schemat Jakobsona
nadawca -> komunikat -> odbiorca
kontekst
kontakt
kanał
kod
model Lasswella - analiza politologiczna
kto? -> co? -> jakim medium?-> do kogo? -> z jakim skutkiem?
nadawca treść audytorium efekty
-akcent na treść (badania propagandy); odbiorca jest bezwolny
model Schannona - analiza matematyczno-technologiczna
źródła informacji - nadajnik - nadany sygnał - kanał - odebrany sygnał - odbiornik - adresat
szumy
-akcent na technologiczne przekazywanie sygnałów
funkcje komunikowania społecznego
-informacyjna
-identyfikacyjna
-perswazyjna
-konatywna
-ekspresyjna
-fatyczna
-ludyczna
-edukacyjna
klasyfikacja procesów komunikowania ze względu na liczbę przypadków - piramida McQuaila
-masowe mało
-instytucjonalne (polityczne, w przedsiębiorstwie)
-grupowe (społeczności lokalne)
-interpersonalne (między jednostkami)
-intrapersonalne (komunikacja z własnym organizmem) dużo
paradygmaty w komunikacji
-dominujący (co myśleć)
-instytucjonalny (o czym myśleć)
-krytyczny (o czym nie myśleć)
-technologiczny (jak myśleć)
modele komunikowania
-strukturalny (elementy)
-dynamiczny (proces i jego przebieg)
-funkcjonalny (relacje)
-operacjonalny (projekt przebiegu)
modele komunikacji
-transmisji
*efektu bezpośredniego
*bodźca - reakcji
*srebrzystej kuli
*zastrzyku podskórnego
-rytuału
-przyciągania uwagi
-recepcji (kodowania i dekodowania - Hall)
teoria agenda setting
media - wpływają na zakres i kolejność prezentowanych wydarzeń czyli myślenia odbiorców; tworzą strukturę, mają wpływ na to o czym ludzie myślą, selekcjonują wiadomości (gate keeping)
wytyczne wyboru:
-wydarzenia
-wybór mediów
-rodzaj historii
-rodzaj medium
-wybór newsów
-stopień emocjonalności
-zainteresowanie widza
-potrzeba orientacji
-dostęp do mediów
-dostęp do ludzi
-wiedza społeczna
-zachowania społeczne
teoria użytkowania i korzyści
fazy rozwoju badań:
-faza opisu (zachowania odbiorcze są świadome, celowe i selektywne)
-faza operacjonalizacji (co ludzie robią z mediami)
-faza wyjaśnień
-faza konstruowania i weryfikacji teorii
założenia:
-więcej uwagi trzeba zwracać na to, co ludzie robią z mediami niż na to, co media robią z ludźmi
-audytorium jest aktywne
-użytkowanie ma na ogół charakter celowy
-konkuruje z innymi sposobami zaspokajania potrzeb
-wybór środków masowego przekazu zależy od inicjatywy audytorium
-konsumpcja mediów pozwala uzyskiwać rozliczne korzyści
komunikacja międzykulturowa - wytyczne do schematyzacji
-wysoki/niski kontekst
-dystans wobec władzy
-kolektywizm/indywidualizm
-męskość/żeńskość
-unikanie niepewności
-czas linearny/cykliczny/elastyczny
praktyczne źródła wiedzy o komunikacji międzykulturowej
-internacjonalizacja
-globalizacja
-zrównoważony rozwój
-mobilność
-sfera biznesu, nauki, technologii
-tworzenie trzeciej kultury (?)
