zbiorowe zaopatrzenie w wodę:


Minimalna częstotliwość pobierania próbek ciepłej wody oraz procedury postępowania w zależności od wyników badania bakterii

Liczba Legionella spp. w 100ml

Ocena skażenia


<100

<10²

brak/znikome


>100 10²-10³

średnie


>1000 10³-10

wysokie

Woda nienadająca się do pryszniców

>10000 >10

bardzo wyskie

Natychmiast wyłączyć z eksploatacji urządzenia i instalacje wody ciepłej oraz przeprowadzenie zabiegu ich oczyszczenia i dezynfekcji



Minimalna częstotliwość pobierania próbek wody wprowadzonej do jednostkowych opakowań

Objętość wody produkowanej i dostarczanej do sprzedarzy w butelkach i pojemnikach w ciągu doby m³

Monitoring kontrolny liczba próbek

Monitoring przeglądowy liczba próbek

10

1

1

>10 ≤60

12

1

>60

1 na każde 5m³ i na część tej wartości stanowiącej uzupełnienie do całości

1 na każde 100m³ i na część tej wartości stanowiącej uzupełnienie do całości



Miejsca pobierania wody pitnej:


Miejsca pobierania próbek ciepłej wody w celach wykrywania bakterii Legionella spp.


Bakterie chorobotwórcze mogące występować w kąpieliskach:



Wymagania jakim powinna odpowiadać woda w kąpieliskach

Wskaźnik

Wartość pożądana

Wartość dopuszczalna

Metody badania

Liczba E.coli lub bakterii grupy coli/ 100ml

Do 100

Do 1000

NLP lub FM

Liczba bakterii grupy coli /100ml

Do 500

Do 10000

NLP lub FM

Liczba paciorkowców kałowych (enterokoków)/ 100ml

Do 100

Do 400

NLP lub FM

Salomonella/1000ml

nieobecna

nieobecna

FM + RS


NLP – metoda próbkowa...


Wymagania fizykochemiczne:


Porządana

Dopuszczalna

Metoda badania

pH

Od 6 do 9

6-9

E

Barwa

akceptowalna

akceptowalna

O

Zapach w temp. 20-25ºC

naturalny

naturalny

O

Oleje mineralne

Niewidoczna plama na pow. 10 mg/l

Niewidoczna plama na pow. 10 mg/l

O

Substancje powierzchniowo-czynne reagujące z błękitem metylenowym


Brak trwałej plamy do 0,5 mg/l

O,S

Fenol w mg/l

Poniżej 0,005

Zapach nieobecny do 0,005 mg/l

O, GC

Przezroczystość

2m

1m

O

Tlen rozpuszczony (% nacycenia O2)

80 do 120

6-9

E

Biochemiczne zapotrzebowanie tlenu w mg O2/l (BZT5)

Do 6 mg O2/l

Do 6 mg O2/l

S

Osady smoliste, przedmioty pływające (drewno, plastik, butelki)

bark

brak

O

Zakwit sinic

Dopuszcza się ilość nie powodującą zamiany barwy i zmętnienia oraz zapachu

Dopuszcza się ilość nie powodującą zamiany barwy i zmętnienia oraz zapachu

O


E – metody elektromagnetyczne

O – ocena organoleptyczna

S – spektrometria

GC – chromatografia gazowa


Wymagania rozszerzone:

Enterowirusy/10l - nieobecne – Z+HK lub Z+ PCR


Z – zagęszczenie próbki metodą filtracji, flokulacji lub przez odwirowanie

HK – hodowla komórkowa

PCR – badania genetyczne


Podstawowe wymagania mikrobiologiczne dla wody pitnej:

A. (zawiesiłam się i nic nie zapisałam) !!!!

B. Wymagania dla jednostkowych opakowań:

  1. E. coli 0 w 250 ml

  2. Entorokoki 0 w 250 ml

  3. Pseudomonas aeruginosa 0 w 250 ml

  4. Ogólna liczba mikroorganizmów w 36 ± 2ºC po 48h 20 w 1 ml

  5. Ogólna liczba mikroorganizmów w 22 ± 2ºC po 72h 100 w 1ml

  1. Wymagania dla cystern, zbiornikach magazynujących wodę w środkach transportu lądowego, powietrznego lub wodnego:

    1. E. coli 0 w 100ml

    2. Enterokoki 0 w 100ml

    3. Pseudomonas aeruginosa 0 w 100ml

    4. Ogólna liczba mikroorganizmów w 36 ± 2ºC po 48h 100 w 1ml

  1. Wymagania dla wody ciepłej

    1. Legionella sp. <100 w 100ml


Należy badać w ciepłej wodzie w budynkach zamieszkania zbiorowego i zakładach opieki zdrowotnej zamkniętej.


