SUCHY ZĘBODÓŁ A CHOROBY OGÓLNOUSTROJOWE

Usunięcie zęba należy do najczęściej wykonywanych zabiegów w praktyce stomatologicznej. Proces gojenia zębodołu przebiega zwykle bez większych problemów, jednak od 2% do 4% przypadków może wystąpić powikłanie w postaci suchego zębodołu. Zapalenie kości zębodołu, pusty zębodół, suchy zębodół, ból poekstrakcyjny - to synonimy tej wyjątkowo przykrej dla pacjentów dolegliwości, której zasadniczym i głównym objawem jest ćmiący lub pulsujący ból, nasilający się podczas schylania głowy, wciągania powietrza do ust, ruchów szczęki. Niekiedy może także pojawić się podwyższona temperatura ciała, zawroty głowy, nerwobóle, wymioty i dreszcze.

Jakie są przyczyny suchego zębodołu?
Bezpośrednią przyczyną pustego zębodołu jest niepowstanie albo rozpad skrzepu powstałego po ekstrakcji zęba. Skrzep, utworzony z płytek krwi i rozpuszczonego w osoczu fibrynogenu działa niczym korek zatykający uszkodzone naczynia. Stanowi naturalny opatrunek dla rany poekstrakcyjnej i umożliwia jej gojenie przez ziarninowanie.

Brak skrzepu powoduje, że pozbawiona osłony kość zębodołu może zostać zainfekowana bakteriami znajdującymi w jamie ustnej, a zlokalizowane w kości drobne zakończenia nerwowe ulegają podrażnieniu. W efekcie w 2 - 3 dobie po zabiegu pojawiają się samoistne, ciągłe dolegliwości, które nie ustępują nawet po zażyciu środków przeciwbólowych.

Czynniki wpływające na powstanie zębodołu dzieli się na ogólnoustrojowe i miejscowe. Najczęściej zębodół jest skutkiem niewłaściwego postępowania samego pacjenta (np. zbyt wczesnym spożyciem posiłku lub zapaleniem papierosa tuż po ekstrakcji), jednak może być również powikłaniem jatrogennym. W tym ostatnim przypadku do powstania zębodołu przyczynia się lekarz, stosujący niewłaściwą technikę zabiegową. Przyczyną zębodołu może być także pozostawione w ranie ciało obce w postaci ukruszonego fragmentu zęba albo resztek wypełnienia.

Niemniej zdarza się również, że zabieg został przeprowadzony perfekcyjnie, pacjent sumiennie wykonywał zalecenia lekarza, a mimo to doszło do powstania zębodołu. W takim przypadku należy podejrzewać, że pacjent cierpi na przewlekłą chorobę ogólnoustrojową lub zażywa leki utrudniające gojenie.

Zaburzenia gojenia mogą być spowodowane m. in. związaną z wiekiem zmniejszoną odpornością, zaburzeniami krążenia, a także otyłością lub niedożywieniem. Istotny wpływ mają również niedobory witamin i mikroelementów, np. witaminy C, A, żelaza, miedzi (produkcja kolagenu) oraz cynku (synteza białek, podziały fibroblastów i komórek naskórka).

Także takie choroby, jak białaczka, choroby metaboliczne (np. cukrzyca), niewydolność naczyń krwionośnych, choroba nowotworowa, zakrzepica - zaburzają gojenie, podobnie jak stosowanie niektórych leków, np. steroidów, niesteroidowych leków przeciwzapalnych, cytostatyków, leków przeciwzakrzepowych. Zaburzenia gojenia ran obserwuje się również u palaczy oraz osób uzależnionych od alkoholu i narkotyków.

Reasumując - na przebieg procesu gojenia rany poekstrakcyjnej duży wpływ mają również czynniki ogólne, takie jak: wiek pacjenta, odporność, choroby, przyjmowane leki. Dlatego osoby cierpiące na wymienione wcześniej przewlekłe schorzenia powinny przed zabiegiem bezwzględnie poinformować o nich stomatologa, a po usunięciu zęba pilnie obserwować swój organizm i w przypadku pojawienia się niepokojących objawów jak najszybciej szukać pomocy u lekarza.