kompetencje międzykulturowe
-samodzielna analiza i refleksja nad kulturą własną i inną
-interpretowanie kultury obcej na tle kultury własnej
-postrzeganie i analiza własnego nastawienia
-identyfikowanie nieporozumień i strategiczne podejście do konfliktów
-podejście do obcości i rozwiązywanie sytuacji trudnych
standardy w kulturze (typ, wzorzec, norma)
-myślenie
-działania
-spostrzegania
-zachowania
standard kulturowy
-dotyczy norm, reguł w kulturze, obejmuje praktyki komunikacyjne, do końca nie jest uświadomiony
stereotypy - generalizowane opinie, mają charakter orzekający, z reguły są negatywne
-wzorce, ideały (często kłócą się ze standardami)
-obrazy (mogą się pokrywać ze standardami)
-wyobrażenia ideologiczne, mitologiczne
standardy - z reguły są pozytywne, dotyczą norm, reguł w kulturze obejmują praktyki komunikacyjne, do końca nie są uświadomione
| więź społeczna edukacja |
| wartości realia wzorca zachowań |
| oczekiwania wyobrażenia |
v v
interpretacje
komunikowanie polityczne
-jest procesem dwukierunkowym
-otoczenie społeczne <---> system polityczny
X
system medialny <---> system kulturowy
*politik - proces polityczny (politics)
*polis - zawartość polityki (policy)
*politi - formalne, normatywne ujęcia (polity)
natura komunikowania politycznego
-naukowa perspektywa - politologia
-dziedzina praktyczna - propaganda, marketing polityczny
saturacja polityczna - nasycenie społeczeństwa treściami politycznymi
-mediatyzacja polityki
-polityzacja mediów
elementy komunikowania politycznego
-propaganda (jednokierunkowa prezentacja i narzucanie idei)
-PR (komunikacja masowa dwukierunkowa; wewnątrz i na zewnątrz partii)
-reklama (proces jednokierunkowy zewnętrzny)
marketing polityczny - zespół technik i strategii wspierających proces komunikowania politycznego
zakres i charakter komunikowania politycznego
-struktura grupy i przywódcy
-ingerencja mediów
-instytucja polityczna
podejścia badawcze do komunikowania politycznego
-behawioralne [akcent na efekt komunikowania tj. zmianę wywołaną w postawach i zachowaniach odbiorcy]
-strukturalno-funkcjonalne [procesy interakcyjne zachodzące między elementami systemu politycznego oraz jego otoczeniem]
-interakcyjne [komunikowanie jest formą, a zarazem zbiorem interakcji, które są atomami społeczeństwa (Goffman)]
-dialogowe [opiera się na konsensusie wypracowanym na drodze debaty politycznej]
-rynkowe/marketingowe [aktorzy polityczni to produkt, który najtańszym kosztem trzeba wyprodukować i sprzedać; sprzedający - polityk, kupujący - wyborca]
proces polityczny (między partią polityczną, władzą, mediami i społeczeństwem)
-ujęcie medioznawcze Negrine'a
*zróżnicowana zawartość mediów, która odbija stosunki między aktorami politycznymi i przedstawionymi treściami politycznymi
*wpływ polityki na media
*jak się polityków pokazuje
*liczy się zawartość mediów, praktyka medialna
*związane z procesem poznawczym i procesem perswazji
-definicja systemowa Gurevicha
*polityczne instytucje w politycznym aspekcie
*instytucje medialne
*publiczne środki masowego przekazu
*relewantny aspekt kultury politycznej
-trójelementowa koncepcja McNeira
*punkty składowe
+dziennikarze
+obywatele
+politycy
apele, programy art. redakcyjne
reklamy, PR> analizy, komentarze>
org. Polityczne <--------> media <---------> obywatel
czyli: <artykuły <sondaże
partie i org. komentarze listy
polityczne, analizy
rząd, lobby,
terroryści
-złoty trójkąt komunikacji Perloffa
*lider
*media
*obywatele
*debata na publicznej scenie
*tutaj komunikacja polityczna to wymiana i interpretacja komunikatów
*przekazy dotyczą rządu, polityki, spraw publicznych
-socjologiczne ujęcie Rusha
-?
