Utrwalenie działań na liczbach w zakresie 5. Pisanie scenariuszy zajęć.

Kształtowanie pojęć dodawania i odejmowania

Dziecko powinno zrozumieć poprzez dodawanie i odejmowanie na konkretach, potem na przedmiotach wyobrażanych działań na liczbach. I w rezultacie uczeń rozumie sens działania oderwanego od konkretnej sytuacji.

Symbolicznym zapisem działania na liczbach jest formuła matematyczna odzwierciedlona za pomocą cyfr i znaków matematycznych oraz odpowiadających im słów. Należy uczniów stopniowo wdrażać do poprawnego odczytywania treści formuły, a później do konstruowania manipulacyjnego na konkretnych przykładach ,słownego i symbolicznego formułowania oraz ich zapisu.

W dodawaniu liczb w zakresie 5 należy stopniować trudności, uwzględniając:

• Ćwiczenia wstępne polegające na wymienianiu kolejnych liczb , rozpoznawaniu ilości wykonywanych przez kogoś czynności, wykonywaniu określonej liczby czynności , w tym głównie: dosuwania, łączenia, dosypywania itp.

• Dodawanie przez doliczanie z zastosowaniem konkretów w odniesieniu do obu składników np. długość klocka równa się sumie długości dwóch klocków danych

• Dodawanie przez doliczanie, z zastosowaniem konkretów w odniesieniu tylko do drugiego i następnych składników

• Dodawanie bez konkretów przy ewentualnym rozkładaniu składników

• Ćwiczenia w osiągnięciu sprawności przez zastosowanie działań do gier i zabaw, do grafów , tabelek, organigramów i zadań tekstowych.

W odejmowaniu liczb w zakresie 5 należy stopniowo dążyć do:

• Wyrabiania zrozumienia związku odejmowania z dodawaniem i sprawności w rozkładzie liczb na dwa składniki

• Określania różnic przy znanej odjemnej i przedstawionym za pomocą konkretu odjemniku, ze sprawdzeniem przez dodawanie

• Odejmowanie bez konkretów , ze sprawdzeniem przez dodawanie

• Ćwiczeń prowadzących do sprawności z zastosowaniem gier i zabaw, grafów, tabelek funkcyjnych, organigramów i rozwiazywania zadań tekstowych

Należy rozwiązywać zadania różnymi sposobami, mianowicie:

• Na wszelkich konkretnych przedmiotach

• Na kolorowych liczbach (układanie, później rysowanie)

• W postaci graficznej

• Za pomocą grafów strzałkowych

• Na grafach tabelarycznych(rysowanie i odbijanie stempli)

• Rozwiązywanie różnych kwadratów magicznych

• Uzupełnianie tabelek funkcyjnych i ich konstruowanie

• Uzupełnianie znaków równości lub nierówności w parach liczb

• Porównywanie liczb z działaniami i ustalanie, które z nich są równe, większe lub mniejsze

• Uzupełnianie znaków działań i znaków równości lub nierówności w formułach matematycznych z lukami np.: 2 2=4 1 4=5 5-2 3

• Porządkowanie liczb od największej do najmniejszej i odwrotnie różnymi sposobami

• Szukanie liczb sąsiednich na osi liczbowej według podanych działań

Środki dydaktyczne, na które powinno zwrócić się większą uwagę przy omawianym temacie:

• Klocki Cuisenaire’a

• Ilustracje do tablic magnetycznych i flanelowych

• Foliogramy

• Obrazy episkopowe i przeźrocza

• Liczydła

• Oś liczbowa

• I inne środki pomocnicze w postaci:

• Stempli

• Tabelek funkcyjnych

• Grafów

• Organigrafów

Gry i zabawy matematyczne warto jest wykorzystać, aby pomóc dziecku w zapamiętywaniu materiału. Oto przykładowe:

• Milczki

• Zabawy w rozmowę liczb

• Zabawy typu:

• Jesteśmy komputerami

• Skaczące liczby

• Gry planszowe:

• Uzupełnianki liczbowe

• Układanki obrazkowo - matematyczne

Scenariusze zajęć

Temat: Dodawanie liczb w zakresie 5, wprowadzenie znaku dodać

Cele lekcji

1. wprowadzenie dodawania i znaku dodać

2. uogólnienie praktycznych czynności dodawania w działanie matematyczne w postaci formuły matematycznej

3. wdrażanie do dokładności i szybkości wykonywania czynności manipulacyjnych, ich odzwierciedlenia z rysunkiem i zapisem symbolicznym

Metody:

• praca indywidualna

• praca w parach

Środki dydaktyczne:

• patyczki

• liczby w kolorach

• klocki Dienesa

• schematy gruszek

• kartki

Przebieg lekcji:

1. Wykonywanie czynności manipulacyjnych prowadzących do dodawania:

1. Dosuwanie jeszcze jednego schematu np. 2 gruszki do 4 gruszek wcześniej ułożonych

2. Dowieszenie jeszcze 3 bombek na gałązce do 2 wcześniej zawieszonych

3. Dochodzenie innych dzieci do 3 ustawionych z przodu

4. Dorysowywanie 3 bałwanków do dwóch narysowanych na kartkach

2. Wykonywanie podobnych czynności, na patyczkach

1. Do 4 dzieci (ułożenie 4 patyczków) doszło 1 dziecko( dołożenie patyczka). Ile dzieci było razem?

2. Do 3 wiewiórek przybiegła jeszcze jedna wiewiórka. Ile wiewiórek było razem?

3. Wykonywanie podobnych czynności na liczmanach

4. Wykonywanie działań na klockach Dienesa-otaczanie pętlami zbiorów rozłącznych i łączenie ich w jeden zbiór

5. Wykonywanie działań wykorzystując ilustracje zbiorów(pętle Vena) i wprowadzenie na nich znaku dodawania. Np. Ile kwiatków ma razem ten zbiór?

6. Układanie dywaników liczby 5 i odpowiednich działań (kolorowe liczby)

7. Układanie działań do zadań z początku lekcji. Nauczyciel odsłania tablicę z rysunkami ,a dzieci ustalają działania.

Wykonały:

Karolina Wawrzyniak

Agnieszka Wieczór