Kinezjologia – 26.10.2010 – wykład IV

Objawy niewydolności oddechowej:

duszność
sinica,
trzeszczenia
rzężenia wilgotne i świsty nad płucami
hipoksemia z zasadowicą oddechową.
W drugim okresie (po 1–2 dniach) pojawiają się zmiany radiologiczne w płucach w postaci obustronnych słabo odgraniczonych zacienień siateczkowo-smużkowo-plamistych, którym towarzyszy narastanie duszności.
W trzecim okresie zmiany radiologiczne powiększają się, a duszności towarzyszy narastająca hipoksemia z kwasicą oddechową.
Stopień nasilenia objawów zależy od choroby podstawowej.

Upośledzenie oddychania następuje na skutek min:

zaburzeń perfuzji

Tory oddechowe:

1. Oddychanie z przewagą toru żebrowego, tzw. oddychanie żebrowe lub żebrowo-przeponowe. Polega na tym, że żebra rozsuwają się na zewnątrz i nieco ku górze, klatka piersiowa natomiast poszerza się w wymiarze bocznym.
2. Oddychanie z przewagą toru brzusznego, tzw. oddychanie brzuszne lub brzuszno-przeponowe, Zachodzi wówczas, gdy w momencie wdechu ruch dolnych żeber jest minimalny, a przepona kurczy się i przesuwa ku dołowi. Rozmiary klatki piersiowej powiększają się w przód i w tył.
3. Oddychanie żebrowo-brzuszne lub tzw. żebrowo-brzuszno-przeponowe. Ten typ połączonego oddychania uważany jest za najgłębszy i najwłaściwszy. Oddech ten charakteryzuje najwydatniejsza amplituda ruchów przepony, umożliwiająca głęboki wdech. Wydatnia praca mięśni żeber gwarantuje prawidłowe podparcie oddechowe.
4. Oddychanie tzw. szczytowe lub obojczykowo-żebrowe, które polega na rozszerzaniu się głównie górnej partii klatki piersiowej. Żebra i brzuch są we względnym spokoju. Ten typ oddechu umożliwia tylko częściowe napełnianie płuc powietrzem i jest to oddech wadliwy.

W chorobach układu oddechowego przyjęto 4 stopnie nasilenia duszności wysiłkowej:

I stopień – duszność po wejściu na 2 piętro, duszność w czasie szybkiego chodzenia po równym terenie lub przy pokonywaniu niewielkiego wzniesienia w normalnym tempie,

II stopień – duszność po wejściu na 1 piętro lub niemożność dotrzymania kroku osobie zdrowej, w tym samym wieku, podczas normalnego chodzenia,

III stopień – duszność po wejściu na 0,5 piętra lub duszność podczas chodzenia we własnym tempie po równym terenie,

IV stopień – duszność towarzysząca ubieraniu się lub porannej toalecie (5).

Przed przystąpieniem do rehabilitacji należy określić:

pojemność życiową płuc (co 2-do 4 tyg.)
FEV1 – natężenie objętości wydechowej pierwszosekundowej
PEF
Ruchomość przepony
Drożność oskrzeli
Wydolność krążenia
Wskaźnik – (200 podzielić na 10 )A1- tętno spoczynkowe, A2 - tętno po wysiłku, A3 - tętno po minucie po wysiłku, wysiłkiem czyli obciażeniem jest 30 przysiadów na 1 min, interpretacja jest taka, że im wskaźnik jest bliżej zera tym jest on najlepszy, powyzej 15 bardzo zły!

Metody rehabilitacji odechowej:

leżenie ułożeniowe (najlepiej wykonywane na stole pionizacyjnym, jeżeli chcemy uzyskac rozciągniecie miesnia,
ułożenie na plecach sprzyja oddychaniu przeponowemu, ułatwia oddech,
leżenie na boku- ułatwia wentylację górnego płuca, zapobiega zrostom,
pozycja połsiedzaca jest najlepsza przy rozedmnie, astmie oskrzelowej

Ukrwienie płuc podlega prawom ciazenia, czeste zmiany pozycji, maja zwiazek z cw. oddechowymi, wykonuje się rozne cw. w roznych proporcjach.