*negocjowanie
*strategie
*relacje władzy i zbiorowości
*publiczna rozmowa, debata
*kontrola, sankcje
komunikowanie polityczne - synteza
-jest komunikowaniem społecznym
-struktura
*instytucja polityczna
*media
*obywatele
-relacje - najwięcej: media - instytucja polityczna
-łączy się z marketingiem
przekaz informacji politycznej
-kierunek: władza - obywatele
-kierunek: obywatele - władza (pikiety, strajki, referenda, ankiety, sondaże)
-komunikacja międzynarodowa
-mediatyzacja polityki - zmiana zachowań komunikacyjnych politycznych przez media - o polityce z mediów
-uczestnicy procesu komunikowania: aktorzy polityczni - partie, politycy, rząd
charakter współpracy między aktorami, mediami i obywatelami: czwarta władza; modele:
-adwersarza - media i dziennikarze muszą postrzegać aktorów politycznych jako przeciwników - są nieufni i krytyczni
-model wymiany - media i politycy dzielą się informacjami - media zyskują odbiorców a politycy zyskują rozgłos; relacje symetryczne - model może być zastosowany; relacje niesymetryczne - model ma trudności w zastosowaniu
-model dominacji
ustawodawstwo medialne
-ustawa medialna
-ustawa o KRRiT
-kontrola finansów
-zawartość mediów
-wpływ na obsadę spółek, zarządów
zależności między mediami a polityką
-własność (np. Berlusconi, premier i właściciel)
-dobrowolne (TVP)
-warunkowe (stacje komercyjne)
-nieprzewidywalne
-neutralność mediów (dziś praktycznie nie istnieje)
obywatel - wyborca może być postrzegany jako
-podmiot polityczny (świadomość podejmuje decyzję o głosowaniu)
-przedmiot działań politycznych
-element systemu politycznego
-klient rynku politycznego
typy wyborców
-elity decyzyjne (wąska grupa występująca w podwójnej roli - wyborców i kandydatów)
-wyborcy zdecydowani (najczęściej aktywiści i działacze, stały mocno zdecydowany elektorat, jednostki o stosunkowo mocnej pozycji społecznej)
-wyborcy niestabilni (niezdecydowani, najczęściej wybierają między 2,3 partiami, grupa wrażliwa na sondaże)
-wyborcy bierni (bez poglądów, apolityczni, jest im obojętne na kogo głosują lub nie głosują)
-wyborcy nieuczestniczący (z definicji nie biorą udziału w wyborach)
typy wyborców wg Pietrasia (głosują:)
-pozytywni - z sympatii dla partii
-negatywni - żeby nie wygrała inna partia
-programowi - racjonalni, decyduje program
-aksjologiczni - wartości
-partyjni - związani ze strukturami partii
-grupowi - z chęci polepszenia interesów grupy
-niezależni - niestabilni, nieprzewidywalni
-wyalienowani - nie zajmują się polityką
komunikacja niewerbalna - polega na wykorzystaniu przez osoby będące w interakcji wzajemnie na siebie oddziałujących wzrokowych, głosowych i pozawzrokowych systemów i podsystemów komunikacji; dochodzi do kodowania i dekodowania symboli i znków w celu wymiany znaczeń; jest intencjonalna i informacyjna
funkcjonalne znaczenie komunikacji niewerbalnej
cel: często nieuświadomiony
trafność: dostosowanie postawy do komunikacji - uczy tego socjalizacja i interakcja
skuteczność: w większości te zachowania są skuteczne 50% - 80%
metasystem komunikacji ludzkiej
-system komunikacji werbalnej - słowo
-system komunikacji wizualnej; podsystemy:
*kinezyjny
*proksemiczny
*przez przedmioty
-system komunikacji słuchowej
-system komunikacji pozawzrokowej; podsystemy:
*dotykowy
*węchowy
*wzrokowy
konteksty, w jakich odbywa się komunikacja
-interpersonalny
-gestykulacja
-wyraz mimiczny twarzy
-dotyk i kontakt fizyczny
-wygląd fizyczny
-spojrzenia i wymiana spojrzeń
-dystans fizyczny między rozmówcami
-pozycja ciała w trakcie rozmowy
-kanał wokalny
-dźwięki paralingiwstyczne
-organizacja środowiska
funkcje komunikacyjne sygnałów niewerbalnych
-przekazują informacje
-przekazują emocje
-wyrażają intencje
-tworzą metakomunikację
-kontrolują sytuację społeczną
-służą kształtowaniu i kierowaniu wrażenia
klasyfikacja Ekmana i Friesena
