Gramatysta-uczył zasad pisania i gramatyki,czytania i udzielał podstawowych wiadomości z rachunków

Pedotriba-nauczyciel gimnastyki uczył biegów, skoków, rzucania włócznią, dyskiem chłopców od 7 do 16rż w Sparcie

Efebia-szkoła przysposobienia wojskowego w Atenach obowiązywała wszystkich chłop od 18rż trwała 2 lata nauczycielem był didaskales

Lutnista-uczył muzyki

Gimnazjon-ośrodek sportu i treningu młodzieży męskiej część zajmowała bieżnia, boiska do trenowania skoków, rzutów

Palestra-boisko sportowe, stadion odbywał się tu 1 etap wychowania obywatelskiego

Heloci-warstwa społeczeństwa w Sparcie, byli własnością państwa,uprawiali ziemię tzw. Niewolnicy

Kosmeta-urzędnik nadzorujący efebów

Gramatyk-uczył poprawnego mówienia

Katedra-krzesło na którym siedział nauczyciel

SPARTA

Wychowanie obejmowało dzieci Spartan klasy panującej. Wychowanie pozostawało w rękach państwa i miało charakter wych fizyczno-wojskowego.Państwo decydowało które spośród nowonarodzonych dzieci nadają się do wych.Słabowite i niepełnosprawne skazywano na śmierć.Do lat 7 dziecko było w domu, od 7 do 30 rż Spartanin poddawany był surowemu reżimowi wych.Od 7 do 18 rż wych się w instytucjach typu koszarowego od 18 do 20 rż przygotowywał się do służby wojskowej którą pełnił do 30 rż. Po 30 rż stawał się pełnoprawnym obywatelem.Istotą i ideałem wych spartańskiego było wych jednostek mocnych fizycznie, zaprawionych do walki, zdyscyplinowanych i ofiarnych. Było to wych dla państwa nie dopuszczało indywidualizmu. O wych umysłowe nie dbano ograniczało się ono do nauki czytania, pisania i elementarnych rachunków

RZYM

Wytworzyły się wyraźne szczeble wykształcenia ogólnego.Wykszt dzieliło się na szczebel elementarny, gramatykalny i retoryczny. Kształceniem elementarnym państwo nie zajmowało się. Czytać, pisać i rachować uczył niewolnik grecki lub prywatny nauczyciel we własnej szkole. Opieką państwa cieszyło się kształcenie gramatykalne i retoryczne.Szkoła gramatykaln nabierała charakter szkoły średniej.Obejmowała chłopców między 12 a 15 rż a na jej program składał się jezyk grecki i łaciński, gramatyka i literatura.Szkoła retoryczna stanowi wyższy stopień wykszt na którym młodzież opanowuje literaturę, prawo i sztukę krasomówstwa, otrzymuje pewne informacje z historii i geografii, niekiedy roztrząsa zagadnienia filozoficzne i moralne, ćwiczy się w oratorstwie politycznym i sądowym

PLATON

Wykładał swoje poglądy w założonej przez siebie szkole w gaju Akademosa.Jego najważniejsze pisma to Państwo, Prawa i Protagoras. Poglądy pedagogiczne Platona przedstawiaj pierwszy w dziejach zwarty im konsekwentny system pedagogiczny zawierający cele i środki do ich realizacji. Zdanie Platona są różne klasy ludzi , odznaczają się oni różnymi cnotami i w różny sposób powinni być wychowywani.Uważał cała dziedzinę wychowania za sprawę państwa i polityki. Platon dzielił wychowanie na szereg okresów i opracował szczegółowy program wych i wykształcenia dla każdeg etapu.Wszystkie instytucje wychowawcze powinny być państwowe. Ustalony system wychowawczy obowiązuje wszystkich wszystkich nikt nie może się od niego uchylić. Dziewczęta mają otrzymać takie samo wychowanie co chłopcy.

---