System resocjalizacyjny/ penitencjarny
1 podział:
Na tle historycznym po raz pierwszy zaczęto używać w resocjalizacji pojęcia „system” przy systemie celkowym. Kara – element naprawczy. Potem system progresywny, technika „teken economy”.
2 podział:
System indywidualny (prowadzi grupa wyspecjalizowana, poprzez indywidualne spotkania wychowawcy z wychowankiem). Wszystkie metody wpływu osobistego, perswazja, przekoania (np. przy postawach manipulatorskich lub przy terapii głębinowej)
System socjopedagogiczny – relacja wychowawca -> grupa -> wychowanek
Relacja między wychowawcą a wychowankiem zostaje bardzo wyraźnie zmodyfikowana. Przykładem takiego podejścia są grupy amerykańskie (np. boys Town)
Socjotechnika – grupa staje się narzędziem w rękach wychowawcy, zerwanie z zasadą wychowawcy, zerwanie z zasadą centralizacji władzy założyciela
Naturalny autorytet wychowawcy (Boston, Elmira, Freville, Omaha)
Mechanizmy samoregulacji (analiza, ocena, weryfikacja zachowania)
Element samorządności
Anton Makarenko – radziecki pedagog, naturalny autorytet. Oparł swoją pracę na filozofii socjalistycznej (praca wspólna). Odniósł sukces w tym co robił, prowadził ośrodki dla sierot, półsierot. Wprowadził częściowo wojskowy regulamin z elementami samorządności.
„mroczna historia”
Zakład karny w Jaworznie (na byłym terenie obozu zagłady) po 1950 roku przekształcił się na ośrodek represji dla więźniów politycznych (zwłaszcza młodzi ludzie). Np. za rozdawanie ulotek, słuchanie radia Wolność, opowiadanie kawałów politycznych. Pracowali w kopalniach, rozwinęło się tam donosicielstwo, szpiegostwo.
Stosowano nieludzką praktykę represji wobec młodych ludzi.
Prof. Stanisław Jedlewski – system dyscyplinarno-izolacyjny.
Nie był on twórcą tego systemu, ale tylko go tak nazwał. Pod koniec lat 60tych Jadlewski podjął się badań nad młodzieżą przestępczą (chłopców) przy użyciu obserwacji, swobodnego wywiadu. Okazało się, że nie ma żadnej faktycznej koncepcji oddziaływania korekcyjnego.
3 podział:
System komplementarny – wykorzystanie oddziaływania indywidualnego i grupy jako narzędzia wychowawczego (połączenie systemu indywidualnego z socjopoedagogicznym). Wykorzystanie technik psychotechniki, socjotechniki i kulturotechniki.
Psychotechnika i socjotechnika – antropotechnika.
Kulturotechnika – odwoływanie się do dóbr kultury, piękno krajobrazów, zabytki
4 podział:
System homogeniczny – podział na grupy płciowe i wiekowe, ale też podział ze względu na specyficzne cechy – system berstalski. Dynamiczne czynniki ryzyka.
System heterogeniczny – przeciwieństwo homogenicznego