Zwykła forma pisemna
Do zachowania formy pisemnej wystarczy własnoręczny podpis na dokumencie, który obejmuje treść oświadczenia woli (art. 78 kc)
Dokument nie musi zostać sporządzony w całości własnoręcznie. Nie musi także być przygotowany przez osobę, która składa oświadczenie woli. Liczy się tylko złożenie przez nią własnoręcznego podpisu na dokumencie zawierającym oświadczenia woli.
Podpis powinien być umieszczony pod tekstem oświadczenia woli. Powinien obejmować imię i nazwisko. Tekst, który znajduje się poniżej podpisu nie jest objęty oświadczeniem woli. Inicjały tworzące parafy nie są podpisem.
Formy zastępcze dla podpisu
Art. 79 kc
Osoba nie mogąca pisać, lecz mogąca czytać może złożyć oświadczenie woli w formie pisemnej bądź w ten sposób, że uczyni na dokumencie tuszowy odcisk palca, a obok tego odcisku inna osoba wypisze jej imię i nazwisko umieszczając swój podpis, bądź też w ten sposób, że zamiast składającego oświadczenie podpisze się inna osoba, a jej podpis będzie poświadczony przez notariusza lub wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starostę lub marszałka województwa z zaznaczeniem, że został złożony na życzenie nie mogącego pisać, lecz mogącego czytać.
Urzędowe poświadczenia daty na dokumencie
Jest skuteczne także w stosunku do osób, które nie uczestniczyły w dokonywaniu określonej czynności prawnej.
Czynność prawna ma datę pewną także w razie:
1) stwierdzenia dokonania czynności w jakimkolwiek dokumencie urzędowym - od daty dokumentu urzędowego;
2) umieszczenia na obejmującym czynność dokumencie jakiejkolwiek wzmianki przez organ państwowy, organ jednostki samorządu terytorialnego albo przez notariusza - od daty wzmianki;
3) śmierci jednej z osób podpisanych na dokumencie datę złożenia przez tę osobę podpisu na dokumencie uważa się za pewną od daty śmierci tej osoby.
Urzędowe poświadczenie podpisu
Jest dokonywane przez notariusza lub inny powołany przez tego organ (w miejscowościach, w których nie ma kancelarii notarialnej, do poświadczania własnoręczności podpisu są upoważnieni wójt, burmistrz, prezydent miasta, na pismach upoważniających do odbioru przesyłek i sum pieniężnych oraz odbioru dokumentów z urzędów i instytucji, na oświadczeniach stwierdzających stan rodzinny i majątkowy składającego oświadczenie także banki - na pismach upoważniających do odbioru pieniędzy lub innych przedmiotów z tych banków).
Polega ona na umieszczeniu na piśmie klauzuli potwierdzającej własnoręczność podpisu osoby wymienionej w takiej klauzuli. Wyklucza to ryzyko, że osoba, która oświadczenia podpisała, zaprzeczy, że na dokumencie widnieje jej podpis.
Akt notarialny
Notariusz poza tym, że spisuje oświadczenia woli stron, to jeszcze aktywnie uczestniczy w jego oświadczeniu.
Elementy aktu notarialnego (art. 92 ust. 1 ustawy Prawo o notariacie):
1) dzień, miesiąc i rok sporządzenia aktu, a w razie potrzeby lub na żądanie strony - godzinę i minutę rozpoczęcia i podpisania aktu;
2) miejsce sporządzenia aktu;
3) imię, nazwisko i siedzibę kancelarii notariusza, a jeżeli akt sporządził zastępca notariusza - nadto imię i nazwisko zastępcy;
4) imiona, nazwiska, imiona rodziców i miejsce zamieszkania osób fizycznych, nazwę i siedzibę osób prawnych lub innych podmiotów biorących udział w akcie, imiona, nazwiska i miejsce zamieszkania osób działających w imieniu osób prawnych, ich przedstawicieli lub pełnomocników, a także innych osób obecnych przy sporządzaniu aktu;
5) oświadczenia stron, z powołaniem się w razie potrzeby na okazane przy akcie dokumenty;
6) stwierdzenie, na żądanie stron, faktów i istotnych okoliczności, które zaszły przy spisywaniu aktu;
7) stwierdzenie, że akt został odczytany, przyjęty i podpisany;
8) podpisy biorących udział w akcie oraz osób obecnych przy sporządzaniu aktu;
9) podpis notariusza.
