Clostridium difficile - chorobotwórczość, diagnostyka
Ogólna charakterystyka:
laseczka Gram +
bezwzględnie beztlenowa
tworzy spory
występuje w przewodzie pokarmowym jako flora fizjologiczna ZDROWYCH niemowląt (u 10-70%) i dorosłych (u 2-3 % populacji)
u niemowląt szczepy C. difficile mogą nie produkować toksyny lub produkować ją, ale nie powoduje ona objawów chorobowych
Czynniki chorobotwórczości:
działanie toksyn na śluzówkę okrężnicy
cytotoksyny A i B
toksyna A działa enterotoksycznie, ma też właściwości cytotoksyczne, ale 1000 razy słabsze niż toksyna B
toksyna B działa cytotoksycznie
obie toksyny są glukozylotransferazami, wywołują zaburzenia w polimeryzacji włókien aktyny, co prowadzi do śmierci komórek
znana jest również trzecia toksyna, tzw. binarna, z tym, że jej rola jest jeszcze niewyjaśniona
Czynniki ryzyka:
Zakażenia powodowane przez C. difficile są powikłaniem antybiotykoterapii.
Są związane ze zmianami składu fizjologicznej flory bakteryjnej w przewodzie pokarmowym oraz tzw. „efektem clostridialnym” czyli czyli nadmiernym namnożeniem się laseczek C. difficile na skutek przyjmowania antybiotyków o szerokim spektrum działania.
Inne czynniki to:
przyjmowanie leków immunosupresyjnych i przeciwnowotworowych
zabiegi chirurgiczne jamy brzusznej i miednicy mniejszej
wiek pow. 65 lat
żywienie parenteralne
Chorobotwórczość:
biegunka poantybiotykowa - pojawia się w trakcie antybiotykoterapii lub do 6 tygodni po jej zakończeniu, kał ze śluzem, czasem domieszką krwi, bóle brzucha „kolkowe”, wzdęcia, leukocytoza
rzekomobłoniaste zapalenie jelit - rozpoznanie opiera się na wyniku badania kolonoskopowego, patognomonicznym objawem jest obecność żółtych tarczek lub błon rzekomych
C. difficile jest rónież czynnikiem etiologicznym zakażeń szpitalnych!!!
DIAGNOSTYKA:
materiałem do badań jest kał
wyizolowanie szczepu z kału - podłoże selektywne z cykloseryną, cefoksytyną i amfoterycyną B, charakterystyczny wygląd kolonii i zapach („koński” zapach)
wykrywanie toksyn - odczyn immunoenzymatyczny (EIA), odczyn lateksowy, PCR
inspiracja przy pisaniu: muzyka z filmu „Gladiator”
na podstawie :
„Mikrobiologia...” G.Virella
skrypt
artykuł „Rzekomobłoniaste zapalenie okrężnicy - zapobieganie i leczenie. Rola Clostridium difficile”