Klonowanie to proces tworzenia organizmów mających taką samą informacje

genetyczną jak dawca.

Klonem nazywamy organizm, który powstał na podstawie kodu genetycznego innego,

rozwiniętego już organizmu, ale nie poprzez krzyżowanie garniturów

chromosomalnych rodziców. Klonowanie jest możliwe, bo prawie każda komórka

organizmu wielokomórkowego zawiera taki sam zestaw genów. Technikę tę nazywamy

często aseksualną, gdyż przy prokreacji eliminuje się jednego z rodziców.

W biotechnologii klonowanie to metoda, która umożliwia reprodukcję ssaków

metodami pozapłciowymi oraz uzyskiwanie w ten sposób dziedzicznie identycznych

osobników potomnych, będących dokładną kopią genetyczną organizmu

macierzystego.

Klonowanie reprodukcyjne i terapeutyczne

Celem reprodukcyjnego klonowania jest powielenie całego organizmu, czyli uzyskanie osobnika mającego identyczny materiał genetyczny z osobnikiem klonowanym. Tak została sklonowana właśnie owca Dolly. Klonowanie reprodukcyjne udało się w przypadku owiec, krów, świń, kóz, myszy oraz muszki owocowej.

Drugi typ to klonowanie terapeutyczne. Chodzi w nim wyłącznie o tworzenie zarodków jako źródła leczniczych komórek, czyli komórek macierzystych.

Powody aktualnych badań nad klonowaniem ludzi

Powody, dla których aktualnie prowadzi się badania nad klonowaniem ludzi, są następujące:
1). Nadzieja na otrzymanie naturalnych implantów (np. skóry) i organów do przeszczepu, które, dzięki temu, że będą identyczne genetycznie z tkankami chorego, nie będą odrzucane przez system immunologiczny,

2). Prowadzenie badań nad biochemicznym mechanizmem starzenia i możliwościami cofania lub zatrzymywania tego procesu,

3). Rozwijanie technik sztucznego zapłodnienia - umożliwiające urodzenie dziecka, które posiada geny przynajmniej jednego z rodziców,

4). możliwość ponownego urodzenia noworodków, które są zdrowe genetycznie, ale zostały nieodwracalnie uszkodzone na skutek ciężkiego przebiegu ciąży lub porodu

Podstawowe problemy etyczne i prawne

Jakkolwiek technicznie sztuczne ludzkie klony nie różniłyby się niczym od bliźniaków jednojajowych, klonowanie prowadzące do tworzenia dorosłych jednostek ludzkich rodzi szereg problemów etycznych, prawnych, religijnych i społecznych. Przy sztucznym klonowaniu ludzi pojawiają się takie kwestie jak:

• czy klon miałby duszę inną od jego wzorca?

• czy klon byłby przedmiotem (jako wytwór techniki), czy też należałoby go uznać za jednostkę ludzką i przyznać mu wszystkie związane z tym prawa?

• kto miałby prawo wychowywać klony i jak miałoby to się odbywać?

• kto miałby prawo regulować zasady "produkcji" klonów (ich liczbę, rodzaje, sposoby pozyskiwania materiału genetycznego itp.)?

• jak świadomość bycia sztucznym klonem wpływałaby na psychikę?

• w jaki sposób masowa produkcja klonów wpłynęłaby na strukturę społeczną?

Kościół a klonowanie:

Kościół katolicki jest przeciwny klonowaniu człowieka, zarówno reprodukcyjnemu jak i terapeutycznemu. O ile w pierwszym wypadku sprawa jest oczywista i stanowisko Kościoła podziela większośc krajów oraz instytucji międzynarodowych, o tyle kwestia klonowania terapeutycznego wymaga wyjaśnienia.

Już po pierwszych udanych próbach sklonowania zwierząt pojawiło się wiele potępień moralnych tego rodzaju praktyki w stosunku do człowieka: z wielu stron formułowane były oceny bardzo wyważone i kompetentne w odniesieniu do zwierząt, zaś w odniesieniu do możliwości klonowania człowieka domagano się uchwalenia jednoznacznych norm prawnych.

Od pierwszych chwil nadchodziły różne opinie ze strony organizacji międzynarodowych (UNESCO, Parlament Europejski, Rada Europy, ONZ). Opinie te, różne w tonie, generalnie potępiały klonowanie człowieka; potępienia te stanowiły owoc różnych koncepcji antropologicznych i etycznych, bazując jedynie na możliwych konsekwencjach tego rodzaju praktyki.

Jednocześnie rozpowszechniły się wśród opinii publicznej hipotezy oraz opinie, które starały się ukazać przyszłe wykorzystanie techniki klonowania w celu produkcji komórek i tkanek, oraz późniejszego ich wykorzystania w medycynie eksperymentalnej i klinicznej, przede wszystkim zaś w transplantacjach terapeutycznych. Zaczęto mówić o produkcji linii komórek multipotencjalnych zaczynając od komórek macierzystych pochodzących z embrionu ludzkiego (dokładniej zaś mówiąc, pochodzących z masy komórkowej wypełniającej embrion w stanie blastocysty), który został powołany do istnienia z zastosowaniem techniki klonowania.

Niestety, informacje przekazywane opinii publicznej często pomijały fakt, że taka procedura zakłada konieczność tworzenia ludzkich embrionów. Przeznaczeniem tych embrionów nie byłoby przeniesienie ich do organizmu matki, ale pobranie z nich komórek (w stadium blastocysty), czyli zniszczenie ich. Dlatego też chrześcijanscy etycy protestowali i nadal protestują przeciwko takiej formie leczenia.

Dylematy, które powstały w związku z tą sytuacją są przedstawiane w sposób następujący: czy otworzyć wolną drogę do takiej produkcji „użytecznej”, czy przeszkodzić nauce w drodze do przezwyciężenia chorób degeneratywnych (np. choroba Parkinsona), metabolicznych (np. cukrzyca) lub onkologicznych (np. leucemia).

Warto więc wyjaśnić jakiego tak naprawdę dokonuje się wyboru.

W przypadku klonowania terapeutycznego chodzi o produkcję komórek i tkanek wychodząc od sklonowanych embrionów ludzkich, czyli od istnień ludzkich, którym przeznaczone jest przerwanie ich rozwoju w celu wykorzystania ich jako źródła „drogiego” materiału biologicznego w celu „naprawy” tkanek lub organów jakiegoś dorosłego istnienia ludzkiego.

Zalety klonowania

Klonowanie - mimo wielu kontrowersji jest nauka przyszłośi. Daje ono wiele możliwości, i ma takze wiele zalet. Oto kilka przykładów:

• Osiągnięcia w klonowaniu stwarzają szansę na zwiększenie liczby osobników, zwłaszcza tych ginących gatunków ssaków,

• Opracowanie techniki klonowania ma też znaczenie w biotechnologii. Pozwala na stworzenie stada hodowlanego z umiejętnie dobrych osobników,

• Najistotniejszą zaletą klonowania jest umożliwienie naukowcom wprowadzenie genów do puli genowej gatunków, które liczą już niewiele osobników

• Dzięki klonowaniu dałoby się także stworzyć stada bydła bez genu białka prionu, który sprawia, że zwierzęta te są podatne na zakażenie prionami, czynnikami powodującymi gąbczaste zapalenie mózgu u krów (BSE), tzw. chorobę wściekłych krów. Metoda ta ograniczyłaby także transmisję chorób genetycznych,

---