Jeżeli akt notarialny dotyczy czynności prawnej, akt ten powinien zawierać treści istotne dla tej czynności. Ponadto akt notarialny powinien zawierać inne stwierdzenia, których potrzeba umieszczenia w akcie wynika z niniejszej ustawy, z przepisów szczególnych albo z woli stron.
Jeżeli akt notarialny w swej treści zawiera przeniesienie, zmianę lub zrzeczenie się prawa ujawnionego w księdze wieczystej albo ustanowienie prawa podlegającego ujawnieniu w księdze wieczystej, bądź obejmuje czynność przenoszącą własność nieruchomości, chociażby dla tej nieruchomości nie była prowadzona księga wieczysta, notariusz sporządzający akt notarialny jest obowiązany zamieścić w tym akcie wniosek o dokonanie wpisu w księdze wieczystej, zawierający wszystkie dane wymagane przepisami Kodeksu postępowania cywilnego. Notariusz jest obowiązany przesłać z urzędu sądowi właściwemu do prowadzenia ksiąg wieczystych wypis aktu notarialnego zawierający wniosek o wpis do księgi wieczystej wraz z dokumentami stanowiącymi podstawę wpisu, w terminie trzech dni od sporządzenia aktu.
Przed podpisaniem powinien być odczytany przez notariusza (art. 94 Prawa o notariacie)
Oryginał aktu notarialnego pozostaje w kancelarii, stronom wydaje się wypisy, które mają moc oryginału.
Akt notarialny może być także sporządzony przez konsula.
Forma elektroniczna
Nie każde uzewnętrznienie woli w formie elektronicznej jest równoznaczne z zachowaniem formy pisemnej, muszą być w tym celu spełnione przesłanki z art. 78 § 2 kc, tj. opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu.
Art. 3 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym podpisem elektronicznym są dane w postaci elektronicznej, które wraz z innymi danymi, do których zostały dołączone lub z którymi są logicznie powiązane, służą do identyfikacji osoby składającej podpis elektroniczny.
Z kolei bezpieczny podpis elektroniczny - podpis elektroniczny, który:
1) jest przyporządkowany wyłącznie do osoby składającej ten podpis,
2) jest sporządzany za pomocą podlegających wyłącznej kontroli osoby składającej podpis elektroniczny bezpiecznych urządzeń służących do składania podpisu elektronicznego i danych służących do składania podpisu elektronicznego,
3) jest powiązany z danymi, do których został dołączony, w taki sposób, że jakakolwiek późniejsza zmiana tych danych jest rozpoznawalna,
Swoboda składania oświadczeń woli w formie elektronicznej. Jedna ze stron nie może drugiej narzucić formy elektronicznej, obie musza na nią wyrazić zgodę. W przypadku przedsiębiorców taką zgoda może być podanie adresu mailowej na stornie internetowej lub na papierze firmowym.
Oświadczenia przedsiębiorcy w formie elektronicznej mogą być skierowane do konsumenta tylko po udzieleniu przez niego zgody w tym zakresie.
Pismo potwierdzające zawarcie umowy
Art. 77[1] kc
W wypadku gdy umowę zawartą pomiędzy przedsiębiorcami bez zachowania formy pisemnej jedna strona niezwłocznie potwierdzi w piśmie skierowanym do drugiej strony, a pismo to zawiera zmiany lub uzupełnienia umowy, niezmieniające istotnie jej treści, strony wiąże umowa o treści określonej w piśmie potwierdzającym, ale druga strona może takie skutek zniweczyć jeśli niezwłocznie się temu sprzeciwiła na piśmie.
