Pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami ( art. 2376 § 1), (Tab. nr 12).

Środki ochrony indywidualnej

Kodeks pracy

DZIAŁ DZIESIĄTY

Bezpieczeństwo i higiena pracy

Rozdział IX. Środki ochrony indywidualnej

Art. 2376. § 1. Pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi

nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed

działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników

występujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach

posługiwania się tymi środkami.

Rozdział II. Prawa i obowiązki pracownika

Art. 211. Przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny

pracy jest podstawowym obowiązkiem pracownika. W szczególności

pracownik jest obowiązany [...]:

4) stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać

przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży

i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem.

Tab. nr 12

Pracodawca jest obowiązany dostarczać pracownikowi środki ochrony indywidualnej, które spełniają wymagania dotyczące oceny zgodności określone w odrębnych przepisach (art. 2376 § 3).

Pracodawca jest obowiązany ponadto dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w polskich normach:

- jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu

- ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy.

Zabronione jest dopuszczenie pracownika do pracy bez środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego,

przewidzianych do stosowania na danym stanowisku pracy (art. 2379 § 1).

Pracodawca w porozumieniu z zakładową organizacją związkową może ustalić stanowiska, na których dopuszcza się używanie przez pracowników, za ich zgodą, własnej odzieży i obuwia roboczego, spełniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy (art. 2377 § 1 i 2). Jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa, pracodawca dokonuje takich ustaleń w porozumieniu z przedstawicielami pracowników, wybranymi przez załogę w trybie przyjętym w zakładzie pracy.

Przepis art. 2377 § 3 wyklucza możliwość wykonywania pracy we własnej odzieży pracownika na stanowiskach, na których są wykonywane prace związane z bezpośrednią obsługą maszyn i innych urządzeń technicznych albo prace powodujące intensywne brudzenie lub skażenie odzieży i obuwia roboczego środkami chemicznymi, promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi. Pracownikowi używającemu własnej odzieży i obuwia roboczego (zgodnie z postanowieniem art. 2377 § 2)

pracodawca wypłaca ekwiwalent pieniężny w wysokości uwzględniającej ich aktualne ceny.

Znowelizowany kodeks pracy nie przewiduje wydania przepisu wykonawczego, dotyczącego zasad przydzielania pracownikom środków ochrony indywidualnej oraz dostarczania odzieży roboczej. Oznacza to, że wszystkie obowiązki pracodawcy w tej dziedzinie oraz uprawnienia pracowników wynikają z treści przepisów ustawy.

Rodzaje środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, a także przewidywane okresy użytkowania tej odzieży i obuwia, pracodawca ustala w porozumieniu z zakładową organizacją związkową, a jeżeli organizacja taka nie działa w zakładzie pracy, to ustaleń takich dokonuje z pracownikiem, przedstawicielem załogi wybranym w trybie przyjętym w zakładzie pracy (art.

2378 § 1).

Zarówno środki ochrony indywidualnej, jak i odzież oraz obuwie robocze stanowią własność pracodawcy (art. 2378 § 2).

Pracodawca ma obowiązek zapewnić, aby stosowane środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze posiadały

właściwości ochronne i użytkowe oraz zapewnić odpowiednio ich pranie, konserwację, naprawę, odpylanie i odkażanie (art. 2379

§ 2 i 3). W przypadku gdy pracodawca nie może zapewnić prania odzieży roboczej, może powierzyć te czynności pracownikowi, za jego zgodą, wypłacając jednocześnie ekwiwalent pieniężny w wysokości poniesionych przez pracownika kosztów (art. 2379 §

3).

Nie wolno powierzyć pracownikowi prania odzieży, która w wyniku stosowania w procesie pracy uległa skażeniu środkami chemicznymi, promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi. Pracodawca powinien ponadto zadbać, aby

skażone: odzież, obuwie oraz środki ochrony indywidualnej były przechowywane wyłączne w miejscach przez niego

przeznaczonych do tego celu.

Niedopuszczalne jest powierzanie pracownikowi prania, konserwacji, odpylania i odkażania przedmiotów skażonych, o których mowa wyżej (art. 23710 § 1 i 2).