5 wykład

Teorie wzmocnień, teorie modyfikowania zachowań, uczenia się zachowań. Oparte są na prawie skutku.

Prawo skutku - zachowanie przynoszące pozytywne konsekwencje będzie powtarzane, zachowanie przynoszące negatywne konsekwencje nie będzie powtarzane. Częstotliwość różnych zachowań organizmu wynika ze skutku tych zachowań (z różnych teorii wzmocnienia i oparta jest)

BODZIEC REAKCJA KONSEKWENCJE PRZYSZŁA REAKCJA

Tzn. zachowanie człowieka, jakaś reakcja, np. pozytywna będzie powtarzana.

Jeżeli chcemy zmienić zachowanie pracownika trzeba zmienić konsekwencje tych zachowań.

Wyróżniamy cztery rodzaje wzmocnień

1. Pierwsze dwa albo wzmacniają albo podtrzymują właściwe zachowanie

2. Dwa pozostałe albo osłabiają albo redukują konkretne zachowanie

1. nagroda, prowizja, awans - wzmacnia właściwe zachowania

2. unikanie, np. przychodzenie punktualnie do pracy- pracownik boi się negatywnych konsekwencji

3. kara- negatywne konsekwencje za złe zachowanie

4. wygaszanie - nie nagradzamy i nie każemy, ignorujemy zachowanie

Mówi się o różnych harmonogramach stosowania wzmocnień, są 4:

1. o stałej częstotliwości niezależnie od zachowania - stosuje się w stałych odstępach czasu, niezależnie od zachowania

2. zmienne odstępy czasu niezależnie od zachowania człowieka

3. po stałej liczbie zachowań niezależnie od czasu

4. po zmiennej liczba zachowań niezależnie od czasu

Warunki skutecznego stosowania nagród i kar:

1. Nagrody i kary muszą być zindywidualizowane

2. Pracownicy muszą znać system nagród i kar

3. Pracownik powinien akceptować ten system motywowania tzn. nagród i kar

4. Nagrody muszą być odpowiednio atrakcyjne a kary odpowiednio . surowe

5. Odpowiednia gradacja nagród i kar

6. Konsekwencja w nagradzaniu i karaniu

7. Szybkość stosowania wzmocnienia

8. Skuteczność nagród zależy od jakości stosunków między szefem a podwładnymi.

Systemowe podejście do motywowania pracowników:

System jest to zbiór wzajemnie powiązanych elementów.

Siły tworzą trzy grupy zmiennych oddziaływujących na system motywowania

1. Cechy indywidualne pracownika - pragnienia, interesy, zainteresowania)

2. Cechy stanowiska pracy - czyli zadania, ich atrakcyjność, różnorodność

3. Cechy sytuacji roboczej - cechy środowiska pracy

Obejmują:

• bezpośrednie środowisko pracy- przełożonych, kolegów

• działania organizacji w sferze personalnej, wynagradzania i kultury organizacyjnej

PRZYWÓDZTWO

Funkcja zarządzania składa się z elementów (kierowanie):

1. Komunikowanie się z pracownikami

2. Motywowanie pracowników

3. Przywództwo

Przywództwo - jest procesem albo właściwością.

Proces przywództwa to wpływanie na zachowania podwładnych za ich zgodą, bez przymusu żeby osiągnąć cele organizacyjne.

Zarządzanie ukierunkowane jest na działanie firmy, przywództwo na zmiany.

Lider może być menedżerem albo przywódcą, albo jednym i drugim albo ani jednym ani drugim.

Zarządzanie i przywództwo w dużym stopniu opiera się na władzy.

5 rodzajów władzy:

1. władza formalna - zagwarantowana hierarchią organizacyjną, uprawomocniona. Szef wydaje zadania a pracownik je wykonuje. Szef jest menedżerem a nie przywódcą.

2. Władza nagradzania - celem tej władzy jest wzmocnienie pożądanych zachowań przez dawanie nagród

3. Władza wymuszania - władza karania - podtrzymanie efektywności pracowników przez nieprzyznanie nagród.

4. Władza ekspercka - znajomość tematu, odnosi się do pewnej dziedziny, np. lekarz w swojej dziedzinie

5. Władza odniesienia - pracownicy odnoszą swoje wartości do szefa, identyfikują się z szefem, oparta jest na lojalności, charyzmie.

Koncepcje przywództwa

Koncepcja cech przywództwa:

Uważa się, że lider ma zestaw cech:

Cztery grupy cech

1. przywódca musi mieć odpowiednią powierzchowność, np. przystojny

2. przywódca musi posiadać cechy jak ambicja, odwaga, tzn. cechy osobowości

3. przywódca musi umieć planować, zarządzać

4. umieć się komunikować, cechy interpersonalne

Koncepcja zachowań:

Koncepcji zachowań można się nauczyć, a koncepcji cech nie.

Dwa zachowania przywództwa dla zarządzania:

1. orientacja na zadania, np. przydzielanie zadań, egzekwowanie wykonania, kontrola. Jest to koncepcja techniczna..

2. orientacja na ludzi np. umiejętność budowania zespołu, rozwiązywanie konfliktów, motywowania. . Jest to koncepcja społeczna.

orientacja

na

ludzi

styl klubowy styl demokratyczny

III II

Styl nieingerujący styl autokratyczny

IV I

Orientacja na zadania

R. BLAKE, J. MOOTON połączyli obie te koncepcje.

1. styl autokratyczny -wysoka orientacja na zadania niewielka na ludzi

2. styl demokratyczny- wysoka orientacja na zadania wysoka na ludzi

3. styl klubowy - wysoka orientacja na ludzi niewielka na zadania

4. styl nieingerujący - niewielka orientacja na ludzi i niewielka na zadania

3

---