Informacje przedstawione poniżej zawierają
wskazówki dla kobiet cierpiących na cukrzycę
typu 1 lub 2, będących w ciąży lub planujących
urodzenie dziecka. Szczegółowe planowanie,
ścisłe stosowanie się do wskazówek lekarza oraz
regularna kontrola poziomu glukozy we krwi,
przed i w trakcie ciąży, oraz po urodzeniu dziecka
są niezwykle istotne.

Planowanie ciąży

Jeżeli kobieta planuje zajść w ciążę lub podejrzewa, że
może być w ciąży, powinna się skontaktować z zespołem
ds. opieki zdrowotnej dla osób cierpiących na cukrzycę.

Jeżeli wartość HbA1c (wynik kontroli poziomu glukozy
we krwi w okresie ostatnich dwóch do trzech miesięcy)
jest wyższa niż 10% zostanie wydane zalecenie o
niezachodzeniu w ciążę, ponieważ zbyt wysoki poziom
glukozy we krwi może doprowadzić do problemów
zdrowotnych u matki i u rozwijającego się dziecka.

W celu ograniczenia ryzyka potencjalnych powikłań ciąży
u kobiet chorujących na cukrzycę, należy prowadzić
ścisłą kontrolę diabetologiczną przed ciążą i w jej trakcie.
Jeżeli poziom glukozy we krwi matki jest zbyt wysoki
istnieje ryzyko, iż dziecko urodzi się z nieprawidłowo
wykształconym sercem oraz rdzeniem kręgowym, lub
urośnie na tyle, że naturalny poród nie będzie możliwy
i konieczna będzie prowokacja porodu lub cesarskie
cięcie. Istnieje również zwiększone ryzyko poronienia oraz
obumarcia płodu.

Leczenie przed i w trakcie ciąży

Kobietom przed i w trakcie ciąży przepisuje się kwas
foliowy, witaminę, którą zazwyczaj podaje się w postaci
tabletek. Kwas foliowy powinien być zażywany od
chwili planowania ciąży lub od pierwszego dnia jej

potwierdzenia do końca 12 tygodnia. Kwas foliowy chroni
przed nieprawidłowym wykształceniem się rdzenia
kręgowego.

Sposób leczenia kobiet zażywających lekarstwa na
obniżenie ciśnienia krwi, cholesterolu lub na cukrzyce
typu 2 ulegnie zmianie. Niektórym kobietom w okresie
trwania ciąży może być podawana insulina.

Kobiety, które w okresie ostatnich 12 miesięcy nie miały
badania wzroku (badanie siatkówki) powinny się umówić
na wizytę w celu wykonania badania. W przypadku
wykrycia zmian w siatkówce (retinopatia) podjęte zostanie
leczenie, ponieważ w trakcie ciąży zmiany te mogą ulec
pogorszeniu.

Podobnie jak w przypadku wszystkich kobiet w ciąży,
kobiety palące papierosy powinny rzucić palenie. Kobiety
pijące alkohol powinny ograniczyć ilość spożywanego
alkoholu do minimum.

W trakcie ciąży

Ciążą trwa ok. 40 tygodni, czas jej trwania podzielony
jest na trymestry, o czym może poinformować zespół ds.
opieki zdrowotnej. Trymestry dzielą czas trwania ciąży na
trzy okresy. W każdym z trymestrów wykonuje się inne
badania w celu oceny rozwoju dziecka.

Zespół ds. opieki zdrowotnej powinien być pomocny
kobiecie w ciąży. Oprócz lekarza prowadzącego oraz
pielęgniarki, kobieta w ciąży może być prowadzona przez
lekarza położnika, specjalistę dietetyka, wykwalifikowaną
położną w zakresie chorych na cukrzycę, oraz psychologa.
Kobieta w ciąży oraz jej partner (jeżeli kobieta sobie
tego życzy) powinni zostać włączeni do zespołu
podejmującego decyzje związane z opieką zdrowotną
w okresie ciąży oraz posiadać możliwość wyboru.

Wyżej wymienieni pracownicy opieki zdrowotnej nie
zawsze przyjmują w tej samej placówce zdrowia, jest
jednak istotne, aby dotrzymywać wszystkich terminów

Aktualizacja lipiec 2009

INFORMACJE

o cukrzycy

Ciąża i cukrzyca

Pregnancy and diabetes
Polish

ustalonych wizyt lub, w razie problemów z dotrzymaniem
terminu wizyty, skontaktować się z daną placówką
zdrowia, w celu ustalenia innego terminu.

Samokontrola

Codzienne wykonywanie porannej kontroli poziomu
glukozy we krwi oraz kontroli w godzinę po posiłku (oraz
przed snem w przypadku osób leczonych insuliną) jest
niezwykle istotne. W przypadku trudności z utrzymaniem
prawidłowego poziomu glukozy we krwi należy się
niezwłocznie skontaktować z pielęgniarką lub z lekarzem,
ponieważ może zaistnieć konieczność zmiany leczenia,
w miarę jak dziecko rośnie i się rozwija.

