OTOCZENIE

ORGANIZACJI

Agnieszka Schneider

II rok zarządzanie

Opole 2009

Otoczenie organizacji - to wszystko co nie należy do organizacji, ale bezpośrednio lub pośrednio oddziałuje na nią i na jej funkcjonowanie.

Otoczenie wpływa na organizację pozytywnie lub negatywnie. Z jednej strony może być źródłem rozwoju, natomiast z drugiej źródłem zagrożenia.

Organizacja również może oddziaływać na otoczenie i próbować kształtować je w taki sposób, aby zapewnić sobie jak najlepsze warunki funkcjonowania.

Podział otoczenia wg Griffina

Każda organizacja ma otoczenie:

• Zewnętrzne - wszystko poza organizacją, co może na nią oddziaływać

• Wewnętrzne - składa się z warunków i sił wewnątrz organizacji.

Na otoczenie zewnętrzne składają się dwie warstwy:

• Otoczenie ogólne (dalsze) - czynniki bliżej nie sprecyzowane, ale wpływające na działalność organizacji. Jest to zestaw różnych wymiarów i sił wśród których działa organizacja, a które tworzą ogólny kontekst dla tych działań. Składa się z pięciu wymiarów:

• Ekonomiczny - system finansowo-bankowy, podatkowy, kondycja i żywotność systemu gospodarczego, wzrost gospodarki, cechy gospodarki, bezrobocie, inflacja, stopy procentowe

• Techniczny - metody pozwalające przekształcić zasoby w produkty i usługi, nowe surowce, produkty, maszyny, wynalazki

• Socjokulturowy (społeczno-kulturowy) - normy, wierzenia, style życia, zwyczaje, nawyki, wartości i cechy demograficzne społeczeństwa, w którym funkcjonuje organizacja

• Prawno-polityczny - system polityczny, państwowa regulacja działalności gospodarczej i ogólne stosunki między gospodarką, a państwem, liczba i jakość przepisów, określa co organizacja może robić, a czego nie

• Międzynarodowy - zakres w jakim organizacja uczestniczy w działalności gospodarczej w innych krajach lub pozostaje pod jego wpływem

• Otoczenie zadaniowe (bliższe) - konkretne organizacje lub grupy, które mogą wpływać na organizację

• Konkurenci - organizacje, które konkurują o zasoby np. środki pieniężne konsumentów

• Klienci - ci, którzy płacą za nabycie wyrobów lub usług organizacji

• Dostawcy - organizacje, które dostarczają zasobów innym organizacjom

• Regulatorzy - jednostki, które mogą kontrolować, regulować lub w inny sposób oddziaływać na politykę i praktyki organizacji

• Agencje regulacyjne - agencje powołane przez rząd w celu ochrony społeczeństwa przed pewnymi praktykami gospodarczymi albo ochrony jednych organizacji przed innymi

• Grupy interesu - grupy i organizacje utworzone przez swoich członków w celu zabiegania o wpływ na organizacje

• Sojusznicy strategiczni - organizacje współpracujące ze sobą w ramach wspólnego przedsięwzięcia

W skład otoczenia wewnętrznego wchodzą:

• Zarząd - organ sprawujący władzę w firmie, wybierany przez akcjonariuszy i powołany do nadzoru nad ogólnym zarządzaniem firmą po to, aby zapewnić jej prowadzenie w sposób, który najlepiej służy interesom akcjonariuszy

• Pracownicy - klienci wewnętrzni,

• Właściciele - osoby, które dysponują prawem własności, może to być pojedyncza osoba lub wspólnicy, którzy mają wspólne przedsiębiorstwo

• Fizyczne środowisko pracy

Wyróżniamy cztery typy otoczenia:

• Proste i stałe

• Proste i zmienne

• Złożone i stałe

• Złożone i zmienne

Otoczenie proste różni się od złożonego liczebnością i różnorodnością elementów (dostawców i odbiorców). Natomiast otoczenie stałe różni się od zmiennego liczbą i częstotliwością zmian (zapotrzebowanie odbiorców, technika i technologia).

Cechy otoczenia stałego:

1. Rodzaj produktów i usług w dłuższym czasie nie ulega zmianom

2. Nie występują istotne zmiany czy innowacje w technice i technologii

3. Stabilny krąg dostawców i odbiorców - brak konkurencji

4. Ład społeczny, polityczny i prawny oraz system ekonomiczny jest utrwalony i nie podlega zakłóceniom

5. Polityka gospodarcza i fiskalna jest spójna i ustabilizowana

Cechy otoczenia zmiennego:

1. Rodzaj produktów lub usług podlega częstym zmianom

2. Powstają innowacje techniczne i technologiczne

3. Występują częste zmiany upodobań i zachowań klientów oraz zachowań konkurentów

4. Występują częste i nieprzewidywalne zmiany w polityce państwa wobec organizacji gospodarczych

5. Następują szybkie zmiany w postawach i systemach wartości ludzi

Literatura:

1. Ricky W. Griffin „Podstawy zarządzania organizacjami” Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2007

2. Bielski Marcin „Podstawy teorii organizacji i zarządzania” C.H. Beck Warszawa 2002

3. Internet

---