Zastępcze oświadczenia woli
Jeśli na danej osobie spoczywa obowiązek złożenia oświadczenia woli określonej treści, a osoba ta uchyla sie od jego wykonania, wówczas taki obowiązek może być stwierdzony w prawomocnym orzeczeniu sądowym, zastępującym to oświadczenie (art. 64 kc).
Zastępuje ono formę szczególną, w której powinno być złożone oświadczenia woli. Ma charakter konstytutywny, wywołuje skutki prawne z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.
Art. 64 kc nie jest samodzielną podstawą stwierdzenia obowiązku złożenia oświadczenia woli.
W przypadku umowy przedwstępnej orzeczenie sądu stwierdza zawarcie umowy przyrzeczonej i ją zastępuje.
Art. 66 § 2 - Jeżeli oferent nie oznaczył w ofercie terminu, w ciągu którego oczekiwać będzie odpowiedzi, oferta złożona w obecności drugiej strony albo za pomocą środka bezpośredniego porozumiewania się na odległość przestaje wiązać, gdy nie zostanie przyjęta niezwłocznie; złożona w inny sposób przestaje wiązać z upływem czasu, w którym składający ofertę mógł w zwykłym toku czynności otrzymać odpowiedź wysłaną bez nieuzasadnionego opóźnienia.
Art. 67 kc - Jeżeli oświadczenie o przyjęciu oferty nadeszło z opóźnieniem, lecz z jego treści lub z okoliczności wynika, że zostało wysłane w czasie właściwym, umowa dochodzi do skutku, chyba że składający ofertę zawiadomi niezwłocznie drugą stronę, iż wskutek opóźnienia odpowiedzi poczytuje umowę za nie zawartą.
W stosunkach między przedsiębiorcami przewidziano ofertę odwołalną.
Zgodnie z art. 66[2] kc w stosunkach między przedsiębiorcami oferta może być odwołana przed zawarciem umowy, jeżeli oświadczenie o odwołaniu zostało złożone drugiej stronie przed wysłaniem przez nią oświadczenia o przyjęciu oferty.
Oferta złożona w postaci elektronicznej
Zaczyna wiązać od momentu, gdy adresat niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie. Na przedsiębiorcy, który składa ofertę w postaci elektronicznej, ciążą obowiązki informacyjne przewidziane w art. 66[1] § 2 kc
1) czynnościach technicznych składających się na procedurę zawarcia umowy;
2) skutkach prawnych potwierdzenia przez drugą stronę otrzymania oferty;
3) zasadach i sposobach utrwalania, zabezpieczania i udostępniania przez przedsiębiorcę drugiej stronie treści zawieranej umowy;
4) metodach i środkach technicznych służących wykrywaniu i korygowaniu błędów we wprowadzanych danych, które jest obowiązany udostępnić drugiej stronie;
5) językach, w których umowa może być zawarta;
6) kodeksach etycznych, które stosuje, oraz o ich dostępności w postaci elektronicznej.
Przyjęcie oferty z zastrzeżeniem zmian co do zasady traktuje się jako nową ofertę (art. 68 kc).
Przyjęcie oferty i jej odrzucenia są oświadczeniami woli. Tylko wyjątkowo oferta może być zawarta bez złożenia oświadczenia o przyjęciu oferty, przez przystąpienie do jej wykonania.
Dotyczy to jednak tylko sytuacji, gdy taki sposób zawierania umowy wynika z ustalonych zwyczajów lub z treści oferty (art. 69 kc).
W przypadku przedsiębiorców pozostających w stałych stosunkach handlowych milczenie adresata oferty jest równoznaczne z jej przyjęciem (art. 68[2] kc)
Negocjacje
To dialog potencjalnych kontrahentów, zmierzający do zawarcia określonej umowy. W trakcie negocjacji strony ucierają swoje stanowiska, wymieniają informacje niezbędne do zawarcia umowy. Negocjacje powinny być prowadzone zgodnie z dobrymi obyczajami. Strony powinny je prowadzić w celu zawarcia umowy, a nie dla osiągnięcia innych celów (np. uniemożliwienie partnerowi zawarcia innej umowy, pozyskanie tajnych informacji handlowych).
