Teoria organizacji a system nauk organizacyjnych

Przypomnijmy znaczenia pojęcia organizacja: to system złożony, to całość składająca się z części, które współprzyczyniają się do powodzenia całości (Kotarbiński lub Zieleniewski). Cechą charakterystyczną każdej organizacji jest posiadanie celu lub celów, programów lub sposobów realizacji celów, środków do realizacji celów, przywódców lub kierowników.

Osiągnięcia klasycznej teorii organizacji: teza, ze umiejętności kierownicze potrzebne są we wszystkich rodzajach działalności, nabrała dziś jeszcze większego znaczenia. Ważność zachowała również teza, że u podłoża skutecznego postępowania kierowników znajdują się pewne zasady możliwej identyfikacji i że zasad tych można się nauczyć. Klasyczna teoria organizacji ułatwiła wyodrębnienie obszarów będących przedmiotem praktycznej troski kierowników, uświadomiła również niezbędność współpracy między poszczególnymi częściami organizacji, bo metodą „każdy sobie rzepkę skrobie” nie osiągnie się celu organizacji jako całości.

Osiągnięcia naukowej organizacji (kierunek naukowego zarządzania) - ogólna teoria: zespół ludzi pracujących razem , z których każdy realizuje jedno lub kilka zadań, zrobi więcej niż taka sama liczba ludzi, z których każdy zajmuje się wszystkimi zagadnieniami. Chodzi to o racjonalny podział obowiązków, kompetencji i odpowiedzialności, tak aby każdy znał swoje miejsce i wartość w organizacji. Amerykański inżynier Frederick Taylor wykorzystywał zasady racjonalnej i systematycznej organizacji pracy oraz naukowe metody jaj badania (tayloryzm). Techniki sprawnościowe Taylora, jak badanie wydajności pracy, uświadomiły, że można zracjonalizować lub usprawnić narzędzia i czynności związane z określonym zadaniem.

Naukowe zarządzanie powinno być oparte wg Taylora na czterech podstawowych zasadach:

• zasadzie naukowego opracowywania każdego elementu pracy ludzkiej

• zasadzie naukowego doboru oraz stopniowego szkolenia i doskonalenia pracowników

• zasadzie współpracy kierownictwa i pracowników w celu realizacji naukowych zasad zarządzania

• zasadzie prawie równego podziału pracy i odpowiedzialności między kierowników i pracowników w miejsce totalnego obciążenia pracowników wykonawczych

Nacisk położony na naukowy dobór i doskonalenie pracowników, uświadomił wagę zarówno uzdolnień jak i szkolenia w podniesieniu wydajności pracy. Wreszcie znaczenie jakie naukowa organizacja przypisywała projektowaniu metod pracy zachęcało kierowników do poszukiwania najlepszego sposobu wykonania zadania. Wynika z tego, że naukowa organizacja nie tylko opracowała racjonalny sposób rozwiązania problemów organizacyjnych, ale wytyczyła także drogę do profesjonalizacji kierowników.

Niezwykle ważne było, jest i będzie stosowanie zgodnie z klasyczną definicja organizacji cyklu działań zorganizowanych składającego się z elementów:

• wybór celu, który chcemy osiągnąć

• zbadanie środków i warunków, które są potrzebne do jego osiągnięcia

• przygotowanie środków i warunków uznanych za potrzebne

• wykonanie stosowne do powziętego planu

• kontrola otrzymanych wyników

---