KARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI CHEMICZNEJ

(wg rozporządzenia MZiOS, Dz.U. nr 105, poz.671 z 1997r.)

Producent: Polski Koncern Naftowy ORLEN SA Adres: 09-411 Płock, ul. Chemików 7 Zakładowa Straż Pożarna. Zakładowy Punkt Alarmowy - - Telefony (024) 365 70 32 i (024) 365 70 33 Biuro produktów Ropopochodnych - - Telefony [phone], [phone] - Fax [phone] Informacje w sprawach dotyczących jakości - Telefon [phone] - Telefax (024) 365 45 55 Nr statystyczny REGON 610188201

1. Identyfikacja substancji chemicznej

1.1. Nazwa substancji chemicznej: Frakcja heksanowa

1.2. Składniki mieszaniny: mieszanina nasyconych węglowodorów alifatycznych, głównie o sześciu atomach węgla - C6

1.3. Numer CAS: 73513-42-5

1.4. Numer ONZ (UN): 1268 (produkty naftowe, i.n.o.)

1.5. Numer EINECS (EWG): − Numer indeksowy: 601-007-00-7 (heksan, mieszanina izomerów)

2. Klasyfikacja i oznakowanie

2.1. Symbole niebezpieczeństwa: substancja wysoce łatwo palna F

2.2. Napisy ostrzegawcze: R: 11 S: (2-)9-16-29-33 R11 - substancja wysoce łatwo palna S2- przechowywać poza zasięgiem dzieci; S9 - przechowywać pojemnik w dobrze wentylowanym miejscu; S16 - nie przechowywać w pobliżu źródeł ognia - nie palić tytoniu; S29 - nie wylewać do kanalizacji; S33 - zastosować środki ostrożności - uwaga na wyładowania elektrostatyczne

2.3. Klasyfikacja i oznakowanie w transporcie - klasyfikacja transport drogowy ADR: kl. 3, lm. 2301, p.3b transport kolejowy RID: kl. 3, lm. 301, p.3b transport morski kl.3.1, IMDG-kod 3141 - oznakowanie opakowanie transportowe: napis „UN 1268”, nalepka ostrzegawcza nr 3 pojazdy samochodowe: pomarańczowe, odblaskowe tablice ostrzegawcze wagony: nalepka ostrzegawcza nr 3 cysterny i wagony-cysterny: pomarańczowe tablice ostrzegawcze z numerami rozpoz-nawczymi: zagrożenia 33, materiału 1268 oraz nalepka ostrzegawcza nr 3

2.4. Opakowania - jednostkowe wg PN - transportowe - wszystkie typy konstrukcyjne przewidziane w przepisach RID, ADR i IMDG ze znakiem certyfikacyjnym UN, spełniające wymagania dla materiałów II grupy pakowania.

3. Środki bezpieczeństwa

3.1. Środki ochrony indywidualnej: impregnowane ubranie ochronne (antyelektrostatyczne), rękawice ochronne (np. z Perbunanu), okulary ochronne w szczelnej obudowie, maska lub półmaska pochłaniaczem typu A. W sytuacjach awaryjnych: aparat izolujący drogi oddechowe.

3.2. Zasady pierwszej pomocy W przypadku zatrucia inhalacyjnego poszkodowanego wyprowadzić/wynieść z miejsca narażenia, zapewnić spokój, chronić przed utratą ciepła; przytomnego ułożyć w pozycji półsiedzącej; nieprzytomnego ułożyć w pozycji bocznej ustalonej, oczyścić jamę ustną i nos z wydzieliny, usunąć protezy i inne ciała obce z jamy ustnej; w przypadku zaburzeń oddychania podać tlen; w przypadku braku oddechu stosować sztuczne oddychanie za pomocą np. aparatu AMBU. W przypadku zatrucia doustnego natychmiast po połknięciu prowokować wymioty; później nie prowokować wymiotów, podać do wypicia 150 ml płynnej parafiny. Nie podawać mleka, tłuszczów, alkoholu. W przypadku oblania zdjąć zanieczyszczoną odzież, skażoną skórę zmyć dużą ilością wody. Skażone oczy płukać, przy odwiniętych powiekach, ciągłym strumieniem wody przez ok. 15 minut. W razie potrzeby zapewnić poszkodowanemu pomoc lekarską.

3.3. Sposoby postępowania na wypadek pożaru lub awarii Zawiadomić otoczenie o awarii; usunąć z obszaru zagrożenia wszystkie osoby nie biorące udziału w akcji ratowniczej, w razie potrzeby zarządzić ewakuację; wezwać Straż Pożarną i Policję Państwową; do udziału w akcji ratowniczej mogą przystąpić wyłącznie osoby przeszkolone, wyposażone w odzież i sprzęt ochronny. Pożar: małe pożary gasić gaśnicą proszkową lub śniegową; duże pożary gasić pianą lub rozproszonymi prądami wody; zbiorniki narażone na działanie ognia lub wysokiej temperatury chłodzić wodą, z bezpiecznej odległości (groźba wybuchu), o ile to możliwe usunąć z obszaru zagrożenia. UWAGA: nie stosować zwartych strumieni wody na powierzchnię palącej się cieczy. Wyciek: UWAGA: obszar zagrożony wybuchem usunąć źródła zapłonu (ugasić otwarty ogień, ogłosić zakaz palenia i używania narzędzi iskrzących); pary rozcieńczać rozproszonymi prądami wody; zabezpieczyć studzienki ściekowe; unikać bezpośredniego kontaktu z uwalniającą się substancją; o ile to możliwe zlikwidować wyciek (zamknąć dopływ cieczy, uszczelnić), uszkodzone opakowanie umieścić w opakowaniu awaryjnym; przy dużych wyciekach teren obwałować, zebraną ciecz odpompować; małe ilości rozlanej cieczy przysypać niepalnym materiałem chłonnym, zebrać do zamykanego pojemnika, zanieczyszczoną powierzchnię spłukać wodą. Metody unieszkodliwiania: kontrolowane spalanie.