W przeciwnym wypadku strona, która rozpoczęła lub prowadziła negocjacje z naruszeniem dobrych obyczajów, w szczególności bez zamiaru zawarcia umowy, jest obowiązana do naprawienia szkody, jaką druga strona poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy (art. 72 § 2).
Do zawarcia umowy dochodzi wtedy, gdy strony dojdą do porozumienia co do wszystkich postanowień umowy
Jeżeli w toku negocjacji strona udostępniła informacje z zastrzeżeniem poufności, druga strona jest obowiązana do nieujawniania i nieprzekazywania ich innym osobom oraz do niewykorzystywania tych informacji dla własnych celów, chyba że strony uzgodniły inaczej )art. 72[1] kc.
W razie niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków, uprawniony może żądać od drugiej strony naprawienia szkody albo wydania uzyskanych przez nią korzyści.
List intencyjny - są zawierana na poszczególnych etapach negocjacji, po to by je uprościć i uporządkować stanowiska stron. Mogą także określać dalszy sposób postępowania.
Aukcja i przetarg
Postępowania wielostronne i eliminacyjne. Mają na celu wybór najkorzystniejszej oferty. Wszystkie uczestniczące w nich osoby mają równe prawa i obowiązki. Wyróżnia się 3 etapy:
1) zaproszenie do aukcji lub przetargu,
2) składanie ofert,
3) wybór najkorzystniejszej oferty.
Aukcję lub przetarg może ogłosić i prowadzić osoba zamierzająca zawrzeć w ten sposób umowę lub może w tym
celu wyznaczyć organizatora.
Ogłoszenie o przetargu lub aukcji zawiera:
1) zaproszenie do składnia ofert,
2) wskazanie umowy, jaka ma zostać zawarta,
3) przebieg dalszego postępowania (czas i miejsce aukcji lub przetargu)
4) określenie warunków aukcji lub przetargu (np. wpłata określonej kwoty tj. wadium jako warunku uczestniczenia w przetargu).
Zgodnie z art. 70[1] § 3 kc ogłoszenie, a także warunki aukcji albo przetargu mogą być zmienione lub odwołane tylko wtedy, gdy zastrzeżono to w ich treści.
Zgodnie z art. 70[1] § 4 kc organizator od chwili udostępnienia warunków, a oferent od chwili złożenia oferty zgodnie z ogłoszeniem aukcji albo przetargu są obowiązani postępować zgodnie z postanowieniami ogłoszenia, a także warunkami aukcji albo przetargu.
Przebieg aukcji
Stosuje się w przypadku zawierania stosunkowo prostych umów, w których jeden z jej elementów, tj. cena są ustalanie przez składnie coraz lepszych konkurencyjnych ofert.
Zasada jedności czasu, miejsca, osób i akcji - wszyscy uczestnicy gromadzą sie w jednym miejscu albo komunikują się za pomocą środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.
Uczestnicy aukcji nazywani są licytantami. Składają oferty ustnie lub za pośrednictwem ustalonych znaków. Licytanci składają kolejno coraz korzystniejsze ofert (kolejne postąpienia).
Umowa zostaje zawarta z chwilą udzielenie przybicia. Jest to zamknięcie aukcji po stwierdzeniu, że oferta złożona przez licytanta jest najkorzystniejsza.
Przybicie nie jest równoznaczne z zawarciem umowy, jeśli do jej zawarcia konieczne jest zachowanie formy szczególnej albo niezbędne jest spełnienie innych dodatkowych wymogów. W takiej sytuacji organizator aukcji oraz uczestnik, którego oferta została wybrana, mogą dochodzić zawarcia umowy (art. 70[2] § 3 kc).
Postępowanie przetargowe jest stosowane w przypadku bardziej skomplikowanych umów, gdzie konieczne jest porównanie ofert zawierających różne elementy.
Nie jest konieczna jednoczesna obecność uczestników przetargu.
Oferty składane są na piśmie przez czas i na adres wskazany w ogłoszeniu o przetargu. Najlepszą ofertę wybiera organizator, może jednak zamknąć przetarg także bez wyboru oferty.
Organizator jest obowiązany niezwłocznie powiadomić na piśmie uczestników przetargu o jego wyniku albo o zamknięciu przetargu bez dokonania wyboru. Jest to istotne, ponieważ oferta złożona w toku przetargu przestaje wiązać, gdy została wybrana inna oferta albo gdy przetarg został zamknięty bez wybrania którejkolwiek z ofert, chyba że w warunkach przetargu zastrzeżono inaczej (art. 70[3] kc).
Umowa zostaje zawarta w chwili, gdy oświadczenia o przyjęciu oferty doszło do uczestnika przetargu w taki sposób, że mógł zapoznać się z jego treścią .
Umowa zawarta w drodze przetargu lub aukcji może być wyjątkowo unieważniona. Tego unieważnienia może żądać: organizator aukcji lub przetargu, uczestnik aukcji lub przetargu oraz osoba, na której rachunek lub zlecenia umowa została zawarta. Unieważnienia można żądać, jeżeli strona tej umowy, inny uczestnik lub osoba działająca w porozumieniu z nimi wpłynęła na wynik aukcji albo przetargu w sposób sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami. Uprawnienie wygasa z upływem miesiąca od dnia, w którym uprawniony dowiedział się o istnieniu przyczyny unieważnienia, najpóźniej jednak z upływem roku od dnia zawarcia umowy (art. 70[5] kc).
Forma elektroniczna –
coraz częściej zastosowanie, nawet w prawie spadkowym (unifikacja w ramach Unii Europejskiej);
szerokie zastosowanie w sferze czynności administracyjnych, które dotychczas były dokonywane w drodze pisemnej (podania, wnioski REGON, NIP, formularze KRS, deklaracje oraz informacje podatkowe, faktury VAT);
opłaty za czynności administracyjne i sądowe;
notariusze mogą w formie elektronicznej dokonywać czynności przygotowawczych związanych ze sporządzaniem aktów notarialnych (np. notariusze mogą elektronicznie przesyłać projekt aktu notarialno ta w celu uzgodnienia go ze stronami).
Prawo polskie nie przewiduje na razie aktu notarialnego w postaci elektronicznej ani też uwierzytelniania podpisów własnoręcznych drogą elektroniczną, wymaga to stworzenia odpowiedniej infrastruktury organizacyjno prawnej; zaleca UE (we Francji tak możliwości od 2000 r.).
REJESTRY NOTARIALNE
Rejestr Aktów Poświadczenia Dziedziczenia (utworzony w 2009 r. przez KRN) - system informatyczny, którego utworzenie Rejestru Aktów Poświadczenia Dziedziczenia związane było z powierzeniem polskim notariuszom nowych kompetencji z zakresu prawa spadkowego. W szczególności notariusze mogą dokonywać alternatywnie wobec postępowań sądowych - notarialnych poświadczeń dziedziczenia. Notarialny akt poświadczenia dziedziczenia zarejestrowany w wyżej wymienionym Rejestrze ma skutki prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.
Notarialny Rejestr Testamentów (2011 r.) - rejestr elektroniczny, którego celem jest, z jednej strony, zmniejszenie ryzyka, że testament pozostanie nieznany lub będzie ujawniony z opóźnieniem, a z drugiej strony - ułatwienie ujawnienia tegoż testamentu po śmierci testatora. Dokonano również unowocześnienia zaplecza informatycznego i połączenia obu rejestrów w jeden spójny system o nazwie.
POWIĄZANIE RODZAJU FORM CZYNNOŚCI PRAWNYCH Z RYGOREM PRAWNYM (KONSEKWENCJE PRAWNE) ICH NIEZACHOWANIA
Określone formy czynności prawnych wyróżniane są na ogół powiązane z konkretnymi rygorami ich niezachowania. W sposób ogólny określają to przepisy kc (art. 73 i 74 k.c).
