Ustalanie dochodu i podatku dochodowego
na podstawie ksiąg rachunkowych.
Warto pamiętać, że wynik finansowy brutto ustalany na podstawie ksiąg rachunkowych nie jest podstawą do opodatkowania podatkiem dochodowym. Wynik finansowy liczony jest według ustawy o rachunkowości z 29.09.1994, natomiast podstawę do opodatkowania stanowi dochód wyznaczony wg ustawy o podatku dochodowym. Analizując sposób ustalania wyniku finansowego i dochodu można stwierdzić, że występują istotne różnice:
Wynik finansowy = Przychody - Koszty
Dochód = Przychody - Koszty uzyskania przychodu
Wynik finansowy brutto - Podatek dochodowy = Wynik finansowy netto
Do podstawowych różnic między wynikiem finansowym a dochodem należy zaliczyć:
Wynik finansowy mogą kształtować przychody, które nie są opodatkowane (nigdy nie będą opodatkowane, np. otrzymane od US odsetki tytułem nieterminowego zwrotu podatku, oraz mogą występować przychody, które w danym okresie nie są opodatkowane, ale mogą być opodatkowane w przyszłości, np. naliczone odsetki od udzielonych pożyczek lub ustalone dodatnie różnice kursowe na dzień bilansowy)
Dochód podatkowy mogą kształtować przychody, które nie wpływają na wynik finansowy, np. nieodpłatny wynajem pomieszczeń.
Wynik finansowy mogą kształtować koszty, które nie stanowią kosztu uzyskania przychodu, np. zapłacone kary, grzywny na rzecz US, przekroczone koszty reprezentacji i reklamy (0,25% przychodu), przedawnione należności, amortyzacja samochodu osobowego ponad 20 tysięcy €.
Dochód podatkowy mogą kształtować koszty, które nie wpływają na wynik finansowy, np. wartość netto zlikwidowanych środków trwałych, które były uprzednio przeszacowane, koszty organizacji kapitału w spółkach akcyjnych, które w księgach rachunkowych odnoszone są na kapitał zapasowy - pokrywane są z nadwyżki sumy sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej.
Ustalanie dochodu na podstawie księgi rachunkowej jest następujące:
Wynik finansowy brutto
Przychody, które nie są opodatkowane (-)
Przychody, które nie wpływają na wynik finansowy, a które są opodatkowane (+)
Koszty, które nie stanowią kosztu uzyskania przychodu (+)
KUP, które nie wpłynęły na wynik finansowy (-)
DOCHÓD = 1 - 2 + 3 + 4 - 5
Podatek dochodowy od osób prawnych ustalamy następująco:
Podatek = Dochód * stawka podatkowa (19%)
Podatkowa księga przychodów i rozchodów
Mogą ją prowadzić osoby fizyczne, w których wartość sprzedaży za poprzedni rok nie przekroczyła 800tys.€. Celem prowadzenia PKPiR jest ustalenie dochodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Budowa księgi
PKPiR składa się z kilkunastu kolumn, które można podzielić na następujące grupy:
Pierwsza grupa kolumn (1-6) służy do opisu księgowanego dokumentu, zdarzenia gospodarczego
1 - „Lp”. - numerem z kolumny Lp. należy dodatkowo opisać księgowany dokument
2 - „Data zdarzenia gospodarczego” - data dokumentu
3 - „numer dowodu księgowego” - rzeczywisty numer dokumentu
4 i 5 - Służy do podania danych kontrahenta. W kolumnie 4 wpisujemy nazwę a w 5 adres kontrahenta. Nie zawsze się je wypełnia - nie czyni się tego gdy księguje się dokumenty zbiorcze (zestawienia) lub gdy księguje się dokumenty z których nie wynika kontrahent (np. amortyzacja)
6 - „Opis zdarzenia gospodarczego” (krótka i komunikatywna treść zdarzenia)
Druga grupa kolumn (7-9) służy do ujęcia przychodów.
7 - „Wartość sprzedanych towarów i usług” - Ujmuje się przychody ze sprzedaży towarów i usług, przychody z działalności operacyjnej. Warto pamiętać, że w kolumnie 7 ujmuje się również różnice kursowe związane z wewnątrzwspólnotową dostawą oraz eksportem towarów i usług. Różnice dodatnie powiększają przychody w kolumnie 7, a ujemne te przychody zmniejszają
8 - „Pozostałe przychody” - Ujmuje się tu pozostałe przychody operacyjne i przychody finansowe, ale tylko te, które są opodatkowane np. odsetki od rachunków bankowych, sprzedaż środków trwałych, przedawnione zobowiązania
9 - „Razem przychód” - Suma przychodów z kolumny 7 i 8
Trzecia grupa kolumn (10-11) służy do ujęcia zakupu towarów i materiałów
10 - „zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu” - Ujmuje się zakup w cenie zakupu i należy pamiętać, że:
w kolumnie tej ujmuje się różnice kursowe związane z wewnątrzwspólnotowym nabyciem lub importem towarów i materiałów (+;-),
do ceny zakupu zalicza się także opłaty celne,
w kolumnie tej ujmuje się materiały podstawowe - nabyte materiały produkcyjne, nie ujmuje się tu materiałów biurowych, paliwa do samochodu osobowego, artykułów czyszczących. Wymienione wykluczenia ujmowane są w kolumnie 14.
W kolumnie 10-tej ujęte kwoty nie wyrażają rzeczywistych KUP, jest to jedno z uproszczeń stosowanych w ciągu roku obrotowego. Na koniec roku kolumna 10 będzie skorygowana.
11 - „Koszty uboczne zakupu” - np. transport, załadunek, przeładunek, ubezpieczenie w drodze materiałów itowarów
10+11 - Zakup towarów i materiałów w cenie nabycia
Czwarta grupa kolumn (12-15) służy do ujęcia kosztów
12 - „Koszty reprezentacji i reklamy objęte limitem” W kolumnie tej nie ujmuje się:
kosztów reklamy publicznej - radio, TV, prasa, bilboardy, ulotki, ogłoszenia (reklama nielimitowana, adresowana do anonimowych osób)
kosztów związanych z ofertami handlowymi, na których jest wyraźnie określony produkt i cena
W/w pozycje ujmuje się w kolumnie 14. Limitowaniu podlegają wszystkie koszty reprezentacji oraz koszty reklamy niepublicznej, adresowanej do konkretnej osoby (np. spotkania z klientami, jubileusz jednostki, obiady reprezentacyjne
13 - „Wynagrodzenia w gotówce i w naturze” - ujmuje się tu wynagrodzenia pieniężne i w naturze. Obecnie KUP są wypłacone wynagrodzenia lub przynajmniej postawione do dyspozycji pracownika
14 - „pozostałe wydatki” (pozostałe KUP) - amortyzacja, energia, usługi obce, zapłacone ubezpieczenia społeczne, zapłacone odsetki od kredytów
15 :Razem wydatki” (razem koszty) = 12 + 13 + 14
5
Rachunkowość małych firm (wykład 2 - 09.03.2005r.)