Zasada- przy powyżej 50 r.ż nie wykonuje się cw. na bezdechu!!!

nauka efektywnego oddychania i kaszlu 2 do 3, świadomie prowokujemy kaszel, gdy uposledzone jest działanie rzęsek,
drenaż stosujemy w pozycjach drenażowych, pamietamy o odpowiednim ustawieniu drzewa oskrzelowego, wykorzystajemy grawitacje, by zapewnic odptymalny odpływ wydzieliny w drzewie oskrzelowym
pozycja tlemberenburga – 15 stopni., należy konsultowac z lekarzem ze względu na zaburzenia krazeniowo-oddechowe

Ćwiczenia oddechowe:

maja za zadanie pogłębić oddech, rozcuągnąc mięśni przykurczone, wzmocnienie mięśni osłabionych, np. mieśni wspomagajacych przeponę, zastosowanie takiej pozycji, w której stawiamy or mięśniowi. Np. mieśnie terapeiuty podczas sćiskania żeber podczas wydechu, uniesione biodra doo gróry, trzewia lezace na przeponie.

Wspomaganie ćwi oddechowych:

odbya się poprezez masaż
oklepywanie do usuwania wydzielinki
sprężynowanie u dzieci
wspomaganie wydechu przez terapeiut, czyli uciskiem

Ćw ogólnousparwniające:

wysiełek wywołwany jest duszności, musimy obserwowac pacjenta
na poczatku nie angazujemy duzych partii miesniowych
należy uwzglednić stopien uszkodzenia układu oddechowe
objawy zwiazane ze skurczem oskrzeli
należy uwzględnć przerwy w cwiczeniach
ćwiczenia mogą być indywidualne lub grupowe

Patologia oddychania – pojęcia:

zespoł serca płucnego – zmniejszenie powierzchni oddechowej, łączenie się oskrzlików w większe oskrzeliki, powoduje zwiększenie oporu dla przepływu krwi, to przekłada się zac na niedotlenienie, przeciazenie prawej komory, przerost
płapka na powietrze – w czasie nasilonego aktywnego wydechu cw panuje w swietle oskrzelikow – mechanizm wentykowo – niemoznosc wykonania szybkiego wydechu.
Przeciek cztynnosciowy i przeciek anatomiczny – krem miesza się z tutlenowana z nieutlenowana, anastoloza – połaczenia miedzy tetniczkami ..... – przeciek anatomiczny

Temat: Ćwiczenia relaksacyjne

Relaksacja – proces osiagania równowagii, homeostazy, równowagi somatycznej jak i psychicznej. Efekt działania w bardzo szerokim zakresie.

Ćwiczenia relaksowo – koncentrujące – w Indiach, odniózł do fizjologii, zrobił system który przekłada się na widoczna efektywnie sposób dziłąnia, podstawowa różnicą miedzy tymi cwiczeniami a ćw dynamicznymi jest powiazznie swiadomego czynika psychicznego z motoryka. Rozwijaja motoryke – siłę, zwonnosć, gibokść,

Zakres programowy

Zgodnie z uniwersalnością jogi hinduskiej docierającej do sensu człowieczeństwa, także adaptacje jogi mają charakter interdyscyplinarny. Program Ćwiczeń relaksowo-koncentrujących zalecany jest w szerokim zakresie nauczania, a w szczególności w takich dziedzinach jak:

wychowanie fizyczne
psychokinezyterapia
zdrowy styl życia (edukacja ustawiczna).

Opinia o systemie

prof. Juri V. Wrześniewski-Daniel, University of Toronto (Kanada) :

"Współczesny styl życia wymaga wielu korektur, by przeciwdziałać rozszerzaniu się stresów, których przyczyną jest przede wszystkim wzrastająca ilość i nasilenie różnych bodźców, zwłaszcza audiowizualnych .. ich nadmiar staje się co najmniej czynnikiem osłabiającym odporność na stres. Wielkie znaczenie obronne w tej dziedzinie ma wprowadzenie do codziennego stylu życia wyciszająco-koncentrujących metod Wschodu, tzn. głębokich relaksacji, sterowanych oddechów, asan - postaw hathajogi i medytacji, które obejmują polski model ćwiczeń relaksowo-koncentrujących", ibid.222

