TŁUMACZENIE: POLITYKA TURYSTYCZNA I REGIONALNA

MAGDALENA CIEŚLA

MARIAN IWASZEK

Grupa: N4

„TOURISM AND SUSTAINABLE DEVELOPMENT”

MINISTERSTWO GOSPODARKI i SPRAW SOCJALNYCH (SPOŁECZNYCH)

Komisja Kontrolowanego Rozwoju (Postępu)

Sesja siódma

19-30 kwiecień 1999, Nowy Jork

TURYSTYKA I KONTROLOWANY ROZWÓJ (POSTĘP)

PRACOWNICY I ZWIĄZKI ZAWODOWE W SIECI TURYSTYCZNEJ

Przygotowane przez

Międzynarodową Konfederację Wolnych Związków Zawodowych i Komitet Doradczy Związków Zawodowych do ODCE

1. Wprowadzenie

1. Dla setek spośród milionów pracowników „wyjazd na urlop” to główny cel życia zawodowego. Dostarcza on ulgi od stresów i wysiłku codziennej harówki, której ludzie oczekują przez cały rok. Coroczne urlopy płatne i limity dotyczące tygodnia pracy, stworzenie weekendów i urlopów (wakacji) są głównymi osiągnięciami ruchu związków zawodowych. Jednakże sukces związków zawodowych w tworzeniu podstaw dla masowej turystyki jest teraz skierowany w stronę poważnych presji i napięć związanych ze środowiskiem, przede wszystkim w niektórych najpiękniejszych zakątkach świata, a w szczególności ich linii brzegowych.

2. W tym referacie Międzynarodowa Konfederacja Wolnych Związków Zawodowych (ICFTU) i Komitet Doradczy Związków Zawodowych do ODCE (TUAC), przypatrują się społecznym, politycznym i gospodarczym problemom przemysłu turystycznego z punktu widzenia pracowników zatrudnionych w tym przemyśle, którzy równocześnie są klientami usług turystycznych. Próbują przeanalizować skomplikowaną „Sieć turystyki” w celu określenia strategii, polityki i programów, które mogą pomóc w tym, aby uchronić tą turystykę, której wszyscy pragną przed tym, aby nie stała się niszczycielska dla środowiska naturalnego, od którego przecież zależy przemysł turystyczny. Ogniskowym punktem tego referatu jest określenie różnicy pomiędzy pracą a wypoczynkiem (czasem wolnym), które zostały stworzone przez nurt gospodarczy i siły społeczne, i które dla związków zawodowych są kluczem do zrozumienia jak kontrolowana turystyka może stać się raczej normą (standardem) niż niszą rynkową.

2. Inicjatywy przemysłowe i zarządzanie turystyką

Dwa aspekty zatrudniania pracownika w turystyce

3. Związki zawodowe są w stanie odegrać znaczną rolę w realnym tworzeniu kontrolowanej turystyki. Po pierwsze nasi członkowie przystępują do sieci turystycznej jako jej klienci. Po drugie, wzrastająca liczba naszych członków tworzy ręce i nogi sieci samej w sobie, angażując się w to, aby utrzymać ją jako przemysł. Aby podtrzymać wzrost przemysłu turystycznego, gospodarki wszędzie muszą zagwarantować pracownikom to, że zarabiają dostatecznie dyspozycyjne dochody, aby stać się na pierwszym miejscu turystami. Około 130 milionów członków na całym świecie należy do związków zawodowych, przyjmowanych bądź do ICFTU lub do TUAC. Większość z nich jest potencjalnymi turystami, do których mamy dostęp przez Krajowe Kluby Członkowskie i Międzynarodowe Handlowe Sekretariaty Generalne, z którymi chcemy pracować, aby zmienić postawy, postrzeganie i nawyki (przyzwyczajenia) turystów. Oprócz tego chcemy dążyć do zmian strukturalnych w samej „sieci”. Pracownicy i pracodawcy muszą znaleźć sposoby, aby osiągnąć kontrolowany przemysł. W rzeczywistości, pracownicy turystyki mają potencjał do tego, aby stać się czynnymi agentami wprowadzającymi zmiany wśród turystów, którzy płacą im za usługi, co otwiera możliwość „podwójnej dywidendy”, która sięga do rdzenia przemysłu z obu perspektyw, konsumpcji i produkcji. Pracownicy i związki zawodowe mają tą niezwykłą zdolność, jednakże może być to osiągnięte tylko przy współpracy pracodawców, władz i organizacji NGO.

4. Wielu członków związków zawodowych jest turystami, ponieważ mają oni potrzebny dochód dyspozycyjny, czas wolny i inne korzyści. Co więcej, ogromna większość tych pracowników pochodzi z państw wysoko-uprzemysłowionych, gdzie stworzenie związków zawodowych podniosło warunki pracy i socjalne dla większości z pozostającej siły roboczej, łącznie z pracownikami na emeryturze, którzy byli związkowcami (lub pobierali zasiłki ze środowiska związkowego) i bardzo prawdopodobne jest, że pobierają wystarczającą pensję. Często powtarzana reguła, że „każdy ma prawo do aktywności turystycznej i urlopu”, dotyczy głównie tych pracowników, którzy odnieśli korzyści ze stworzenia związków.

5. Pracownicy sieci turystycznej są producentami dóbr i usług we wszystkich aspektach „sieci” i przemysłów spokrewnionych. Według oszacowań, jeden z 9 pracowników na świecie jest zatrudniony w turystyce, włączając nieproporcjonalną reprezentację kobiet i młodzieży oraz mniejszości rasowych, a jej znaczenie na rynku pracy ciągle wzrasta. Mówimy o członkach, którzy budują, obsługują i popierają obszerną sieć turystyczną, czy to w transporcie, miejscach turystycznych, czy też ogromnych fizycznych i społecznych infrastrukturach, od których zależą. Są oni również zatrudnieni jako pracownicy sektora publicznego w planowaniu, administracji, badaniach i realizacji, zarówno przez kontrahentów, jak i przez dostawców tego przemysłu. Wreszcie mówimy o pracownikach gospodarstw, restauracji i sklepów, a nawet o tych zaangażowanych w „ciemną stronę” turystyki (np. praca dzieci, handel narkotykami i prostytucja).

Sposobności (okazje) do pozytywnej przemiany

6. Wśród związków zawodowych wzrasta poparcie wobec potrzeby promowania kontrolowanego postępu, przez tworzenie komitetów środowiskowych i zaangażowanie się we współpracę z pracodawcami i innymi partnerami. Dlatego udane działanie jest możliwe, zwłaszcza, gdy uwzględnia się inne wyraźne cechy turystyki:

• Pracownicy „sieci” są najbardziej przystosowani do tego, aby zostać zaangażowanymi. Właściwie większość już należy do tego „środowiska” wskutek charakteru swojej pracy. Jednakże jakiekolwiek jest ich miejsce w „sieci”, pracownicy mogą dostrzec wyraźne korzyści płynące z lansowania zmian i przekonywania innych do robienia tego samego, jako sposobu promowania i zabezpieczania zatrudnienia.

• Turyści są otwarci na nowe pomysły. Turystka podtrzymuje obietnicę wypoczynku, ucieczki i życiowego wzmocnienia, dzięki zmianie postrzegania, świadomości i sposobu bycia. To podtrzymuje realny szczątkowy efekt dla wspólnoty w ogóle, dzięki wprowadzeniu klimatu otwartości na nowe pomysły i lepsze zrozumienie świata.

• Samo - niszczące elementy dają rozpęd zmianom. Turystyka jest dziedziną, gdzie niedające efektów wzory zagrażają przemysłowi samemu w sobie przez degradowanie zasobów i atrakcji, od których zależy jej przetrwanie.

• Zmiana następuje. Przemysł turystyczny już nam dostarczył licznych przykładów konkretnych pozytywnych działań, które pokazują, że zmiana jest możliwa.

Kierujące zasady dla zmian w przemyśle turystycznym

7. „Wytyczne dotyczące polityki społeczności względem turystyki”(Guidelines Concerning Community Policy Towards Tourism), obecnie część Europejskiego Środowiskowego Planu Działania (EAP), streszczają alternatywy dla zmian w przemyśle w trzech kategoriach, z których każda sugeruje zmiany dla miejsc pracy i pracowników:

• Urozmaicenie pozwalające na lepsze zarządzanie „masową turystyką” i zastąpienie „jednokierunkowego” typu turystyki, który zwykle nie daje efektów.

• Polepszenie jakości usług turystycznych, zawierające budowanie informacji i świadomości, a także kierowanie (umiejętne postępowanie) gośćmi i urządzeniami.

• Zmiana nastawienia i zachowania turysty przez kampanie medialne, wzory zachowań i możliwość wyboru w takich dziedzinach jak np. transport.

8. Międzynarodowa turystyka jest prawie wyłącznie zjawiskiem w uprzemysłowionych państwach północnych, co faktycznie wyklucza ludzi z krajów rozwijających się; tj. te kraje są głównym konsumentem światowych zasobów i muszą, zatem dźwigać główną odpowiedzialność za zmianę charakteru konsumpcji i postępu w przemyśle. Warunki rynku pracy, według których pracownicy stają się turystami, odzwierciedlają zadania(cele) związane z zatrudnieniem i zmniejszeniem ubóstwa, jak zapisano w CSD98:

„Wykorzenienie ubóstwa jest główną strategią dla kontrolowanego postępu, a przemysł ma kluczową rolę do odegrania w tym względzie…w celu utrzymania tendencji wzrostowych w dochodzie rodziny i rozwoju socjalnym oraz ochronie środowiska naturalnego przez efektywne wykorzystanie zasobów.”

9. CSD98 określa również potrzebę takiego postępowania w sprawie warunków socjalnych, aby móc oddziaływać na dobre życie pracowników daleko poza ich miejscem pracy:

„…lekceważąca polityka socjalna jest wyzwaniem dla władz i przemysłu, w celu promowania pozytywnego działania przez ograniczanie lub eliminowanie negatywnych wpływów działalności przemysłowej w rozwoju społecznym….Władze powinny współpracować z przemysłem, związkami zawodowymi i innymi zainteresowanymi organizacjami wspólnot obywatelskich (spółek cywilnych) w rozszerzaniu (rozwijaniu), wzmacnianiu i zapewnianiu trwałości systemów bezpieczeństwa społecznego (socjalnego)…opartych na obowiązkowym udziale pracownika i pracodawcy.

Bariery w sprawie zatrudniania pracownika

10. Nowoczesne powiązania uniemożliwiają zatrudnienie. Pracownicy stają się turystami podczas swoich urlopów, wakacji i innych dni zdefiniowanych jako „wolne od pracy”, odzwierciedlającymi rozdzielenie życia w pracy od życia poza pracą, dla celów takich jak planowanie i informacja wakacyjna. Niestety, pomimo postępów w kierowaniu zasobami ludzkimi, Tayloryzm¹ pozostaje regułą w większości miejsc pracy, który nie tylko rujnuje stosunek pracowników do ich pracy, ale także przez swój charakter, narzuca to, że mają oni niewiele do powiedzenia na temat warunków, czasów i okoliczności związanych z ich pracą. Na końcu stwarza to sytuacje, gdzie pracownicy nie są zachęcani do myślenia o sobie lub nawet nie wolno im tego robić, czy też do brania odpowiedzialności za swoje własne działania. Praca w takich warunkach mogłaby niezmiennie wpływać na to, w jaki sposób pracownicy planują i kierują swoim życiem poza pracą (jako klienci), włączając w to ich urlopy. Istnieje potrzeba zrozumienia zachowania turysty w sposób pełniejszy, w stosunku do nowoczesnych realnych stosunków przemysłowych.

11. Pracownicy i istoty ludzkie są często poniżani. Godna i wydajna praca pozostaje jedyną trwałą drogą do wielu celów Agendy 21, szczególnie w sprawie zmniejszenia ubóstwa. Jednakże niektóre części przemysłu turystycznego ciągle poniżają pracę i prowadzą pracowników do najniższych poziomów, wykazujących najgorszą stronę niekontrolowanej produkcji. W tych przypadkach turystyka jest połączona z najwyższym pogwałceniem ludzkich praw i godności; np. w takich okropnościach jak praca dzieci i prostytucja, jak to zostało ujawnione w „Strefie mroku” („In the Twilight Zone” - ILO,1995). W mniej krańcowych przypadkach zależy to od wyzysku grup jak źródła taniej siły roboczej; np. kobiet, młodocianych, upośledzonych oraz mniejszości rasowych i etnicznych.

¹Dotyczy „naukowego zarządzania” wprowadzonego przez amerykańskiego inżyniera F.W. Taylor'a w pierwszych latach XX-go wieku, przypisywano mu fakt, że jest zwolennikiem ścisłego podziału w procesie pracy pomiędzy zadaniami wymagającymi „pomysłu”, a tymi wymagającymi samego wykonania, do którego potrzebna była ograniczona ilość pracowników.

12. Globalizacja przyczynia się do pogarszania warunków pracujących, szczególnie tam, gdzie lokalne społeczności mają małe perspektywy do zmiany zatrudnienia. Wielonarodowe przedsięwzięcia (MNE) wzrastają w przemyśle turystycznym i są w stanie sprzeciwić się temu, że jeden potencjalny kraj-gospodarz walczy z innym w poszukiwaniu jurysdykcji i gotów jest poświęcić standardy w celu przyciągania ogromnie potrzebnych inwestycji. W rezultacie, pogwałcenie pracy i praw ludzkich są powszechne w sieci turystycznej, oddziaływujące głównie na kobiety, młodzież i mniejszości rasowe.

„Podwójne dywidendy” w zmianie miejsca pracy

13. Związki zawodowe muszą pracować nad podejściem do zarządzania środowiskowego, co znosi przeszkody do ewentualnego udziału pracownika, otwierając w ten sposób możliwości dla „podwójnej dywidendy”. Udział pracowników może być osiągnięty przez:

14. Tworzenie kontrolowanych miejsc pracy udostępnionych w „sieci turystycznej” i poza nią. Tylko kontrolowane miejsca pracy są zgodne z celami Agendy 21. Tylko w nich jest bardzo prawdopodobne, że znajdziemy wymagany poziom dochodów i warunków pracy oraz wspólnotę, która umożliwia ludziom zostanie turystami. CSD98 operacyjnie definiuje kontrolowane miejsca pracy, jako takie, które:

• Gwarantują udział pracowników i ich związków zawodowych, łącznie z uznaniem wolności związków i wolności dla zbiorowego handlu, jak również innych warunków wstępnych dla zaangażowania pracowników w zmianę w miejscu pracy.

• Promują (popierają) równość zatrudnienia i zakazują pracy przymusowej i pracy dzieci.

• Łączą zdrowie i bezpieczeństwo ze stopniem kontrolowanego rozwoju. Zdrowie i bezpieczne miejsce pracy jest barometrem dobrego stanu zarówno życia zawodowego, jak i społecznego i będzie kontynuowana, aby być modelem realnych działań w obu tych obszarach, z korzyścią dla pracodawców i pracowników.

• Popierają (podnoszą) i chronią (zabezpieczają) zatrudnienie jako metodę zwalczania ubóstwa i podnoszenia standardów życia w społeczeństwie.

15. Zaangażowanie pracownika jako całej jego osoby (całkowicie, kompletnie). Wymagane zmiany w turystyce będą miały miejsce, gdy pracownicy zostaną całkowicie zaangażowani, nie tylko ich mięśnie i czas pracy, jak daje do zrozumienia model Taylor'a, ale również ich serca i umysły. Krótko mówiąc, ich intelekt i pojęcie, aby dbać i być kreatywnym, muszą być zastosowane w strategiach kontrolowanego rozwoju. Muszą oni jednak:

• Czuć się pewnymi, że ich praca i środki na utrzymanie nie są zagrożone, w przeciwnym razie bodziec zaangażowania jest niewielki.

