WYBRANE SYSTEMY I METODY WSPARCIA
Ustawa rehabilitacji zawodowej i spolecznej oraz zatrudnienia osob z niepelnosprawnoscia:
Def. Osoba z niepelnosprawnoscia to osoba ktorej fizyczny , psychiczny umyslowy stan utrudnia, ogranicza badz uniemozliwia trwale lub okresowo wypelnianie rol spolecznych, a przede wszystkim zdolnosc wykonowania pracy zawodowej, jezeli uzyskala orzeczenie o zakwalifikowaniu do jednego z 3 stopni niepelnosprawnosci, o calkowitej lub czesciowej niedyspozycji do pracy lub rodzaju i stopniu niepelnosprawnosci osoby, ktora nie ukonczyla 16 rz.
Orzekanie o niepelnosprawnosci:
- są 3 stopnie niepelnosprawnosci (znaczny, umiarkowany, lekki)
- są 2 rodzaje orzecznictwa : rentowe (zus, krus) i pozarzadowe (zespoly ds orzekania o stopniu niepelnosprawnosci)sa to wojewodzkie organy i powiatowe.
-okreslaja stopien niepelnosprawnosci, zakres szkolen, odpowiednia forma zatrudnienia , korzystanie z rehabilitacji ze wskazaniem form odpowiednich do mozliwosci i potrzeb, korzystanie z pomocy spolecznej, koniecznosc zaopatrzenia w niezbedny sprzet
-wydaje opinie o koniecznosci sprawowania opieki ciaglej bezposredniej oraz opinie w sprawie spelniania przez osobe ubiegajaca sie o skierowanie do DPS warunkow okreslonych w przepisach.
-lekarz orzecznik ZUS orzeka wspracie calkowitej niezdolnosci do pracy i niezdolnosci do samodzielnej egzystencjii, calkowitej niezdolnosci do pracy orazczesciowej.
Konsekwencje niepelnosprawnosci (indywidualne, spoleczne):\
-Problemy natury zawodowej, spolecznej, ekonomicznej, rodzinnej, fizycznej, prychologicznej, umyslowej, emocjonalnej
-czynniki determinujace: stopien niepelnosprawnosci, zakres uszkodzenia, wiek osoby
-wymiar indywidualny: *trudnosci psychoemocjonalne (nizsze poczucie wlasnej wartosci, utracie tego poczucia, pozycji, poczucie braku bezpieczenstwa , poczucie winy i wstydu,wrogosc, poczucie nieudolnosci),* trudnosci w osiaganiu celow życiowych (apatyczne realizacja celow), bariery architektoniczne, urbanistyczne, komunikacyjne, informacyjne, techniczne, bariery spoleczne (uregulowania prawne, zwyczaje i obyczaje organizaaacja ksztalcenia i pracy , spedzanie czasu wolnego) oraz postawy spoleczne
-wymiar spoleczny: ograniczony udzial w pelnieniu rol spolecnzych, wypelnianiu oczekiwan, uczestnictwa w zyciu spolecznym
Rodzaje sytuacjii trudnosci wg Tomaszewskiego:
-sytuacje utrudnienia (wymaganie w zakresie mozliwosci)
-sytuacje przeciazania (wymagania ponad mozliwosci)
-sytuacje deprywacji (potrzeby z ktorych trzeba rezygnowac)
-sytuacje zagrozenia (zaggrozenia zdrowia i zycia)
Zakres wsparcia:
-rodzaj i stopien niepelnosprawnosci
-sytuacja spoleczna
-wiek osoby
-zmienne socjodemograficzne
-indywidualne potrzby
Wlasciwosci ekosystemu spolecznego osoby niepelnosprawnej a efektywnosc procesu rehabilitacji:
Cechy strukturalne, funkcjonowanie ekosystemu czyli skladowe tego systemu
Strukturalne : pomoc instytucjonalna
-zasoby osobiste (samoocena)
-zasoby systemu spolecznego (instytucje), postawy spoleczne
-usytuowanie spoleczne (miasto, wies)
-granice systemu
b) funkcjonalne
- interkacje
-tworzenie sieci
-rozszerzanie granic
-adaptacja
Wsparcie spoleczne
W strukturalnym ujeciu odnosi sie do instytucjii osob udzielajacych wsparcia (rodzina, przyjaciele specjalisci)
W funkcjonalnym ujeciu odnosi sie do konsekwencji zarowno oferowania jak i korzystania z pomocy
W zaleznosci od tego, co jest trescia wymiany spolecznej w toku interakcji, wyodrebnia sie rozne rodzaje wsparcia:
-emocjonalne- troska, wsparcie
-informacyjne np grupy samopomocy
-instrumentalne np.modelowanie skutecznych zachowan zawodowych
-rzeczowe
-duchowe
Współczesny model pomocy nalezy rozpaatrywac jako uzupelniajace sie systemy, funkcjonujace w obszarze dzialan pomocowych:
-rodzina, jako najblizszy , oparty na osobistych emocjonalnych wiezach, pierwotny system wzjaemnych swiadczen
-grupy samopomocy i wolontariuszy czyli wtorny system swiadczen pomocowych, realizowanych w bezposrednich kontaktach i w rozny sposob aktywizujaca biorce i dawce swiadczen
-posrednie systemy pomocy czyli inicjatywy pozarzadowe roznego typu stowarzyszzenia i fundacje oraz instytuacjeszczebla lokalnego, swiadczace rozne rodzaje uslug
-formalny system pomocy spolecznej , reprezentowany przez pracownikow socjalnych profesjonalnie przygotowanych
-formalny system pomocy medycznej, edukacyjnej i ekonomicznej
Najefektywniejsze dla wspierania osob z niepelnsoprawnoscia jest
1.podmiotowa relacja- dawca+ biorca
2.wspoldzialanie wszystkich sektorów, systemow wsparcia
Rodzaje wsparcia w rehabilitacji osob z niepelnosprawnoscia:
-wsparcie informacyjne: udzielanie rad , porad prawnych
-materialne czyli dostarczanie srodkow, darow, pieniadze, wyposazenie mieszkania
-wsparcie instrumentalne
-wsparcie rozwoju
-wsparcie emocjonalne
08.05.2015
Zespol wypalenia sil w analizach empirycznych
- zespol wypalenia sil –polega na utracie fizycznych lub/i psychicznych sil wskutek przeciazenia sprawowaniem dlugotrwalej opieki nad dzieckiem. Symptomy zespolu wypalenia sil uwidaczniaja sie w sferze emocjonalnej, motywacyjnej, wolicjonalno-dazeniowej funkcjonowania rodzicow.
