Konspekt z przedmiotu Programowanie strukturalne

Temat: Funkcja IF.

Prowadzący: inż. Marek Pudełko

Klasa I SP, specjalność technik Informatyk

Lekcja odbyła się 21.10.2004

Czas zajęć: 2 x 45 minut.

Cele dydaktyczne:

• Nauczenie się konstruowania poprawnej pętli WHILE w języku Pascal.

Cele operacyjne:

Po zajęciach słuchacze powinni umieć:

• Konstruować poprawną pętlę WHILE w języku Pascal

• Modyfikować odpowiednio pętlę WHILE, by osiągnąć zamierzony efekt.

Środki dydaktyczne: komputer, tablica, karteczki z przykładowym programem.

Metody: pogadanka, praca z komputerem, praca samodzielna, dyskusja.

Formy: praca z zespołem klasowym, praca indywidualna słuchacza

Przebieg lekcji:

1) Część wstępna:

• powitanie

• sprawdzenie listy obecności

2) Lekcja właściwa:

• Przypomnienie wiadomości. Co to jest alternatywa?

Alternatywa zwykła, nierozłączna, suma logiczna — zdanie złożone z dwóch zdań połączonych funktorem ekstensjonalnym „... lub ...” (np. „Zwyciężę lub zginę”)

• Przykład. Unaocznienie potrzeby zastosowania instrukcji wyboru IF.

Musimy dokonać jakiegoś wyboru. Mamy do wyboru dwie możliwości: TAK lub NIE.

• Informacja. Ogólna zasada działania instrukcji wyboru IF. Schemat blokowy i opis słowny.

Instrukcja wyboru IF

1. Start -uruchomienie programu

2. inicjalizacja wstępna zmiennych - licznik:=1, n:=10

3. wczytaj n - program wczytuje n

4. Iicznik ≤ n - postawienie warunku

1. Nie - niespełnienie warunku (licznik ≤ n) zatrzymanie programu

2. Tak - spełnienie warunku (licznik >n) dalsza praca programu

5. Wykonanie przewidzianej operacji.

6. Operacja zwiększania licznika o 1 (INKREMENTACJA)

7. Powrót do sprawdzenia warunku, dwie możliwości

1. NIE - zakończenie pracy programu

2. TAK - kontynuowanie procesu, aż do niespełnienia warunku

• Prezentacja. Przedstawienie schematu programu pętla WHILE.

program petla_while;

var i,j,k:integer;

begin

i:=1;

j:=1;

k:=10;

writeln('Program wypisuje liczby przy pomocy pętli');

while (i <= 10) do

begin

writeln (i);

i:=i+1;

end;

readln;

end.

• Ćwiczenie. Pisanie programu przez uczniów.

• Praca z nauczycielem. Poprawa błędów powstałych przy kompilacji. Zaznaczenie pewnych fragmentów kodu przy pomocy klamer komentujących {,}.

• Praca z tablicą. Wypisanie podstawowych kroków i fragmentów kodu tworzonych przez uczniów.

• Praca samodzielna ucznia. Zmiana programu - wpisanie innych danych.

while (i < k) do

begin

writeln (i);

i:=i+1;

end;

Uczniowie zmieniają wartość i i k. Obserwują jak się zmienia efekt działania programu.

Liczb dodatnie, ujemne, zmiana znaku liczby.

Dodawanie możliwości wczytywania zmiennej i z klawiatury jak k.

• Ćwiczenie. Jak zrobić pętlę liczącą w dół? Jak wyświetlić liczby od największej do najmniejszej? Uczniowie próbują znaleźć rozwiązanie korzystając z poprzednich ćwiczeń.

Wskazówka: W jaki sposób wyświetlają się liczby ujemne? A w jaki te ze zmienionym znakiem?

• Informacja. Warunki zagnieżdżone.

W języka Paskal istnieje możliwość wprowadzenia warunków zagnieżdżonych.

• Praca samodzielna ucznia. Zmiana programu - wpisanie pętli dekrementacyjnej do programu.

• Ćwiczenie. Uczniowie piszą program, otrzymany na karteczkach.

program kalkulator;

var x,y,z:real;

a:integer;

begin

writeln ('To program kalkulacyjny');

writeln ('Wybierz dzialanie, jakie chcesz wykonac');

writeln ('1 - dodawanie');

writeln ('2 - odejmowanie');

writeln ('3 - mnozenie');

writeln ('4 - dzielenie');

readln(a);

writeln ('Podaj pierwsza liczbe');

readln(x);

writeln ('Podaj druga liczbe');

readln(y);

if a=1 then

z:=x+y

else

if a=2 then

z:=x-y

else

if a=3 then

z:=x*y

else

if a=4 then

z:=x/y;

writeln (z:10:3);

readln;

end.

