Znieczulenie miejscowe

Znieczulenie miejscowe znosi odczuwanie bólu tylko w określonych okolicach ciała, w miejscu wykonywanej operacji. Polega ono na podaniu igłą leku miejscowo znieczulającego w pobliże nerwów przewodzących ból. Po pewnym czasie środek znieczulający przedostaje się do wnętrza nerwu, którym jest przewodzony ból z operowanej okolicy - nerw zostaje znieczulony. W rezultacie zostaje zahamowane przewodzenie bólu - mimo tego, że pacjent jest operowany, nie odczuwa bólu.

        Ponieważ środek znieczulający nerwy potrzebuje czasu, aby wniknąć do środka nerwu, dlatego znieczulenie to wymaga trochę czasu, aby osiągnąć pełnię siły działania. Przeciętnie jest to od 20 do 45 minut oczekiwania na rozwinięcie się stanu znieczulenia.

Zabieg operacyjny rozpoczyna się tylko wtedy, gdy znieczulenie „złapało”.

Inną, istotną zaletą znieczuleń miejscowych, jest dość długi okres bezbolesności po wykonanym zabiegu.

Przy znieczuleniu miejscowym, wbrew obawom niektórych pacjentów, niezmiernie rzadko zdarzają się uszkodzenia nerwów.

        W czasie znieczulenia miejscowego pacjent może spać, ale nie musi - bólu na pewno nie będzie odczuwał. W czasie większości zabiegów w znieczuleniu miejscowym anestezjolog jednak poda pacjentowi środek o działaniu przeciwlękowo-uspokajającym, aby pacjent nie stresował się w czasie zabiegu (patrz: sedacja). Stres taki może być spowodowany specjalnym, niewygodnym ułożeniem pacjenta na stole operacyjnym , nieprzyjemnymi odgłosami operacji (wiertarki, dłuta, piły itd.), długotrwałością zabiegu itp.

W trakcie zabiegów w znieczuleniu miejscowym pacjent oddycha tlenem poprzez małą, plastikowa maseczkę założoną na twarz.

 

Najczęściej wykonywane rodzaje znieczuleń miejscowych:

	Znieczulenie podpajęczynówkowe.
	Znieczulenie zewnątrzoponowe (epiduralne, nadoponowe).
	Znieczulenie łączone CSE (podpajęczynówkowe + zewnątrzoponowe).
	Blokada splotu barkowego.
	Blokada nerwów międzyżebrowych.
	Znieczulenie nasiękowe tkanek.
	Odcinkowe znieczulenie dożylne (blok Biera).
	Blokady nerwów kończyny dolnej: blokada nerwu kulszowego, blokada "trzy w jednym", blokada okołokostkowa:

Znieczulenie "trzy w jednym". Znosi przewodzenie bólu w trzech nerwach unerwiających kończynę dolną, tj. w nerwie udowym, zasłonowym oraz w nerwie skórnym bocznym uda. Wykorzystywane jest do zabiegów na przedniej i bocznej powierzchni uda. Polega na podaniu środka znieczulającego w okolicy pachwinowej, w pobliżu tętnicy udowej.

Blokada okołokostkowa. Polega na zablokowaniu nerwów przewodzących czucie bólu tylko z okolicy stopy. Znieczulona jest wtedy tylko i wyłącznie stopa. Więcej>>

Charakterystyczne blokady wykonywane w chirurgii dziecięcej to peni-blok, hernia-blok, znieczulenie krzyżowe, jak również znieczulenie nasiękowe przy pomocy kremu znieczulającego EMLA: Peni-blok stosowany jest do znieczulenia prącia do takich zabiegów, jak operacje stulejki lub spodziectwa. Polega na podaniu igła leków znieczulających do podstawy prącia. Znieczulona jest wtedy górna część prącia. Hernia-blok wykonywany jest do znieczulenia nerwów unerwiających okolicę, w której powstała przepuklina. Miejsce podania igłą środka znieczulającego znajduje się w przedniej części biodra. Znieczulenie krzyżowe jest pewnego rodzaju odmianą znieczulenia zewnątrzoponowego. Lek podaje się do przestrzeni zew.oponowej przez otwór kostny znajdujący się w górnej części szczeliny międzypośladkowej. Najczęściej nie zakłada się cewnika zew.oponowego. Zakres znieczulonego obszaru zależy od ilości podanego środka i może obejmować obszar od pępka w dół. Najczęściej jest przeprowadzane u małych dzieci do dużych zabiegów w zakresie kończyn dolnych (ortopedia), dróg moczowych, dolnej części jamy brzusznej, ale także do korekty stulejki, spodziectwa, czy plastyki przepuklin.

