WYKŁAD 3 (07.03.2016)
PODSTAWOWE WSKAŹNIKI ILOŚCIOWE STOSOWANE DO POMIARU STANU ZDROWOTNEGO JAMY USTNEJ
PUWZ, puwz- liczba zębów stałych/ mlecznych dotkniętych próchnicą, wypełnionych i usuniętych z powodu próchnicy.
PUWP - liczba powierzchni zębów dotkniętych próchnicą i jej skutkami.
W/P+W- wskaźnik intensywności leczenia
P/Pw- wskaźnik próchnicy wtórnej
Pl- wskaźnik przyzębia
Cl- wskaźnik kamienia nazębnego
CPITN- zagregowany wskaźnik potrzeb leczniczych przyzębia
DAI- wskaźnik estetyczny
Przedziały wiekowe/ lata oznaczane perz SOZ dla stomatologicznych
Próchnica to największa/ klasyczną choroba cywilizacyjna.
Badań epidemiologicznych
6,12,18, 35-44, 65-74.- Stan zdrowotny uzębienia
Dostępność- formalna, realna- jest dostępna w Polsce
Osiągalność- możliwość realnego otrzymania usług w czasie adekwatnej do potrzeby.
W wieku 6 lat wyżyna się pierwszy ząb- 6
Próchnica rozwija siew wyniku- oddziaływania bakterii usytułowanych w płytce nazębnej, aby próchna mogła się rozwijać, by próchnica mogła się rozwijać to:
Konsumpcja cukrów prostych- pożywka dla bakterii
Produkty wysoko przetworzone- wbudowują się w film płytki nazębnej
Wskaźnik leczenia próchnicy w/ p+w- w makroregionie warszawskim
Duże miasta- 0,37
Małe miasta- 0,27
Wsie- 0,12
W krajach rozwiniętych wartość leczenia wskaźnika to ok 0,80.
Kanony profilaktyki próchnicy zębów:
Skuteczne usuwanie płytki nazębnej
Okresowe wizyty w gabinecie dentystycznym (lekarz + higienistka) - dieta kariostatyczna
Dieta kariostatystyczna
Optymalnym poziomem fluoru.
Cechy systemów opieki stomatologicznej współuczestniczących w badaniach międzynarodowych
Zinstytucjonalizowane, ogólnokrajowe, rządowe programy zdrowotne
BIERNE
Fluorowanie wody pitnej
Suplementacja związkami fluoru produktów spożywczych
Podawanie (grupowe) metodami egzo- endogennymi związków fluoru i preparatów kariostytcznych
Pełna dostępność past, preparatów i urządzeń do utrzymania higieny j. ustnej
BEHAWIORALNE
Programy edukacyjne (równolegle usługobiorcy i usługodawcy)
Programy motywacyjne, (systemy ubezpieczeniowe, zdrowotne, systemy motywacyjne dla stomatologów)
Stomatologiczne grupy szczególnej troski (głównie dzieci)
Fluor można dodawać do:
Sól kuchenna
Mleko
Cukier
Wda mineralna
Pieczywo
Reorientacja w dotychczasowych wzorcach w stosowaniu fluoru
Należenie w minimalnym 20- leci negatywnych zjawisk;
U 7-30% populacji stwierdza się łagodną postać fluorozy
Fluoroza- zaburzenia na poziomie molekularnym i narządowym
99,7% niewykorzystywanej fluorkowanej woda pitna jest zagrożeniem dla środowiska
Ograniczenie swobód obywatelskich
Stacje wzbogacania wody związkami fluoru- miejsca zagrożenia terrorystycznego
Wyniki monitoringu stanu zdrowia jamy ustnej i jego umiarkowana (alternatywne metody profilaktyki)
Zagrożenie środowiska (ujścia rzek) NDS
Wyniki kolejnych nadań nad rozwojem pscyho- somatycznym dzieci
Obniżenie, „kryteriów optymalnych” z 0,8- 1,2 mgF/l do 0,5-0,8 (WHO)
Redukcja programów masowych (biernych) na korzyść indywidulanych (behawioralnych)
Fluorkowanie tabletkowe | < 0,3 mgF/l | Niemcy Francja, Hiszpania, Portugalia, USA, Kanada |
---|---|---|
Fluoryzacja egzogenna |
|
Wszystkie kraje |