Analiza ekonomiczna polega na podziale zjawisk oraz obiektów na elementy proste, badaniu powiązań między nimi, a także porównaniu stanu rzeczywistego z postulowanymi wielkościami i wykryciu przyczyn ustalonych odchyleń.
Analiza ekonomiczna jest metodą badania zjawisk i procesów ekonomicznych, umożliwiającą poznanie przebiegu i rezultatów działań badanych obiektów. Mogą to być zjawiska i procesy, które występują w całej gospodarce, bądź w jej odrębnych organach oraz podmiotach gospodarczych.
Cele analizy ekonomicznej:
sporządzanie charakterystyki liczbowej ilustrującej działalność przedsiębiorstwa oraz pozwalającej na ocenę uzyskiwanych wyników;
ustalenie czynników mających wpływ na realizację podjętych przedsięwzięć gospodarczych;
określenie przewidywanych wyników na podstawie informacji o stanie czynników wytwórczych, jakimi dysponuje przedsiębiorstwo oraz o zmianach w jego otoczeniu;
podjęcie decyzji zarządczych służących podnoszeniu efektywności działania przedsiębiorstwa i jego rozwoju.
| Przedmiot analizy ekonomicznej. |
|---|
| Analiza techniczno-ekonomiczna: |
|
Rodzaje analizy ekonomicznej.
Kryterium I: przeznaczenie
analiza wewnętrzna
an. zewnętrzna
Kryterium II: horyzont czasowy
retrospektywna (ex post) – działalność dotychczasowa
bieżąca
prospektywna (ex ante)
Kryterium III: szczegółowość badań: ogólna lub szczegółowa
Kryterium IV: zakres przedmiotowy badań: całościowa lub odcinkowa
Etapy metodyki badań analitycznych.
Materiały źródłowe analizy ekonomicznej:
materiały wewnętrzne:
ewidencyjne: sprawozdawczość finansowa i rzeczowa, system księgowy, dokumentacja produkcyjna, handlowa, inne
pozaewidencyjne: biznesplan, kosztorys, wyniki analiz, protokoły, sprawozdania, inne
materiały zewnętrzne: roczniki statystyczne, informacje giełdowe, publikacje fachowe, regulacje prawne, inne
Metody analizy ekonomicznej:
metody ogólne:
dedukcji (abstrahowania) – polega na przechodzeniu w trakcie działań analitycznych od wielkości ogólnych do pojęć szczegółowych (przyczyn);
indukcji (scalania) – polega na rozpatrywaniu w pierwszej kolejności zjawisk szczegółowych, a następnie wielkości ogólnych, pozostających w przyczynowym związku z wielkościami szczegółowymi;
metody specyficzne:
analizy porównawczej – polega na porównaniu co najmniej dwóch zmiennych opisujących poszczególne wielkości ekonomiczne, z których jedna stanowi wielkość ocenianą empirycznie stwierdzoną, druga natomiast punkt odniesienia. Wyróżnia się porównania: z danymi postulowanymi, w czasie i w przestrzeni.
Środki trwałe to rzeczowe składniki majątku trwałego, których okres ekonomicznej użyteczności jest dłuższy niż jeden rok, a ponadto muszą być: kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki.
Stanowią podstawowy składnik majątku trwałego przedsiębiorstwa i w sposób decydujący wpływają na rozmiary i jakość produkcji, kształtują warunki pracy i jej efekty.
Cechą charakterystyczną środków trwałych jest rzeczowe i wartościowe uczestnictwo w wielu cyklach produkcji bez zmiany swej pierwotnej postaci oraz przenoszenie swojej wartości na nowo wytworzone wyroby.
Głównym celem analizy środków trwałych jest ocena efektywności gospodarowania tym składnikiem majątku i jego wpływu na wynik ekonomiczny przedsiębiorstwa.
Analiza obejmuje (etapy):
ogólny stan i produkcję środków trwałych
str… środków trwałych, ilościowe i jakościowe ….
postęp techniczny w danej dziedzinie
wykorzystanie środków trwałych
wpływ wykorzystywania środków trwałych na wyniki ekonomiczne przedsiębiorstwa
Podział środków trwałych.
Kryterium I – własność: własne lub obce
Kryterium II – funkcje spełniane w procesie produkcji:
produkcyjne
nieprodukcyjne
służące do przemieszczenia czynników produkcji
Kryterium III – sposób uczestnictwa w procesie produkcji: bezpośrednio produkcyjne lub pośrednio produkcyjne
Kryterium IV – stopień gotowości produkcji: zainstalowane lub niezainstalowane
Kryterium V – stopień wykorzystania: czynne, czasowo nieczynne lub trwale nieczynne.
Analiza produktywności środków trwałych. Produktywność wyraża efekt produkcji uzyskiwany z jednostki zasobu środka trwałego. Mierniki produktywności:
$$\text{Globalny}\ \text{wska}z\text{nik}\ \text{produktywno}sci\ = \ \frac{\text{Wielko}sc\ \text{produkcji}}{\text{Warto}sc\ \text{og}olu\ s\text{rodk}ow\ \text{trwa}l\text{ych}}$$
$$Ogolny\ wskaznik\ produktywnosci\ = \ \frac{Wielkosc\ produkcji}{Wartosc\ bezp.\ produktywnosci\ sr.trw.}$$
$$Czastkowy\ wskaznik\ produktywnosci\ = \ \frac{Wielkosc\ produkcji}{Wartosc\ bezp.produktywnosci\ sr.trw.}$$
Analiza stanu środków trwałych.
Analiza ta polega na określeniu udziału poszczególnych grup środków trwałych w ich ogólnej wielkości.
W tym celu środki trwałe grupuje się wg różnorodnych kryteriów (np. wiek, stopień zużycia, uczestnictwo w procesie wytwarzania itp.).
Analiza zmian środków trwałych.
Zmiany ilościowe: