Dlaczego Polska zajmuje tak wysoką pozycję w rankingu GE?
-
Motywacja/ambicja/chęć rozwoju kobiet
-
Programy unijne/wpływ Zachodu
-
Poprzedni ustrój – deklaratywnie równe traktowanie płci („Kobiety na traktory”, równy dostęp do edukacji)
-
Dostępność wykształcenia?
-
Biedny kraj – wszyscy aktywni zawodowo?
-
Katolicyzm/ kult „Matki Polki”?
Poland – Gender Gap Index 2009
(134 krajów)
Ogólne miejsce w rankingu – 50
-
Możliwości ekonomiczne – 72
-
Osiągnięcia edukacyjne – 33
-
Zdrowie – 41
-
Polityka – 40
PREDYKTORY SATYSFAKCJI Z PRACY
Środowisko
1. Teoria - Charakterystyka pracy (Hackman, Oldham) – jedna z najbardziej wpływowych teorii na temat relacji pomiędzy naturą wykonywanej pracy a motywacją do pracy, efektywnością, satysfakcją z pracy
PREDYKTORY SATYSFAKCJI Z PRACY
Środowisko
Pięć podstawowych aspektów charakterystyki pracy:
•
zróżnicowanie wymaganych umiejętności (task variety)– ilość różnych umiejętności koniecznych do wykonywania pracy
•
znaczenie wykonywanych zadań (task significance) – wpływ pracy na innych ludzi
•
wykonywanie zadań całościowych (task identity) – czy pracownik wykonuje całe zadanie, czy tylko jego fragment
•
autonomia (autonomy) – prawo wyboru przez pracownika sposobu wykonania pracy w najlepszy z subiektywnego punktu widzenia sposób
•
uzyskiwanie informacji zwrotnych (feedback) – stopień, w jakim pracownik jest pewien, że wykonuje swoja pracę dobrze
•
zakres – ogólna złożoność pracy, rozumiana jako kombinacja pięciu powyższych aspektów
PREDYKTORY SATYSFAKCJI Z PRACY
Charakterystyka pracy
MPS (motivation potential score) = (TV+TS+TI) * Autonomy * Feedback
•
Dodatkowy moderator, którego działanie należy wyjaśnić – potrzeba rozwoju/wzrostu, autonomii, osiągnięć itp.
•
Charakterystyka pracy odgrywa istotną rolę jedynie dla tych ludzi, którzy mają rozwiniętą potrzebę rozwoju, chociaż nie zawsze
•
Badania wykazały, że zmiana i ponowne zaprojektowanie stanowiska pracy dla osób z wysoką potrzebą rozwoju raczej pomaga, ale na pewien okresu czasu (Griffin)
•
Różnice międzykulturowe (Chong, Pearson, 1997) – kiedy
charakterystyka – kiedy relacje?
PREDYKTORY SATYSFAKCJI Z PRACY
Środowisko
2. Pierwsza teoria stresu organizacyjnego (Katz, Kahn) - koncepcja ról organizacyjnych
Rola organizacyjna – zbiór zachowań, które są przekazywane (komunikowane) i wymuszane na każdej osobie (najczęściej wynika z charakteru zajmowanego stanowiska, kultury organizacyjnej, przepisów regulaminu, wymagań przełożonych, presji współpracowników).
•
Bardzo często funkcjonuje jako zbiór norm, przekonań regulujących decyzje dotyczące podejmowania bądź zaniechania różnego typu
zachowań
PREDYKTORY SATYSFAKCJI Z PRACY
Środowisko
Problemy:
a) przeciążenie rolą – nie jest w stanie spełnić swojej roli b) niepewność roli – brak pewności co do swojej funkcji w miejscu pracy c) konflikt roli – sprzeczne wymagania wewnątrz miejsca pracy (np. jakość kontra ilość) bądź pomiędzy rolą zawodową a pozazawodową
PREDYKTORY SATYSFAKCJI Z PRACY
Środowisko
3. Poziom wynagrodzeń
- wyniki badań na populacji pracowników
- wyniki badań w grupach jednorodnych zawodowo
PREDYKTORY SATYSFAKCJI Z PRACY
Środowisko
4. Konflikt praca - rodzina
- czy istnieją różnice pomiędzy kobietami i mężczyznami
- podwójna rola: zbawienie czy przekleństwo
- sposoby przeciwdziałania problemom: ruchome godziny pracy, opieka w miejscu pracy; inne propozycje?
PREDYKTORY SATYSFAKCJI Z PRACY
Osobowe
1.
Ogólne związki osobowości i satysfakcji – badania podłużne
•
Osobowość – pierwsze badania organizacyjne (1924-33) – tzw. „chronic kickers” – chronicznie niezadowolenie
•
Satysfakcja z pracy w miarę stabilna w czasie, pomimo zmiany typu pracy lub pracodawców – wynik badań podłużnych (Schneider, Dachler; Staw, Ross)
•
Interakcja osobowości i zmiennych środowiskowych – badanie grupy brytyjskich inżynierów przez cztery lata po ukończeniu uczelni
(osobowość + zmiana pracy)
•
Związek osobowości z satysfakcją z pracy - badanie podłużne na
przestrzeni 50 lat (początek – lata 20-ste) – Staw, Bell, Clausen
PREDYKTORY SATYSFAKCJI Z PRACY
Osobowe
2. Rola negatywnej i pozytywnej emocjonalności ( negative & positive affectivity) (Folger; Watson)
•
Negatywna emocjonalność – tendencja do doświadczania negatywnych emocji (lęk, smutek, poczucie winy, wrogość) w bardzo szerokim
spektrum różnych sytuacji
•
Pozytywna emocjonalność – tendencja do doświadczania pewności
siebie, radości przyjaźni do innych, troskliwości
•
Problemy: czy nie jest to prosta replikacja neurotyzmu i ekstrawersji?
PREDYKTORY SATYSFAKCJI Z PRACY
Osobowe
2. Rola negatywnej i pozytywnej emocjonalności
•
proste badania korelacyjne prowadzone w latach 90-tych potwierdziły hipotezy związku NA i reakcji na pracę
•
Czy związek negatywnej emocjonalności z charakterystyką pracy
(Hackman, Oldham) wynika z błędów w spostrzeganiu, czy jest to realna zależność?
•
badanie 114 pracowników administracyjnych i ich przełożonych w South Florida University (Spector, Fox i in., 1999) – nasilenie autonomii/
„zatrudnialności”?
•
eksperyment testujący umiejętności autoprezentacyjne studentów (1995)
PREDYKTORY SATYSFAKCJI Z PRACY
Osobowe
3. Wiek
•
Metaanalizy potwierdzają występowanie związku pomiędzy wiekiem a satysfakcją
•
najniższy poziom satysfakcji: 26-31 lat, wzrost do końca kariery
•
różnice Polska – Zachód (badania Czapińskiego – satysfakcja z życia)