4. Fizyczne i chemiczne właściwości substancji

4.1. Postać fizyczna, barwa, zapach: ciecz bezbarwna, o charakterystycznym zapachu

4.2. Temperatura wrzenia: 66 - 70°C

4.3. Temperatura topnienia: -95°C

4.4. Prężność par: ok. 40,4 kPa w temp. 37,8°C

4.5. Rozpuszczalność w wodzie i innych rozpuszczalnikach - w wodzie nie rozpuszcza się - rozpuszcza się w alkoholach, eterach, dwusiarczku węgla, czterochlorku węgla, chloroformie

4.6. Gęstość w 20°C: 0,663 - 0,683 g/cm^3

4.7. Temperatura zapłonu: -23°C

4.8. Granice wybuchowości: 1,02 - 7,36 % obj.

4.9. Temperatura samozapłonu: 310°C

4.10. Reaktywność: w normalnych warunkach temperatury i ciśnienia produkt jest stabilny i nie reaguje niebezpiecznie z innymi substancjami.

4.11. Właściwości korozyjne: nie atakuje metali, zmiękcza lub rozpuszcza niektóre tworzywa sztuczne.

5. Zagrożenie dla zdrowia

5.1. Drogi narażenia: drogi oddechowe, skóra, przewód pokarmowy Frakcja heksanowa działa drażniąco, neurotoksycznie oraz depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy.

5.2. Działanie miejscowe: powoduje podrażnienie błon śluzowych dróg oddechowych i błon śluzowych oczu oraz podrażnienie i stany zapalne skóry.

5.3. Skutki zdrowotne narażenia ostrego Podrażnienie błon śluzowych oczu, łzawienie, przekrwienie spojówek, podrażnienie dróg oddechowych, bóle i zawroty głowy, nudności, wymioty; w wyższych stężeniach zaburzenia koordynacji ruchów, dezorientacja, utrata świadomości. W zatruciu doustnym występują objawy jak w zatruciu inhalacyjnym, z ryzykiem zachłystowego zapalenia płuc oraz zaburzeń rytmu serca. Skażenie oczu cieczą może spowodować stany zapalne spojówek i uszkodzenie rogówki. Skażenie skóry cieczą może powodować uczucie pieczenia, zaczerwienienie, obrzęk skóry.

5.4. Skutki zdrowotne narażenia przewlekłego Zaburzenia ze strony ośrodkowego układu nerwowego, przewlekłe zapalenia spojówek; stany zapalne skóry (wysuszenie, zaczerwienie, pękanie), stany zapalne dróg oddechowych.

6. Zagrożenie dla środowiska

Frakcja heksanowa nie rozpuszcza się w wodzie jest lżejsza od wody, gromadzi się na jej powierzchni. W literaturze brak danych na temat toksyczności tego produktu dla organizmów wodnych.

7. Kontrola narażenia

7.1. Wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń (dla izomerów acyklicznych nasyconych heksanu) NDS: 400 mg/m^3, NDSCh: 3200 mg/m^3, NDSP: nie ustalone

7.2. Metody oceny narażenia PN-84/Z-04136.02 Ochrona czystości powietrza. Badania zawartości heksanu. Oznaczanie heksanu na stanowiskach pracy metodą chromatografii gazowej z wzbogaceniem próbki.

8. Instrukcja postępowania

8.1. Przechowywanie: w certyfikowanych, zamkniętych, prawidłowo oznakowanych opakowaniach w magazynie cieczy palnych, wyposażonym w instalację wentylacyjną i elektryczną w wykonaniu przeciwwybuchowym. Opakowania chronić przed nagrzaniem. W magazynie przestrzegać zakazu palenia, używania ognia i narzędzi iskrzących. Frakcję heksanową można przechowywać w zbiornikach magazynowych, zgodnie z obowiązującymi przepisami.

9. Data sporządzenia karty

Data opracowania karty: 15.09.1999r. Autorzy karty: inż. Elżbieta Ring, mgr inż. Bolesław Hancyk Instytut Przemysłu Organicznego

10. Informacje dodatkowe

Data ostatniej weryfikacji: 20.11.2000r. Dokonano przeglądu wszystkich działów Karty charakterystyki.

NOTA PRODUCENTA

Informacje zawarte w Karcie dotyczą wyłącznie tytułowego produktu i nie mogą być przenoszone na produkty podobne. Karta została opracowana na podstawie najlepszej naszej wiedzy i zebranych aktualnych informacji. Dane zawarte w Karcie należy traktować wyłącznie jako pomoc dla bezpiecznego postępowania w transporcie, dystrybucji, stosowaniu i przechowywaniu. Autorzy nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z niewłaściwego wykorzystania informacji zawartych w Karcie.

FRAKCJA HEKSANOWA Strona 3 z 5

---