2 WYKŁAD 20.10.2007

PODEJMOWANIE DECYZJI

Podejmowanie decyzji to konkretny akt lub proces. Akt polega na tym że podejmuję decyzję jedną z dwóch możliwości. Akt jest jednym z elementów procesu.

Decyzje dzielimy na dwie grupy:

- decyzje programowane ( procedury) tzn. rutynowe powtarzalne (np. przyjmowanie pracownika do pracy)

- decyzje nieprogramowane, dotyczą problemów istotnych pojawiających się rzadko, tak ważne, że wymagają szczególnego potraktowania np. lokalizacja, fuzja

WARUNKI PODEJMOWANIA DECYZJI KIEROWNICZCH

1. w warunkach pewności ( znamy wynik działania zgodnie z podjętą decyzją )

2. warunki ryzyka ( gdy znamy prawdopodobieństwo wyniku)

3. w warunkach niepewności (kiedy nieznany wyniku, wiedza jest znikoma, ograniczona)

DWA MODELE PODEJMOWANIA DECYZJI

1. model klasyczny - ( normatywny), który pokazuje jak się powinno podejmować decyzje. Menedżer ma naturę logiczną, racjonalną i podejmuje decyzje w interesie organizacji. Menedżer zbiera pełną informację, stara się wyeliminować niepewność, podejmuje najlepszą decyzję dla firmy

2. model administracyjny - ( A. Simon) decyzje podejmowane przez szefa nie zawsze są racjonalne i logiczne bo:

• Informacja jest niepełna

• Racjonalność menedżera jest ograniczona np. przez emocje, przesądy

• Niedostępność do pewnych danych

• Osoba podejmująca decyzje ogranicza się do pierwszego dopuszczalnego wariantu

PUŁAPKI DECYZYJNE (Iluzje decyzyjne)

- iluzja optymizmu- uznajemy, że wydarzenia bardziej ważne są bardziej prawdopodobne

- iluzja Kolumba - podejmując decyzje selekcjonujemy informacje w sposób korzystny dla nas ( nieobiektywny)

- iluzja nieuchronności - przekonanie, że to co się wydarzyło musiało się wydarzyć czyli to że podjęta decyzja była słuszna)

- iluzja kontroli - wiara w możliwość kontrolowania zdarzeń losowych, że ja potrafię tymi zdarzeniami sterować

- iluzja ekstrapolacji - (tzn. przewidywać, przypuszczać) przekonanie, że dotychczasowe tendencje będą kontynuowane

DECYDENTY - PSYCHOLOGICZNE RODZAJE OSÓB PODEJMUJĄCYCH DECYZJE

1. ryzykanci - nie analizują za i przeciw, decydują natychmiast

2. asekuranci - podejmują decyzje w sposób zachowawczy, odwlekają proces podjęcia decyzji

3. osoby ambiwalentne - dwoistość , osoby kompletnie niezdecydowane zwlekają do ostatniego momentu po czym wpadają w panikę i żałują podjętej decyzji

GRUPOWE PODEJMOWANIE DECYZJI - proces grupowy

Zalety:

• Różnorodność ( polega na tym że ludzi można podzielić na trzy kategorie: - ludzie którzy wpadają na dobre pomysły, - którzy sami niczego niewymyślą ale ktoś ich zapłodni intelektualnie i coś wymyślą, - którzy nic nie wymyślą ale potrafią ocenić)

• Wkład laików (osoba nieznająca się na rzeczy ale swoim pomysłem wprowadza jakąś świeżość w pomyśle)

• Aktywizacja członków zespołu (ludzie pracujący w jednym zespole się wzajemnie motywują)

• Tło społeczne ( kiedy ja muszę komuś wytłumaczyć coś to wtedy wpadam na nowe pomysły)

• Organizacja (polegająca na tym że coś przygotowujemy właściwie)

• Gdy ludzie podejmują decyzje to w większym stopniu będą ją akceptować

Wady:

• Napięcia emocjonalne

• Autocentryzm grupowy ( grupa rozwiązując jakiś problem bardzo często rozwiązuje swoje osobiste problemy

• Autorytety hamujące inicjatywę (kiedy w grupie znajduje się autorytet to członkowie grupy zachowują się w sposób specyficzny)

• Indywidualna własność pomysłów ( pomysł jest własnością tej osoby, która go zaprezentowała i oczekuje realizacji przez ta osobę)

• Syndrom grupowego myślenia

- trudny, ważny problem

- grupa musi pracować pod presją czasu

- członkowie tej grupy wykazują swoją niepewność

Elementy grupowego myślenia:

• Iluzja jednomyślności (wszyscy zaczynają się zgadzać z tym samym zdaniem)

• Szantaż nielojalności (tzn gdy ktoś się z grupą nie zgadza to nie będzie akceptowany)

• Autocenzura - cenzurowanie własnych pomysłów

• Selekcja informacyjna (szukanie dowodów dobrze podjętej decyzji)

• Iluzja niezwyciężoności - przekonanie o własnej mocy, że każda decyzja przez nich jest słuszna

ETAPY RACJONALNEGO PODEJMOWANIA DECYZJI

1. rozpoznanie i zdefiniowanie sytuacji decyzyjnych ( zdefiniowanie problemu)

2. identyfikowanie alternatywnych możliwości ( im ważniejsze decyzje tym więcej możliwości)

3. ocena wariantów

1. musi być wykonalny

2. musi być wystarczalny

3. ocena od strony możliwych skutków finansowych które może wywołać decyzja

4. wybór wariantu ( wybieramy wariant o największej wykonalności, wystarczalności)

5. wdrażanie wariantu

6. ocena skutków podjętej decyzji (co się udało osiągnąć, )

1

---