Program ma umożliwiać wykonanie prostych działań matematycznych.

• Ćwiczenie. Dodanie pętli, która umożliwia ciągłe wykonanie programu.

• Ćwiczenie. Zamiana warunków zagnieżdżonych na proste.

• S. S

• Zadanie domowe. Narysowanie schematu blokowego programu z pętlą dekrementacyjną.

3) Zajęcia końcowe:

1. powtórzenie materiału z lekcji:

• Podstawowe problemy napotkane przy pisaniu programu.

• Definicja pętli FOR w języku Pascal.

• Interesujące rozwiązania.

2. ocena pracy słuchaczy.

program petla_for;

var i,j,k:integer;

begin

i:=1;

j:=1;

k:=10;

writeln('Program wypisuje liczby przy pomocy petli WHILE');

while (i<=10) do

begin

writeln (i);

i:=i+1;

end;

readln;

end.

program petla_for;

var i,j,k:integer;

begin

i:=1;

j:=1;

k:=10;

writeln('Program wypisuje liczby przy pomocy petli WHILE'');

while (i<=10) do

begin

writeln (i);

i:=i+1;

end;

readln;

end.

program petla_for;

var i,j,k:integer;

begin

i:=1;

j:=1;

k:=10;

writeln('Program wypisuje liczby przy pomocy petli WHILE'');

while (i<=10) do

begin

writeln (i);

i:=i+1;

end;

readln;

end.

program petla_for;

var i,j,k:integer;

begin

i:=1;

j:=1;

k:=10;

writeln('Program wypisuje liczby przy pomocy petli WHILE'');

while (i<=10) do

begin

writeln (i);

i:=i+1;

end;

readln;

end.

program kalkulator;

var x,y,z:real;

a:integer;

begin

writeln ('To program kalkulacyjny');

writeln ('Wybierz dzialanie, jakie chcesz wykonac');

writeln ('1 - dodawanie');

writeln ('2 - odejmowanie');

writeln ('3 - mnozenie');

writeln ('4 - dzielenie');

readln(a);

writeln ('Podaj pierwsza liczbe');

readln(x);

writeln ('Podaj druga liczbe');

readln(y);

if a=1 then

z:=x+y

else

if a=2 then

z:=x-y

else

if a=3 then

z:=x*y

else

if a=4 then

z:=x/y;

writeln (z:10:3);

readln;

end.

program kalkulator;

var x,y,z:real;

a:integer;

begin

writeln ('To program kalkulacyjny');

writeln ('Wybierz dzialanie, jakie chcesz wykonac');

writeln ('1 - dodawanie');

writeln ('2 - odejmowanie');

writeln ('3 - mnozenie');

writeln ('4 - dzielenie');

readln(a);

writeln ('Podaj pierwsza liczbe');

readln(x);

writeln ('Podaj druga liczbe');

readln(y);

if a=1 then

z:=x+y

else

if a=2 then

z:=x-y

else

if a=3 then

z:=x*y

else

if a=4 then

z:=x/y;

writeln (z:10:3);

readln;

end.

program znak_liczby;

var x:integer;

begin

writeln ('Podaj liczbę do porównania');

readln(x);

if x>0

then

writeln ('Liczba x jest wieksza od zera')

else

writeln ('Liczba x jest mniejsza od zera');

readln;

end.

program znak_liczby;

var x:integer;

begin

writeln ('Podaj liczbę do porównania');

readln(x);

if x>0

then

writeln ('Liczba x jest wieksza od zera')

else

writeln ('Liczba x jest mniejsza od zera');

readln;

end.

program znak_liczby;

var x:integer;

begin

writeln ('Podaj liczbę do porównania');

readln(x);

if x>0

then

writeln ('Liczba x jest wieksza od zera')

else

writeln ('Liczba x jest mniejsza od zera');

readln;

end.

program znak_liczby;

var x:integer;

begin

writeln ('Podaj liczbę do porównania');

readln(x);

if x>0

then

writeln ('Liczba x jest wieksza od zera')

else

writeln ('Liczba x jest mniejsza od zera');

readln;

end.

7

START

licznik := 1

n := 10

licznik := licznik +1

Wczytaj n

Wykonanie określonej operacji

STOP

licznik ≤n

NIE

TAK

---