Egzaminy:

18-go – problemy podatkowe (8 pytań testowych, 2 krótkie zadania) punkty ujemne (poprawna +1; błędna -0,5; brak – 0)

25-go – inwestycje (6-8 pytań testowych, 2 krótkie zadania) punkty ujemne (poprawna +1; błędna -0,5; brak – 0)

18-go – egzamin z problemów i inwestycji

INWESTYCJE W RACHUNKOWOŚCI

Inwestycje – jedna z grup aktywów (inwestycje długoterminowe – w aktywach trwałych i krótkoterminowe – w aktywach obrotowych) – aktywa posiadane w celu osiągnięcia z nich korzyści ekonomicznych wynikających z:

• Przyrostu wartości tych aktywów

• Uzyskania przychodów w formie odsetek, dywidend lub innych pożytków (również z transakcji handlowej)

• W szczególności są to aktywa finansowe oraz te nieruchomości i wartości niematerialne i prawne, które nie są użytkowane przez jednostkę, lecz są posiadane przez nią w celu osiągnięcia korzyści

Bez użytkowania tych składników, z samego faktu ich posiadania mamy czerpać korzyści. Każdy składnik aktywów to są to składniki nabywane aby przynosiły nam korzyść. W standardach międzynarodowych nie wyjaśnienia definicji inwestycji.

W inwestycjach mamy 2 grupy

• O charakterze finansowym

• I nie finansowe inwestycje

2 grupy inwestycji które wyodrębnia ustawa różnią się co do wyceny, sposobu odzwierciedlania w ewidencji. Wszystkie aktywa finansowe (papiery wartościowe, udziały w obcych jednostkach) zawsze są inwestycją.

Niefinansowe składniki (nieruchomości, ruchomości, wartości prawne) albo wykorzystujemy je na własne potrzeby albo z samego faktu posiadamy osiągniemy korzyści. Te środki albo będą należały do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych albo do inwestycji.

KLASYFIKACJA INWESTYCJI

Z punktu widzenia okresu posiadania:

• Inwestycje długoterminowe – te z posiadania których będziemy spodziewać się korzyści w terminie dłuższym niż 12 miesięcy

• Inwestycje krótkoterminowe

Z punktu widzenia grupy rodzajowej:

• Inwestycje finansowe (aktywa finansowe):

  • Inwestycje finansowe niepieniężne (papiery wartościowe, pożyczki)

  • Aktywa pieniężne (czeki, weksle) (wycena wg wartości nominalnej)

• Inwestycje niefinansowe

  • Nieruchomości inwestycyjne (budynki niewykorzystywane na swoje potrzeby)

  • Wartości niematerialne i prawne o charakterze inwestycji

  • Ruchomości inwestycyjne (obrazy, sztabki złota)

INWESTYCJE FINANSOWE

Inwestycje finansowe (aktywa finansowe)(art. 3 ust. 1 pkt. 24 UoR)

• Aktywa pieniężne (zawsze krótkoterminowe)

• Instrumenty kapitałowe wyemitowane przez inne jednostki (akcje, udziały) (długoterminowe lub krótkoterminowe w zależności od przeznaczenia lub terminu wymagalności)

• Wynikające z kontraktu prawo do otrzymania aktywów pieniężnych (pożyczka, obligacje) lub prawo do wymiany instrumentów finansowych z inną jednostką na korzystnych warunkach (wszelkie instrumenty pochodne np.: kontrakty terminowe, opcje, swapy – to jest umowa między stronami) (długoterminowe lub krótkoterminowe w zależności od przeznaczenia lub terminu wymagalności)

Klasyfikacja aktywów finansowych na potrzeby bilansu

Przykłady aktywów finansowych: (nabyte aktywa od innych jednostek za wyjątkiem aktywów pieniężnych)

• Nabyte akcje obcych jednostek

• Nabyte udziały w obcych jednostkach

• Nabyte obligacje wyemitowane przez inne jednostki

• Inne nabyte papiery wartościowe

• Udzielone pożyczki innej jednostce

• Aktywa pieniężne

Aktywa finansowe – finansowo – prawna forma inwestycji – ich potwierdzeniem jest umowa określana jako instrument finansowy.

Instrument finansowy (art. 3 ust. 1 pkt 23 UoR) – kontrakt (umowa), który powoduje powstanie aktywów finansowych u jednej ze stron i zobowiązania finansowego albo instrumentu kapitałowego u drugiej ze stron, pod warunkiem, że z kontraktu zawartego między dwiema lub więcej stornami jednoznacznie wynikają skutki gospodarcze, bez względu na to, czy wykonanie praw lub zobowiązań wynikających z kontraktu ma charakter bezwarunkowy albo warunkowy.

Bilans

AKTYWA	PASYWA
Aktywa trwałe Wartości niematerialne i prawne Koszty zakończonych prac rozwojowych Wartość firmy Inne wartości niematerialne i prawne Zaliczki na wartości niematerialne i prawne Rzeczowe aktywa trwałe Środki trwałe Grunty ( w tym prawo użytkowania wieczystego gruntu) Budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej Urządzenia techniczne i maszyny Środki transportu Inne środki trwałe Środki trwałe w budowie Zaliczki na środki trwałe Należności długoterminowe Od jednostek powiązanych Od pozostałych jednostek Inwestycje długoterminowe Nieruchomości Wartości niematerialne i prawne Długoterminowe aktywa finansowe W jednostkach powiązanych Udziały lub akcje Inne papiery wartościowe Udzielone pożyczki Inne długoterminowe aktywa finansowe W pozostałych jednostkach Udziały lub akcje Inne papiery wartościowe Udzielone pożyczki Inne długoterminowe aktywa finansowe Inne inwestycje długoterminowe Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego Inne rozliczenia międzyokresowe Aktywa obrotowe Zapasy Materiały Półprodukty i produkty w toku Produkty gotowe Towary Zaliczki na dostawy Należności krótkoterminowe Należności od jednostek powiązanych Z tytułu dostaw i usług, okresie spłaty: Do 12 miesięcy Powyżej 12 miesięcy inne Należności od pozostałych jednostek Z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty: Do 12 miesięcy Powyżej 12 miesięcy Z tytułu podstaw, dotacji, ceł, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz innych świadczeń Inne Dochodzone na drodze sądowej Inwestycje krótkoterminowe Krótkoterminowe aktywa finansowe W jednostkach powiązanych Udziały lub akcje Inne papiery wartościowe Udzielone pożyczki Inne krótkoterminowe aktywa finansowe W pozostałych jednostkach Udziały lub akcje Inne papiery wartościowe Udzielone pożyczki Inne krótkoterminowe aktywa finansowe Środki pieniężne i inne aktywa pieniężne Środki pieniężne w kasie i na rachunkach Inne środki pieniężne Inne aktywa pieniężne Inne inwestycje krótkoterminowe Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe	Kapitał (fundusz) własny Kapitał (fundusz) podstawowy Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna) Udziały (akcje) własne (wielkość ujemna) Kapitał (fundusz) zapasowy Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe Zysk (strata) z lat ubiegłych Zysk (strata) netto Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna) Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania Rezerwy na zobowiązania Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne Długoterminowa Krótkoterminowa Pozostałe rezerwy Długoterminowe Krótkoterminowe Zobowiązania długoterminowe Wobec jednostek powiązanych Wobec pozostałych jednostek Kredyty i pożyczki Z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych Inne zobowiązania finansowe Inne Zobowiązania krótkoterminowe Wobec jednostek powiązanych Z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalności: Do 12 miesięcy Powyżej 12 miesięcy inne Wobec pozostałych jednostek Kredyty i pożyczki Z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych Inne zobowiązania finansowe Z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalności: Do 12 miesięcy Powyżej 12 miesięcy Zaliczki otrzymane na dostawy Zobowiązania wekslowe Z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i innych świadczeń Z tytułu wynagrodzeń Inne Fundusze specjalne Rozliczenia międzyokresowe Ujemna wartość firmy Inne rozliczenia międzyokresowe Długoterminowe Krótkoterminowe
SUMA AKTYWÓW	SUMA PASYWÓW

