Strona 1

www.sgk.gofin.pl

2010-12-08 08:29:12

http://www.sgk.gofin.pl/11,2362,126218,ustalenie-zmiany-stanu-produktow.html

Zeszyty Metodyczne Rachunkowości

nr

19

z dnia 2010-10-01 nr kolejny 283

Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., www.sgk.gofin.pl

Ustalenie zmiany stanu produktów

Jeste

ś

my jednostk

ą

produkcyjn

ą

i sporz

ą

dzamy rachunek zysków

i strat w wersji porównawczej. Jak

powinni

ś

my ustali

ć

zmian

ę

stanu produktów?

1. W jakim celu i na jakim koncie ustala si

ę

zmian

ę

stanu

Zmian

ę

stanu produktów przedstawia saldo konta 49 "Rozliczenie kosztów". Ustalaj

ą

j

ą

jednostki, które sporz

ą

dzaj

ą

rachunek

zysków i strat w wersji porównawczej. Zmiana stanu produktów koryguje koszty, doprowadzaj

ą

c ich wielko

ść

do wysoko

ś

ci

kosztów rzeczywi

ś

cie poniesionych w danym roku obrotowym na sprzedan

ą

produkcj

ę

. W wersji porównawczej rachunku zysków

i strat saldo konta 49 "Rozliczenie kosztów" wykazuje si

ę

w pozycji A.II. "Zmiana stanu produktów (zwi

ę

kszenie - warto

ść

dodatnia, zmniejszenie - warto

ść

ujemna)".

Saldo Wn konta 49 "Rozliczenie kosztów" oznacza zmniejszenie stanu produktów, a saldo Ma - zwi

ę

kszenie stanu

produktów. Saldo konta 49 na koniec roku obrotowego przenosi si

ę

na wynik finansowy, zapisem:

- Wn/Ma konto 86 "Wynik finansowy",
- Ma/Wn konto 49 "Rozliczenie kosztów".

Zmiana stanu produktów jest zwi

ą

zana z funkcjonowaniem tzw. zamkni

ę

tego kr

ę

gu kosztów. Zamkni

ę

ty kr

ą

g kosztów

tworz

ą

nast

ę

puj

ą

ce konta:

49 "Rozliczenie kosztów",

zespołu 5 i 6 oraz

70-1 "Koszt sprzedanych produktów".

W przypadku sporz

ą

dzenia porównawczego rachunku zysków i strat, na stron

ę

Wn konta 49 "Rozliczenie kosztów"

przenosi si

ę

koszt sprzeda

ż

y produktów, zapisem: Wn konto 49, Ma konto 70-1, a na stron

ę

Ma przeksi

ę

gowuje si

ę

koszty proste (w tym wymagaj

ą

ce rozlicze

ń

w czasie), zapisem: Wn konto zespołu 5 i konto 64, Ma konto 49.

Wielko

ść

salda konta 49 powinna odpowiada

ć

warto

ś

ci zmiany stanu produkcji w toku i produktów niesprzedanych oraz

rozlicze

ń

mi

ę

dzyokresowych kosztów. Ustalaj

ą

c t

ę

zmian

ę

nale

ż

y wzi

ąć

pod uwag

ę

salda pocz

ą

tkowe i ko

ń

cowe

nast

ę

puj

ą

cych kont:

60 "Produkty gotowe i półprodukty",

62 "Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów",

63 "Produkcja w toku" (lub stan z konta 50 - gdy produkcja w toku nie jest przenoszona na konto zespołu 6),

64 "Rozliczenia mi

ę

dzyokresowe kosztów".

Strona 2

www.sgk.gofin.pl

2010-12-08 08:29:12

http://www.sgk.gofin.pl/11,2362,126218,ustalenie-zmiany-stanu-produktow.html

W praktyce zazwyczaj nie zachodzi zgodno

ść

pomi

ę

dzy zmian

ą

stanu produktów ustalon

ą

na koncie 49 a warto

ś

ci

ą

zmiany stanu obliczon

ą

przez porównanie stanów pocz

ą

tkowych i ko

ń

cowych kont 60, 62, 63 i 64. Mo

ż

e to by

ć

spowodowane w szczególno

ś

ci:

przekazaniem wytworzonych wyrobów na rzecz

ś

rodków trwałych w budowie,

przeniesieniem kosztów utrzymania własnych obiektów socjalnych,

usuwaniem szkód losowych,

przekazaniem własnych wyrobów do własnego sklepu,

wyst

ą

pieniem niedoborów wyrobów gotowych.

Wskazane jest wówczas ujmowanie powy

ż

szych operacji za po

ś

rednictwem kont obrotów wewn

ę

trznych, tj. na kontach:

79-0 "Obroty wewn

ę

trzne" po stronie Ma tego konta,

79-1 "Koszty obrotów wewn

ę

trznych" po stronie Wn tego konta.

Przykładowo przekazanie wytworzonych wyrobów na rzecz

ś

rodków trwałych w budowie mo

ż

na uj

ąć

w ksi

ę

gach

rachunkowych, zapisem: Wn konto 79-1, Ma konto 60 oraz Wn konto 08, Ma konto 79-0.

Na koniec roku saldo konta 79-0 przenosi si

ę

na wynik finansowy (konto 86), a saldo konta 79-1 przeksi

ę

gowuje si

ę

na

konto 49. Taki sposób ewidencji powoduje,

ż

e koszty, które wyszły z kr

ę

gu i zostały uj

ę

te na koncie 79-1, zamykaj

ą

konto 49 (czyli zamykaj

ą

kr

ą

g kosztów).

2. Przykład ustalenia zmiany stanu produktów w jednostce stosuj

ą

cej konta zespołu 4 i 5

Przykład

I. Zało

ż

enia:

1. Przedsi

ę

biorstwo produkcyjne prowadzi ewidencj

ę

kosztów na kontach zespołu 4 i 5 oraz sporz

ą

dza

rachunek zysków i strat w wersji porównawczej. Wyroby gotowe przyjmowane s

ą

do magazynu według cen

sprzeda

ż

y netto. Ró

ż

nice mi

ę

dzy cen

ą

sprzeda

ż

y netto a kosztem wytworzenia s

ą

odnoszone na konto 62

"Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów". Produkcja w toku na pocz

ą

tek i koniec roku nie wyst

ę

puje.

2. W bilansie otwarcia salda kont zespołu 6 wynosz

ą

odpowiednio:

a) saldo Wn konta 60 "Produkty gotowe i półprodukty": 96.000 zł,

b) saldo Ma konta 62 "Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów": 18.000 zł,

c) saldo Wn konta 64-0 "Czynne rozliczenia mi

ę

dzyokresowe kosztów": 15.000 zł.

3. Koszty według rodzajów w okresie sprawozdawczym wynosz

ą

ogółem: 168.000 zł, z tego odniesiono:

a) na koszty produkcji podstawowej: 108.000 zł,

c) na koszty zarz

ą

du: 56.700 zł,

d) na rozliczenia mi

ę

dzyokresowe czynne, jako ubezpieczenie maj

ą

tku: 3.300 zł.

Strona 3

www.sgk.gofin.pl

2010-12-08 08:29:12

http://www.sgk.gofin.pl/11,2362,126218,ustalenie-zmiany-stanu-produktow.html

4. Operacje gospodarcze jakie wyst

ą

piły w danym okresie sprawozdawczym i na dzie

ń

bilansowy

zaksi

ę

gowano w sposób zaprezentowany na poni

ż

szym schemacie.

II. Dekretacja:

Opis operacji

Kwota

Konto

Wn

Ma

1. PK - odniesienie w koszty zarz

ą

du kwoty z BO konta 64-0

15.000 zł

55

64-0

2. Zapisy w okresie sprawozdawczym:

a) PK - przeniesienie kosztów wytworzenia wyrobów
na konto 58

108.000 zł

58

50

b) Pw - przyj

ę

cie wyrobów gotowych z produkcji

141.000 zł

60

58

c) PK - przeniesienie na odchylenia ró

ż

nicy na koncie 58

33.000 zł

58

62

d) PK - rozliczenie odchyle

ń

przypadaj

ą

cych na

wyroby sprzedane

32.100 zł

62

70-1

e) Wz - wydanie z magazynu sprzedanych wyrobów

135.600 zł

70-1

60

3. PK - przeksi

ę

gowanie na dzie

ń

bilansowy:

a) kosztów według rodzajów

168.000 zł

86

40

b) kosztów zarz

ą

du

71.700 zł

49

55

c) kosztów sprzedanych produktów

103.500 zł

49

70-1

III. Ksi

ę

gowania:

IV. Ustalenie zmiany stanu produktów:

1) na koniec roku salda kont zespołu 6 wynosz

ą

:

a) saldo Wn konta 60 "Produkty gotowe i półprodukty": 101.400 zł,

b) saldo Wn konta 64-0 "Czynne rozliczenia mi

ę

dzyokresowe kosztów": 3.300 zł,

c) saldo Ma konta 62 "Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów": 18.900 zł,

2) ustalenie i zaksi

ę

gowanie zmiany stanu produktów:

Strona 4

www.sgk.gofin.pl

2010-12-08 08:29:12

http://www.sgk.gofin.pl/11,2362,126218,ustalenie-zmiany-stanu-produktow.html

Nazwa konta

Stan na

pocz

ą

tek

okresu

Stan na koniec

okresu

Zmiana stanu

produktów

Konto 60 "Produkty gotowe
i półprodukty" (saldo Wn)

96.000 zł

101.400 zł

(+) 5.400 zł

Konto 62 "Odchylenia od cen
ewidencyjnych produktów" (saldo Ma)

(-) 18.000 zł

(-) 18.900 zł

(-) 900 zł

Konto 64-0 "Czynne rozliczenia
mi

ę

dzyokresowe kosztów" (saldo Wn)

15.000 zł

3.300 zł

(-) 11.700 zł

Razem

93.000 zł

85.800 zł

(-) 7.200 zł

Zmiana stanu produktów i rozlicze

ń

mi

ę

dzyokresowych kosztów wynosi: 7.200 zł i jest zgodna z saldem konta 49.

Kwot

ę

: 7.200 zł nale

ż

y wykaza

ć

w rachunku zysków i strat w wersji porównawczej w pozycji A.II. "Zmiana stanu

produktów" ze znakiem (-).

V. Dekretacja:

Opis operacji

Kwota

Konto

Wn

Ma

1. PK - przeniesienie zmiany stanu produktów na wynik finansowy

7.200 zł

86

49

VI. Ksi

ę

gowania: