Działalność inwestycyjna banków - wykład 1 - 19.03.2010 r.

BI - banki inwestycyjne

Początki bankowości inwestycyjnej

XVII/XVIII wiek w Anglii

XIX wiek w stanach Zjednoczonych (budowa kolei wschód-zachód poprzez emisję papierów wartościowych).

W Polsce nie ma banków inwestycyjnych. Podział na banki depozytowe i inwestycyjne istniał od lat 30 przez 60 lat. Banki w Polsce są uniwersalne.

Bankowość inwestycyjna - definicje:

1. wszelkiego rodzaju działalność przedsiębiorstw na rynku finansowym. Inaczej działalność każdego przedsiębiorstwa na rynku finansowym będąca działalnością podstawową lub drugoplanową jest BI,

2. instytucje finansowo-bankowe operujące na rynku pieniężnym i kapitałowym. BI traktowane są jako podmioty świadczące usługi dla podmiotów niefinansowych,

3. pośrednik bankowo-finansowy świadczący usługi dla dużych klientów instytucjonalnych,

4. gwarant i organizator emisji papierów wartościowych.

! Banki inwestycyjne prowadzą działania na rynku kapitałowym (ubezpieczenie emisji, organizowanie finansowania, przejęcia i fuzje, wiarygodne opiniowanie i konsulting, zarządzanie funduszami). Nie obejmuje natomiast sprzedaży detalicznej, papierów wartościowych, pożyczek na zakup nieruchomości, produktów ubezpieczeniowych. Obejmuje natomiast transakcje na rynkach finansowych, kiedy bank inwestycyjny działa na własny rachunek, w tym pierwotną i wtórną sprzedaż papierów wartościowych „w blokach” instytucjom finansowym jako ostatecznym nabywcom.

Obszary działania BI

1. organizowanie pierwotnej emisji na rynku kapitałowym

1. analiza sytuacji i zaprojektowanie emisji

2. dane i prospekt do KNF

3. ubezpieczenie emisji

2. sprzedaż i dystrybucja

3. obrót na rynku wtórnym - to z dyskontem

1. broker - kojarzenie oferty dla zbywców i nabywców - prowizje

2. dealer - handel na własną rękę - zysk to różnica, tzw. zysk kapitałowy.

4. private placement - oferowanie i sprzedaż przez bank papierów wartościowych wybranym inwestorom - do 100 inwestorów

5. sekurytyzacja aktywów - emisja papierów wartościowych zabezpieczonych aktywami

6. fuzje i przejęcia - efekt synergii

1. wynajdowanie kandydatów,

2. doradzanie stronie zainteresowanej (aktywnej),

3. bronienie strony pasywnej

4. pomaganie spółce przejmującej w znalezieniu funduszy,

5. ustalenie wartości firmy przejmowanej.

7. bezpośrednie finansowanie (Merchant banking) - angażuje własne fundusze np. przy kredytowaniu pomostowym gdy trzeba gwałtownie zdobyć środki na przejęcie

8. konsultant i doradca - kapitał banku to ludzie, doświadczenie i informacje

9. zarządzanie funduszami

10. inne czynności:

1. przechowywanie papierów wartościowych,

2. udzielanie kredytów na zakup oferowanych papierów wartościowych,

3. zarządzanie otwartymi rachunkami inwestorów.

W Polskim prawie bankowym: art. 6 czynności, które banki mogą wykonywać:

1. obejmować lub nabywać akcje i prawa z akcji, udziały innej osoby prawnej i jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych,

2. zaciągać zobowiązania związane z emisją papierów wartościowych,

3. dokonywać obrotu pap. wart.,

4. dokonywać zamiany wierzytelności na składniki majątku dłużnika,

5. nabywać i zbywać nieruchomości,

6. świadczyć usługi konsultacyjno-doradcze w sprawach finansowych,

7. świadczyć usługi certyfikacyjne w rozumieniu ustawy o podpisie elektronicznym,

8. świadczyć inne usługi finansowe.

Banki inwestycyjne w UE

1. instytucje kredytowe - zakres usług:

1. obrót na własny rachunek i klienta; instrumentami rynku pieniężnego,

2. obrót zbywalnymi papierami wartościowymi,

3. udział w emisji akcji i świadczenie usług z tym związane,

4. doradztwo związane z fuzjami i nabywaniem przedsiębiorstw,

5. usługi pośrednictwa finansowego,

6. zarządzanie i doradztwo w zakresie pro folio klientów.

2. firmy inwestycyjne - szeroko pojęte czynności z dyrektywy bankowej, a także czynności, które mogą być oferowane pod warunkiem otrzymania licencji. Są to usługi kustodialne (depozyty papierów wartościowych) związane z gwarantowaniem oraz usługi wymiany walut związane z działalnością inwestycyjna.