Dodatkowe wymagania mikrobiologiczne:

A. Wymagania mikrobiologiczne.

  1. Bakterie grypy coli 0 w 100ml

  2. Clostridium perfringers (łącznie ze sporami) 0 w 100ml


Podstawowe wymagania jakim powinna odpowiadać woda

Paramter

Stężenie najwyższe

Jednostka

Aksyloamid

0,10

μg/l

Antymon

5

mg/l

Arsen

10

mg/l

Azotany

50

mg/l

Azotyny

0,50

mg/l

Benzen

1,0

μg/l

Benzo(a)piren

0,010

μg/l

Bor

1,0

mg/l

Bromiany

0,010

mg/l

Chlorek winylu

0,50

μg/l

Chrom

0,050

mg/l

Cyjanki

0,050

mg/l

1,2-dichloroetan

3,0

μg/l

Epichlorohydryna

0,10

μg/l

Fluorki

1,5

mg/l

Kadm

0,005

mg/l

Miedź

2,0

μg/l

Nikiel

0,020

mg/l

Ołów

0,010

mg/l

Pestycydy

0,10

μg/l

Σ pestycydów

0,5

μg/l

Rtęć

0,001

mg/l

Selen

0,010

mg/l

Σ trichloroetenu i tetrachloroetenu

10

μg/l

Σ wielopierścieniowych węglanów aromatycznych

0,10

μg/l

Σ THM

100

μg/l



B. Dodatkowe wymagania organoleptyczne:

Barwa – akceptowalna – bez nieprawidłowych zmian

Smak – akceptowalna

Zapach – akceptowalny

pH – 6,5-9,5


  1. Dodatkowe wymagania organoleptyczne:

Tryt – 100 Bq/l

Całkowita dopuszczalna dawka 0,10 mSv/rok


Minimalna częstotliwość pobierania próbek wody dla badań:

Objętość rozprowadzonej lub produkowanej wody w strefie zaopatrzenia [m³/24h]

Monitoring kontrolny [liczba próbek/rok]

Monitoring przeglądowy [liczba próbek/rok]

100

2

1

>100≤1000

4

1

>1000≤10000

4+3 na każde 1000m³/24 i część tej wartości stanowiącej uzupelnienie do całości

1+1na każde 300m³/24 i część tej wartości stanowiącej uzupelnienie do całości

>10000≤100000

3+1na każde 10000m³/24 i część tej wartości stanowiącej uzupelnienie do całości

>100000

10+1 na każde 25000m³/24 i część tej wartości stanowiącej uzupelnienie do całości



Strefa zaopatrzenia – jest to geograficzny obszar, do którego woda przeznaczona do spożycia przez ludzi dochodzi z jednego lub więcej źródeł i na którym jakość wody może być traktowana w przybliżeniu jako jednolita


Objętość wody obliczana jest jako średnia w ciągu roku. Do określania minimalnej częstotliwości można stosować również liczbę mieszkańców w zaopatrywanej strefie, przyjmując wielkość zużycia wody równe 200l/ dobę na 1 osobę.



Ćw. 5

09.12.2014r.


HACCP – system analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli.


Jakość zdrowotna:

Zespół cech i kryteriów, przy pomocy których charakteryzuje się żywność pod względem bezpieczeństwa dla zdrowia konsumenta, wartości odżywczej oraz jakości organoleptycznej.

Jest wypadkową:


W celach zapewnienia wysokiej jakości i bezpieczeństwa produktu kontrola jakości musi być ścisłe zintegrowana z procesem produkcyjnym na każdym jego etapie.


HACCP – Hazard analysis critical control point – postępowanie mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa żywności poprzez identyfikację i oznaczenie skali zagrożeń z punktu widzenia jakości zdrowotnej żywności oraz ryzyka wystąpienia zagrożeń podczas przebiegu wszystkich etapów procesu produkcji i obrotu żywnością; określenie metod ograniczania zagrożeń oraz ustalenie działań naprawczych.


System krytycznych punktów kontrolnych, ustalonych na podstawie przeprowadzonej analizy zagrożeń, w którym bezpieczeństwo końcowego produktu osiąga się przez zapobieganie tym zagrożeniom w całym łańcuchu wytwarzania żywności (od surowca aż po sprzedaż).

Historia:


Produkcja pierwotna:

Produkcja, chów lub uprawa produktów pierwotnych, włącznie ze zbieraniem plonów, łowiectwem, łowieniem ryb, udojem mleka oraz wszystkimi etapami produkcji zwierzęcej przed ubojem, a także zbiór roślin rosnących w warunkach naturalnych.

Właściciele tych produkcji byli zwolnieni od HACCP.


Ustawy:


HACCP – zasady:

  1. Identyfikacja wszystkich możliwych zagrożeń (hazard) na wszystkich etapach wytwarzania żywności oraz określenie prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia (hazard analysis) oraz ustalenie działań zapobiegawczych.

  2. Określenie miejsca oraz etapów i procesów produkcyjnych, w których można zapobiec powstawaniu zagrożeń można je wykluczyć lub ograniczyć (tzw. krytyczne punkty kontrolne – critical control points CCPs).

  3. Określenie krytycznej (-ych) wartości granicznej (-ych, critical limit), której przekroczenie narusza bezpieczeństwo produkcji.

  4. Przygotowanie systemu nadzorowania (monitoring/CCP(s)) poprzez planowe badanie lub obserwacje.

  5. Ustalenie działań korygujących (naprawczych; corrective action), które należy podjąć; dy określony CCP znajdzie się poza kontrolą.