• Czerpać dostateczną korzyść z pracy, aby brać udział w działalności społecznej, łącznie wystarczającym dochodem, aby stać się turystami.

• Czuć się zachęcani do udziału w otoczeniu wzajemnego zaufania i zaangażowania.

16. Związki zawodowe nie są jedynymi rozstrzygającymi w sprawie zaangażowania pracownika; są w stanie ułatwić naukę i porozumiewanie się oraz składać odpowiednie interwencje do władz, pracodawców i innych akcjonariuszy. Wreszcie, „najlepsze praktyki” zainicjowane w zjednoczonym miejscu pracy muszą ostatecznie być rozważane w małych i średniej wielkości działaniach, które stanowią znaczącą część przemysłu turystycznego. Jakakolwiek strategia, która nie bierze pod uwagę SRM-ów, jest skazana na niepowodzenie zanim jeszcze tak na dobre zacznie funkcjonować.

17. Połączenie narzędzi zarządzania pracownikiem w sprawie zdrowia zawodowego i bezpieczeństwa dla pośredników zagadnień kontrolowanego rozwoju. Komitety zdrowotne, bezpieczeństwa i środowiska w miejscu pracy stale wskazują na to, co może być osiągnięte przy współpracy i połączeniu wartości przez obie strony w miejscu pracy, dzięki połączeniu inwentaryzacji, ułożenia celów i zastosowanie środków oraz zatrudnienia (np. zbiorowe transakcje, współudziały itp.). Takie podejście, co do miejsca pracy musi być skoordynowane ze zmianą modeli (wzorów) konsumpcyjnych naszych członków, tak jak jest to opisane w Części C (wzory Konsumpcyjne Turystów).

18. Pracodawcy przyjmujący nowe formy kierowania. Strategie odnośnie zasobów ludzkich, które wychodzą ponad tradycyjne praktyki są potrzebne do tworzenia takiego charakteru miejsca pracy, aby promować zatrudnienie pracowników w działaniu w kierunku możliwości kontroli. Duża liczba środków, dzięki którym można pokonać przepaść między czasem w pracy i czasem wolnym od pracy, może mieć pozytywny skutek w sieci turystycznej. W Części C, przedyskutujemy konieczność koordynowania planowania urlopów z pracownikami, pomysł już zaadoptowany przez kilka dużych przedsiębiorstw, jako sposób przewodzenia bardziej kontrolowanym modelom konsumpcyjnych podczas urlopów. Co więcej, zbiorowe transakcje przyniosły kilka innowacji i wysoce udanych dokonań, które z łatwością mogą być zastosowane w sprawie urlopów pracowniczych. Obejmują one układy dyskusyjne, dzielenie się informacją, auditing (rewidowanie, sprawdzanie),oraz odwoływanie się do krajowych i międzynarodowych standardów itd.

19. Władza i samoregulacja prawna. Ustrój ustawodawczy i wykonawczy (regulacyjny) jest potrzebny jako zbiór decyzji (postanowień) mających tendencję do tego, aby być opartym na krótkookresowym celu (zamianie), podczas gdy konsekwencje środowiskowe, korzyści i udział społeczności mają charakter długookresowy. Nadto, ustalone „aktywa” środowiskowe muszą być przechowywane pomimo ich potencjalnej wartości ekonomicznej. CSD98 uznaje, że rząd może skutecznie interweniować w wielu obszarach; tj. planowanie, oszacowania działań środowiskowych, badania i rozwoju, itp.:

„… promować integracje polityki środowiskowej i przemysłowej, z naciskiem na podejście zabezpieczające. Władze powinny zastosować polityki, regulacje, które jasno określają cele środowiskowe i zadania dla przemysłu, za pośrednictwem strategicznej polityki środowiskowej na poziomie państwowym i regionalnym. Muszą one również rozwijać i promować właściwą politykę strukturalną, aby pomóc zmobilizować pełny zakres krajowych i zagranicznych zasobów ze wszystkich sektorów, łącznie z przemysłem, przy wsparciu kontrolowanego rozwoju.”

20. Rząd i polityka społeczna muszą odgrywać wiele znaczących ról jako rozpoznawalne w „Niebieskim Planie” Komisji Śródziemnomorskiej, i gdziekolwiek indziej. Mogą oni również zrobić dużo w kierunku stworzenia takiego charakteru stosunków przemysłowych, w których jest miejsce na udział i szacunek dla pracownika, będącego istotnym elementem zaangażowania w rozwój.

21. Mechanizmy samoregulacji (SRM) rozwinęły się w ostatnich czasach jako część mieszanki różnych rozwiązań wprowadzających w życie kontrolowany rozwój. Są one często tłumaczone jako dobrowolne inicjatywy lub porozumienia, ale również jako kodeksy zachowań, systemy zarządzania środowiskiem, porozumienia współudziałowców, umowy strukturalne, itp. Promowane głównie przez handel SRM-sy mogą być również popierane przez władze i inne organizacje i instytuty jako narzędzia polityczne. CSD98 wprowadził przegląd SRM-ów wśród związków zawodowych, organizacji NGO i handlu, którzy aktualnie omawiają warunki wprowadzenia przeglądu na pełną skalę. Związki zawodowe uważają, że SRM-sy, powinny być używane w celu uzupełniania i umacniania przepisów rządowych, a nie po to, żeby je zastąpić. Muszą również włączyć godny zaufania system kontroli i komunikacji. SRM-sy w sieci turystycznej muszą bezwzględnie podlegać tym wymaganiom.

22. Światowa umowa popierająca zatrudnienie pracownika. CSD powinno upubliczniać współpracę pomiędzy związkami i pracodawcami jako „najlepszą praktykę” i zagwarantować, że standardy pracy będą stosowane w równej mierze we wszystkich krajach i we wszystkich sektorach. Ponadto, powinno zachęcać do przeglądania zielonych umów wśród wielonarodowych przedsiębiorstw i SRM-ów w turystyce, aby dostarczać informacji na temat zaangażowania pracowników i związków zawodowych. Jak do tej pory ILO rozwinęła wskaźniki kontrolowanego rozwoju oparte na ich Konwencji, Rozporządzeniach i innych instrumentów, które powinny służyć jako podstawa do wprowadzania w życie strategii kontrolowanego rozwoju. Powinny być również podejmowane próby zidentyfikowania i przekształcenia obozów pracy dla kobiet i młodzieży w znaczące pracownicze pozycje wejściowe.

23. Problemy w przemyśle turystycznym muszą być adresowane w międzynarodowym kontekście, aby uniknąć potencjalnych niszczących konsekwencji firm lub państw usiłujących zdobyć konkurencyjne korzyści kosztem środowiska, zatrudnienia lub praw ludzkich. Wszystkie kraje powinny być zachęcane do ratyfikowania Konwencji ILO (1,14,132,153) i 140 odnośnie Wypoczynkowego i Płatnego urlopu (Rest and Paid Leave), jak również wchodzącego w życie rozporządzenia 37, odnośnie Godzin Pracy w hotelach, restauracjach i pokrewnych firmach. Istnieje również potrzeba zharmonizowania narzędzi finansowych, aby zagwarantować, że wartości w jednym kraju nie przeciwdziałają tym w innym państwie, jak również potrzeba międzynarodowej koordynacji działalności i informacji o środowisku oraz technologii.

24. Wreszcie, wiele wcześniejszych umów środowiskowych (MEA) i celów powiązanych z ochroną środowiska i handlem, muszą być w całości przekształconych według państwowego i lokalnego prawa, a także nie mogą one zaprzeczać miarom przemiany w kontrolowany rozwój, lub podkopywać środowiska i standardów pracy. Takie umowy powinny promować wzmacnianie istniejących standardów gdziekolwiek jest to możliwe. ODCE na bieżąco podejmuje się rewizji na podstawie „wytycznych dla wielonarodowych przedsiębiorstw”. Takie wytyczne muszą być zgodne z wymaganiami kontrolowanego rozwoju, jako zawarte w Agendzie 21, i doprowadzać do udoskonalonej Karty praw w Ochronie Środowiska.