"Polski, uproszczony model ćwiczeń relaksowo-koncentrujących .. został wysoko oceniony w Kanadzie zarówno poprzez publikacje w tym zakresie, wykłady, jak i prezentacje na sympozjach", ibid.223

"Ostatnio ćwiczenia relaksacji orientalnej, zwłaszcza jogi, wchodzą na amerykańskim kontynencie już oficjalnie, jako jedna z metod rekreacyjnych (odnowy), zarówno na uczelniach, jak i w ogólnej publicznej działalności, prowadzonej na przykład w Kanadzie przez Wydziały Oświaty, obejmujące w ramach swych kompetencji zajęcia dla osób dorosłych, jako tzw. continuing education - permanentne doszkalanie się, a więc i ulepszanie stylu życia", ibid.224

Istota systemu

prof. mgr Tadeusz Pasek, University of Toronto (Kanada) :

"Podstawową różnicą istniejącą między ćwiczeniami jogi i wywodzącymi się z tego systemu ćwiczeniami relaksowo-koncentrującymi a powszechnie znanymi i stosowanymi ćwiczeniami dynamicznymi (sportowymi) jest powiązanie świadomego czynnika psychicznego z reakcjami ustroju, zachodzącymi w odpowiedzi na działanie bodźca w postaci pracy fizycznej w pierwszych systemach, a prawie całkowity brak tego powiązania w systemach ćwiczeń dynamicznych"

"Utrzymywanie właściwej postawy psychicznej w jodze jest jednym z podstawowych elementów warunkujących uzyskanie odpowiednich efektów stosowanych ćwiczeń. Postawa ta jest zależna od przestrzegania pewnych praw wewnętrznej samodyscypliny, na którą składają się zasadniczo dwa czynniki:

bezkolizyjna umiejętność współżycia społecznego
praca nad wytwarzaniem dodatnich cech osobowości",

"Z punktu widzenia ogólnofizjologicznego założeniem tej gimnastyki - pozycji hatha jogicznych jest:

- zwiększenie ruchomości w stawach międzykręgowych, a przez to poprawa warunków krążenia w naczyniach kręgosłupa

- poprawa ogólnych warunków krążenia oraz dokrwienie mózgu (pozycje odwrócone)

- masaż narządów wewnętrznych przez ich długotrwały ucisk

- oddziaływanie na poszczególne gruczoły wewnętrznego wydzielania i zwoje nerwowe.

Warunkiem osiągnięcia zamierzonych efektów jest przestrzeganie swoistej techniki wykonywania ćwiczeń. Należy je podejmować zawsze w stanie głębokiego relaksu psychicznego oraz wyciszenia i - jeśli to możliwe z punktu widzenia biomechaniki - rozluźnienia mięśniowego"

Idea relaksu

"Stan koncentracji umysłowej z sugestią rozluźnienia mięśni powoduje - wyciszenie, spokój metaboliczny, emocjonalny, obniżenie napięcia mięśni szkieletowych i zwiększony stan równowagi psychoneurowegetatywnej", "Ten stan relaksu, uspokojenia szybko powstaje (u osoby wytrenowanej) i również szybko ustępuje. Należy stosować na przemian z intensywną pracą intelektualną", ibid.32

Program ćwiczeń

Treningowi podlegają poszczególne elementy oddzielnie, ale i także integrowane ze sobą:

- pozycje (asany) pasywne, statyczne, dynamiczne i ich układy

- oddychanie (fazy i typy oddechów)

- medytacje (wyciszanie).

Ćwiczenia można wykonywać oddzielnie lub w zestawie, a także jako układy (cykle zamknięte) np. Surjanamaskar (Powitanie Słońca).

Koncentracja na punkcie, umiejetnosc skupiejia się na inhym punkcie bez udzialu

Zmniejszone napiecie psychonerwowegetatywne –

Mogą być wykorzystane muzyka

Wskazówki metodyczne:

nauka wyciszenia i koncentaracji
nauka pozycji i trów oddechowych
tempo bardzo wolne, sprecyzowane jasno

Wskazania:

miescowe stany zwiekszonego napiecia miesniowego
ziwekszone napiecie uk ppscyhonerwowegetatywnego
nerwice, depresje