Instrumenty finansowe – regulacje prawne:

• Ustawa o rachunkowości – w taki ograniczony bardziej sposób wskazuje definicje, sposoby wyceny

• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (Dz. U. 149, poz. 1674 z późniejszymi zmianami) – rozporządzenie dotyczące instrumentów finansowych jest obowiązkowe dla jednostek których sprawozdanie podlega badaniu. Stosując rozporządzenie nie zwalnia nas to z ustawy.

• MSSF 7, MSR 32, MSR 39, MSSF 9

Elementy wykluczone z definicji instrumentów finansowych (UoR art. 3 ust.1 pkt. 23)

• Rezerwy i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

• Umowy o gwarancje finansowe które ustalają wykonanie obowiązków z tytułu udzielonej gwarancji, w formie zapłacenia kwot odpowiadających stratom poniesionym przez beneficjenta na skutek niespłacenia wierzytelności przez dłużnika w wymaganym terminie,

• umowy o gwarancje finansowe,

• Umowy o przeniesienie praw z papierów wartościowych w okresie pomiędzy terminem zawarcia i rozliczenia transakcji, gdy wykonanie tych umów wymaga wydania papierów wartościowych w określonym terminie, również wtedy, gdy przeniesienie tych praw następuje w formie zapisu na rachunku papierów wartościowych, prowadzonym przez podmiot upoważniony na podstawie odrębnych przepisów

• Aktywa i zobowiązania z tytułu programów z których wynikają udziały pracowników oraz innych osób związanych z jednostką w jej kapitałach lub w kapitałach innej jednostki z grupy kapitałowej, do której należy jednostka

• Umowy połączenia spółek z których wynikają obowiązki określone w art. 44b ust. 9

W jednych i drugich regulacjach mamy informacje na temat umów kupno – sprzedaż. Umowa kupna – sprzedaży została wykluczona z regulacji MSR 32, MSR 39 i rozporządzenia. Nie podlega regulacjom standardów.

Rodzaje instrumentów finansowych

• Pierwotne (dla potrzeb rachunkowości mogą być rozpatrywane na 2 sposoby: w formie zabezpieczeń)

• Pochodne

• Złożone

• Udziałowe (kapitałowe)

• Dłużne (wierzytelnościowe)

Udziałowe instrumenty finansowe (akcje, udziały)

• Jedna strona umowy –

AKTYWA FINANSOWE

• Druga strona umowy –

KAPTIAŁ WŁASY

Udziałowe instrumenty finansowe (pożyczki, obligacje)

• Jedna strona umowy –

AKTYWA FINANSOWE

• Druga strona umowy –

ZOBOWIĄZANIE FINANSOWE

Klasyfikacja aktywów finansowych wg Rozporządzenia i MSR/MSSF

• Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu – Rozporządzenie; (aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy – MSR)

• Udzielone pożyczki i należności własne

• Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności

• Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży

Jeśli więc nabywamy aktywa finansowe i podlegamy pod regulacje Rozporządzenia i MSR to musimy przypisać nabyte aktywa do jednej z w/w kategorii.

W dokumentacji podmiotu – zasady przypisania instrumentu do danej kategorii (warunek właściwej ich wyceny)

Jeśli nie bierzemy pod uwagę regulacji Rozporządzenia to możemy zostawić te kategorię i interesują nas tylko czy nabyte aktywa są długo czy krótkoterminowe.

Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu (RIF)

• Krótki okres utrzymywania tych aktywów (krótki termin wymagalności – czyli do 3 miesięcy)

• Aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z krótkoterminowych zmian cen, marży maklerskiej lub innych czynników rynkowych albo krótkiego czasu trwania nabytego aktywu

• Aktywa z zamiarem utrzymywania przez okres dłuższy niż 3 miesiące pod warunkiem że z tytułu ich posiadania spodziewane są korzyści ekonomiczne w krótkim terminie

• Inne aktywa finansowe jeżeli stanowią składnik portfela podobnych aktywów finansowych co do którego jest duże prawdopodobieństwo realizacji w krótkim terminie zakładanych korzyści ekonomicznych

• Aktywa finansowe będące częścią portfela podobnych aktywów co do których jest duże prawdopodobieństwo realizacji w krótkim terminie zakładanych korzyści ekonomicznych

• Instrumenty pochodne (z wyjątkiem będących instrumentami zabezpieczającymi)

Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy (MSR)

• Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu (w rozumieniu zgodnym z regulacjami RIF)

• Inne aktywa finansowe, które jednostka dobrowolnie wskazała jako wyceniane w wartości godziwej (rynkowej) ze skutkami odnoszonymi wynikowo

(z pierwszej kategorii nie można się wycofać, przez wynik finansowy odnieść skutki wyceny)

Udzielone pożyczki i należności własne (pożyczki, obligacje – nie spełniające cechy 3 miesięcy z pierwszej grupy)

RIF

• Aktywa finansowe (niezależnie od terminu ich wymagalności – zapłaty) powstałe na skutek dostarczenia drugiej stornie kontraktu środków pieniężnych, pod warunkiem że zawarty kontrakt spełnia definicję instrumentu finansowego (podstawową cechą tej grupy wg rozporządzenia są to aktywa nabyte poprzez bezpośrednią wymianie aktywów pieniężnych z drugiej strony umowy)

• Obligacje i inne dłużne instrumenty finansowe nabyte w zamian za wydane bezpośrednio drugiej stronie kontraktu środki pieniężne, jeżeli z zawartego kontraktu jednoznacznie wynika, że zbywający nie utracił kontroli nad wydanymi instrumentami finansowymi (np.: obligacje nabyte na rynku pierwotnym). Wg rozporządzenia obligacje kupione od emitenta, pożyczka o terminie dłuższym niż 3 miesiące

MSR

• Aktywa finansowe (z wyjątkiem instrumentów pochodnych) z ustalonymi lub dającymi się określić płatnościami z wyjątkiem notowanych na aktywnym rynku, bez względu na to czy jednostka zamierza i może utrzymywać je do terminu wymagalności (warunek ten będzie spełniony w odniesieniu do aktywów finansowych, dla których nie istnieje aktywny rynek).

Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności (RIF, MSR)

• Dotyczy to aktywów do których jest wyznaczony termin wymagalności (aktywa o charakterze dłużnym; NIE – akcje i udziały);

• Jednostka może i chce do samego końca je utrzymywać

• Nie zakwalifikowane do pożyczek udzielonych i należności własnych aktywa finansowe o ustalonym terminie wymagalności spłaty wartości nominalnej oraz określonym prawie do otrzymania stałej lub możliwej do ustalenia kwoty korzyści ekonomicznych (np.: oprocentowania) w ustalonych terminach pod warunkiem, że podmiot zamierza i może utrzymać te aktywa do terminu wymagalności (wartość ustalana wg skorygowanej ceny nabycia z uwzględnieniem zmiany pieniądza w czasie, wartość zdyskontowana)

Podstawowy warunek zaliczenia instrumentu finansowego do omawianej kategorii – zamiar oraz możliwość utrzymywania aktywów finansowych do terminu wymagalności.

Warunek ten nie będzie spełniony, jeżeli wystąpi chociaż jedna z następujących sytuacji:

• Podmiot zamierza utrzymać określone instrumenty przez czas nieokreślony

• Kwota możliwa do uzyskania od emitenta po wykonaniu przez niego opcji kupna, znacząco odbiega od wartości instrumentu wynikającej z ksiąg rachunkowych

• Jednostka nabywa dłużny instrument finansowy z opcją zamiany na instrumenty kapitałowe

• Jednostka nie dysponuje środkami na finansowanie aktywów do terminu wymagalności

• Przepisy prawa, statut albo zawarta umowa ograniczają utrzymanie aktywów do terminu wymagalności

Jeśli jednostka nie dotrzyma tego warunku to za karę na moment tego przerwania warunku na okres następnych 2-óch lat obrotowych nie możemy do tej grupy nic zakwalifikować (zaliczać). Jeśli coś tam mamy to musimy to wycofać i zaliczyć je gdzieś indziej.

Z wyceną wiąże się zasada istotności

Nie odnosi się to do przypadku, gdy transakcja taka dotyczyła nieznaczącej wartości aktywów w skali całego portfela albo nastąpiła:

• W dniu bliskim terminowi wymagalności

• Po dniu, w którym co najmniej 90% wartości nominalnej zostało spłacone

• Na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia w momencie zaliczenia instrumentu finansowego do aktywów utrzymywanych do terminu wymagalności

Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży (RIF, MSR)

• Aktywa finansowe, nie spełniające warunków zaliczenia do trzech poprzednich kategorii

NP.: Udziały, akcje – I kategoria - mogą być ale tylko te do 3 miesięcy, przeznaczone do szybkiej sprzedaży; w II kategorii – nabyte na rynku pierwotnym, nie ma na nie aktywnego rynku; III kategoria – nie mogą być bo nie mają terminu wymagalności; IV – mogą być

Wg UoR: I kategoria – krótkoterminowe; II i III kategoria – długo i krótkoterminowe

NP.: udzielone pożyczki – I kategoria – mogą być, termin wymagalności nie przekracza 3 miesięcy; II kategoria – mogą być ale powyżej 3 miesięcy, są bezpośrednio wydawane; III kategoria – mogą być ale zatrzymają się na etapie II kategorii; teoretycznie

NP.: obligacje – I kategoria – mogą być jeżeli są do 3 miesięcy; II kategoria – mogą być, kupione bezpośrednio od emitenta, powyżej 3 miesięcy; III kategoria – mogą być wtedy kiedy nie są notowane na giełdzie, nabyte przez biuro maklerskie, bank; IV kategoria – mogą być jak nie jestem pewna długości trzymania obligacji żeby zakwalifikować je do III kategorii

Zadanie 1

18 listopada 200X jednostka gospodarcza dysponowała składnikami aktywów finansowych, które zostały przedstawione w tabeli:

LP.	Składniki aktywów	Pozycja bilansu	Kategoria instrumentów finansowych
1.	Akcje kontrolowanej jednostki	Inwestycje długoterminowe - udziały i akcje	IV kategoria – aktywa dostępne do sprzedaży II kategoria – nie bo nie ma rynku na te akcje
2.	Obligacje zakupione na rynku wtórnym o terminie wykupu 5.09.200X+1. Jednostka nie jest pewna, czy będzie w stanie utrzymać je do terminu wymagalności	Inwestycje krótkoterminowe - inne papiery wartościowe	IV kategoria – aktywa dostępne do sprzedaży II kategoria nie może być bo obligacje są zakupione na rynku wtórnym
3.	Akcje przeznaczone do krótkiej sprzedaży	Inwestycje krótkoterminowe - akcje i udziały	I kategoria – aktywa przeznaczone do obrotu
4.	Obligacje zakupione na rynku wtórnym o terminie wykupu 8.11.200X+2. Jednostka zamierza utrzymać je do terminu wykupu	Inwestycje długoterminowe - inne papiery wartościowe	III kategoria – aktywa utrzymywane do terminu wymagalności
5.	Udzielone pożyczki innym podmiotom. W części przypadającej do spłaty w ciągu następnego roku. W części przypadającej do spłaty w latach następnych	Inwestycje krótkoterminowe - udzielone pożyczki	II kategoria – udzielone pożyczki i należności własne
		Inwestycje długoterminowe - udzielone pożyczki
6.	Obligacje zakupione na rynku wtórnym o terminie wykupu 5.10.200X+1. Jednostka nie ma sprecyzowanych zamiarów w kwestii obrotu tymi obligacjami	Inwestycje krótkoterminowe - inne papiery wartościowe	IV kategoria – aktywa dostępne do sprzedaży
7.	Lokaty bankowe założone na okres 6 miesięcy	Inwestycje krótkoterminowe - aktywa pieniężne w kasie i na rachunku	II kategoria – udzielone pożyczki i należności własne IV kategoria – jeśli by było przez pośrednika
8.	Udziały w innych podmiotach, które jednostka zamierza utrzymać przez okres nie krótszy niż 3 lata.	Inwestycje długoterminowe - udziały i akcje	IV kategoria – aktywa dostępne do sprzedaży
9.	Obligacje zakupione od ich emitenta o terminie wykupu 14.7.200X+1.	Inwestycje krótkoterminowe - inne papiery wartościowe	II kategoria – udzielone pożyczki i należności własne
10.	Obligacje zakupione od ich emitenta o terminie wykupu 20.12.200X	Inwestycje krótkoterminowe - inne papiery wartościowe	I kategoria – aktywa przeznaczone do obrotu

Podane elementy aktywów finansowych należy przyporządkować odpowiednim grupom z punktu widzenia ujęcia bilansowego oraz kategorii instrumentów finansowych.

Klasyfikacji należy dokonać na dzień 18 listopada 200X roku

WYCENA AKTYWÓW

Niepieniężne aktywa finansowe

Wprowadzenie aktywów finansowych do ksiąg rachunkowych następuje wg:

• (UoR) w cenie nabycia lub cenie zakupu, jeśli koszty zakupu (przeprowadzenia i rozliczenia transakcji) nie są istotne;

Cena zakupu + koszty zakupu = cena nabycia

Koszty zakupu – prowizje maklerskie, opłaty;

• (RIF §13.1) w cenie nabycia, to jest w wartości godziwej poniesionych wydatków lub przekazanych w zamian innych składników majątkowych

• (MSR) w cenie nabycia – wyjątek: aktywa dobrowolnie zakwalifikowane jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, wyceniane są wg ceny zakupu

Na moment wprowadzenia aktywów finansowych do ewidencji w zależności od tego pod jakie regulacje podlegamy. Generalnie do wyceny jest cena nabycia.