25. Główna rola władz lokalnych. „Zielone Miasta” Danii obrazują, w jaki sposób władze mogą zdobywać zaangażowanie wielu sektorów społeczności cywilnej w promowanie pełnej wspólnoty w kontrolowanym rozwoju. Muszą być w to zaangażowane zarówno organizacje turystyczne, jak i związki zawodowe. Co więcej, od władz lokalnych wymaga się podtrzymywania usług i infrastruktury, łącznie z innymi poziomami rządu, w takich obszarach jak transport, dostawy energii, usuwanie odpadów, zapasy wody, usuwanie ścieków, drogi, komunikacja, a także w coraz większym stopniu w nowych systemach informacyjnych technologii. Te usługi muszą pozostawać pod kontrolą rządu, łącznie z sektorem publicznym. Na przykład, Międzynarodowa Służba Publiczna zaoferowała (zaproponowała) „Wodny Kodeks Prawny”, aby zapewnić ogólną kontrolę nad uzdatnianiem wody i oczyszczaniem ścieków, według przesłanki, że czysta woda i bezpieczne usuwanie ścieków i innych zanieczyszczających odpadów, są podstawą zdrowia, dobrobytu i pomyślności wszystkich mieszkańców.

3. Wpływanie na zachowanie klientów w celu promowania kontrolowanej turystyki: „Patrząc na zachowanie się turysty”

26. Zachowanie turystów jest związane z ogromną liczbą społecznych i gospodarczych czynników oraz jest odpowiedzią na charakter przemysłu turystycznego samego w sobie. Priorytetem dla związków zawodowych jest zmiana zachowania ich członków jako klientów turystyki, przez upłynnienie możliwości, które wynikają z ich podwójnej roli jako pracownicy i turyści.

Powiązanie zachowania turysty z charakterem pracy

27. Chociaż istnieje wiele czynników, które przyczyniają się do negatywnych form zachowania turysty i większość zachowań pracowników może być przypisana ich doświadczeniom z pracy. Po pierwsze Tayloryzm (jako dominujący styl zarządzania) występuje przeciw zaangażowaniu, dyktując, że pracownik nie będzie zaangażowany w swoją pracę ponad sztywno wytyczone normy pracy, jakie mu wyznaczono. Po drugie, przypuszcza, że „życie osobiste” zaczyna się tylko, gdy pracownik jest wolny od pracy, gdzie standardy kodeksu, samodyscyplina i odpowiedzialność może przyjmować inne znaczenie. Taki ustrój nie tylko kładzie podstawy pod niewłaściwe użytkowanie i formy zachowania, gdy stają się oni turystami. Oznacza to również, że pracownicy nie wykorzystują w pełni możliwości rozwoju w pracy. Jednak negatywne zachowanie turysty jest czymś więcej, niż sprawą postawy (nastawienia), ponieważ negatywne wzory konsumpcji są zakorzenione w przemyśle turystycznym jako takim. Popiera on i troszczy się o taką formę turystyki, która obejmuje:

• „Konsumpcyjne” podejście do świata, ludzi i zasobów. Turystyka często kładzie nacisk na „konsumpcję” (i „nad-konsumpcje”) usług, żywności, wydarzeń artystycznych i zasobów. Znaczenie zaspokajania tych wymagań doprowadziło do nowych wartości, form i trendów konsumenckich, nałożonych na wspólnotę.

• Niedostateczną świadomość lub szacunek dla wspólnoty, ignorancja lub nieprzestrzeganie przez turystę lokalnych praw, norm i kodeksów, lub konkurowanie z miejscowymi o zasoby może doprowadzić do konfliktu.

• Niedostateczną wiedzę i brak uznania środowiska i jego kompleksowego związku z aktywnością człowieka, w ogólnym pojęciu, bądź też odnosząca się do specyficznych obszarów.

• „Produkty” i reklamę, które opisują nierozwijające zachowanie jako normę i dostarcza niewiele informacji, aby zachęcić do lub umożliwiać inne formy turystyki.

Zmienianie turystów w miejscu pracy

28. Edukacja (kształcenie) jest kluczem do zmiany zachowania turysty, a pracownicy są prawdopodobnie bardziej otwarci na nabywanie doświadczenia podczas czasu wolnego niż podczas ich pracy. Pracownicy pokazali, że się zmienią, gdy zostali umocnieni wiedzą i wsparciem zakładowym i ostatecznie są w stanie stać się „siłą rynkową” dla przemiany.

29. Kształcenie związków zawodowych w związku z przemianą. Związki zawodowe rozwinęły drobiazgowy system nauczania z powiązaniami do formalnych instytucji kształcących. W rzeczywistości, w wielu krajach związki są najobszerniejszym dostawcą nieformalnej wiedzy dla dorosłych, z możliwością dostarczenia im znaczącej części wiedzy, wartości, zobowiązań i zdolności, aby uczestniczyć w przemianie. ILO ACTRAV „Kształcenie Pracownika i Projekt Środowiskowy” zawiera wiele z elementów edukacji dla kontrolowanego rozwoju, łącznie z oddziałującym wzajemnie i „popularnym” podejściem, który jest dobrze rozumiany przez nauczycieli związkowych. Wyniki nauczania muszą mieć wpływ na serca i umysły wszystkich pracowników, którzy stają się turystami. W miejscu pracy należy im wytłumaczyć możliwości dyskusji i informacji za pośrednictwem takich mechanizmów jak zdrowie, bezpieczeństwo i komitety środowiskowe oraz transakcje „porozumienia współudziałowców turystyki”, co wymaga takich obszarów działania jak literatura dystrybucyjna, edukacja pracy, komunikacja elektroniczna i wspólne oddziaływanie. Pracodawcy muszą być przekonani do przyjęcia roli kierowniczej, jednak także do zaangażowania przemysłu turystycznego w te działania. Rolę muszą odgrywać także lokalne władze i rządy powiatowe.

30. Możliwość rozwoju zintegrowanego ze szkoleniem zawodowym. Kontrolowana turystyka może być przedstawiona w formie programów szkoleniowych dla pracowników turystyki, w celu podniesienia głównego poziomu wiedzy i zrozumienia, wpajania właściwych wartości i podstaw środowiskowych oraz dostarczenia narzędzi do zrealizowania tych specyficznych prac. Podobne szkolenie powinno być dostępne dla agencji turystycznych, agencji handlowych oraz dla załogi władz wykonawczych. Odpowiedzialność za to kształcenie powinni dzielić między sobą rząd, prywatny sektor agencyjny i związki handlu, lokalne organizacje turystyczne, formalne instytucje szkoleniowe, jak również związki i inne reprezentacyjne organy. Dodatkowo można szukać wsparcia i zaangażowania ze strony Agencji Hotelowej, Kateringowej i Turystycznej, wchodzących w skład Departamentu Rozwoju Przedsiębiorstw i Współudziałowców organizacji ILO, a działania te powinny być skoordynowane pomiędzy międzyrządowymi organami.

31. Planowanie urlopów na poziomie pracownik-pracodawca. Podstawowe kształcenie indywidualnych pracowników ma ograniczoną wartość, gdyż przekazuje takie nastawienie, w którym problemy zakorzenione są w sieci turystycznej. W miejscu pracy musi występować wsparcie dla przemiany, np. pracownicy i pracodawcy powinni planować kontrolowaną turystykę w taki sam sposób jak większość wspólnych umów lub standardów regulujących zatrudnienie, które już dotyczą sprecyzowanych okresów urlopowych. Są potrzebne mechanizmy, za pomocą których pracownicy i ich związki zawodowe, pracodawcy, rząd i przemysł (np. agencje turystyczne) są w stanie utworzyć specjalny pakiet kontrolowanej turystyki, do użytku pracowników. Potencjał dla przemiany jest olbrzymi, jeśli rozszerzony jest na edukacyjny urlop oraz odejście na emeryturę.