Brak przeciwskazań

Ćwiczenia relaksowo - koncentrujące.Ich wpływ ma następujące efekty:
- uspokaja nerwowe i spięte dziecko przez rozluźnienie jego mięśni co pozwoli poruszać mu się bardziej swobodnie
- w połączeniu z odpowiednią dietą wywrze odpowiedni efekt na dziecko nadpobudliwe
- ożywia zmęczone i znużone dziecko, które nie potrafi się zrelaksować
- wyzwala ekspresję w dziecku lękowym i zahamowanym

GIMNASTYKA WZOROWANA NA JODZE MA WPŁYW NA ZDROWIE FIZYCZNE :

wyrabia siłę, zwinność, wytrzymałość
odporność na choroby
zwiększenie ruchomości w stawach
poprawia pracę wszystkich układów i narządów wewnętrznych
koryguje wady postawy i ładną sylwetkę

GIMNASTYKA WZOROWANA NA JODZE MA WPŁYW NA ZDROWIE PSYCHICZNE :

żywotność – odwrotność lenistwa
zrównoważenie emocjonalne
odporność na stresy – uspokaja stany niepożądanego napięcia psychicznego
samokontrolę podejmowanych działań i umiejętności koncentracji
ułatwia współżycie społeczne przez wypracowanie w sobie wewnętrznej pogody oraz postawy ogólnej życzliwości
ułatwia pracę nad wypracowaniem dodatnich, wartościowych cech osobowości

CELE RELAKSACJI CZYLI DZIECKO POTRAFI:)

wykonać poszczególne ćwiczenia zgodnie z instrukcją i pokazem oraz własnymi możliwościami,
prawidłowo naciągać kręgosłup i wszystkie większe mięśnie,
napinać i rozluźniać poszczególne części ciała (nogi, brzuch, ramiona, twarz),
odczuć odprężenie fizyczne i psychiczne.

METODY:

gimnastyka relaksowo– koncentrująca wzorowana na jodze
ćwiczenia oddechowe jogi
technika relaksu wg Jacobsona, Schultza
relaks dźwiękiem mis, dzwoneczków i gongów tybetańskich
twórcza wizualizacja – wspólne tworzenie bajek w stanie relaksu
zadania ekspresji twórczej – obraz, słowo, dźwięk, relaks

Testy:

wykonywanie chwytów
ubieranie, rozbieranie, czynnosci pozstawowe, hogieniczne

Co to jest biofitbeack

Biofeedback, biologiczne sprzężenie zwrotne – dostarczanie człowiekowi informacji zwrotnej („feedback”) o zmianach jego stanu fizjologicznego. Zmiany fizjologiczne organizmu monitorowane są przez odpowiednie urządzenie, np. pomiarowy system komputerowy.

Metoda ta wykorzystywana jest między innymi w psychologii, w medycynie, ale także w sporcie czy biznesie.

Jest to także metoda terapii, polegająca na podawaniu pacjentowi sygnałów zwrotnych o zmianach stanu fizjologicznego jego organizmu, dzięki czemu może on nauczyć się świadomie modyfikować funkcje, które normalnie nie są kontrolowane świadomie, np. fale mózgowe, opór elektryczny skóry (GSR), napięcie mięśni itp.

Informacje przekazywane są w formie:

wizualnej - np. podczas pogłębiania koncentracji na ekranie monitora powiększa się piłka lub samolot leci wyżej, w chwilach rozproszenia piłka znika, natomiast samolot obniża lot;
akustycznej - przyjemny dźwięk przy „sukcesie”, nieprzyjemny przy „porażce”.

Biofeedback nie jest alternatywną formą terapii w stosunku do farmakoterapii. W niektórych schorzeniach ją zastępuje, w innych uzupełnia. Przewagą biofeedbacku jest to, że jest to metoda całkowicie bezpieczna, bez skutków ubocznych. Motorem skuteczności terapii jest silna wola i motywacja pacjenta. I właśnie ten czynnik podkreślają terapeuci: poczucie odpowiedzialności pacjenta za wynik własnego leczenia.

Szczegółowy przebieg sesji biofeedback różni się w zależności od rodzaju biofeedbacku.

