Zróżnicowanie i nierówności społeczne - Wykład 4 13.11.13r.

Pomiar i wskaźniki w zróżnicowaniu społecznym. (wykład 7 wskaźniki)

POMIAR- pozwala w sposób racjonalny umiejscowić jednostkę w społeczeństwie.

WSKAŹNIK- określa on czy zjawisko występuje i jaki ma zasięg.

Kategoria metodologiczny- przyzwolenia na wartościowanie w nauce i naukach społecznych.

Teota Devisa i Moore'a -podejście wartościujące.

Znaczenia w analizie społecznej. Przywołanie maksymalnie dużej liczby zróżnicowań w różnych aspektach w stwierdzeniu faktów przez przywołanie faktów pokazanie tych aspektów życia w których różnice są najbardziej widoczne i największe różnice. Przyjęcie założenia że zróżnicowanie w sferze ekonomicznej jest szczególnie istotne bo ciągnie za sobą zróżnicowanie w innych wymiarach życia społecznego np. dotyczy sytuacji dostępu do edukacji, udział we władz, styl życia. Przyjęcie za punkt odniesienia najważniejszych kryteriów oceny skali tych zróżnicowań powinien być status społeczny czyli jego miejsce w strukturze społeczno-zawodowej.

Wskaźniki w naukach społecznych

1. wskaźniki definicyjne -takie w których zjawisko wskazywane jest opisane za pomocą pewnej teoretycznie ujętej cechy czyli definence. Np. sposób pomiaru roli państwa w kreowaniu, niwelowaniu nierówności społecznych obejmuje oceny, postawy członków określonych grup społecznych w kontinuom od konserwatyzmu do liberalizmu- pytanie Czy P. zdaniem państwo powinno uczestnicz w zmniejszaniu nierówności społecznych? Państwo powinno to społeczeństwach liberalne; państwo nie powinny konserwatyzm.

2. wskaźniki empiryczne- mają walor empirycznego dowodu, ich treścią jest stwierdzenie pewnego empirycznie potwierdzonego faktu, np. skala dochodu i skala zróżnicowania w tym zakresie. mają walor empirycznego dowodu czyli ich treści, stwierdzenie faktu istnienia obiektu i sprawdzenie empiryczne np., w analizach zróżnicowania i nierówności należą dochody i skala zróżnicowania w tym zakresie oraz analiza zróżnicowaniu i nierówności jako kapitał społeczny -wykształcenie jest to przykładem jak zastosowanie zmiennej w postaci wykształcenia respondenta wpływa na zróżnicowanie i nierówności.

3. wskaźniki inferencyjne- takie kiedy zmienna zastosowania w analizie podziałowej nie jest bezpośrednio lecz pośrednio opisywana przez wskaźnik, o występowaniu zjawisk z zakresu zróżnicowania czy nierówności orzekamy na podstawie wystąpienia innego zjawiska np. ustalenie sposób spędzania czasu wolnego u podstawy leżą różnice ekonomiczne.

Metodologicznie można analizować wiele na wiele różnych sposobów, badać stosując określony typ wskaźników- zróżnicowanie i nierówności społeczne.

W 3 przypadkach badania przejawiają …. niż istotę.

Czy i jak dalece ludzie różnią się miedzy sobą- można realizując projekt badawczy, nie trzeba tworzyć narządzi są dane zastałe.

1.Zróżnicowaniee i nierówności dotyczą prawie wszystkich obszar życia społecznego (sfera polityczna, aktywność społeczna, sfera doboru małżeńskiego).

2.Miedzy jakim grupami te zróżnicowania są przedmiotem badań

3.Analiza wew. struktur.

2 inne typy wskaźników- obiektywne i subiektywne. Zastosowanie w odniesieniu do badania zróżnicowania w sfer ekonomicznej.

Obiektywne- kiedy mierzymy zjawiska i faktów sprawdzalne empirycznie- wysokością dochodu , poziomem wykształcenia , sposobem spędzania czasu wolnego

Subiektywne- dotyczą ocen zakresu skali, występujących zróżnicowań, Czy P. zdaniem w Polsce różnie w poziomie dochodu są duże czy małe; Czy P. zdaniem zróżnicowanie dochodów jest za duże za małe odpowiednie - konfliktowość lub legitymizacja ustroju społecznego.

Typologia wskaźników ze względu na obszar występ nierówności i zróżnicowania. Problem sfer zróżnicowania. Wskaźniki:

Ekonomiczne- dotyczą materialnych warunków życia, te zróżnicowania które jak patrzmy na dorobek nauk zajmujących się analizą, dlatego ze materialne podstawy życia w szczególności dochody określa zróżnicowanie w pozostałych istotnych sferach życia - zależy jak spędzają czas wolny, jak jest aktywności kulturalna, jak ulokowani są w przestrzeni geograficznej, jaki mają dostęp do rożnego rodzaj kapitału edukacyjnego- współczynniki korelacji są bardzo wysokie