32. Szczególne skupienie na punktach kodeksu na poziomie pracownik-turysta. Niektórzy pracownicy sieci turystycznej już mają zadanie kształcenia turystów na temat kontrolowanego rozwoju (np. personel parków i rezerwatów przyrody). Większość innych aktualnie działa w małym stopniu w tej dziedzinie. Personel lotniczy (obsługa lotów), urzędnicy informacji, pracownicy restauracji, pośrednicy biletowi, muzycy oraz kierowcy autobusów składają się na obszerny „potencjał” pracowników turystycznych, którzy są potencjalnymi nauczycielami i promotorami zachowań w kontrolowanej turystyce. Realizacja edukacyjnych potencjałów wymaga głównej przemiany w miejscu pracy. Pracownicy i pracodawcy z sieci turystycznej mogą zacząć od wprowadzania ulepszeń w miejscu pracy, skupianiu się najpierw na prostych nisko-kosztowych zmianach odnośnie używania i marnowania wody, energii, przetwarzanie i powtórne użycie odpadów i substancji toksycznych. To, czego pracownicy turystyki nauczą się przez te działania utworzy podstawę kształcenia, którą skierują na turystów, których obsługują. Jak odnotowano w CSD98 pracownicy i związki zawodowe już rozwinęły bogaty i różnorodny wybór narzędzi zarządzania potrzebnych do przemiany.

33. „Okna możliwości” wewnątrz sieci turystycznej. Jak tylko pracodawcy i planiści określą swoje cele, muszą szukać jak najwięcej możliwych okazji, aby zaangażować pracowników w działania związane ze zmianą zachowania turysty. Związki zawodowe mogą współpracować z pracodawcami, władzami, organizacjami NGO i przemysłem turystycznym, w celu znalezienia sposobów wykorzystania centrów informacji turystycznej i programów interpretacyjnych, aby podnieść świadomość turysty i wykorzystać potencjał członków związkowych w różny sposób. To wymaga nowego porozumienia między pracownikami i pracodawcami, w którym zabezpieczone są minimalne standardy relacji przemysłowych, zatrudnienia i równości. Łączenie wysiłków określi inne potencjalne punkty kodeksu. Tak bardzo jak tylko jest to możliwe, wszystkie rynki informacji turystycznej powinny promować działania powszechnego kształcenia, np.:

• Transport - podróżowanie i przewóz;

• Hotele i zakwaterowanie - odpoczynek i atrakcje;

• Rozrywka - wydarzenia muzyczne i artystyczne;

• Restauracje i sektor żywieniowy - rozdział żywności i napojów;

• Usługi rządowe - dostarczanie informacji;

• Rynki zbytu produktów - dostarczanie dóbr i usług.

34. Sprzedaż biletów, rejestracja i rynki sprzedaży mogą stać się narzędziem poświęconym edukacji turystycznej poprzez rozpowszechnianie broszur, ustne przenoszenie informacji i udzielanie informacji o produkcie. Co więcej, pracownicy i pracodawcy mogą wykorzystywać wyjątkowy potencjał w takim obszarze jak rozrywka, jako potencjalne narzędzie kształtujące i przenoszące świadomość, szczególnie w postaci „międzynarodowej wymiany” między społecznościami lokalnymi i turystami. Ponadto, atrakcje turystyczne mogą stać się „oknami” w chronionych obszarach i mogą być wykorzystywane do ich finansowania. A także, ponieważ znaczenie Internetu wzrasta w przemyśle turystycznym, powinien on być wykorzystywany w formie nośnika informacji na temat kontrolowanej turystyki oraz szczególnych wiadomości odnoszących się do powodów jej poszukiwania.

Wzory użytkowe (konsumpcyjne) dla turystów

35. Apel do zmiany zachowania turysty dotyczy zintegrowanego zaangażowania się akcjonariuszy. Rządy państwowe muszą rozesłać odpowiednie wiadomości do regionalnych i lokalnych władz w celu połączenia wszystkich akcjonariuszy w sieci turystycznej, aby określić i rozwiązać problemy. Akcjonariusze na wszystkich poziomach muszą się spotkać, aby obmyślić model pracy w kierunku zmiany, który zawiera następujące elementy:

• Zintegrowaną inwentaryzację:, w której akcjonariusze zgadzają się, co do charakteru i stopnia rozpiętości problemów, z którymi mają do czynienia; prawdopodobnie pod kierownictwem lokalnej władzy.

• Zintegrowanie wytyczonych celów: regionalne i lokalne oszacowania są przełożone na dwa specyficzne cele możliwe do przetłumaczenia dla różnych akcjonariuszy (np. dla miejsc pracy, rynków konsumenckich, udogodnień społecznych, itp.).

• Zintegrowanie auditingu (kontroli), sprawozdawczości i wyceny: akcjonariusze wdrażają programy konieczne do osiągnięcia danych celów w ich strefach działalności. Miejsca pracy mogą ustalić wspólne programy eko-kontroli z odpowiednimi procedurami sprawozdawczymi, które mogą być zebrane w rocznych sprawozdaniach narodowych wykorzystywanych przez kraje dla CSD.

Problem związany z podróżą turystyczną

36. Czy to powietrzem, morzem, koleją czy drogą, transport jest sektorem sieci turystycznej, który wymaga specjalnej uwagi, jak wszystkie główne tendencje względem coraz mniej kontrolowanych modeli. 90% energii użytkowej w turystyce związana jest z przylotami i wylotami, a potrzeba usług lotniczych ciągle wzrasta, chociażby nawet zużywała prawie pięciokrotnie ilość paliwa przeznaczonego na pasażera/km jak transport kolejowy. Ponadto, samochód ciągle pozostaje najbardziej popularnym środkiem transportu w turystyce. Problemy, które powoduje są różnorakie; np. miejsca parkingowe, nowe drogi w chronionych obszarach oraz zatłoczenie ruchu, zanieczyszczenie powietrza i hałas w miastach. Nawet podróż autobusem staje się problemem, gdy dalekobieżne autobusy przyjeżdżają na to samo miejsce o tej samej porze. Transport morski przedstawia swoje własne wyzwania, łącznie z „Banderami wygody” i negatywną postawę w relacjach przemysłowych statków wycieczkowych i firm promowych.

37. Podczas gdy transport dostarcza kilka z największych problemów, istnieje obszar, w którym zachowanie turysty może być z łatwością zmienione za pośrednictwem połączenia kształcenia z planowaniem. Nastawienie na rozwój podróży urlopowych wymaga zmian w głęboko zakorzenionych modelach zachowań, a miejsca pracy są dobrym początkiem do ich zainicjowania, poprzez zachęcanie do zmiany nawyków, które są przecież zabierane na urlopy. Będzie także wymagać zmiany w polityce publicznej, która aktualnie faworyzuje pasażerów samochodów i samolotów spośród innych publicznych transportów.

4. Promowanie szerokopojętego kontrolowanego postępu za pośrednictwem turystyki, łącznie z zabezpieczaniem integracji z miejscowymi kulturami i ochroną środowiska: „Sieć turystyki jako podstawa szerokopojętego kontrolowanego postępu”

38. Turystyka ma w sobie potencjał, aby dostarczać rozmaitych ekonomicznych możliwości lokalnym społecznościom i dodatkowo wyraźnych społecznych i politycznych korzyści przedstawionych w Części B. Niestety, wcześniej oznaczało to, że lokalne społeczności musiały dawać sobie radę z kilkoma najgorszymi formami niekontrolowanej produkcji i konsumpcji. Pracownicy „sieci” są kluczem do zmiany tego stanu rzeczy, a ich sukcesy będą służyły zachęcaniu pracowników w innych sektorach do pracy, aż do końca (rozwiązania).

