Wykład 6 - 22.03.2011

1. 15 jednostek y, 0 jednostek x

A, B, C, D, E, F – kombinacje produkcji dobra X i Y

Łuk – KMP – krzywa możliwości produkcyjnych

Osie X i Y – możliwości produkcyjne przedsiębiorstw

Produkcja X – konkretne dobra które wyprodukowane są przez gospodarkę.

F- 0 jednostek Y, 15 jednostek X

Gospodarowanie odbywa Się zawsze w określonych warunkach materialnych, instytucjonalnych, społecznych, politycznych itp. Całokształt tych warunków oraz reguł i mechanizmów gospodarowania składa się na gospodarkę.

*Rodzaje gospodarki

*Systemu gospodarczego

Gospodarka – pewien układ podmiotów powiązanych ze sobą, które są od siebie uzależnione.

1. Z pkt widzenia rodzaju wymiany:

• Prosta gospodarka towarowa: symbol T-T (towar za towar)

• Gospodarka towarowo-pieniężna: Symbol T-P-T

• Gospodarka kapitalistyczna (pieniądz staje się kapitałem – pomnażanym dla zysku) : Symbol P-T-P, oznacza, że głównym motywem procesu wymiany ( transakcji) jest pieniądz

Celem jest sprzedaż, w celu pomnożenia pieniądza

1. Z pkt widzenia sposobu regulacji gospodarowania ( różny stopień regulacji rynkowej i państwa)

• Gospodarka centralnie planowana

• Gospodarka tynkowa

• Gospodarka mieszana

DO EGZAMINU – poczytać o społecznej gospodarce rynkowej ( rodzaj gospodarki mieszanej ? )

1. Z pkt widzenia zorganizowania sposobów procesów gospodarczych

*gospodarka globalna ( 5 poziom)

* Gospodarka ponadnarodowa uwzględniająca handel zagraniczny (4 poziom)

*Gospodarka narodowa o złożonych podziałach, z wyróżnieniem

rolnictwa, przemysłu, usług ( trzy podstawowe sektory każdej gospodarki) ( 3 poziom) – obecnie serwicyzacja gospodarki- czyli gospodarka oparta na usługach.

*Bardziej złożone gospodarki z wyróżnieniem pewnych podziałów

Społecznych ( 2 poziom)

*Gospodarka naturalna o małym zasięgu przestrzennym( 1 Poziom)

Do gospodarki narodowej o złożonych podziałach :

Serwicyzacja – dominacja sektora usług, nad dwoma podstawowymi

Gospodarka rozwinięta – duży udział w PKB.

Rolnictwo – ma mały, kilkuprocentowy udział w PKB.

Przemysł w PKB – pozostały procent

Gospodarka zamknięta i gospodarka otwarta – NA EGZAMIN

EGZAMIN – GLOBALIZACJA, gospodarka globalna

4 poziom gospodarka ponadnarodowa – gospodarka otwarta

5 poziom gospodarka globalna – globalizacja

Kraje BRIC – Brazylia, Rosja, Indie, Chiny – kryzys gospodarczy

Gospodarka Naturalna – czyli gospodarka nastawiona na bezpośrednie zaspokajanie własnych potrzeb wytwórców. Aby gospodarka naturalna stała się gospodarką wymienną( towarową) musiały powstać odpowiednie warunki techniczne ( podział pracy, specjalizacja) i instytucjonalne ( podstawowym warunkiem – powstanie własności prywatnej.) Jeszcze w XIX wieku w większości krajów świata większość wytwarzanych dóbr przechodziła od produkcji konsumpcji w trybie naturalnym.

Gospodarka wymienna ( towarowa, towarowo – pieniężna ) upowszechnia się od momentu, kiedy pojawia się pieniądz. Pieniądz jest to dobro o najwyższym stopniu płynności, czyli łatwości zmiany postaci. Pieniądz przekształca sporadyczną wymianę dóbr w gospodarkę rynkową.

Gospodarkę, w której dominuje rynek, własność prywatna ( kapitalistyczna) i swoboda prowadzenia działalności na rynku nazywamy gospodarką kapitalistyczną.

Z punktu widzenia własności czynników produkcji wyróżnia się gospodarkę opartą na własności prywatną i publiczną. Własność można zdefiniować jako zbiór efektywnie wykorzystywanych uprawnień, jakimi dany podmiot dysponuje w odniesieniu do określonego przedmiotu ( obiektu) tego uprawnienia. Prawa własności – określone prawem i dopuszczalne społecznie prywatne i kolektywne możliwości korzystania z zasobów dóbr. Własność prywatna – kapitalistyczna, drobnotowarowa, pracownicza, spółdzielcza. Własność publiczna – państwowa, komunalna.

WŁASNOŚĆ

Prywatna Publiczna

Kapitalistyczna, drobnotowarowa, pracownicza, spółdzielcza. Państwowa, komunalna

Indywidualna rodzinna zbiorowa

Do własności prywatnej – zaliczyć można:

*własność kapitalistyczną –prywatna własność kapitału wykorzystywanego do prowadzenia działalności gospodarczej opartej na regularnym zatrudnianiu pracowników najemnych i nastawionej na osiąganie dochodu pieniężnego - zysku. Własność kapitalistyczną dzielimy na indywidualną, rodzinną, i zbiorową.

*Własność drobnotowarowa – własność rodzin lub osób prowadzących samodzielnie działalność gospodarczą nie zatrudniających regularnie pracowników najemnych.

Własność pracowniczą – zasób kapitału należy do zatrudnionych pracowników. Chodzi tu o np. o pracowniczą własność – akcjonariat pracowniczy. W praktyce wystarczy, aby pracownicy posiadali tzw. kontrolny pakiet akcji ( udziałów) tzn taką ich liczbę aby zapewniała pracownikom decydujący głos przy podejmowaniu kluczowych decyzji w przedsiębiorstwie. Teoretycznie do kontrolowania spółką potrzebne jest posiadanie ponda 50% wszystkich udziałów czy akcji, ale w praktyce przy dużym rozproszeniu często wystarcza dużo mniej.