Kobiety chorujące na cukrzycę typu 1, u których
występuje wysoki poziom glukozy we krwi powinny
zostać poinstruowane, w jaki sposób dokonać pomiaru
poziomu ciał ketonowych w moczu. Ketony są kwasowym
produktem ubocznym wytwarzanym przez organizm
w trakcie przetwarzania zgromadzonego tłuszczu na
energię. Osoba chorująca na cukrzycę oraz członek jej
rodziny lub przyjaciel powinni być przeszkoleni w zakresie
leczenia objawów hipoglikemii (niski poziom glukozy
we krwi), włącznie z podaniem zastrzyku z Glucagonem.
Zdrowe odżywianie się oraz ćwiczenie przez przynajmniej
30 minut dziennie (na przykład szybki marsz) pięć dni w
tygodniu, pomoże w utrzymaniu poziomu glukozy we
krwi pod kontrolą oraz dobrego samopoczucia. W trakcie
ciąży nie należy rozpoczynać nowych form aktywności
bez uprzedniej konsultacji z zespołem ds. opieki
zdrowotnej.

Poród

Ze względu na fakt, że przyszła matka choruje na cukrzycę
lekarz może zasugerować ustalenie terminu porodu przed
40 tygodniem ciąży, zazwyczaj w 38 tygodniu. Decyzja
lekarza będzie uzależniona od stopnia rozwoju dziecka
oraz stanu zdrowia matki i wyników badań kontrolnych.
Lekarz może zaproponować prowokację porodu lub cięcie
cesarskie. Żadna decyzja dotycząca porodu nie może

zostać podjęta bez udzielenia matce wyczerpujących
informacji oraz jej zgody.

Noworodek

Po porodzie, dziecko nie musi zostać skierowane na
oddział intensywnej opieki, tylko z tego powodu, że
matka jest diabetyczką. Jeżeli dziecko jest zdrowe,
powinno zostać przy matce co pomaga w tworzeniu więzi
uczuciowej pomiędzy nimi.

Karmienie dziecka

Mleko matki stanowi najbardziej odżywczy pokarm dla
dziecka, matka powinna zacząć je karmić jak najszybciej
jest to możliwe, najlepiej w okresie pierwszych 30 minut
od urodzenia dziecka. Karmienie piersią zapobiega
spadkowi poziomu glukozy we krwi dziecka, kontakt ze
skórą matki zapewni mu również ciepło.

W okresie karmienia piersią matka powinna zwracać
uwagę na brane przez siebie lekarstwa. Należy pamiętać
że w trakcie karmienia matka pozbywa się wielu
składników odżywczych. W celu uniknięcia hipoglikemii
powinna spożywać przekąski bogate w skrobię oraz
trzymać w pobliżu odpowiednie lekarstwa. Jeżeli matka
nie może lub nie chce karmić piersią, powinna ustalić
dalsze postępowanie z lekarzem prowadzącym lub
pielęgniarką. Po urodzeniu dziecka, matka powinna
pozostawać w ścisłym kontakcie z zespołem ds. opieki
zdrowotnej w celu uzyskania odpowiedniego wsparcia
i wskazówek.

Więcej informacji na temat cukrzycy i ciąży znajduje się
w materiałach informacyjnych przygotowanych przez
organizację Diabetes UK:

Pregnancy and diabetes (Ciąża i cukrzyca)

Poniżej podane zostały informacje na temat sposobu
zamówienia egzemplarza powyższej broszury
informacyjnej.

Ciąża i cukrzyca

Polish © Diabetes uk 2009 9856/0709/a

W celu uzyskania informacji na wiele tematów związanych z cukrzycą, zapraszamy do zapoznania się z ulotkami informacyjnymi
wydanymi w 20 językach, które można pobrać z naszej strony internetowej www.diabetes.org.uk/languages
W Katalogu organizacji Diabetes UK (The Diabetes UK Catalogue) znaleźć można wszystkie wydane przez nas pozycje, zarówno
książki, jak i ulotki. By otrzymać egzemplarz katalogu i którąkolwiek z ulotek wymienionych w niniejszej karcie informacyjnej,
zadzwoń do działu dystrybucji Diabetes UK pod numer: 0800 585 088.
W celu uzyskania wsparcia i informacji na temat cukrzycy, zadzwoń na infolinię Diabetes UK pod numer: 0845 120 2960 (opłata
jak za połączenie lokalne). Dostępne są usługi tłumaczy. Infolinia działa od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00 – 17.00.

INFORMACJE

o cukrzycy

Strona internetowa: www.diabetes.org.uk

Organizacja charytatywna zarejestrowana w Anglii i Walii (nr 215199),
oraz w Szkocji (SC039136).

Organizacja charytatywna dla osób chorych na cukrzycę.

Pregnancy and diabetes