PODSTAWOWE ELEMENTY ORGANIZOWANIA.
Organizowanie – decydowanie o najlepszym grupowaniu działań i zasobów organizacji
Struktura organizacyjna – zestaw elementów, których można użyć do nadania kształtu organizacji
Projektowanie stanowisk pracy – określenie zakresu odpowiedzialności pracownika w związku wykonywaną przez niego pracą
Specjalizacja stanowisk pracy – zakres, w jakim ogólne działanie organizacji jest podzielone na mniejsze części składowe
Rotacja czynności, zadań lub stanowisk pracy – alternatywa specjalizacji, zakładająca systematyczne przechodzenie pracowników od jednego stanowiska pracy (zadania, czynności) do innego
Rozszerzanie zakresu pracy – alternatywa specjalizacji, zakładająca przydzielenie pracownikowi większej liczby zadań do wykonania
Wzbogacanie pracy – alternatywa specjalizacji, zakładająca zarówno zwiększenie liczby zadań wykonywanych przez pracownika, jak i rozszerzenie jego kontroli nad stanowiskiem pracy
Podejście od strony cech stanowiska pracy – podejście alternatywne do ujęcia opartego na specjalizacji; podkreśla się w nim potrzebę diagnozowania stanowiska pracy i jego poprawy w pięciu podstawowych wymiarach, z uwzględnieniem zarówno systemu pracy, jak i preferencji pracownika
Zespoły robocze – alternatywa specjalizacji stanowiska pracy; rozwiązanie to pozwala całej grupie na zaprojektowanie systemu pracy, który będzie wykorzystywany do wykonywania wzajemnie powiązanych zadań
Grupowanie stanowisk pracy i tworzenie wydziałów
Grupowanie stanowisk – proces łączenia w grupy stanowisk pracy zgodnie z pewnym logicznym układem
Grupowanie na podstawie funkcji – grupowanie stanowisk wymagających tych samych lub podobnych czynności
Grupowanie stanowisk według wyrobu – grupowanie działalności wokół produktów lub grup produktów
Grupowanie według klientów – grupowanie czynności niezbędnych do reagowania na potrzeby szczególnych klientów lub ich grup oraz do nawiązywania z nimi stosunków wzajemnego oddziaływania
Grupowanie według lokalizacji – grupowanie stanowisk pracy na podstawie określonych miejsc lub obszarów geograficznych
Czynniki wywierające wpływ na rozpiętość kierowania
Umiejętności przełożonych i podwładnych (im są one większe, tym większa jest potencjalna rozpiętość kierowania).
Fizyczne rozproszenie podwładnych (im jest ono większe, tym mniejsza jest potencjalna rozpiętość).
Zakres pracy menedżera inny niż praca polegająca na nadzorze (im więcej pracy nienadzorczej, tym mniejsza może być rozpiętość kierowania).
Stopień pożądanej interakcji (im mniej jej trzeba, tym większa potencjalna rozpiętość kierowania).
Zakres występowania standaryzowanych procedur (im jest ich więcej, tym większa potencjalna rozpiętość).
Podobieństwo nadzorowanych zadań (im są podobniejsze, tym większa potencjalna rozpiętość kierowania).
Częstość pojawiania się nowych problemów (im częściej pojawiają się, tym mniejsza potencjalna rozpiętość).
Preferencje przełożonych i podwładnych.
Uprawnienia władcze – władza, która została uprawomocniona przez organizację
PROCES DELEGOWANIA UPRAWNIEŃ
Decentralizacja i centralizacja
Decentralizacja – proces systematycznego delegowania władzy i uprawnień w ramach organizacji, tj. przekazywanie ich menedżerom średniego i niższego szczebla
Centralizacja – proces systematycznego utrzymywania władzy i uprawnień przez menedżerów wyższego szczebla
Działania koordynujące
Koordynacja – proces integrowania działań różnych wydziałów organizacji
Współzależność na zasadzie sumowania – kiedy jednostki organizacyjne działają przy niewielkim stopniu interakcji, ich produkcja jest po prostu sumowana
Współzależność sekwencyjna – występuje wtedy, kiedy produkt jednej jednostki staje się – na zasadzie sekwencji - nakładem drugiej jednostki
Współzależność wzajemna – działania przepływają między jednostkami w obie strony
Rozróżnienia miedzy stanowiskami
Stanowisko liniowe – stanowisko w łańcuchu bezpośredniego wydawania poleceń odpowiedzialne za osiąganie celów organizacji
Stanowisko sztabowe – ma za zadanie służyć doświadczeniem, radą i wsparciem stanowiskom liniowym
Nasilenie administracji – zakres koncentracji stanowisk kierowniczych w części sztabowej