Ewidencja wprowadzenia aktywów finansowych do ksiąg rachunkowych

Wycena bilansowa aktywów finansowych

• Zależy od regulacji prawnych, którym podlega jednostka

• Wynika z charakteru aktywów finansowych (udziałowe, dłużne)

WYCENA BILANSOWA UDZIAŁOWYCH AKTYWÓW FINANSOWYCH WG UOR

• Krótkoterminowe (jednostka wybiera jedną z 2 zasad)

  • Wartość godziwa (cena rynkowa, giełdowa) – będzie się wiązała z tym że te ceny rynkowe będą nam się zmieniały – mamy obowiązek notować każdą zmianę wartości (każdą korektę)

  • Niższa z dwóch cen: nabycia lub rynkowa (godziwa) – uproszczona ewidencja która wynika z zasady ostrożnej wyceny

• Długoterminowe (jednostka wybiera jedną z 2 zasad)

  • Cena nabycia pomniejszona o odpisy z tytułu utraty wartości – uproszczone podejście, generalnie będziemy zostawiali cenę nabycia

  • Wartość godziwa

Skutki jednej i drugiej wyceny odnosimy wynikowo na przychody bądź koszty finansowe

Wycena bilansowa krótkoterminowych aktywów finansowych (UoR)

Ewidencja skutków wyceny bilansowej – odpisy z tytułu aktualizacji

• Konto podstawowe „krótkoterminowe aktywa finansowe” prezentujące cenę nabycia

• Konto korygujące „odpisy aktualizujące wartość krótkoterminowych aktywów finansowych”

• Saldo Dt konta „odpisy aktualizujące wartość krótkoterminowych aktywów finansowych” zwiększa wartość aktywów finansowych

• Saldo Ct Konta „odpisy aktualizujące wartość krótkoterminowych aktywów finansowych” zmniejsza wartość aktywów finansowych

Ewidencja sprzedaży krótkoterminowych aktywów finansowych

Zadanie 2

Stan środków pieniężnych na rachunku bankowym jednostki wynosi 68 000 zł. W danych okresie jednostka nabyła 400 akcji (traktując je jako krótkoterminową inwestycję). Cena zakupu jednej akcji wynosiła 25 zł, a wartość opłaconej prowizji dotyczącej tego zakupu wynosiła 320 zł. Na koniec okresu sprawozdawczego dokonano przeszacowania wartości akcji (na dzień przeszacowania cena rynkowa jednej akcji wynosiła 26.50 zł). Następnie sprzedano połowę akcji po cenie sprzedaży 30 zł. Na koniec kolejnego okresu sprawozdawczego dokonano wyceny pozostałych akcji (w dniu wyceny cena rynkowa 1 akcji wynosiła 24 zł.)

Określić i zaksięgować operacje gospodarcze, wynikające z podanej treści przyjmując założenie, że jednostka wycenia krótkoterminowe aktywa finansowe według: a) wartości godziwej (ceny rynkowej), b) niższej z dwóch cen: ceny nabycia lub rynkowej.

Operacje gospodarcze:

1. Zakup 400 akcji po 25 zł płacąc prowizję 320 zł. Wyceniany aktywa w cenie nabycia. 10 320 zł

Jednostkowa cena nabycia 25, 80 zł

1. Aktualizacja wyceny akcji – wzrost do ceny 26,50 zł.

wzrost o 0,70 zł – zwiększenie wartości. 0,70 zł x 400 akcji 280 zł

1. Wyksięgowanie wartości akcji w cenie nabycia 25,80 zł x 200 akcji 5 160 zł

2. Wyksięgowanie odpisów 0,70 zł x 200 akcji 140 zł

3. Zaksięgowanie przychodów ze sprzedaży 200 akcji po 30 zł 6 000 zł

4. Aktualizacja wyceny akcji – spadek do ceny 24 zł

Spadek o 2,50 zł – spadek wartości. 2,50 zł x 200 akcji 500 zł

Wynik ze sprzedaży: porównanie ceny zbytu z wartością księgową (kosztami finansowymi)

Bilansowa wartość krótkoterminowych aktywów finansowych: 5 160 – 360 = 4 800

Sprawdzenie: zostało 200 akcji po 24 zł czyli 200 x 24 = 4 800

Księgowanie wg ceny niższej z dwóch

Operacje gospodarcze:

1. Zakup 400 akcji po 25 zł płacąc prowizję 320 zł. Wyceniany aktywa w cenie nabycia. 10 320 zł

Jednostkowa cena nabycia 25, 80 zł

1. Wyksięgowanie wartości akcji w cenie nabycia 25,80 zł x 200 akcji 5 160 zł

2. Zaksięgowanie przychodów ze sprzedaży 200 akcji po 30 zł 6 000 zł

3. Aktualizacja wyceny akcji – spadek do ceny 24 zł

Spadek o 1,80 zł – spadek wartości. 1,80 zł x 200 akcji 360 zł

Aktualizacja wyceny akcji – wzrost do ceny 26,50 zł. – nie bierzemy pod uwagę ponieważ cena nabycia jest niższa niż aktualizacja.

Wynik ze sprzedaży: porównanie ceny zbytu z wartością księgową (kosztami finansowymi)

Bilansowa wartość krótkoterminowych aktywów finansowych: 5 160 – 360 = 4 800

Sprawdzenie: zostało 200 akcji po 24 zł czyli 200 x 24 = 4 800

Zadanie 3

Stan początkowy konta:

Rachunek bieżący Dt 165 000 ,-

Operacje gospodarcze:

1. Nabycie 15 000 akcji spółki „Z” po 10 zł/akcję, celem ich odsprzedaży przed upływem roku. Uiszczone opłaty 1 000zł.

2. Aktualizacja wyceny akcji – wzrost ceny do 10,50 zł/akcję.

3. Aktualizacja wyceny akcji – wzrost ceny do 9,90 zł/akcję.

4. Sprzedaż wszystkich akcji za cenę 10,05 zł/akcję.

Zaksięgować podane operacje gospodarcze zakładając, że jednostka wycenia aktywa finansowe według wartości godziwej.