Rodzaje biofeedbacku

Biofeedback EEG (ElektroEncefaloGrafia) lub neurofeedback – wykorzystuje właściwość, że mózg ludzki w ramach swojej aktywności wytwarza różne zakresy fal elektromagnetycznych, charakterystycznych dla różnych rodzajów tej aktywności. Np. fale alfa w stanie relaksu w odprężenia, środkowe pasmo fal beta w stanie wytężonego wysiłku umysłowego, fale delta w stanie głębokiego, regenerującego snu. W niektórych dysfunkcjach mózgu występuje zarówno niedobór jak i nadmiar fal o pewnych częstotliwościach, co uniemożliwia pacjentowi wykonywanie pewnych czynności (np. dzieci z ADHD mają problem ze skupieniem się na wykonaniu konkretnego zadania lub kontrolowaniem emocji). Urządzenie do neurofeedbacku to wzmaciacz fal EEG (tzw. głowica) z odpowiednim oprogramowaniem. Elektrody podłączane w różnych miejscach na skórze czaszki i uszach zbierają dane o występowaniu poszczególnych pasm fal, oprogramowanie zamienia te informacje w zrozumiały dla pacjenta obraz. Pacjent ma tak sterować aktywnością swojego mózgu, aby np. widziany na ekranie samochód wyścigowy przyśpieszył. Neurofeedback jest stosowany w terapii dzieci z ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej), u ludzi z zaburzeniami procesu uczenia się, po urazach czaszki, wspomaga leczenie padaczki. Jest również polecany osobom zdrowym dla poprawy koncentracji, pamięci, w leczeniu nerwicy natręctw, redukcji stresu i poprawy kreatywności.
Biofeedback EMG (ElektroMioGrafia) – Punktem wyjścia jest założenie, że napięcie mięśniowe (mierzone w mikrowoltach) wskazuje na stres. Sesja biofeedbacku polega na tym, że urządzenie wychwytuje elektryczne sygnały w mięśniach, typowo w mięśniach ramienia i czaszki, a następnie przekłada je na formę zrozumiałą dla pacjenta, np. żarówka błyska lub włącza się sygnał dźwiękowy, gdy mięsień się napina.
Biofeedback GSR (Galvanic Skin Response) lub EDR (Electro Dermal Response) – mierzy elektryczne przewodzenie skóry, które zmienia się w zależności od ogólnego pobudzenia współczulnego układu nerwowego. Elektrody montuje się na opuszkach palców. Biofeedback GSR najlepiej wykrywa zależności między stanem somatycznym i psychicznym człowieka, dlatego wykorzystywany jest w wykrywaczach kłamstw. Wykres GSR ma największy zasięg i jest najbardziej czułym pomiarem ze wszystkich rodzajów biofeedbacku. W medycynie służy do monitorowania przebiegu hipno- i psychoterapii, leczenia nadciśnienia, dychawicy oskrzelowej, nadmiernego pocenia się. Jest również polecany osobom zdrowym dla poprawy koncentracji, panowania nad emocjami i relaksacji.
Biofeedback oddechowy – aparat do biofeedbacku składa się z czujnika rytmu i długości wydechów. Wyniki pokazywane są za pomocą krzywej audiowizualnej. Ma zastosowanie u pacjentów z padaczką i chorobami układu oddechowego (np. dychawicą) i układu krążenia.
Biofeedback temperaturowy – temperatura skóry zależy, oprócz czynników zewnętrznych, również od stanu psychicznego człowieka. Czujnik temperatury (termistor) zakłada się na opuszkę palca. Celem treningu jest osiągnięcie wyższej temperatury niż aktualna u danego pacjenta. Biofeedback temperaturowy stosowany jest do treningu relaksu, ale także w medycynie do leczenia niedokrwienia kończyn, chorobie reumatycznej, astmie.
Biofeedback HEG (Hemo-encephalo-graphy) mierzy temperaturę głowy za pomocą termometru na podczerwień umieszczonego na głowie lub wykorzystuje zmiany spektrum podczerwieni generowanej przez przepływająca krew (bardziej czerwony kolor oznacza większe natlenienie krwi).
Biofeedback SCP Wolne potencjały korowe - zmiany polaryzacji kory mózgowej, rejestrowane na powierzchni czaszki jako wolne potencjały. Negatywna polaryzacja oznacza większą aktywność pracy neuronów w rejestrowanym obszarze mózgu. Trenuje się poniżej częstotliwości 1-2 Hz.