Zdolnosc utleniajaca- możliwość utleniania tych skladnikow kąpieli met. Których powinowactwo do tlenu jest większe od żelaza.

Żużle mogą być zasadowe i kwaśne, pod pojęciem zasadowość rozumie się jego zdolność do przyswajania i trwalego wiazania fosforu i siarki (V= %CaO/%SiO₂)żużel zasadowy v=1, stalowy=2,5-3,5. Proces jego produkcji na utlenieniu Fe, a nastepnie rozpuszczeniu w silnie żelazistym żużlu materiałów żużlotwórczych (wapno) i produktów utleniania domieszek. Skład żużli (tlenki – CaO, SiO₂, MnO, FeO, Fe₂O₃, Al₂O₃, Siarczki- FeS, MnS)

Uwaga nakurwiam schemat

To jest bez sensu, ale mam punkt „przejscie tlenu z atmosfery gazowej do kąpieli metalowej”

Utlenianie węgla- reakcja wiodąca, produktem gazowym jest CO (Co- ujednorodnia sklad chem. Metalu i żużla, wyrównuje temp KM, oraz przyspiesza jej nagrzewanie, przyspiesza przebieg reakcji heterog., sprzyja usuwaniu z KM rozpuszczonego H i N, stwarza dogodne warunki do wypływania z KM tlenku WN przez ich unoszenie do żużla. Ogólnie ta reakcja jest słabo egzotermiczna. Reakcja jest hetero gen.przez co musi tworzyc nowa powierzchnie podzialu KM-CO. Dlatego miejscem przebiegu mogą być tylko np. wypelnione gazem pory wyłoż. Ogniotrw. Lub pęcherzyki gzów przepływających przez KM. Niemozliwe jest utlenianie C w obj, cieklego metalu

Odfosforowanie- im mniej fosforu tym lepiej . Optymalne warunki odfosforowania :zachodzenie procesu w wysokich temp. (Co daje szybsze tworzenie się aktywnego żużla, przyspiesza także transport reagentow do miejsca reakcji) szybkie utworzenie się żużla (wapno o duzej reakcyjności i kawałkowości 20-50mm)

Odsiarczanie- Proces odsiarczania polega na przejsciu S z M -> Ż i związaniu w nim na trwałe przy wysokich temp. I nie rozpuszcz. W ciekłym żelazie siarczki stopien odsiarczania rosnie ze wzrostem temepratury, wzrostem zasad. Żużla, ze spadkiem zawartosci tlenu.Na stopien ma wpływ także skład chem KM (C, Si, P, M,Mn, Al ulatwiaja odsiarcz.), oraz kinetyka procesu (wlasnosci powierzchni metali i żużla, temp, skład chem żużla)

sposoby usuwania tlenu rozpuszczonego w stali:

- odtlenianie OSADOWE,

- odtlenianie PRÓŻNIOWE,

- odtlenianie DYFUZYJNE.

Odtlenianie polega na wprowadzeniu do stali pierwiastka o dużym powinowactwie do tlenu, który wiążąc się z tlenem daje nierozpuszczalny w metalu tlenek, który wydzielając się z kąpieli metalowej usuwa tlen.

OSADOWE

Schemat: m[Me]+n[O]=Me_mO_n

Zdolność odtleniającą danego odtleniacza można określić na podstawie wartości stałej równowagi K reakcji odtleniania.

stąd otrzymujemy:

Zdolność odtleniająca danego pierwiastka(jak szybko jest w stanie odtlenić stal)

Odtlenianie osadowe ma charakter heterogeniczny, przebiega z wydzieleniem produktów odtleniania.

Można wyróżnić następujące stadia:

- rozpuszczanie się wprowadzonego odtleniacza,

- łączenie się tlenu rozpuszczonego w kąpieli metalowej z odtleniaczem,

- tworzenie się trwałego zarodka, produktu,

- wypłynięcie produktu odtleniania.

PRÓŻNIOWE

Opiera się na reakcji [C]+[O]=CO_(g)

Standardowa zdolność odtleniająca węgla: i zależy od ciśnienia cząstkowego CO(tlenku węgla)

Obniżenie ciśnienia nad kąpielą metalową powoduje zwiększenie zdolności odtleniających węgla rozpuszczonego. Zaletą tego procesu jest to, że nie tworzą się skondensowane produkty odtleniania(które niszczą stal w postaci zanieczyszczeń).

DYFUZYJNE (ekstrakcyjne)

Polega na usuwaniu tlenu ze stali za pomocą fazy żużlowej.

Przechodzenie tlenu rozpuszczonego w kąpieli metalowej do żużla może następować tylko wtedy potencjał chemiczny tlenu w metalu jest większy od potencjału chemicznego tlenu w żużlu.

μ_[O]= μ_(O)

μ_[O] – potencjał chemiczny tlenu w metalu, μ_(O) – potencjał chemiczny tlenu w żużlu

Wypływanie Wtrącen niemetalicznych: Wzrost odbywa się dyfuzyjnie lub przez koagulacje lub przez koalescencję. Koagulacja ortokinetyczna ?? – koagulacja odbywa się pod wpływem sił uprzywilejowanych w określ. Kierunku np. sił wyporowych Stokesa lub turbulencji. Koagulacja porykinetyczna-

Prawo Siverta (w T=const)

Rozpuszczalność gazu jest wprost proporcjonalna do pierwiastka kwadratowego z ciśnienia cząstkowego gazu nad kąpielą metalową.

Czyli przy obniżaniu P_A2 (w skutek działania próżni) będzie się zmniejszać ilość rozpuszczonego gazu w kąpieli metalowej proporcjonalnie do √ P_A2 .

Prawo Stokesa - prawo określające siłę oporu ciała w kształcie kuli poruszającego się w płynie (cieczy lub gazie)

Materiały wsadowe: metaliczne( surówka przeróbcza, złom żelazostopy i met. Techniczne)

materiały żelazotwórcze (wapno hutnicze, kamień wapienny, fluoryt, inne np. boksyt)

materiały świeżące i nawęglające (czysty tlen gazowy, ruda żelaza, nawęglacze czyli koks i grafit, inne

pozapiecowa rafinacja ciekłej surówki: odkrzemianie (Si źródłem ciepła w proc konw, obniżenie Si to obniżenie CaO i żużla, optymalna ilosc Si w surówce 0,10-0,20%). Odfosforowanie (metoda z materiałów żużlotwórczych na bazie jakiejs sody) dzieli się na SARP, odfosforowanie w kadzi i inne

podział złomu stalowego ze względu na jego powstawanie: złom poamortyzacyjny (zużyte i zniszczone obiekty, charakteryzują się dużą różnorodnoscia, może zawierac wszystkie gatunki stali), odpady produkcyjne( odpady powstajace w procesie wytwarzania stali, jej przerobki plast , źródłem są hutnicze wydziały, warsztaty obróbki itd. Znany jest jego skład chem co ulatwia zagospodarowanie)

kryteria oceny złomu: skład chem złomu, wymiary poszczegolnych kawałków złomu, stopien zanieczyszczenia złomu

metody przygotowania złomu : 1sortowanie, 2cięcie ogniowe i mechan, 3paczkowanie, 4kruszenie, 5brykietowanie, 6przerób strzałowy, 7kafarowanie

metody przerobu złomu:rozdrabniające (2,1,6,7) scalające (3,5)

Wapno hutnicze:otrzymywanie: uzyskiwane przez wypalenie kam. Wap. W piecach wapienniczych (szybowych, obrotowych, specjalnej konstrukcji)

W zależności od typu pieca, temp. Wypalania uzyskuje się: wapno miekko palone (1050-1150), wapno srednio palone (1200-1250), wapno trudno palone (1300-1350)

Parametry jakosciowe wapna : skład chem, kawałkowosc(LD 20-30mm), reaktywnosc wapna, porowatość (najw przy temp wypalania 1100C), czas od momentu wypalenia