Kwalifikowane formy pisemne (akt notarialny, dokumenty z urzędowo poświadczonym podpisem, dokument z datą pewną) są z reguły zastrzegane pod rygorem nieważności (ad solemnitatem), a nie rygorem ad eventum lub ad probationem, np. akt notarialny (art. 158 k.c, art. 236 § 3 k.c, art. 245 § 2 k.c, art. 890 § 1 k. art. 1037 § 2 k.c, art. 1048 k.c, art. 1050 k.c), dokument z urzędowo poświadczonym podpisem (art. 751 k.c), dokument z urzędowo poświadczoną datą (art. 329 § 1 k.c).
Wyjątkowo formy kwalifikowane mogą być powiązane z rygorem ad eventum, gdy przepis ustawy wyraźnie ten rygor zastrzega (dokument z urzędowo poświadczoną datą - art. 590 § 1 k.c, art. 678 § 2 k.c.)
Zwykła forma pisemna jest na ogół zastrzegana pod rygorem ad probationem,
np. przelew wierzytelności stwierdzonej pismem (art. 511 k.c),
umowa dostawy (art. 606 k.c),
pożyczka o wartości powyżej 500 zł (art. 720 § 2 k.c),
umowa spółki cywilnej (art. 860 § 2 k.c).
Zwykła forma pisemna może być powiązana z rygorem ad solemnitatem, gdy rygor ten wyraźnie przewiduje ustawa lub gdy strony tak chcą, np. udzielenie pełnocnictwa ogólnego (art. 99 § 2 k.c), umowa o przejęcie długu (art. 522 k.c), umowa leasingu (art. 7092k.c), złożenie oświadczenia przez poręczyciela (art. 876 § 2 k.c).
Zwykła forma pisemna może też być powiązana z rygorem ad eventum, np. umowa najmu nieruchomości lub pomieszczenia na czas oznaczony dłuższy niż rok (art. 660 k.c).
Forma elektroniczna - równoważna zwykłej formie pisemnej może być zastrzegana podobnie jak zwykła forma pisemna pod rygorem ad probationem, chyba że strony zastrzegają rygor ad solemnitatem albo ad eventum. W wypadku gdy strony umówią się, że umowa pod rygorem nieważności powinna być zawarta w formie elektronicznej (ze wskazaniem konkretnego środka komunikacji elektronicznej), wówczas czynność prawna będzie skuteczna przy zachowaniu ustalonej formy.
Skutki prawne niedochowania formy ad solemnitatem
nieważność czynności równej. Czynność prawna nie wywoła zamierzonych skutków prawnych.
Forma pod rygorem ad solemnitatem dotycząca kwalifikowanych form pisemnych i zwykłej formy pisemnej służy celom ostrzegawczym, znajduje zastosowanie wobec czynności prawnych obarczonych wysokim ryzyku, jak pełnomocnictwo ogólne, poręczenie, przeniesienie własności nieruchomości. Niezachowanie tej formy sąd powinien uwzględnić z urzędu, a więc nawet wtedy, gdy żadna ze stron procesu zarzutu takiego nie podniesie.
Skutki prawne niezachowania formy ad eventum
Zubaża tę czynność o wskazane w ustawie skutki prawne, które wystąpiłyby, gdyby form została zachowana.
Zawarcie umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości w zwykłej formie pisemnej, a nie w formie aktu notarialnego, nie wywoła skutku w postaci możliwości domagania się zawarcia umowy przyrzeczonej (przed sądem), jeśli druga strona odmówi jej zawarcia, lecz jedynie da możliwość żądania naprawienia wynikłej stąd szkody (art. 390 § 1 k.c).
NIEZACHOWANIE FORMY AD PROBATIONEM
Niezachowanie formy pisemnej ad probationem ogranicza w razie sporu możliwość skorzystania z niektórych środków dowodowych.
Ogranicza możliwość przeprowadzenie dowodu ze świadków lub z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności prawnej i jej treści.
Surowość ograniczeń w sferze gromadzenia materiału dowodowego, związanych z niezachowaniem formy ad probationem, jest w praktyce łagodzona przez wyjątki od tej zasady.