Operacje gospodarcze

1. Nabycie 15 000 akcji spółki „Z” po 10 zł/akcję, celem ich odsprzedaży przed upływem roku.

Uiszczone opłaty 1 000zł. 151 000

1. Aktualizacja wyceny akcji – wzrost ceny do 10,50 zł/akcję.

Jeśli wychodzi niepełna wartość ceny nabycia (151 000 / 5 000 = 10,066)to posługujemy się wartościami całkowitymi czyli 15 000 x 10,50 = 157 500 157 500 – 151 000 = 6 500

1. Aktualizacja wyceny akcji – wzrost ceny do 9,90 zł/akcję.

Spadek o 0,60 zł; 0,60 x 15 000 = 9 000

1. Sprzedaż wszystkich akcji za cenę 10,05 zł/akcję.

   1. Wyksięgowanie akcji po cenie nabycia 151 000

   2. Wyksięgowanie odpisów dotyczących sprzedanych akcji (9 000 – 6 500) 2 500

   3. Ujęcie przychodów ze sprzedaży 15 000 x 10,05 150 750

Zadanie 4

Jednostka zakupiła 500 akcji po 15zł/akcję (uznanych za lokatę krótkoterminową). Prowizja zapłacona na rzecz biura maklerskiego wyniosła 50 zł. Na dzień bilansowy dokonano wyceny akcji, ustalając wartość jednostkową na kwotę 20 zł/akcję. Po pół roku zdecydowano się na sprzedaż 400 akcji i uzyskano za każdą 25 zł. Z tytułu sprzedaży opłacono prowizję w wysokości 2 % przychodów ze sprzedaży. Pozostałe akcje przeszacowano na kolejny dzień bilansowy do jednostkowej wartości rynkowej 20 zł.

Na podstawie treści ująć operacje gospodarcze na właściwych kontach, zakładają stan środków na rachunku bieżącym 50 000 zł. Określić bilansową wartość akcji.

Operacje gospodarcze:

1. Zakup 500 akcji po 15 zł płacąc prowizję 50 zł. Wyceniany aktywa w cenie nabycia. 7 550 zł

Jednostkowa cena nabycia 15,10 zł

1. Aktualizacja wyceny akcji – wzrost do ceny 20 zł.

wzrost o 4,90 zł – zwiększenie wartości. 4,90 zł x 500 akcji 2 450 zł

1. Sprzedaż 400 akcji po 25 zł

   1. Wyksięgowanie wartości akcji w cenie nabycia 15,10 zł x 400 akcji 6 040 zł

   2. Wyksięgowanie odpisów 4,90 zł x 400 akcji 1 960 zł

   3. Zaksięgowanie przychodów ze sprzedaży 400 akcji po 25 zł = 10 000 zł

2% przychodów ze sprzedaży jako opłata (na rachunku 9 800) 200 zł

1. Przeszacowanie na dzień bilansowy – 20 zł x 100 akcji = 2 000 zł – nie księgujemy bo nie ma zmiany ceny

Wycena bilansowa aktywów finansowych: 1 510 + 490 = 2 000 zł

Wycena bilansowa długoterminowych aktywów finansowych (UoR)

Jeśli następuje wzrost wartości to będzie to przyrost na kapitale z aktualizacji wyceny, spada wartość to maleje kapitał ale do jego wartości, a jak go zabraknie to na wynik.

Jeżeli jednostka wybierze wycenę wg wartości godziwej to każdą korektę wartości należy uwzględnić

Model kosztu historycznego – ewidencja odpisów z tytułu trwałej utraty wartości

• Konto „odpisy z tytułu trwałej utraty długoterminowych aktywów finansowych”

• Wykazuje saldo Ct lub zerowe (tylko i wyłącznie)

• Saldo Ct odejmowane jest od salda konta „długoterminowe aktywa finansowe”

Model wartości godziwej – ewidencja odpisów z tytułu aktualizacji

• Konto korygujące „odpisy z tytułu aktualizacji wartości długoterminowych aktywów finansowych”

• Saldo Dt – dodawane do sald konta „długoterminowe aktywa finansowe”

• Saldo Ct – odejmowane od salda konta „długoterminowe aktywa finansowe”

Przykład

• Cena nabycia długoterminowych aktywów finansowych wynosi 100 zł

• Wycena do wartości godziwej 120 zł (Gdzie odniesiemy skutki wyceny)

  • 20 zł – wzrost wartości aktywów

  • 20 zł – utworzenie kapitału z aktualizacji wyceny

• Kolejna wycena – wartość godziwa 70 zł (spadek wartości o 50 zł)

  • 50 zł – spadek wartości aktywów

  • 20 zł – zmniejszenie kapitału

  • 30 zł – zmniejszenie wyniku finansowego (koszty finansowe)

• Kolejna wycena – wartość godziwa 150 zł (wartość aktywów wzrasta o 80 zł)

  • 80 zł – wzrasta wartości aktywów

  • 30 zł – wzrost wyniku finansowe (przychody finansowe)

  • 20 zł – wzrost kapitału

Ewidencja sprzedaży długoterminowych aktywów finansowych

Wycena bilansowa udziałowych aktywów finansowych wg MSR, RIF

• W RIF i MSR – brak podziału aktywów finansowych na długo i krótkoterminowe

• Udziałowe aktywa finansowe kwalifikowane są generalnie do I lub IV kategorii instrumentów finansowych

• Wycena bilansowa – według modelu wartości godziwej

• Skutki wyceny odnoszone są:

  • W przypadku I kategorii – wynikowo

  • W przypadku IV kategorii wynikowo (aktywa krótkoterminowe) lub na kapitał z aktualizacji wyceny (długoterminowe)

Wynikowy sposób odnoszenia skutków wyceny

Odnoszenie skutków wyceny na kapitał własny

Kapitał z aktualizacji oznacza skumulowane zyski (+) lub skumulowane straty (-).

Według MSR

Kapitał z aktualizacji wyceny oznacza:

• Skumulowane zyski z wyceny posiadanych aktywów finansowych (dodatni kapitał – saldo Ct)

• Skumulowane straty z wyceny posiadanych aktywów finansowych (ujemny kapitał – saldo Dt)

• Rozwiązanie kapitału następuje z chwilą sprzedaży aktywów, w sposób wynikowy:

  • Wyksięgowanie skumulowanego zysku – przychody finansowe

  • Wyksięgowanie skumulowanej straty – koszty finansowe

Powtórka

Aktywa finansowe – jeden z elementów inwestycji, krótkoterminowe wyceniamy wg wartości godziwej, lub wartości godziwej i ceny nabycia – niższej z tych dwóch;

Gdzie odnosimy skutki trwałej utraty ? wynikowo

Jeśli wartość godziwa jest podstawą wyceny to skutki odnosimy: wynikowo, kapitałowo

Konto „odpisy z tytułu aktualizacji” : Dt lub Ct

Konto „odpisy z tytułu trwałej utraty” : saldo zerowe, lub kredytowe

„kapitał z aktualizacji wyceny”: saldo Dt, Ct lub zerowe

Na dzień wprowadzenia aktywów na dzień rachunkowy wyceniamy w cenie nabycia, lub w cenie zakupu na bazie UoR jest 1 wyjątek kiedy muszę stosować cenę zakupu (przy pierwotnej wycenie) – I kategoria

Jedyna wycena dla akcji to wartość godziwa

Zadanie 5

Stan środków na rachunku bieżącym jednostki wynosił 120 000 zł. Jednostka zainwestowała kupując 600 akcji spółki „X” (inwestycja długoterminowa). Cena zakupu 1 akcji wynosiła 120 zł. Wartość kosztów, jakie jednostka poniosła z związku z nabycie akcji wyniosła 1 800 zł. Na koniec pierwszego okresu sprawozdawczego cena rynkowa akcji spółki „X” kształtowała się na poziomie 180 zł. Następnie sprzedano 100 akcji po cenie 250 zł. Na koniec kolejnego okresu sprawozdawczego cena rynkowa akcji spółki „X” wynosiła 122 zł. Jednostka wycenia długoterminowe akcje według wartości godziwej.

