PARĘ SŁÓW NA MÓJ TEMAT
Wiek: od 8 lat
Wielkość grupy: 10-25 osób
Cele: metoda służy wzajemnemu poznaniu się uczestników zajęć, budowaniu więzi międzyludzkich, pozwala na swobodną ekspresję językową.
Materiały: kartka papieru, długopis.
Przebieg: Uczestnicy na przygotowanych kartkach zapisują swoje imiona. Następnie próbują stworzyć jakieś zdanie, równoważnik zdania, wypowiedzenie na swój temat w taki sposób, aby kolejne wyrazy rozpoczynały się kolejnymi literami własnego imienia. Uczestnicy zajęć odczytują swoje propozycje.
Warianty: krzyżówka z imieniem - kolejne litery imienia rozpoczynają wyrazy oznaczające cechy danej osoby (przymiotniki) lub ulubioną potrawę, sport, hobby itp.
POETYCKO O NAS
Wiek: od 8 lat
Wielkość grupy: 10-24 osób
Cele: metoda służy wzajemnemu poznaniu się uczestników zajęć, budowaniu więzi międzyludzkich, pozwala na twórcze użycie języka.
Materiały: kartka papieru, długopis.
Przebieg: Uczestnicy pracują w grupach czteroosobowych. Ich zadanie polega na stworzeniu i zapisaniu na przygotowanych kartkach wiersza (cztery wersety, układ rymów dowolny), prezentującego członków zespołu. Wiersz musi zawierać imiona wszystkich parterów z danej grupy. Na zakończenie przedstawiciele zespołów odczytują swoje propozycje.
Warianty: zadanie może być utrudniane w zależności od wieku i możliwości uczestników (wydłużenie wiersza, narzucenie rodzaju rymów, podanie wyrazów rozpoczynających lub kończących poszczególne wersety itp.) .
PODOBIEŃSTWA I RÓŻNICE
Wiek: od 6 lat
Wielkość grupy: 10-24 osób
Cele: metoda służy wzajemnemu poznaniu się uczestników zajęć, budowaniu więzi międzyludzkich i identyfikacji z grupą, szukaniu „bratnich dusz” w zespole.
Materiały: kartka papieru, długopis.
Przebieg: Uczestnicy pracują w zespołach czteroosobowych (młodsze dzieci - w parach i trójkach). Ich zadanie polega na znalezieniu elementów łączących (lub/oraz różnicujących) członków zespołu. Podobieństwa (różnice) mogą dotyczyć cech wyglądu, cech charakteru, zamiłowań, znanych i lubianych (lub odrzucanych) miejsc, potraw, wykonawców muzycznych itp. Na zakończenie przedstawiciele zespołów odczytują swoje propozycje. Szukamy wówczas elementów łączących wszystkich w całej grupie.
Warianty: pracę członków zespołów można ukierunkować (wydaje się to niezbędne zwłaszcza w przypadku dzieci młodszych), podając kategorie podobieństw i różnic lub tworząc kwestionariusz do wypełnienia.
ZAUFAJ MI - WEDRÓWKA Z PRZEWODNIKIEM
Wiek: od 7-8 lat
Wielkość grupy: 10-20 osób (ważna jest wielkość pomieszczenia do ćwiczeń)
Cele: metoda służy budowaniu wzajemnego zaufania między uczestnikami zajęć, koncentracji na partnerze (decentracji) i rozwija umiejętność wypowiadania się na temat własnych odczuć.
Materiały: nie potrzebne
Przebieg: Uczestnicy pracują w parach. Wykonują kolejno szereg ćwiczeń, podczas których jeden z parterów jest „niewidomym” (porusza się z zamkniętymi oczami), a drugi jest jego przewodnikiem (w trakcie kolejnych faz partnerzy zamieniają się rolami). Kolejne polecenia:
- prowadzenie partnera zgodnie ze wskazówkami prowadzącego i procedurą stosowaną w codziennym życiu: „niewidomy” chwyta przewodnika za ramię,
- „niewidomy” idzie przed przewodnikiem, ten kieruje go za pomocą dotyku (ręce położone na ramionach), zabranie rąk z ramion partnera oznacza zatrzymanie obu ćwiczących,
- „niewidomy” porusza się (przed przewodnikiem) w równomiernym, wolnym tempie, zmiany kierunku sygnalizuje przewodnik dotykając na krótko odpowiedniego ramienia „niewidomego”.
Po wykonaniu szeregu ćwiczeń ma miejsce omówienie wrażeń uczestników zajęć, zarówno z perspektywy „niewidomego”, jak i przewodnika („Które ćwiczenie było najtrudniejsze, a które najłatwiejsze?”, „Co utrudniało, a co ułatwiało realizację ćwiczenia?” itp.).
Ze względu na bezpieczeństwo oraz realizację celów bardzo istotna w tego typu ćwiczeniach jest kontrola sposobu ich wykonywania przez uczestników zajęć. Pedagog powinien zwracać baczną uwagę na stosowanie się do ustalonych zasad (staramy się nie wpadać na innych ćwiczących, nie doprowadzamy do celowych zderzeń, nie podstawiamy nikomu nóg itp.).
Warianty: można modyfikować sposoby prowadzenia „niewidomego”.
SPOTKANIE NA KŁADCE
Wiek: od 8 lat
Wielkość grupy: 10 osób (większe grupy muszą zostać podzielone na mniejsze zespoły).
Cele: metoda służy wzajemnemu poznaniu się uczestników zajęć, budowaniu więzi międzyludzkich, opartych także na kontakcie fizycznym, uczy współpracy i rozwija zaufanie do innych członków grupy.
Materiały: ławeczka gimnastyczna, lina (w zależności od wieku i sprawności ćwiczących).
Przebieg: Uczestnicy ustawiają się na ławeczce (linie) w dowolnej kolejności. Na polecenie prowadzącego muszą zmienić porządek ustawienia, nie schodząc i nie spadając z ławeczki. Przykładowe polecenia: „Ustawcie się tak, by na przy moim końcu ławki były osoby najwyższe, potem coraz niższe”, „O kolejności osób na ławce decyduje data urodzenia”, „Sprawdzamy ciepłotę rąk partnerów, osoba o najzimniejszych rękach musi stanąć najdalej ode mnie” itp.
Warianty: pracę można rozpocząć w mniejszym niż 10-osobowy zespole.
POMNIK MOJEJ GRUPY (techniką dostawiania)
Wiek: od 9 lat
Wielkość grupy: zależności od wielkości danej grupy, ale nie więcej niż 25-30 osób.
Cele: metoda służy wzajemnemu poznaniu się uczestników zajęć, pomaga w dostrzeżeniu swojego miejsca w strukturach grupy, ale również pozycji zajmowanych przez pozostałe osoby, dla prowadzącego jest rodzajem badania socjometrycznego, dostarczającego cennych informacji na temat relacji zespołowych.
Materiały: nie potrzebne
Przebieg: Uczestnicy kolejno ustawiają się w sali w wybranych miejscach i określonych przez siebie pozach, oddających sposób widzenia swojego miejsca w grupie. Po stworzeniu całego obrazu może zostać on omówiony zrazem z prowadzącym. Zakres omawianych zagadnień zależy od stopnia rozwoju więzi grupowych, doświadczenia prowadzącego itp. Analizie można poddać: spoistość grupy, istnienie podgrup, status osób (gwiazdy, osoby lubiane, izolowane, odrzucane), kierownictwo w zespole.