Dowód ze świadków lub z przesłuchania stron ustawodawca dopuszcza się w następujących wypadkach:
1. gdy obie strony wyrażą na to zgodę - może być ona wyrażone przed sądem w postaci czynności procesowej, znaczenie tego wyjątku nie jest wielkie, gdyż strony pozostają przecież w konflikcie;
2) gdy żąda tego konsument w sporze z przedsiębiorcą, wzmacnia to istotnie pozycję strony słabszej sporu – konsumenta; wyjątek ma w praktyce większe znaczenie;
3) gdy fakt dokonania czynności prawnej jest uprawdopodobniony za pomocą pisma, stanowiąc tzw. początek dowodu na piśmie (np. korespondencja między stronami, faktura, powiedzenie uiszczenia należności publicznoprawnych (opłat) związanych z zawarciem umowy) - ten wyjątek ma największe znaczenie.
Art. 74 § 3 k.c. przepisów o formie pisemnej ad probationem nie stosuje się do czynności prawnych w stosunkach między przedsiębiorcami. Przedsiębiorcy mogą dokonywać czynności prawnej bez zachowania tej formy i nie ponoszenia konsekwencji prawnych jej niezachowania.
W stosunkach między przedsiębiorcami regułą jest uprawdopodobnianie faktu dokonania czynności za pomocą pisma, a w szczególności dowodów księgowych, których zachowania wymagają przepisy o rachunkowości
Przedawnienie – polega na tym, że dłużnik może uchylić się od spłaty długu po upływie tzw. Terminu przedawnienia.
Przedawniają się wyłącznie cywilnoprawne roszczenia majątkowe.
Nie podlegają przedawaniu: roszczenia procesowe, cywilne uprawnienia inne niż roszczenia (prawo podmiotowe bezwzględne, np. własność), roszczenia niemajątkowe (np. służące ochronie dóbr osobistych).
Skutki przedawnienia – dłużnik nie może na drodze sądowej być zmuszony do wykonania swojego obowiązku. Dłużnik jednak z tego zarzutu dobrowolnie nie skorzystać, nie ma tu przeszkód!
Przedawnienie następuje po upływie pewnych terminów, określonych w kc:
10 lat - ogólny termin przedawnienia roszczeń, przepis szczególny zawsze może określić inny termin,
3 lata – dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Prawo rodzinne
zespół norm regulujących podstawowe kwestie związane z funkcjonowaniem rodziny, jak sposób zawarcia małżeństwa, ustroje majątkowe małżeńskie, ustanie związku małżeńskiego, a także sprawy dotyczące relacji łączących rodziców z dziećmi, począwszy od ustalenia pochodzenia dziecka przez sprawowanie władzy rodzicielskiej i alimentację do umieszczenia dziecka poza rodziną (przysposobienie, umieszczenie i rodzinie zastępczej lub placówce opiekuńczo-wychowawczej).
Zasady prawa rodzinnego:
dobra dziecka- zapewnienie dziecku maksymalnej ochrony jego interesów osobowych i majątkowych, można ją zauważyć np. w regulacji o wyłączeniu orzeczenie rozwodu, gdy dobro dziecka stoi temu na przeszkodzi, np. władza rodzicielska musi być tak wykonywana, jak tego wymaga dobro dziecka, np. wykonywanie opieki zgodnie z dobrem osoby, która jest poddana opiece
2) zasadę ochrony rodziny, z której wynika obowiązek niesienia przez państwo pomocy rodzinie w każdej sytuacji (art. 18 Konstytucji RP, a także liczne przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jak np. art. 10 § 1, art. 23, art. 39);
3) zasadę ochrony prywatności życia rodzinnego (zasadą autonomii rodziny, czyli zakaz nieuzasadnionej ingerencji władz publicznych w funkcjonowanie rodziny. Przejawia się w obowiązku poszanowania przez państwo prymatu rodziny w wychowaniu dzieci, jak też w zapewnieniu im środków do życia;
4) zasada solidarności grupy rodzinnej, tj. wzajemnej odpowiedzialności członków rodziny za siebie. Przejawem tej zasady są przepisy o obowiązkach rodziców wynikających ze sprawowanej władzy rodzicielskiej, a także o obowiązkach alimentacji rodziców względem dzieci oraz małżonków względem siebie.