POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE 17.10.2012 wykład 03
PODMIOTY PROWADZĄCE POSTEPOWANIE ADMINISTRACYJNE
W myśl postanowień k.p.a. organem prowadzącym postępowanie administracyjne jest co do zasady, każdy podmiot mający kompetencje do rozstrzygania indywidualnych spraw w drodze decyzji administracyjnej.
Można wyodrębnić dwie zasadnicze grupy podmiotów, które posiadając stosowne kompetencje prowadzą postępowanie administracyjne, są to:
organy administracji publicznej rozumiane sensu stricto oraz
inne podmioty, w tym inne organy państwowe (organy uniwersytetu, organy samorządów zawodowych)
Podział taki wyznacza treść art. 1 pkt 1 i 2 k.p.a.
Prowadzenie ogólnego postępowania administracyjnego może być powierzone albo bezpośrednio z mocy prawa albo w drodze porozumienia do załatwiania spraw administracyjnych.
O tym więc, jakie organy państwowe lub inne podmioty mogą prowadzić postępowanie administracyjne przesądzają przepisy przyznające kompetencje do załatwiania spraw w drodze decyzji administracyjnej lub przewidujące możliwość ich przekazywania. W kontekście art. 1 pkt 2 k.p.a. organy te, mając umocowanie w prawie, będą mogły rozstrzygać indywidualne sprawy w drodze decyzji administracyjnej wydawanej w postępowaniu administracyjnym.
Przez porozumienie o załatwianiu spraw administracyjnych należy rozumieć akt na mocy którego dochodzi do przeniesienia kompetencji do stosowania prawa w określonej sprawie lub rodzaju spraw administracyjnych z organu administracji publicznej na inny organ lub podmiot. Przeniesienie kompetencji wiąże się z utratą kompetencji przez organ, który ją dotychczas posiadał. Do zawarcia porozumienia przenoszącego kompetencje konieczne jest istnienie podstawy ustawowej, która uprawniałaby do zawarcia porozumienia i przekazania kompetencji (przykłady: u.s.g. art. 8,9, 74).
Instytucję przekazywania kompetencji do załatwiania spraw administracyjnych w formie porozumienia należy odróżnić od przewidzianej przepisami prawa możliwości udzielenia przez organ posiadający kompetencję upoważnienia do załatwiania spraw administracyjnych w jego imieniu.
Wg k.p.a. organy administracji publicznej – ministrowie, centralne organy administracji rządowej, wojewoda, działające w ich lub we własnym imieniu inne terenowe organy administracji rządowej (zespolonej i niezespolonej), organy jednostek samorządu terytorialnego oraz organy i podmioty wymienione w art. 1 pkt 2.
Minister to:
Prezes Rady Ministrów,
wiceprezes RM,
minister pełniący funkcję ministra kierującego określonym działem administracji rządowej,
przewodniczący komitetów wchodzących w skład RM,
kierownik centralnego urzędu administracji rządowej podległego,
podporządkowanego lub nadzorowanego przez PRM lub właściwego ministra,
a także kierownicy innych równorzędnych urzędów państwowych załatwiających sprawy, o których mowa w art. 1 pkt 1 i 4.
Właściwość – na gruncie postępowania administracyjnego oznacza prawną zdolność organu administracji publicznej do rozpoznania i rozpatrzenia danej (konkretnej i indywidualnej) sprawy indywidualnej w postępowaniu administracyjnym. Można wyróżnić właściwość:
ustawową
i delegacyjną, która wiąże się z instytucją wyłączenia organu (oraz inne przypadki przeniesienia kompetencji do załatwienia sprawy administracyjnej).
Inny podział wyróżnia właściwość:
rzeczową (zdolność do rozpatrywania pewnej kategorii spraw np. wydawanie pozwolenia na rozbiórkę, wydanie decyzji o wywłaszczeniu),
miejscową (zdolność do rozpatrzenia sprawy na danym obszarze jednostki podziału terytorialnego – art. 21 k.p.a.: co do zasady ustala się ją wg miejsca zamieszkania; wyjątkiem są sprawy dot. nieruchomości i prowadzenia zakładów pracy, gdzie znaczenie ma miejsce położenia nieruchomości, zakładów pracy oraz inne wyjątki wynikające z ustaw szczególnych np. ustawa o zgromadzeniach, ustawa o samorządowych kolegiach odwoławczych, ustawa o zmianie imienia i nazwiska) i
funkcjonalną (instancyjną, źródłem jej są przepisy proceduralne, a nie materialne.
Obowiązek kontroli właściwości wiąże się z art. 19 k.p.a. Organ niewłaściwy ma obowiązek przekazania sprawy do organu właściwego. Skutkiem naruszenia właściwości jest stwierdzenie nieważności wydanej decyzji administracyjnej. Z właściwością wiąże się problematyka sporów o nią, która została poruszona w art. 22 k.p.a. w zakresie podmiotów właściwych do ich rozstrzygania. Spory można wyróżnić na pozytywne i negatywne.
Instytucja wyłączenia pracownika oraz organu
Podstawy wyłączenia pracownika organu – art. 24 k.p.a. – przykłady
siostrzeniec pracownika X – na podstawie art. 24 par. 1 pkt 2, nie
szwagier pracownika X – na podstawie art. 24 pkt par. 1 pkt 2 tak
ex-teść pracownika X – na podstawie art. 24 par. 2 tak
S.A., której :
prezesem jest dziadek pracownika X – na podstawie art. 24 par. 1 pkt. 4 w zw. z pkt. 2 tak
pełnomocnikiem jest dziadek pracownika X –na podstawie art. 24 par. 1 pkt. 4 w zw. z pkt 2 tak
Spółka ABC, której projekt budowlany przygotował pracownik X – na podstawie art. 24 par. 1 pkt. 1 tak (związany stosunkiem prawnym ze stroną postępowania).
Paragraf 1 mówi o wyłączeniu z mocy prawa, natomiast par. 3 o wyłączeniu wynikającym z decyzji przełożonego.
Podstawy wyłączenia organu – art. 25 k.p.a.
Wyznaczenie pracownika do prowadzenia sprawy w przypadku / Organ właściwy do załatwienia sprawy – art. 26 k.p.a.
Wyłączenie członka organu kolegialnego – art. 27 k.p.a.