- geneza zespolu wypalenia sil upatrywana jest w przewleklym stresie o duzym nasileniu, przerastajacym zasobyodpornosciowe jednostki.
- wsrod glownych uwarunkowan zespolu wypalenia sil wymienia sie trzy grupy czynnikow zwiazanych z cechami dziecka, cehcami rodzica oraz cechami srodowiska rodziny.
- wypalenie doswiadczane przez rodzine zwykle wynika z braku wspolpracy miedzy jej czlonkami w rozwiazywaniu pojawiajacych sie problemow. Sytuacja tu nasila stres i niepokoj zwiazany z niepelnosprawnoscia dziecka.
Cele badan:
Wszechstronne rozpoznanie zespolu wypalenia sil u rodzicow dzieci z autyzmem :
-oznanie poziomu i struktury zespolu wypalenia sil
-rozpoznawanie uwarunkowan zespolu wypalenia sil
-rozpoznanie na podstawie relacji rodzicow z przezyc i doswiadczen wynikajacych z niepelnosprawnosci dziecka, przebiegu procesu wypalenia sie sil oraz charakterystycznych symptomow tego zjawiska.
-wysuniecie wnioskow i sformulowanie wskazan dla profilaktyki, skutecznej pomocy i wspracia oferowanego rodzinom dziecka z autyzmem.
Zespol wypalenia przejawia sie w 3 aspektach poprzez :
1.wyczerpanie emocjonalne
2.depersonalizacja- okresla nasz stosunek do innych osob
3.poczucia osiagniec osobniczych
Czynniki determinujace poziom i strukture zespolu wypalenia sil:
-zaburzenia autysyczne dziecka
-uwarunkowanaia socjodemograficzne
-uwarunkowania wewnatrzrodzinne
-uwarunkowania podmiotowe
-uwarunkowania spoleczne
Definicja zespolu wypalenia sil
-zespol wypalenia sil to krancowy skutek procesu ustawicznego nabywania negatywnych doswiadczen wewnatrzrodzinnych, intrapersonalnych i spolecznych doswiadczen przez rodzicow
-wypalenie to wynik braku czynnikow modyfikujacych i zaradczych przy wystapieniu stresu rodzicielskiego.
Egzamin: do uwarunkowania dobrac rodzaj wspacia.
Symtomy na plaszczyznie intrapersonalnej
-poczucie braku energii, apatia, utrata nadziei, przemeczenie fizyczne i psychiczne, zaburzenia rownowagi emocjonalnej, spadek kontroli emocjonalnej, poczucie bezradnosci i beznadziejnosci , poczucie nieskutecznosci i niskich kompetencji, utrata motywacji i checi rozwiazywania pojawiajacych sie satysfakcji z zycia, calkowity brak satysfekcji z rodzicielstwa, nastroje depresyjne, czeste dolegliwosci somatyczne: bole glowy, bole miesniowe, przewlekle choroby wirusowy, stosowanie mechanizmow obronnych – ucieczka w uzywki , przyjemowanie lekow psychotropowych
Symptomy na plaszczyznie interpersonalnej (wewnatrzrodzinnej):
-zaburzenia relacji interpersonalnych w rodzinie , ignorowanie potrzeb dziecka i czlonow rodziny, nieczuly stosunek do dziecka i innych czlonkow rodziny, zaniedbywanie obowiazkow zwiazanych z opieka nad dzieckiem oraz obowiazkow domowych
Symtomy na plaszczyznie spolecznej:
-wycofanie sie z kontaktow spolecznych i izolacja spoleczna, czestee uczucia zazdrosci i roszczeniowy stosunek wobec innych osob, niezdolnosc do kompromisow, nieufnosci, automatyzm.
Wskazowki d programow profilaktyki i terapii
Wieloaspektowa i zintegrowane programy profilaktyki i terapii w zespole wypalenia sil:
-budzenie swiadomosci istanienia zagrozenia
-wsparcie psychiczne i eocjonalne rodzicow i rodziny
-wzmacnianie sposobu funkcjonowania rodziny
-zniwelowanie poczucia osamotnienia i izolacji rodzin
-pedagogizacja rodzicow
-stworzenia zintegrowanego programu pomocy
-astystent rodziny dziecka z autyzmem
-spopularyzowanie wsparcie opiekunczego i terapeuteycznego