Określić operacje gospodarcze wynikające z powyższej treści i zaksięgować je na właściwych kontach. Podać bilansową wartość posiadanych akcji.

1. Jednostka stosuje Rozporządzenie i UoR

Operacje gospodarcze:

1. Zakup 600 akcji po 120 zł ponosząc koszty 1 800 zł. Wyceniany aktywa w cenie nabycia. 73 800 zł

Jednostkowa cena nabycia 123 zł

1. Aktualizacja wyceny akcji – wzrost do ceny 180 zł.

wzrost o 57 zł – zwiększenie wartości. 57 zł x 600 akcji 34 200 zł

1. Wyksięgowanie wartości akcji w cenie nabycia 123 zł x 100 akcji 12 300 zł

2. Wyksięgowanie odpisów 123 zł x 100 akcji 5 700 zł

3. Zaksięgowanie przychodów ze sprzedaży 100 akcji po 250 zł 25 000 zł

4. Aktualizacja wyceny akcji – spadek do ceny 122 zł 29 000 zł

Spadek o 58 zł – spadek wartości.

57 x 500 = 28 500 na „kapitał z aktualizacji wyceny”

1 x 500 = 500 na „koszty finansowe”

Wycena bilansowa długoterminowych aktywów finansowych 61 500 – 500 = 61 000

Saldo Ct oznacza brak salda na koncie „kapitał z aktualizacji wyceny”

1. Jednostka stosuje MSR i przez kapitał rozlicza skutki wyceny

Operacje gospodarcze:

1. Zakup 600 akcji po 120 zł ponosząc koszty 1 800 zł. Wyceniany aktywa w cenie nabycia. 73 800 zł

Jednostkowa cena nabycia 123 zł

1. Aktualizacja wyceny akcji – wzrost do ceny 180 zł.

wzrost o 57 zł – zwiększenie wartości. 57 zł x 600 akcji 34 200 zł

1. Wyksięgowanie wartości akcji w cenie nabycia 123 zł x 100 akcji 12 300 zł

2. Wyksięgowanie odpisów 123 zł x 100 akcji 5 700 zł

3. Skumulowany zysk 57 zł x 100 akcji 5 700 zł

4. Zaksięgowanie przychodów ze sprzedaży 100 akcji po 250 zł 25 000 zł

5. Aktualizacja wyceny akcji – spadek do ceny 122 zł 29 000 zł

Spadek o 58 zł – spadek wartości. 58 zł x 500 akcji

Wycena bilansowa długoterminowych aktywów finansowych 61 500 – 500 = 61 000

Saldo Ct oznacza brak salda na koncie „kapitał z aktualizacji wyceny”

Wg MSR: odpisy i kapitał – zawsze są swoim odbiciem lustrzanym

W MSR wszystko na kapitał, rozwiązanie kapitału na moment sprzedaży

Zadanie 6

Stan początkowy konta:

Rachunek bieżący Dt 300 000 ,-

Operacje gospodarcze:

1. Firma nabyła 10000 akcji spółki „X” w celu czerpania korzyści, z zamiarem ich sprzedaży za 2 – 3 lata. Łączna cena zakupu tych akcji wynosi 130 000 zł. Dodatkowo przy nabyciu akcji firma uiściła opłaty w wysokości 2 500 zł.

2. Aktualizacja wyceny akcji – wzrost ceny rynkowej do kwoty 14 zł/akcję.

3. Sprzedaż połowy akcji po cenie 14.10 zł/akcję.

4. Aktualizacja wyceny akcji – spadek ceny rynkowej do kwoty 13.80 zł/akcję.

5. Aktualizacja wyceny akcji – spadek ceny rynkowej do kwoty 12.90 zł/akcję.

6. Aktualizacja wyceny akcji – wzrost ceny rynkowej do kwoty 13.30 zł/akcję.

Zaksięgować operacje gospodarcze. Dokonać wyceny bilansowej aktywów finansowych..

1. Jednostka stosuje Rozporządzenie i UoR

Operacje gospodarcze:

1. Zakup akcji za 130 000 zł ponosząc koszty 2 500 zł. Wyceniany aktywa w cenie nabycia. 132 500 zł

Jednostkowa cena nabycia 13,25 zł

1. Aktualizacja wyceny akcji – wzrost do ceny 14 zł.

wzrost o 0,75 zł – zwiększenie wartości. 0,75 zł x 10 000 akcji 7 500 zł

1. Sprzedaż połowy akcji po 14,10 zł

   1. Wyksięgowanie wartości akcji w cenie nabycia 13,25 zł x 5 000 akcji 66 250 zł

   2. Wyksięgowanie odpisów 0,75 zł x 5 000 akcji 3 750 zł

   3. Zaksięgowanie przychodów ze sprzedaży 5 000 akcji po 14,10 zł 70 500 zł

2. Aktualizacja wyceny akcji – spadek do ceny 13,80 zł 1 000 zł

Spadek o 0,20 zł – spadek wartości. 5000 akcji x 0,20 zł

1. Aktualizacja wyceny akcji – spadek do ceny 12,90 zł 4 500 zł

0,55 x 5 000 = 2 750 na „kapitał z aktualizacji wyceny”

0,35 x 5 000 = 1 750 na „koszty finansowe”

1. Aktualizacja wyceny akcji – spadek do ceny 13,30 zł 2 000 zł

0,35 x 5 000 = 1 750 na „przychody finansowe”

0,05 x 5 000 = 250 na „kapitał z aktualizacji wyceny”

Wycena bilansowa długoterminowych aktywów finansowych: 66 250 + 250 = 66 500

1. Jednostka stosuje MSR i przez kapitał rozlicza skutki wyceny

Operacje gospodarcze:

1. Zakup akcji za 130 000 zł ponosząc koszty 2 500 zł. Wyceniany aktywa w cenie nabycia. 132 500 zł

Jednostkowa cena nabycia 13,25 zł

Jednostkowa cena zakupu 13 zł

1. Aktualizacja wyceny akcji – wzrost do ceny 14 zł.

wzrost o 0,75 zł – zwiększenie wartości. 0,75 zł x 10 000 akcji 7 500 zł

1. Sprzedaż połowy akcji po 14,10 zł

   1. Wyksięgowanie wartości akcji w cenie nabycia 13,25 zł x 5 000 akcji 66 250 zł

   2. Wyksięgowanie odpisów 0,75 zł x 5 000 akcji 3 750 zł

   3. Skumulowany zysk 3 750 zł

   4. Zaksięgowanie przychodów ze sprzedaży 5 000 akcji po 14,10 zł 70 500 zł

2. Aktualizacja wyceny akcji – spadek do ceny 13,80 zł 1 000 zł

Spadek o 0,20 zł – spadek wartości. 5000 akcji x 0,20 zł

1. Aktualizacja wyceny akcji – spadek do ceny 12,90 zł 4 500 zł

Spadek o 0,90 zł – spadek wartości. 5000 akcji x 0,90 zł

1. Aktualizacja wyceny akcji – spadek do ceny 13,30 zł 2 000 zł

Spadek o 0,40 zł – spadek wartości. 5000 akcji x 0,40 zł

Wycena bilansowa długoterminowych aktywów finansowych: 66 250 + 250 = 66 500

Operacje gospodarcze gdyby księgowanie było wg ceny zakupu

1. Cena zakupu

130 000 wartość akcji na długoterminowe aktywa finansowe, wtedy cena jednostkowa zakupu = 13 zł

2 500 opłaty, na koszty finansowe

1. Aktualizacja do 14 zł, wzrost o 1 zł x 10 000 akcji

10 000 odpisy aktualizacyjne Dt; przychody finansowe Ct

1. Sprzedaż akcji

   1. Wyksięgowanie akcji 5 000 x 13 zł = 65 000; DAF Ct; Koszty finansowe Dt

   2. Wyksięgowanie odpisów 5 000; odpisy Ct; Koszty finansowe Dt

   3. Przychody ze sprzedaży 70 500; przychody finansowe Ct; Rachunek bieżący Dt

2. Spadek do 13.80 zł czyli spadek o 0,20 zł x 5 000 = 1 000; odpisy Ct; Koszy finansowe Dt

3. Spadek do 12,90 zł czyli spadek o 0,90 zł x 5 000 = 4 500; odpisy Ct; Koszty finansowe Dt

4. Wzrost do 13,30 zł czyli wzrost o 0,40 zł x 5 000 = 2 000; odpisy Dt; Przychody finansowe Ct

Zadanie 7

Jednostka zakupiła 200 akcji po 20 zł/akcję (uznanych za lokatę długoterminową). Prowizja zapłacona na rzecz biura maklerskiego wynosiła 40 zł. Na dzień bilansowy dokonano wyceny akcji, ustalając wartość jednostkową na kwotę 19 zł/akcję. Po pół roku zdecydowano się na sprzedaż 140 akcji i uzyskano za każdą 35 zł. Z tytułu sprzedaży opłacono prowizję w wysokości 2 % przychodów ze sprzedaży. Pozostałe akcje przeszacowano na kolejny dzień bilansowy do jednostkowej wartości rynkowej 23 zł, a następnie sprzedano połowę posiadanych papierów wartościowych po 28 zł.

Ująć operacje gospodarcze na właściwych kontach, zakładając stan środków na rachunku bieżącym 50 000 zł. Obliczyć wynik z operacji finansowych.

Operacje gospodarcze:

1. Zakup 200 akcji za 20 zł ponosząc koszty 40 zł. Wyceniany aktywa w cenie nabycia. 4 040 zł

Jednostkowa cena nabycia 20,20 zł

1. Aktualizacja wyceny akcji – spadek do ceny 19 zł.

wzrost o 1,20 zł – zwiększenie wartości. 1,20 zł x 200 akcji 240 zł

1. Wyksięgowanie wartości akcji w cenie nabycia 20,20 zł x 140 akcji 2 828 zł

2. Wyksięgowanie odpisów 1,20 zł x 140 akcji 168 zł

3. Zaksięgowanie przychodów ze sprzedaży 140 akcji po 35 zł 4 900 zł

4. Aktualizacja wyceny akcji – wzrost do ceny 23 zł 240 zł

wzrost o 4 zł – wzrost wartości. 60 akcji x 4 zł

1,20 x 60 = 72 na „przychody finansowe”

2,80 x 60 = 168 na „kapitał z aktualizacji wyceny”

1. Wyksięgowanie wartości akcji w cenie nabycia 20,20 zł x 30 akcji 606 zł

2. Wyksięgowanie odpisów 2,80 zł x 30 akcji 84 zł

3. Zaksięgowanie przychodów ze sprzedaży 30 akcji po 28 zł 840 zł

Wycena bilansowa długoterminowych aktywów finansowych: 606 + 84 = 690

Sprawdzenie: zostało nam 30 akcji po 23 zł czyli 690 zł

WYCENA BILANSOWA DŁUŻNYCH AKTYWÓW FINANSOWYCH

Wycena bilansowa aktywów finansowych o charakterze dłużnym (UoR)

• Aktywa finansowe dłużne – np.: pożyczki, obligacje (długoterminowe i krótkoterminowe)

• Zgodnie z UoR (art. 28.1, pkt. 7) aktywa finansowe z określonym terminem wymagalności na dzień bilansowy wycenia się wg skorygowanej ceny nabycia

• Odniesienie skutków wyceny – wynikowe

  • Przychody finansowe w przypadku należnych jednostce odsetek

  • Koszty finansowe w przypadku utraty wartości aktywów

Wycena bilansowa aktywów finansowych o charakterze dłużnym (RIF, MSR)

• Aktywa finansowe dłużne kwalifikowane są generalnie do II kategorii (udzielone pożyczki, należności własne) lub III kategorii (aktywa utrzymywane …) instrumentów finansowych

• Wycena bilansowa dobywa się według skorygowanej ceny nabycia (RIF) – według zamortyzowanego kosztu (MSR)

• Odniesienie skutków wyceny – wynikowe

Skorygowana cena nabycia (zamortyzowany koszt)

• Cena nabycia, w jakiej składnik aktywów finansowych został po raz pierwszy wprowadzony do ksiąg rachunkowych (wartość początkowa)

• Pomniejszona o spłaty wartości nominalnej (kapitału podstawowego)

• Odpowiednio skorygowana o skumulowaną kwotę zdyskontowanej różnicy między wartością początkową składnika i jego wartością w terminie wymagalności, wyliczoną za pomocą efektywnej stopy procentowej (wewnętrzna stopa zwrotu składnika aktywów za dany okres)

• Pomniejszona o odpisy z tytułu aktualizacji wartości

Ewidencja nabytych obligacji

Ewidencja obligacji

Sprzedaż obligacji przed terminem wykupu (na rynku wtórnym) księgowana jest tak samo, jak sprzedaż akcji, udziałów i obejmuje dwie operacje:

• Wyksięgowanie zbywanych papierów według wartości bilansowej w ciężar konta „koszty finansowe” (włącznie z naliczonymi odsetkami)

• Ujęcie przychodów finansowych według ceny sprzedaży (zbytu)

INWESTYCJE NIEFINANSOWE

Regulacje prawne:

• Ustawa o rachunkowości

• MSR 40 „Nieruchomości inwestycyjne”

Inwestycje niefinansowe

Wycena bieżąca

Pozycja	Wycena w księgach rachunkowych
Inwestycje długoterminowe – w nieruchomości i wartości niematerialne i prawne	Cena nabycia (zasady zgodne z określonymi dla środków trwałych) Ta wartość początkowa jest wyznaczana tak samo jak wyznaczamy wartość środków trwałych czy wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych na własne potrzeby. Tak jak środki i wartości operacyjne.
Pozostałe inwestycje długoterminowe i krótkoterminowe (ruchomości)	Cena nabycia lub cena zakupu, jeśli koszty zakupu (przeprowadzenia i rozliczenia transakcji) nie są istotne Tak jak aktywa finansowe.