Zalety wszystkich blokad:

	Pacjent może pozostać przytomny w czasie znieczulenia.
	Dość długi okres bezbolesności po wykonanym znieczuleniu.
	Znieczulenie takie stosunkowo mało obciąża organizm: nieco bez sensu jest znieczulać całego pacjenta, kiedy do znieczulenia jest np. tylko kończyna górna.
	Znieczulenie takie można wykonać u pacjenta, który niedawno zjadł posiłek.
	Znieczulenie miejscowe jest korzystną formą znieczulenia w Chirurgii Jednego Dnia - niedługo po zakończeniu zabiegu pacjent może opuścić szpital lub gabinet, w którym przeprowadzano zabieg.

 

Znieczulenie miejscowe (regionalne), czy znieczulenie ogólne? Które jest bardziej korzystne?

Główną zaleta znieczulenia miejscowego jest mniejsze obciążenie organizmu pacjenta, niż przy anestezji ogólnej. Najnowsze fakty są przedstawione poniżej. Jest to dokładny cytat z pisma polskich anestezjologów "Anestezjologia Intensywna Terapia, rocznik XXXIV", Suplement 1/2002, str. 107 - "Ewa Mayzner-Zawadzka, Czynniki ryzyka anestezji przewodowej."

"(...)Przeprowadzone wśród nich (anestezjologów - mój dopisek, autora Morfeusza2001 ) badanie przesiewowe wykazują, że 74-79% wszystkich lekarzy anestezjologów wybrałoby dla siebie w podobnych okolicznościach znieczulenie regionalne a nie ogólne, ponieważ są oni przekonani o wymiernej przewadze takiego wyboru (...).

Dokonano metaanalizy wszystkich badań porównujących anestezję regionalną i ogólną opublikowanych do 1997 roku (107 prac i 8292 pacjentów). Analizę danych zawiera raport CORTRA (Collaborative Overviev of Randomised Trials of Regional Anaesthesia). Autorzy opracowania CORTRA wykonując najbardziej zaawansowane metody statystyczne uzyskali dane przemawiające za przewagą RA nad ogólną anestezją w następujących dziedzinach:

	Średnia śmiertelność okołooperacyjna jest 30% mniejsza w grupie anestezji regionalnej (w skrócie RA).
	Powikłania zatorowo-zakrzepowe 44% mniejsze w grupie RA.
	Zator tętnicy płucnej w grupie RA redukcja o 55%.
	Zapotrzebowanie na krew mniejsze o 55% przy RA.
	Zapalenie płuc 39% rzadsze przy RA.
	Depresja oddychania 59% rzadziej w grupie RA"

Jednak mimo wyżej wymienionych zalet znieczulenia miejscowego powinieneś wiedzieć, że niektóre rodzaje zabiegów operacyjnych nie mogą być wykonane wyłącznie w znieczuleniu miejscowym. Będziesz miał wtedy zastosowane znieczulenie ogólne, ewentualnie połączenie znieczulenia ogólnego (lub sedacji) ze znieczuleniem miejscowym.

  Powikłania blokad:

	Najczęstszym powikłaniem jest znieczulenie w łaty - jedne obszary skóry są znieczulone, a inne nie.
	Teoretycznie możliwe jest uszkodzenie struktur nerwowych. W praktyce zdarza się jednak bardzo rzadko.
	Niezamierzone przedawkowanie środka znieczulającego. Może wtedy dojść, m.in. do napadu drgawek.
	Niezamierzone podanie środka znieczulającego do innych struktur anatomicznych: żyły tętnice, jama opłucnowa, przestrzeń okołokręgowa.
	Powstanie odmy opłucnowej (w blokadach kończyny górnej) - płuco po jednej stronie może przestać (czasowo) funkcjonować.
	Przy dostępie w okolicy szyi (w blokadach kończyny górnej) możliwe jest także poszerzenie jednej źrenicy oraz opadanie powieki - powikłania te są czasowe, w kilka godzin po zabiegu przemijają.
	Powikłania znieczulenia podpajęczynówkowego i zewnątrzoponowego omówione są na właściwych stronach.

1

---