Wykład 8. 14.06.08
T: IDEOLOGIE EDUKACYJNE.
Ideologia - system przekonań i poglądów, które ze sobą rywalizują. Im więcej ideologii w ramach społeczeństwa możemy powiedzieć, że jest to społeczność demokratyczna.
Przesycenie ideologiami jest zabezpieczeniem przed totalitaryzmem.
Ideologie edukacyjne są silnie związane z ideologiami politycznymi i ekonomicznymi.
Trzeba pracować nad uporządkowaniem ideologii, po to by nikt nami nie manipulował.
Rodzaje ideologii:
Ideologie konserwatywne:
Procesy edukacyjne pojmowane są jako modele transmisji kulturowej. Wysokie pozycje w hierarchii wartości zajmują: tradycja, religia, posłuszeństwo, poczucie przynależności ( patriotyzm).
Reprodukcja takiego samego społeczeństwa w kolejnych pokoleniach.
Obiektywizacja myślenia o systemie wychowania przez odwoływanie się do dziedzictwa kulturowego ( myślenie typu: to było i się sprawdziło, sprawdzi się i teraz , tak było jest i będzie ).
Wierzy się w jeden system wartości.
Uprzywilejowana pozycja nauczyciela wobec ucznia.
Jasny podział na to co jest zachowaniem dobrym a co złym.
Szkoła jawi się jako instytucja fundamentalistyczna, nauczyciele są przedstawicielami władzy państwowej.
ABSOLUTYZACJA WARTOŚCI - jawią się jako oczywiste, niepodważalne.
b)Ideologie liberalne:
Ideologie liberalne przyjmują pewne założenia. Akcentuje się role edukacji w rozwoju indywidualności, która to będzie dokonywała wolnych wyborów w ramach danej kultury.
Wolność jednostki jest ograniczona umową społeczną. Główne założenie umowy społecznej mówi, że człowiek jest na tyle wolny na ile nie ogranicza wolności drugiego człowieka.
Jednostka decyduje o tym co uznaje dla siebie za dobre lub złe.
Rodzic ma prawo posłać dziecko do szkoły wyznaniowej, ma prawo do wychowania w szkole publicznej.
Wolność jako zasada liberalna. Nauczyciel przekazuje wiedzę kulturową subiektywnie przeżywaną, ale jest otwarty na negocjacje i odmiennie interpretacje. Nauczyciel stara się być bardziej partnerem niż mentorem ucznia.
c)Ideologie ponowoczesne ( relatywne):
Nie odnajdujemy założeń fundamentalnych, poza jednym - że ich nie ma.
Skończył się czas autorytetów.
Człowiekowi przyszło żyć w czasach bez dużych liter.
Tu narodziła się ideologia antypedagogiki.
Nauczyciel jest obserwatorem nie ingerującym w samorozwój jednostki. Ponieważ nikt nie wie co jest dobre dla drugiej osoby.
Dzieci wychowywane są do świata, jaki ich rodzice znali kiedyś, a dzieciom przychodzi żyć w świecie, którego ich rodzice nie znają, w którym nie będą uczestniczyć.
Szkoły eksperymentalne.
UKRYTY PROGRAM NAUCZANIA - to wszystko, czego człowiek uczy się w szkole a nie jest to objęte programem nauczania.
Uczymy się oszukiwać.
Uczeń uczy się uległości wobec nauczyciela. Musi wiedzieć jak kombinować, uczy się czujności, podziału świata na rzeczy ważne i „michałki”
Człowiek musi dorosnąć do sytuacji, przystosować się do hierarchii dziobania.
Szkoła traci czas na wiele rzeczy, które mają charakter rytualny ( święta, uroczystości).
Szkoła nie chwali Cię za to, że jesteś.
Szkoła segreguje ludzi ze względu na posiadane umiejętności, talenty.
Korupcji człowiek uczy się w przedszkolu.
Instytucje szkolne to jedna wielka improwizacja.
Rytualizacja procesów.
Collins: przeciętny mały człowiek po pierwszym dniu w szkole wie, co na świecie jest najważniejsze.