  6. Przygotowanie metod i procedur potwierdzających (verification) skuteczność i zgodność z planem działania systemu HACCP.

  7. Przygotowanie dokumentacji zapewniającej łatwy dostęp do informacji i obejmującej wszystkie metody postępowania w powiązaniu z powyższymi zasadami.



Wprowadzanie systemu HACCP:

  1. Zestawić zespół ds, HACCP.

  2. Opisać produkt.

  3. Ustalić cel użytkowy.

  4. Sporządzić diagram synoptyczny.

  5. Potwierdzić diagram synoptyczny na miejscu.

  6. Zestawić wszystkie zagrożenia dla każdego z poszczególnych etapów i rozważyć działanie zapobiegawcze do opanowania zagrożeń – I zasada.

    Na tym etapie następuje identyfikacja zagrożenia, oszacowanie skali zagrożenia tj. istotności o znaczenia danego zagrożenia oraz określenie ryzyka czyli prawdopodobieństwa wystąpienia tego ryzyka.

    Zagrożenie – biologiczny, fizyczny, chemiczny czynnik lub zdarzenie w żywności, które podczas produkcji żywności może niekorzystnie wpłynąć na zdrowie konsumenta.

    Wyróżnia się 3 kategorie zagrożeń:

    1. Zidentyfikować CCPs – II zasada. Drzewko decyzyjne HACCP zastosować na każdym etapie i przy każdym rozpoznanym zagrożeniu

      drzewko decyzyjne – sekwencja pytań tworzonych w celu ustalenia czy dany etap powinien być CCP

    2. Ustalenie parametrów wartości granicznych dla każdego CCP – III zasada.

    3. Przygotowanie nadzoru dla każdego CCP – IV zasada.

    4. Przygotowanie działań korygujących – V zasada.

    5. Przygotować postępowanie potwierdzające – VI zasada.

    6. Zbudować system zapisu danych i dokumentacji – VII zasada.


Korzyści i niedogodności wynikające ze stosowania systemu HACCP:



Ćw. 7

13.01.2015r.



Wybrane chemiczne zagrożenia zdrowia publicznego.


Substancjami toksycznymi dla organizmu człowieka a obecnymi w żywności, mogą być:

  1. składniki naturalne, które są produktami metabolizmu surowców roślinnych i zwierzęcych

  2. substancje wytworzone w żywności wskutek działania drobnoustrojów i innych składników

  3. substancje zaabsorbowane ze środowiska przez organizmy roślinne i zwierzęce np. pozostałości nawozów i środków ochrony roślin, metale ciężkie

  4. substancje stosowane w hodowli i lecznictwie zwierząt oraz w produkcji pasz

  5. substancje wprowadzone do produktów żywnościowych lub powstające w nich wskutek procesów technologicznych, w tym migrujące z urządzeń, sprzętu, naczyń i opakowań


Toksyczne i antyodżywcze składniki naturalne w żywności:


Glikozydy nasercowe:


Saponiny:


Substancje wolotwórcze:


Inhibitory trypsyny:


Kwas szczawiowy:


Toksyczne składniki w żywności produkowane przez drobnoustroje:


Mikotoksyny:

Są produktami przemiany materii licznych gatunków pleśni, szczególnie rodzaju:

Maksymalny poziom zanieczyszczeniami żywności mikotoksynami reguluje:

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1881


Grzyby produkujące mykotoksyny mogą się rozwijać jako:


Mikotoksynami mogą być skażone:


Rodzaje mikotoksyn szczególnie silnie toksycznych:


Aflatoksyny:


Ochratoksyny:


Fumonizyny:


Substancje zaabsorbowane ze środowiska:


Metale ciężkie:


Ołów:


Kadm:


Rtęć:


Pestycydy:


Fosforoorganiczne:


Chloroograniczne:


Karbaminiany:


Dioksyny



Polichlorowane bifentyle PCB:


Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne WWA:


Heterocykliczne aminy aromatyczne (aminoazaareny):


Akryloamid:


Azotany i azotyny:


Perflurowane organiczne związki węgla PFC:


Pozostałości weterynaryjnych środków leczniczych:

Szczególnie:

Wynika głównie z:


Wywoływać mogą:


Preparaty hormonalne:




Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
OZP ćwiczenia 2014(1)
OZP ćwiczenia 2014
9 ćwiczenie 2014
Plan cwiczen V X 2014
Ćwiczenia 1 i 2 (2014 st. stacjonarne), Nowoczesne metody analizy żywności
PROGRAM ĆWICZEŃ 2014, medycyna, histologia
Botanika systematyczna program ćwiczeń 2014, biologia, Biologia I rok, Botanika systematyczna
Plan cwiczen V X 2014
Cwiczenie 1 2014 sekwencjonowanie
10 ćwiczenie 2014
9 ćwiczenie 2014
Ćwiczenia 2014
Ćwiczenia 2014 (puste)
Ćwiczenia i seminarium 1 IV rok 2014 15 druk
Ekonomia ćwiczenia program PS1 2014 2015 (1)
Harmonogram ćwiczeń s5 201

więcej podobnych podstron