-emblematy - sygnały cielesne, system gestykulacyjny
-ilustratory/piktografy - ruchy deiktyczne, rytmiczne
-wskaźniki emocji
-regulatory konwersacji
-adaptatory - dotyczą dostosowania się do sytuacji
zachowania wzrokowe; oczy:
-wskazują na poziom uwagi
-inicjują sytuację intymną
-wspomagają perswazję
-regulują interakcję
-komunikują emocje
-określają siłę i status relacji
proksemika
-dystans intymny 0 - 45 cm
-dystans osobisty 0 - 1,2 m
-społeczny 1,2 - 3,6 m
-publiczny 3,6 - 7,5 m
równanie Argyle'a
poziom intymności = poziom uśmiechów
model zaangażowania niewerbalnego Pattersona
poziom intymności = ilość uśmiechów + długość spojrzeń wzajemnych + dystans fizyczny + intymność tematu
interakcja - oznaki
-komunikacja człowiek - zwierzę
-komunikacja zwierzę - zwierzę
zachowania:
-symboliczne - werbalne
-niesymboliczne - niewerbalne
komunikacja zorientowana na partnerów; towarzyszy jej:
-zdarzenie (określona sytuacja)
-zachowanie - nadawcy i odbiorcy
-działania
-interakcja (typ interakcji zależy od typu komunikacji np. masowa)
-kompetencje (wiedza, umiejętności, kompetencje socjolokulturowe [dostosowanie do sytuacji - nabywane w trakcie wychowywania, uwarunkowane miejscem wychowania], kompetencje kulturowe i wynikające z wiedzy o świecie [porzekadła])
interakcja - wymiana i negocjowanie znaczeń między uczestnikami
symbolizm interakcjonistyczny
-opisuje zjawiska społeczne i zachowania językowe
-wiele teorii funkcjonuje w jego ramach (teoria Meada)
wykorzystanie interakcjonizmu
-socjologia - Habermass, Mead
-psychologia
-językoznawstwo - Pierce
Mead
-ważne są kontakty face to face
-proces socjalizacji to wybór ról i odgrywanie ich
-świadomość polega też na odtwarzaniu ról innych osób
-jednostka chce ugrać coś dla siebie
1.gesty, oznaki
-znaczenia istnieją obiektywnie a nadawanie i odczytywanie znaczeń to proces, znaczenia nie są jednakowo rozumiane
-w tym etapie powstaje świadomość
2.nauka kompetencji przez naśladowanie
3.dalsza socjalizacja i wykształcanie osobowości
-jednostka sama odgrywa swoje role
determinizm społeczny - społeczeństwo determinuje człowieka
-skrajny determinizm - rodzina determinuje znajomość kodu
autokoncepcja - znaczenia skoncentrowane
-informacja o przymiotach
-dostosowywanie do roli odbiorcy kiedy role nie stykają
-uogólnienie poziomu, kiedy szczegółowy nie zaskoczył
-zachowania zorientowane na grupę
-grupa odniesienia - grupa, do której należymy lub bardzo chcemy należeć i narzuca nam kategorie życiowe
dramaturgiczna koncepcja życia społecznego [Goffman]
-interakcja - face to face
-występ - działalność aktora w interakcji
-aktor - uczestnik interakcji
-widownia - punkt odniesienia występu
-rola - punkt programu
-scena - sytuacja, miejsce
-kulisy - wrażenia, jakie chce się wywrzeć
-fasada osobista - powierzchowność i sposób bycia
-maska - zmiana roli
-osobowość - wnętrze i twarz odbierana przez innych
modele interakcji
-dramaturgiczny - codzienne życie
-rytuału interakcyjnego - normy i wzory narzucone
-interakcji strategicznej - stosowanie podstępu
-analizy ramowej - wybór spośród pozostałych modeli
komunikowanie publiczne - oficjalne
-przekaz jednokierunkowy
-słownictwo wspólnoodmianowe
-kontakt
*ogólnonarodowy
*lokalny
*indywidualny
-w momencie zmiany sytuacji ('80 - '89) oficjalność przestała być ostra
-przed zmianą:
schematy działania
głównie informowanie oraz częściowo perswazja
strategie - formy, np. prasowe
przedstawienie - tematy i treści
odpowiednie dla profilu medium
-po zmianie
schematy działania
manipulowanie, zmiana wartościowania, odwrócenie piramidy Maslowa
personalizacja - konsumpcja i rynek
przedstawienie - media
informują o wszystkim
-cechy nowego porządku:
*relatywizm estetyczny
*relatywizm etyczny
*fragmentaryczność
*wykańczanie elit symbolicznych
*wojeryzm - podglądanie
*ekshibicjonizm - obnażanie
kultura codzienności
-prywatność
-osobowość
-intymność