Kulturowe-te wskaźniki i badania, które próbują uchwyci relacje miedzy podziałami społecznymi a sferą kultury, ma zastosowanie szersze pojecie kultury, nie tylko uczestnictwo w kulturze- chodzenie do teatru, kina itp. ale jest założenie ze ten poziom aktywności kulturowej szerzej pojętej pozostaje w związku z podziałami społecznymi z doświadczaniem nierówności społecznej. Podstawowy wskaźnik którym się mierzy w grupie wskaźników kulturowych można sprowadzić do 4 podstawowych wskaźników, które z nich zyskuj analizie w zastosowaniu:

1. moda- stosunek do mody co jest trendy sfer zamieszkania, spędzanie czasu wolnego orzeka o pozycji jaką jednostki, jaki mają wymiar statusowy, bycie trendy pozwala pozycjonować jednostkę w strukturze społecznej

2. najbardziej podejściem znanym zastawianym wskaźnikiem kulturowym jest czynne lub bierne uczestnictwo w kulturze- chodzenie do kina, teatru, uczęszczanie w kulturze masowej np. jak często p chodzi do teatru

3. budowanie wskaźników wykorzystujący oparcie na ustaleniach dotyczących języka którym jednostka się posługują - adekwatny wskaźnik orzekający o pozycji społecznej, w hierarchii społecznej zarówno kody językowe inteligenci, klasy wykształcają specyfikę językową; język stosowany przez młodych, dorosłych, nawet z uwzględnieniem płci czy pozycją wykształcenia

4. wskaźnik który polega na ustaleniu korzystania z nowych technologii tj. komputer, telefon czy Internet, pytanie dotyczące dostępu do komputera Internetu, odtwarza podział miedzy miastem a wsią; młodzi a pokolenie dorosłych; poziom kwalifikacji mierzonego liczba lat solaryzacji lub formalnym wykształceniem
   

Psychologiczne- problem podziału społecznego jest przedmiotem psychologów społecznych gdzie podziały społeczne analizowane są z perspektyw osobowościowych zróżnicowań jednostek, dla analizy tych wskaźników wiąże się pojęcie nierówności interpersonalnych, zróżnicowanie analiz są w perspektywie porównań między sytuacja własną a sytuacją danej osoby ale w odniesieniu do obszarów których nie są dla jednostki obojętne i w efekcie takiego relatywizowania siebie z kimś jednostka odczuwa dyskomfort. Psychologowie społeczni podkreślają ze to co z porównania ujawnia się jako odczuwanie dyskomfortu nie jest obojętne dla jednostki- jest impulsem do pojęcia działań, uruchomia aktywność jednostki (stąd dyskomfort i ocen niekorzystnego położenia)- strategia indywidualnych działań przez jednostki, kluczem jest ten proces umiejscawiania siebie w strukturze społecznej z tą osobą z którą się porównuje.

Socjologicznych- obszar zróżnicowania lokuje jednostki w przestrzeni społecznej może dotyczyć takich sfer jak postawy wobec demokracji czy ten podział rysuje się wobec linii bliżej totalitaryzmu czy demokracji; inne postawy i preferencje wyborcze pytanie dotyczy uczesz w różnicach w wyborach samorządowych i parlamentarnych; postawy wobec problemów natury obyczajowej czyli pękniecie większe lub mniejsze w zakresie formułowania ocen wobec zjawiska aborcji, homoseksualizm, stosunek do pracy kobiet; ustalanie barier awansu zawodowego i społecznego; badanie postaw wobec obowiązujący w społeczeństwie reguł merytokratycznych postaw wobec zasad które określają dostęp do zasobów uznanych za prestiżowe

Reasumując należy powiedzieć że patrzenie z perspektywy metodologicznej bardzo ważny jest etap konceptualizacji badania które mają służyć ujawnieniu podział zróżnicowania i nierówności społecznych, wiedząc co nas interesuje i dobrać do tego wskaźnik metodologiczny.

Analiza zróżnicowania w wymiarze ekonomicznym (w badaniu jakiego są stosowane wskaźniki) jak kształtuje się zróżnicowanie.

Orzekają o podziale stosowane są różne wskaźniki dotyczą 2 sfer życia:

1. warunki mieszkaniowe- maja szereg ważnych charakterystyk

2. wskaźniki dochodowe- te maja służyć testom z zastosowanie dochodu

ad.1 warunki mieszkaniowe

Poziom zamożności i styl życia odwzorowują hierarchię społeczna nie tak idealnie, wyraźnie jak dochód czy zawód

2 podstawowe rodzaj wskaźników dotyczy własności i wielkość mieszkania

1.własnośc mieszkania- mieszkania komunalne, socjalne, własnościowe, wynajem

2.wilkośc mieszkania-wskaźnik zagęszczenia zaludnienia w m2, realnie wysokie zagęszczenie mieszkań

3.wyposażenie mieszkania- brak toalet, bieżącej wody- wskaźnik postępu technicznego (co 9 mieszkanie nie ma bierz wody itp.) , mała powierzchnia, wilgotność (wilgoć) i przeciągi nie dogrzanie mieszkania

Subiektywne poziom zadowalania z mieszkania Polska (ok.6,5) w dole najgorzej Łotwa, najlepiej Dania

Ad. 2 - wykład 5

---