39. Wynikiem niekontrolowanej turystyki w społecznościach jest m.in.:

• Degradacja, rozerwanie i przesiedlenie środowiska kulturowego i naturalnego przez wprowadzone udogodnienia i operacje, które zostały wprowadzone i były kontrolowane przez osoby postronne, co doprowadziło do negatywnych wpływów na wiejskich i miejskich mieszkańców oraz społeczności tubylczych.

• Zaprzeczenie korzyściom ekonomicznym, głównie związane ze wzrastającym zagęszczeniem kontroli i kierowaniem prowadzonym przez kilka ogromnych wielonarodowych korporacji.

• Zaprzeczanie jakości na poziomie możliwości otoczenia, w którym operacje (działania) zależą albo od importowanego personelu, albo tylko od nisko opłacanego personelu, pracy poniżej standardów oferowanej miejscowym, często wyzyskującej kobiety i młodzież jako tanią siłę roboczą.

• Brak planowania społecznego, ponieważ społeczności, które najbardziej odczuwają wpływ turystyki są najmniej przygotowane na jej przyjęcie i poradzenie sobie z nią.

• Brak rzetelnej i właściwie opracowanej bazy danych na temat wymagań i życzeń turysty, motywacji i zachowania, czyni wszystko zbyt trudnym, aby zaplanować zmianę.

Rozwiązania za pośrednictwem zaangażowania akcjonariuszy

40. Próby osiągnięcia kontrolowanego rozwoju muszą być kierowane przez pojęcie „dogodnego turyzmu”. To pojecie obejmuje zgodność ze wszystkimi aspektami przyrody, zdrowia ludzi i zwierząt, norm społecznych i kulturowych, celów i modeli ekonomicznych, fizycznych właściwości kulturowego i naturalnego otoczenia w społecznościach rdzennych oraz życiu pracowników sieci turystycznej. Jako minimum jest wymagane:

41. Podejmowanie decyzji przez akcjonariuszy i miejscowych. Mieszkańcy i pracownicy w społecznościach rdzennych podejmują największe ryzyko w związku z formą turystyki, która powinna chronić ich kulturowe i naturalne otoczenie. Wiele z dzisiejszych problemów mogą być korygowane, jeżeli wzajemne stosunki pracy będą budowane wspólnie ze społecznościami miejscowymi i lokalnymi agencjami turystycznymi. Szczególnie sprawdza się to wśród społeczności tubylczych, gdzie szacunek dla wartości kulturowych, wiedzy i zwyczajów jest warunkiem wstępnym do takiej współpracy.

42. Kontrola w lokalnej społeczności i miejscu pracy. Raz „zaangażowani” pracownicy mogą przewodniczyć procesowi powszechnego udziału, jak jest to opisane w Agendzie 21. Dotyczy to szczególnie tych pracowników turystyki, gdzie wymagane zmiany w zachowaniu zależą od ciągłego uczenia się i samorozwoju. Przykładem na to są miasta i regiony, które zostały rozwinięte przez Lokalne Rady Agendy 21 (tak jak Zielone Miasta w Danii i Samorząd Miejski Calvii w Hiszpanii).

43. Jednakże udział ten nie może odbywać się w politycznej próżni. Występuje tam gdzie istnieją przynajmniej minimalne warunki demokracyjne, np. lokalne wybory, wolność prasy, wolność słowa i system płatności. Gdziekolwiek brakuje ich w miejscach, które są celem podróży turysty i politycznych warunkach wstępnych oraz w głównym zaangażowaniu akcjonariuszy, zwrócenie uwagi na te sprawy muszą być sprawą priorytetową. Związkowi pracownicy sieci turystycznej mogą odgrywać kluczowe role szczególnie w rozwijaniu takiego politycznego porządku w swoich społecznościach. Wzrost demokracji idzie w parze z procesem budowania nowych miejsc pracy i nowej społeczności opartej na pojęciu „środowiskowych miast” zdolnych do podejmowania decyzji i działania instynktownie w celu ochrony Ziemi. W tym względzie turystyka jest wyjątkowa, a związki zawodowe mogą przyjąć okazję współpracy z pracodawcami i rządami, aby zapewnić lokalnym społecznościom kontrolę.

Zaangażowanie rządu i akcjonariuszy

44. Oprócz ważnych regulacyjnych odpowiedzialności w takich obszarach jak jakość powietrza i wody, ochrona gleby i zasobów, zdrowie publiczne, rząd musi także odgrywać rolę integracyjną angażującą społeczności w społeczne i gospodarcze zarządzania. Potrzebne jest to do zapewnienia, że działania będą prowadzone zgodnie z ich priorytetami w takich sferach jak wykorzystanie ziemi, rozwój zasobów i usług publicznych. Lokalne władze są w stanie najlepiej zachęcić powszechne uczestnictwo w podejmowaniu decyzji.

45. Koordynacja i organizacja szkoleń oraz inne możliwości budujące działania. Dużo może być osiągnięte przez rząd sponsorujący szkolenia dla pracowników turystycznych, ponieważ produktywne zatrudnienie przyczynia się zarówno do rentowności, jak i żywotności społecznej. Jednakże, lokalne władze w tym względzie potrzebują wsparcia, ponieważ wiele z nich nie ma środków lub nie posiada dostatecznej swobody politycznej potrzebnej przy wdrażaniu szerokosadzonej (o rozległych podstawach) możliwości budowania, wśród ich akcjonariuszy. CSD99 musi docenić i poradzić sobie z tym problemem.

46. Promowanie środków, jako planowanie zależne od posiadania wiarygodnych informacji na temat: zapasu usług turystycznych w danym rejonie; wymagań infrastruktury, rządu i rynku usług; oceny siły roboczej na szkoleniach i jej rozwoju; alternatywnych „lądów” i zasobów wykorzystywanych zgodnie z potrzebami turystyki i miejscowych ludności. Poszukiwanie musi uwzględniać pomysł „zdobywania zdolności” do wyznaczenia, jak na odmienne środowiska, cechy kulturowe i społeczne danego obszaru, będzie oddziaływał zaproponowany postęp. EIA - szacowanie wpływu środowiskowego (Environmental Impact Assessment) jest jednym z najbardziej efektywnych narzędzi rozwiniętych dla celu planowania zarządzania środowiskiem. CSD98 musi położyć specjalny nacisk na możliwości lokalnych władz do wypełniania EIA i zamiany wyników w wyczerpujące planowanie i strategie wykonawcze.

47. Zintegrowane planowanie - konieczność. Jak przedstawiono w Części C, (wzorce użytkowe dla turystów) dążenia do kontrolowanego rozwoju muszą być skoordynowane na szczeblu narodowym, a wśród sektorów przemysłowych w zintegrowanych politykach zarządzania środowiskowego, które liczą się ze współpracą wielu polityk i ich wyników. W turystyce istnieje wiele przykładów takiego sposobu planowania. Pokazują one, że możliwe jest promowanie różnorodnych form turystyki w celu rozluźnienia zagęszczenia; umożliwianie alternatywnym zwyczajom poparcia środowiskowo - przyjaznych aktywności, takich jak wolno - samochodowy turyzm; promowanie właściwej odnowy zdegradowanych obszarów, gdzie zniszczenia są poważne; wykonania prewencyjnych i ochronnych kroków kontrolujących każdą przyszłą erozję lub degradację naturalnego czy też stworzonego przez człowieka środowiska. Jednak wszystko zależy od powszechnego udziału i kontroli.

48. Regionalne i krajowe władze muszą przyjąć główną rolę w tym względzie, czyli ustalania standardów, ustalaniu reguł oraz zapewnieniu konsekwencji w planowaniu i wykonaniu. W tym celu wyczerpująca baza informacji turystycznej powinna być utrzymana w użyciu przez wszystkie kraje. Sekcja Turystyczna organizacji ODCE powinna być uważana za cenne narzędzie do tego celu. Co więcej, kraje wchodzące w skład ODCE powinny być zachęcane do włączenia turystyki do Wykonawczych Przeglądów Środowiskowych (np. Przegląd Austriacki 1995), a władze państwowe powinny usiłować włączać aspekty turystyczne do ich rocznych systemów sprawozdawczych wobec CSD. W końcu, ODCE powinna towarzyszyć w wysiłkach państwa przy wliczaniu turystyki do ich Raportów Systemów Narodowych.