Wycena bilansowa długoterminowych inwestycji

Pozycja	Wycena bilansowa	Skutki wyceny
Inwestycje długoterminowe w nieruchomości i wartości niematerialne i prawne	Cena nabycia (po uwzględnieniu kosztów ulepszenia) pomniejszona o odpisy amortyzacyjne i z tytułu trwałej utraty wartości Na dzień bilansowy wycena na takich samych zasadach jak dla środków trwałych lub jak inne inwestycje długoterminowe. Na bieżąco dokonywane są odpisy amortyzacyjne w pozostałe koszty amortyzacyjne i na dzień bilansowy jest test na utratę wartości (dokonuję odpisu z tego tytułu)	Pozostałe koszty operacyjne Pozostałe przychody operacyjne w przypadku przywrócenia utraconej wartości (najwyżej do wartości początkowej) Wszelkie skutki wyceny odnoszone są ZAWSZE wynikowo !!! nie ma kapitału z aktualizacji wyceny !!!
	Wartość godziwa (na moment wyceny ustalana jest wartość godziwa, korekta +/- jest odnotowana w pozostałe koszty operacyjne	Koszty, przychody pozostałe operacyjne
Inne inwestycje długoterminowe	Cena nabycia pomniejszona o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości	Pozostałe koszty operacyjne Pozostałe przychody operacyjne w przypadku przywrócenia wartości (najwyżej do wartości początkowej)
	Wartość godziwa	Koszty, przychody pozostałe operacyjne

Wycena bilansowa krótkoterminowych inwestycji

Pozycja	Wycena bilansowa	Skutki wyceny
Inwestycje krótkoterminowe (rzeczy ruchome)	Cena rynkowa Wartość godziwa, jeśli nie istnieje aktywny rynek	Koszty, przychody pozostałe operacyjne
	Cena rynkowa lub cena nabycia w zależności od tego, która z nich jest niższa	Pozostałe koszty operacyjne Pozostałe przychody operacyjne w przypadku przywrócenia wartości (najwyżej do wartości początkowej)

Ewidencja zmian w stanie i wartości inwestycji niefinansowych

Ewidencja odpisów aktualizujących wartość inwestycji niefinansowych

Sprzedaż inwestycji ujmuje się w ewidencji tak samo jak sprzedaż aktywów finansowych

Ewidencja sprzedaży inwestycji niefinansowych

Zadanie 8

Jednostka zakupiła w listopadzie na cele inwestycyjne dzieło sztuki o wartości 8 00 zł (WB). Uznano, że jest to inwestycja krótkoterminowa, firma zamierza sprzedać obraz przed upływem roku. Na dzień bilansowy wartość godziwa oszacowana przez rzeczoznawcę wynosiła 10 000 zł. W maju sprzedano obraz uzyskując za niego 12.500 zł (WB). Koszty przeprowadzenia transakcji wyniosły 300 zł (wg wyciągu bankowego).

Należy zaksięgować operacje gospodarcze wynikające z podanych założeń, przyjmując kolejne dwa warianty wyceny bilansowej inwestycji krótkoterminowych. Założyć stan konta Rachunek bankowy 15 000 zł.

2 warianty:

1. niższa z 2-óch

2. wartość godziwa

1. Wartość godziwa

Operacje gospodarcze

1. zakup działa sztuki 8 000 zł

2. odpis aktualizujący – wzrost wartości do 10 000 zł 2 000 zł

3. wyksięgowanie ceny nabycia 8 000 zł

4. wyksięgowanie odpisów aktualizujących 2 000 zł

5. sprzedaż dzieła sztuki 12 500 zł

6. koszty transakcji 300 zł

2. wycena – niższa z 2-óch cen (cena nabycia lub wartość godziwa)

Operacje gospodarcze

1. zakup działa sztuki 8 000 zł

odpis aktualizujący – wzrost wartości do 10 000 zł - nie bierzemy pod uwagę ponieważ niższa jest cena nabycia

1. wyksięgowanie ceny nabycia 8 000 zł

2. sprzedaż dzieła sztuki 12 500 zł

3. koszty transakcji 300 zł

Zadanie 9

Stan początkowy konta:

Rachunek bieżący Dt 1 100 000 ,-

We wrześniu 200X raku jednostka nabyła dwie nieruchomości inwestycyjne. Wartość nieruchomości A w cenie zakupu wynosiła 400 000 zł, nieruchomości B 550 000 zł. Dokonując zakupu jednostka zapłaciła dodatkowo prowizję w wysokości 2 % ceny zakupu. Na dzień bilansowy (31 grudnia 200X roku) wartość godziwa nieruchomości A wynosiła 410 000 ,- nieruchomości B 550 000 ,-. W lutym 200X+1 roku jednostka sprzedała nieruchomość B za kwotę 560 000 ,-. W związku ze sprzedażą uiszczono prowizję w wysokości 1,5 % ceny sprzedaży. Na dzień bilansowy 200X+1 roku wartość godziwa nieruchomości A wzrosła do 418 000 ,-.

Dokonać wyceny nieruchomości zakładając dwa warianty:

1. Jednostka wycenia nieruchomości inwestycyjne według zasad przyjętych dla środków trwałych.

2. Jednostka wycenia nieruchomości inwestycyjne według wartości godziwej.

Dla każdego z wariantów dokonać właściwych księgowań.

Roczna stawka amortyzacji wynosi 10% (amortyzacja liniowa)

1. Jednostka wycenia nieruchomości inwestycyjne według zasad przyjętych dla środków trwałych.

Operacje gospodarcze:

1. Zakup nieruchomości A 400 000 + 2% 408 000 zł

2. Zakup nieruchomości B 550 000 + 2% 561 000 zł

3. 3-miesięczna amortyzacja dla nieruchomości A 10 200 zł

4. 3-miesięczna amortyzacja dla nieruchomości B 14 025 zł

5. Amortyzacja nieruchomości B za styczeń i luty 9 350 zł

6. Wyksięgowanie wartości początkowej nieruchomości B 561 000 zł

7. Wyksięgowanie wartości umorzenia nieruchomości B 23 375 zł

8. Sprzedaż nieruchomości B 560 000 zł

9. Amortyzacja dla nieruchomości A 40 800 zł

Wartość bilansowa: 408 000 – 51 000 = 357 000

1. Jednostka wycenia nieruchomości inwestycyjne według wartości godziwej.

Operacje gospodarcze:

1. Zakup nieruchomości A 400 000 + 2% 408 000 zł

2. Zakup nieruchomości B 550 000 + 2% 561 000 zł

3. Aktualizacja do wartości godziwej nieruchomości A do 410 000 zł 2 000 zł

4. Aktualizacja do wartości godziwej nieruchomości B do 550 000 zł 11 000 zł

5. Wyksięgowanie ceny nabycia nieruchomości B 561 000 zł

6. Wyksięgowanie odpisów nieruchomości B 11 000 zł

7. Sprzedaż nieruchomości B 560 000 zł

8. Aktualizacja do wartości godziwej nieruchomości A do 418 000 zł 8 000 zł

Wartość bilansowa: 408 000 + 10 000 = 418 000