LITERATURA POZA KRAJEM

I. NA WOJENNYCH SZLAKACH

5. BLISKI I ŚRODKOWY WSCHÓD

* Iran, Irak, Palestyna, Syria, Liban

* Egipt, Libia

• historia:

• IX 1942- powstaje Armia Polska na Wschodzie (APW)

• 1940- pow. Brygada Strzelców Karpackich w Libanie → 3. Dywizja Strzelców Karpackich (najbardziej „romantyczna”)

• 2. Korpus Polski- z zesłańców i „łagierników”, dow. gen. Władysław Anders („tułacza armia”; Monte Casino)

• charakterystyka:

• oddziały opuszczające ZSRR nie były w gotowości bojowej- formowanie dopiero w Azji

• „miejsca postoju”- po każdym pozostałość w postaci literatury, czasopisma, przedstawienia teatralnego

• nie zawsze zgoda z działalnością Londynu

• mnogość czasopism często zacieniająca obraz sytuacji politycznej

• nieustępliwość w sprawie wschodniej granicy

• najważniejszym ośrodkiem Jerozolima

• kursy naukowe polskie na uniw. w Tel- Avivie

• organizacje:

• Szkolna Biblioteczka na Wschodzie

• red. Łukasz Kurdybach

• pozycje podręcznikowe i słownikowe dla ponad 12 tys. dzieci i młodzieży

• działania:

• wieczory artystyczne

• spotkania polsko- hebrajskie

• „tygodniki mówione”

• wieczory poetek

• tematyka:

• żydowska

• powstanie w gettcie

• represje

• literatura:

• łączenie elementów użytkowych i artystycznych

• tomiki poetów- żołnierzy

• antologie poetyckie

• czasopisma:

• wojskowe, niezależne od rządu

• niepodległościowe

• „Dziennik Żołnierza APW”

• „Dodatek Literacko- Naukowy”

• współpracownicy: M. Wańkowicz, G. H.- Grudziński, Jan Bielatowicz

• „W Drodze”; 1943 Jerozolima

• red. Wiktor Weintraub→ Zdzisław Broncl→ W. Broniewski

• zadaniem ułatwienie Polakom wyboru politycznego

• dyskusja o współczesnej poezji:

• T. Terlecki O poezji żołnierskiej

• H.- Grudziński List do młodego poety

• GHG- Powrót Cezarego Baryki; zestawienie Broniewskiego i Łobodowskiego

• współpracownicy: Maria Danilewiczowa, K. Pruszyński, T. Parnicki, Anatol Krakowiecki, Maria Kuncewiczowa, GHG,

• „Ochotniczka”

• rywal „W Drodze”

• organ Pomocniczej Służby Kobiet, tzw. „pestki”

• współpraca:

• Jadwiga Czechowiczówna (1921- 1991)

• Janina Pilatowa (1905- 1986)

• Hermina Naglerowa- redaktor

• kwestia podniesienia kultury i twórczości literackiej w czasie służby wojskowej

• „Parada”; 1943 Kair

• red. por. Władysław Cichy, Zofia Hertz

• czołowy publicysta- Juliusz Mieroszewski (1906- 1976)

• recenzje, sprawozdania książkowe

• reportażę

• wiersze, proza

• prasa codzienna

• prasa Brygady Strzelców Karpackich

• twórczość „karpatczyków”

• literatura

• problemy poruszane w „W Drodze”:

• postawa artysty wobec rzeczywistości, tzw. klerkizm

• Broncel Benedetto Croce- artykuł mu poświęcony jako przeciwnikowi faszyzmu do końca

• dyskusja o współczesnej literaturze

• wydawnictwa:

• wydawnictwo „W Drodze”

• wydawnictwo „Przez Lądy i Morza”; Tel- Aviv

JERZY GIEDROYC

• charakterystyka:

• szef Wydziału Prasy i Wydawnictw 2. Korpusu

• zał. Insttutu Literackiego i „Kultury” (1947)

JULIUSZ MIEROSZEWSKI

ZOFIA HERTZ (1911)

ZYGMUNT HERTZ (1908- 1979)

GUSTAW HERLING- GRUDZIŃSKI

---