49. Ekonomiczne i finansowe narzędzia. Władze na wszystkich poziomach są odpowiedzialne za wprowadzanie podatków, dotacji i innych finansowych inicjatyw, które rozwiną zainteresowanie społeczeństwa kontrolowanym turyzmem, a usunięcie tych narzędzi finansowych, które utrwalają modele niekontrolowane. Jednakże procesy przejściowe muszą być w stanie umożliwić znaczący wzrost przemiany. Fundusze na takie przejście muszą być dostarczone przez narzędzia gospodarcze, które muszą również posłużyć do nakładania barier dla produkcji niszczących środowisko. W ostatnich opracowaniach ODCE określiło narzędzia używane przez kraje członkowskie, tj. opłaty, podatki, przepustki (pozwolenia) rynkowe, spłaty depozytów oraz obniżki (upusty), a także określiło rolę dla każdego z tych narzędzi. Każdy negatywny wpływ miar na zatrudnienie i inne społeczne czynniki musi być dobrze zrozumiany tak, aby wprowadzane strategie minimalizowały koszty społeczne. Poparcie dla tych kroków będzie umacniane, jeżeli one same:

• Tworzą część całkowitej strategii kontrolowanego rozwoju, włączając nowe zawody;

• Eliminują upusty, które mają wpływ na promowanie zanieczyszczenia lub słabe praktyki środowiskowe;

• Służą określaniu wyraźnie zdefiniowanych problemów, a nie tylko wytwarzają dochód państwa;

• Nie podnoszą poziomu bezrobocia, nadzatrudnienia czy ubóstwa;

• Gwarantują, że dochód państwa jest właściwie skierowany do rozwijania środowiska, zatrudnienia i rozwoju gospodarczego, włączając środki na rekompensaty dla wstecznych efektów we wpływach dystrybucyjnych i czynnikach socjalnych;

• Są właściwie kontrolowane (monitorowane) i w pełni zmuszane do unikania nielegalnych praktyk dumpingowych;

• Są egzekwowane przez produkcję stosującą swój majątek, środki i zasoby w celu promowania przetwarzania, redukcje odpadów lub poprawionej wydajności.

Początek procesu angażowania akcjonariuszy

50. Turystyka jest przemysłem intensywnego zatrudniania, a członkowie związków zawodowych pracują we wszystkich jego częściach. Jesteśmy przygotowani do szukania ich zaangażowania w osiąganiu kontrolowanych wzorów produkcji i konsumpcji w przemyśle.

51. Budowanie możliwości (okazji) wśród związków zawodowych. Międzynarodowe, państwowe i lokalne organy związków zawodowych mogą odgrywać główną rolę w rozpowszechnianiu informacji, koordynowaniu edukacji pracowników i angażowaniu pracowników w inne formy działalności. Jednakże nasze środki same nie są w stanie wesprzeć działalności tak, żeby wymagać wprowadzania zmian w turystyce. Dlatego władze CSD99 muszą rozpoznać ważną rolę pracowników i związków zawodowych, zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz sieci turystycznej oraz wspierać ich zaangażowanie.

52. Pracownicy, władze i organizacje NGO. Aby zapoczątkować zmianę należy wiele zrobić w sprawie wykorzystania siły i korzyści wewnątrz związków zawodowych. Ale wyczerpująca strategia dla kontrolowanego rozwoju może przynieść rezultat tylko wtedy, gdy występuje ścisła współpraca pomiędzy przemysłem, związkami zawodowymi, organizacjami NGO i władzami. Proponujemy „współpracę dla kontrolowanego turyzmu” na wszystkich poziomach, ale szczególnie w miejscach pracy i społeczności, których to dotyczy (przysposobionych).

53. Wytyczne dla kontrolowanego turyzmu. Miejscowi planiści, związki zawodowe, agencje turystyczne, organizatorzy turystyczni i inni zainteresowani muszą być wyposażeni w wytyczne, które nakreślają uwagę na pożądane cechy turystyki, nawet tam, gdzie nie są uregulowane prawnie. I znowu te muszą być wytwarzane za pośrednictwem sieci „Partnerstwa dla Kontrolowanego Turyzmu” i powinno zawierać specyficzne zakazy projektów lub propozycji, które roztrząsają niekontrolowane właściwości w przemyśle, a dać pierwszeństwo działaniom promującym pozytywną przemianę.

Decydująca rola CSD

54. CSD98 zaznacza, że:

„…efektywne polityki kontrolujące rozwój wymagają konstruktywnego dialogu i partnerstwa pomiędzy władzami na wszystkich poziomach, przemysłem, związkami zawodowymi i społecznością cywilną, łącznie z organizacjami kobiecymi. Istnieje potrzeba budowania i rozszerzenia także dialogu…(poprzez) partnerstwo pomiędzy rządem i przemysłem”.

55. Związki zawodowe dążą do kontynuowania wysiłków w budowaniu „partnerstwa” pomiędzy partiami związanymi z miejscem pracy, społecznościami, handlarzami i innymi w sieci turystycznej.

5. Przybrzeżny wpływ turystyki: „Pozytywne działanie w turystyce przybrzeżnej”

56. Dla naszych celów, „region brzegowy” obejmujący obszary w granicach 12 mil, oznacza, że definiuje „wody terytorialne” i obszary zamieszkane przez ludzi na przylegających ziemiach i równinach, zdefiniowane jako „społeczności brzegowe (przybrzeżne)”. Włączamy również małe państwa wyspiarskie, ponieważ są one wysoce zależne od ich stref brzegowych. Strefy brzegowe są miejscem spotkania się działalności w świecie oceanów i mórz, z działalnościami daleko-lądowymi, z którymi oddziaływają i wpływają na strefy brzegowe.

Problemy „obszarów przybrzeżnych”

57. Turystyka zrobiła kilka z najgorszych zniszczeń w obszarach przybrzeżnych, w które zaliczamy wyspy, linie brzegowe rzek, rafy koralowe, laguny, lasy mangowe, zatoki i wydmy, jak również przyłączone bagna, tereny podmokłe, systemy rzeczne i lasy chronione, które są w coraz większym stopniu narażone na niebezpieczeństwo. Co więcej, wiele wpływów na obszary przybrzeżne i okolice są dopiero rozpoznawane. Częściowa lista odsłania rozmiar problemu:

• Rozwój turystyki zmierza do skoncentrowania się wzdłuż wąskich obszarów brzegowych i na małych wyspach, tworząc nacisk na istniejące ludności, które podlegają inwazji turystów.

• Obce architektoniczne i krajobrazowe projekty zmieniają kulturalny charakter osiedlonej społeczności i ekologię strefy przybrzeżnej.

• Brakuje lokalnych infrastruktur lub są one nadwerężone. „Traktowanie roślin”, powstające drogi i lotniska przyczyniają się same w sobie do innych negatywnych wpływów w strefie brzegowej.

• Przeludnienie wzdłuż plaż i innych terenów rekreacyjnych spowodowały degradację delikatnych ekosystemów i współzawodnictwo z miejscowymi populacjami.

• Zapotrzebowanie na usługi lokalne stworzyło współzawodnictwo i konflikt pomiędzy turystami i społecznościami miejscowymi.

• Rozwój basenów jachtowych, falochronów i innych rozwiązań wzdłuż wybrzeży spowodował rozerwanie brzegowych i morskich ekosystemów.

• Odpady handlowej żeglugi (w tym statki wycieczkowe i promy) oraz zapotrzebowanie na zasoby (portowe urządzenia przyjmujące) dodano już do nadwerężonych środków sąsiadujących społeczności. Wycieki ropy i wyrzucanie odpadów stały się głównym problemem.