Emisja papierów wartościowych poprzez sekurytyzację aktywów.

Sekurytyzacja - jest to emisja papierów wartościowych, które są zabezpieczone wybranymi aktywami emitenta. W Polsce traktowana jest jako innowacja finansowa.

Rodzaje:

1. prosta

2. złożona

złożona:

RYNEK FINANSOWY

agencja ratingowa

SPÓŁKA CELOWA agent usługowy

ubezpieczyciel transakcji

A R A N Ż E R

SPRZEDAWCA AKTYWÓW

DŁUŻNICY

1. przekazanie aktywów finansowych,

2. ustanowienie agenta usługowego, który administruje płatnościami związanymi z sekurytyzowanymi aktywami finansowymi,

3. ocena zdolności kredytowej emitenta i jakości wprowadzanych przez niego do obrotu papierów wartościowych

4. dodatkowe zabezpieczenie zobowiązań emitenta, najczęściej w formie ubezpieczenia lub gwarancji bankowej,

5. pozyskanie przez spółkę celową środków pieniężnych poprzez zaciągnięcie kredytu lub emisję papierów wartościowych,

6. przekazanie środków pieniężnych aranżerowi,

7. spłata przez dłużnika swoich zobowiązań,

8. przekazanie środków pieniężnych pochodzących od dłużnika spółce celowej,

9. spłata kredytu lub wykup papierów wartościowych.

Kluczowe elementy organizacji programu:

1. utworzenie i organizacja spółki specjalnego przeznaczenia,

2. wybór agenta emisji,

3. opracowanie finansowych aspektów programu emisji papierów wartościowych,

4. określenie zasad doboru aktywów do programu,

5. opracowanie umów pomiędzy podmiotami uczestniczącymi w tym programie,

6. uzyskanie korzystnego ratingu.

Programy ratingowa:

1. Fitsch Ratings

2. Standard & Poons

3. Moody's

Aktywa:

1. termin wpływu należności (aktywów) musi być dobrze zaprognozowany,

2. udział opóźnionych płatności musi być bardzo niski,

3. aktywa muszą mieć przeciętny okres ważności, dłuższy niż rok,

4. rozrzut dłużników pod względem demograficznym i geograficznym bardzo wysoki.

Rola banku w procesie sekurytyzacji:

1. ubezpieczyciel ryzyka emisji sekurytyzowanych pap. wart. ABS,

2. administrator płatności u wykupu ABS,

3. agent emisji ABS,

4. gwarant wykupu sekurytyzowanych instrumentów finansowych,

5. dealer ABS,

6. depozytariusz,

7. doradca finansowy,

8. pełnomocnik sprzedaży (subemitenta)

9. organizator programu,

10. gwarant wykupu obligacji.

Oferta banków w Polsce, które zajmują sekurytyzacją:

• PKO SA

• BGK - Bank Gosp. Krajowego

• REIFEISSEN BANK

• GETING

Papiery wartościowe emitowane w programie:

1. CBO - papiery wartościowe oparte na długu

1. CBO - obligacje zabezpieczone pap. wart.

2. CLO - obligacje zabezpieczone kredytami

2. Papiery wartościowe zabezpieczone hipotecznymi wierzytelnościami kredytowymi MBS

1. CMBS - instrumenty te są zabezpieczone hipoteką na nieruchomościach, które przynoszą stały dochód, takich jak: hotele, restauracje, centra handlowe, biurowce,

2. RMBS - są to papiery wartościowe związane z nieruchomościami, które nie przynoszą swoim właścicielom wpływów pieniężnych.

3. Papiery wartościowe oparte na wszelkich aktywach, określone mianem ABS.

Cele sekurytyzacji:

1. dywersyfikacja źródeł finansowania i docieranie do nowego grona inwestorów,

2. możliwość pozyskania dodatkowej płynności bez zmniejszenia bankowych linii kredytowych,

3. możliwość dopasowania terminów zapadalności długoterminowych aktywów poprzez emisję długoterminowych pasywów w formie papierów wartościowych lub jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych (certyfikaty inwestycyjne).

Rola banku w procesach sekurytyzacyjnych:

1. doradca dla aranżera - analizuje wierzytelności z punktu widzenia należności i sekurytyzacji,

2. określa optymalną strukturę finansowania oraz określa konstrukcję papierów wartościowych,

3. bank jako agent operacyjny uczestniczy w tworzeniu spółki celowej, plasuje emisję na rynku i nadzoruje poprawność transakcji z punktu widzenia przepisów prawnych,

4. powiernik - nadzoruje spłatę wierzytelności od dłużników i zabezpiecza interesy wierzycieli.

3

---