• Wiele brzegowych postępów turystycznych stworzyło masowy turyzm idący w kierunku obniżenia standardów pracy, środowiska i kultury.

• Potrzeba agrokultury i „radykalne wykorzystanie” ziemi rozerwało istniejące wzory socjalno - gospodarcze.

• Zapotrzebowanie na wodę, szczególnie przez luksusowe zakwaterowania i podobne udogodnienia rekreacyjne (np. pola golfowe i ogromne statki wycieczkowe) doprowadziła do wyczerpania wody gruntowej.

• Główne wodne i osadzone na lądzie urządzenia, takie jak łodzie-elektrownie, motorówki i wszystkie naziemne pojazdy stały się głównym powodem degradacji środowiska.

58. Popieranie wszystkich tych problemów jest modelem turystyki, która przekreśla rozwój lub kontrolę społeczności.

Rozwiązywanie problemów turystyki brzegowej

59. Akcjonariusze w społecznościach brzegowych muszą pracować razem nad zintegrowaniem lokalnych procesów ustalonych przez miejscowe władze. Związki zawodowe muszą być integralną częścią takiego działania, szczególnie tam, gdzie mają oni członków współpracujących z tymi władzami lub, gdy są oni w publicznych lub prywatnych sektorach brzegowej sieci turystycznej. Proces przemiany musi zawierać wszystkie elementy przygotowane w Części Trzeciej:

60. Społeczna konsultacja jako podstawa rozwoju przybrzeżnego. Jak to przedyskutowano w Części C i D związki zawodowe będą kontynuować w ich miejscach pracy i społecznościach wprowadzanie potrzebnych zmian za pomocą transakcji zbiorczych, jak również innych mechanizmów i procesów, które rozwinęły. Muszą być zachęcane do tego, aby wnosić swoje doświadczenie i możliwości organizacyjne w formowaniu lokalnych grup działania lub „Partnerstwa dla Działań w Społecznościach Przybrzeżnych” (PACC). Takie grupy już udowodniły swoje możliwości w koordynowaniu społecznego dialogu i działania w odpowiedzi na wezwanie w wielu regionach przybrzeżnych na całym świecie. „Zielone Regiony” w Danii dostarczyły kilku najlepszych przykładów wspólnej mobilizacji wokół tematów Agendy 21. Zaangażowały ogromną ilość społeczności, wspólnot i prywatnych akcjonariuszy, jak również związki, w zarządzanie środowiskowe i już wywołały takie osiągnięcia jak:

• Wysoki standard środowiskowy i „przestrzeń turystyczna” rozwinięta w oparciu o zasadę kontrolowania.

• Nowoczesny i zróżnicowany turyzm przybrzeżny, oferujący wysokiej jakości usługi i określoną możliwość noclegową.

• Rozwój „tubylczy”, oparty na właściwym użytku dostępnych zasobów i przemianie istniejącego stanu; zróżnicowanie ofert turystycznych; długoterminowy potencjał zatrudnienia.

• Jakościowo wysoki obszar mieszkaniowy, poczucie „dzielenia i własności” wśród grup i aktywny udział mieszkańców w życiu lokalnym.

• Spójne miary dla władz lokalnych, potrzebne w kontroli i rozwijaniu, we współpracy z innymi zarządami publicznymi i prywatnymi agencjami.

• Jakość zatrudnienia i udział związków zawodowych.

61. Związki zawodowe mogą także wspierać koncepcję Zarządzania Zintegrowanymi Obszarami Przybrzeżnymi (ICAM), jako sposób połączenia sektorów przemysłowych i władzy sądowniczo - wykonawczej. ICAM jest zdolny do promowania dyskusji i planowania, które obejmuje wielu użytkowników, wspólnoty i lokalne władze. Umożliwią także dla lokalnych grup branie pod uwagę cechy przybrzeżnych ekosystemów, wykraczających ponad granice indywidualnych wspólnot.

62. Wiodące zasady dla turystyki brzegowej. Inwentaryzacja, planowanie i inicjowanie projektów działań na lokalnych, regionalnych i narodowych poziomach musi być kierowane przez uzgodnione zasady dobrej praktyki. Zasady muszą wyrastać z procesu konsultacji akcjonariuszy i zawierać wytyczne dla:

• Odżywania społeczności;

• Ograniczania możliwości i użytku turystyki;

• Urozmaiconego sezonowego użytku;

• Kontrolowania emisji i usuwania odpadów;

• Wzmacniania transportu publicznego i innych infrastruktur;

• Zapobiegania erozji rysów brzegowych;

• Ochrony lokalnych stylów życia;

• Zabezpieczania listy szczytów i architektur przed atrakcjami turystycznymi;

• Zabezpieczania lokalnych możliwości poruszania i limitów;

• Zachowania praw własności, łącznie z prawami tradycyjnych użytkowników;

• Utrzymywania publicznego dostępu do pasm brzegowych i wody;

• Strzeżenia wartości kulturowych i stosowania zwyczajów.

63. Te wytyczne mogłyby ewentualnie stworzyć podstawę dla międzynarodowych standardów w turystyce brzegowej. Kodeks brzegowy organizacji EUCC i Deklaracja Berlińska o Różnorodności Biologicznej oraz właściwie kontrolowana turystyka mogą być uważane za możliwe modele dla takiego międzynarodowego porozumienia.

Skupienie na „banderach wygody” (FOC)

64. Skoordynowane działanie wspólnot przybrzeżnych spotyka się z groźbą spowodowaną statkami i promami, tzw. Banderami Wygody (FOC). Główne władze lokalne i państwowe już podjęły prawne działania w reakcji na specyficzne wypadki. Ale sposoby wymuszania standardów przez międzynarodowe wspólnoty, zwracające uwagę na skandaliczne praktyki wypuszczania ropy i innych odpadów przez FOC są od dawna przestarzałe. Ostatnie sprawy sądowe w Stanach Zjednoczonych obrazują stopień, z jakim niektóre firmy należące do FOC uniknęły podatków i nie przestrzegały standardów pracy w państwach, w których robią interesy, podczas korzystania z zagmatwanych praw sądowniczych i swobodnego wykorzystywania „oflagowanych” państw. FOC musi być zlikwidowany, a ukierunkowana akcja wspólnoty (przy wsparciu władzy sądowniczej) może w końcu obrócić się przeciwko nim. Związki zawodowe powinny oczywiście być częścią tego działania. Istotnie, Międzynarodowa Federacja Transportowa (ITF) już wywołała tą sprawę z IMO i za pośrednictwem TAC przedyskutowała ją z Morskim Komitetem Transportu, należącym do ODCE.

Skupienie na usługach zakwaterowania

65. Zakwaterowanie turystów w obszarach przybrzeżnych musi być ogniskową naszych wysiłków, ponieważ rozwinęło się zbyt wiele udogodnień, które praktycznie nie uwzględniają społeczności przybrzeżnych i innych ekologicznych spraw, wymagających:

• Terenu i łatwości rozwoju;

• Zagadnień wykorzystania ziemi;

• Projektowania architektonicznego;

• Alternatywnych źródeł energii;

• Używania i ochrony zasobów;

• Ochrona wody;

• Zarządzanie odpadami i usuwanie szczątków;

• Przetwarzanie odpadów.

66. Duża ilość badanych przypadków pokazuje, że stanowcze działanie jest możliwe. Postęp w zarządzaniu środowiskowym turystyki został przeprowadzony w szczególności przez związki zawodowe w Basenie Morza Śródziemnego. „Śródziemnomorska Karta Praw” ustanowiła wytyczne i kodeks praw zarówno dla turystów, jak i przemysłu turystycznego. Organizatorzy pracowali nad kształceniem odnoszącym się do kontrolowanej turystyki i współpracowali z kilkoma handlowymi i turystycznymi szkołami lub też uniwersytetami; obecnie w rejonie Śródziemnomorskim rozwijają się szkoły dla instruktorów turystycznych nauczających zasad kontrolowanej turystyki.

19

---