Dr Joanna Stępień - Andrzejewska
Konsultacje WZ pokój 247
Poniedziałek 11.30-12.30
Egzamin 22.06.09
Egzamin składa się z części teoretycznej(test jednokrotnego wyboru) i praktycznej(zadania)
Podręcznik
„wprowadzenie do rachunkowości”
Ewa Śnieżek
Pass do prezentacji - zarz
WYKŁAD I
Pomimo, że rachunkowość jest jedna to składa się z różnych rzeczy- służy do przedstawienia sytuacji finansowej na papierze. Rzeczywistość gospodarcza ciągle się zmienia wiec ciężko określić cokolwiek w dłuższym okresie czasu. Rachunkowość konieczna dla prowadzenia każdego rodzaju działalności finansowej (i nie tylko).
Rachunkowość - wartościowy pomiar, ocenić wartość każdego elementu instytucji; nie każdy element można wycenić, trzeba się skupić na tych możliwych do wycenienia. Audytor - ziomek co wpada do instytucji i kontroluje z zewnątrz raport sporządzony w jednostce gospodarczej. Rachunek kosztów - to rzecz w której jednostka gospodarcza wybiera sposób układania i przekształcania kosztów aby wyjść z określonym kosztem końcowym. Sprawozdawczość finansowa - raporty prezentowane użytkownikom informacji (całość jest bardzo ściśle regulowana prawnie)
Najpierw w księgowości gromadzimy dane potem je przetwarzamy na końcu prezentujemy informacje. Prezentacja informacji może dotyczyć sprawozdawczości czyli ukazuje to co osiągnęliśmy do tej pory. Analiza może dotyczyć przeszłości i przyszłości. Planowanie (rachunkowość zarządcza) określenie gdzie jednostka gospodarcza będzie za x lat.
Żadna działalność gospodarcza nie może istnieć bez rachunkowości. Użytkownicy (odbiorcy) informacji to akcjonariusze, kredytodawcy, państwo, organy podatkowe, konkurencja, pracownicy, zarząd. Każda ze stron ma zapotrzebowanie na inny typ danych/informacji i odpowiednie dla niej wyciąga z raportu rachunkowościowego. Rachunkowość dzieli ma finansową i zarządczą. Muszą one być ze sobą powiązane, nie obejdą się bez siebie ze względu na przepływ informacji między nimi. Rachunkowość finansowa jest bardzo ściśle regulowana prawem krajowym i międzynarodowym, cokolwiek chcemy umieścić w(systemie rachunkowości) sprawozdaniu musimy sprawdzić czy to jest zgodne z prawem. Jeśli całość jest zgodna z prawem to generujemy sprawozdanie finansowe. Aby rozpocząć działalność w danym sektorze gospodarczym potrzebujemy określoną ilość zasobów (majątku jednostki) w zależności od dziedziny - ilość jest różna. Kupiłem za 8 sprzedałem za 10 zysk = 2 pln. Zysk można łatwo wykazać w sprawozdaniu rocznym - nawet kiedy firma jest w plecy.
Słowa kluczowe w rachunkowości : Aktywa - majątek, Kapitał (pasywa) - źródła finansowania, sytuacja finansowa (zysk/strata). Majątek może być rozpatrywany jako majątek trwały/majątek obrotowy albo kapitał własny/kapitał obcy. Suma bilansowa pasywów i aktywów musi być równa.
Bilans - zasada równowagi finansowej-> zgodnie z nią aktywa muszą być równe pasywa.
Aktywa
-majątek trwały (np. maszyny, budynki, stoły, ciężarówka)
Dzieli się na pięć podstawowych grup:
- wartości niematerialne i prawne (nie ma swoje fizycznej postaci ale jest chronione prawem)
- rzeczowe aktywa trwałe (budynki, maszyny, środki transportu)
- należności długoterminowe (
- inwestycje długoterminowe (bony skarbowe, kwity o terminie dlużsyzm niż rok)
- Długoterminowe rozliczenia kosztów czynne
Wartości niematerialne i prawne
- Zakończone prace rozwojowe(
- inne prawa mająkowe
- zaliczka na WNip
- wartość firmy (majątek który możemy i nie możemy zaprezentować w bilansie - marka,renoma,klient)
Środki trwałe(budynki maszyny itd.)
-rzeczowe aktywa trwałe
-Środki trwale w budowie
- zaliczki na środki trwałe w budowie
Rzeczowe aktywa rwałe:
-gruny
-budynki
-maszyny i urządzenia
-pozostałe
-środki transportu
Należności długoterminowe
-od jednostek stowarzyszonych
-pozostałe
Inwestycje długoterminowe
-środki trwałe
-wartości niematerialne i prawne
-długoterminowe aktywa finansowe
-pozostałe inwestycje
Długoterminowe RMK (rozliczenia międzyokresowe kosztów) czynne
-aktywa z tytułu podatku odroczonego
-pozostałe
Majątek obrotowy
- zmienia swoją postać w krótkim czasie
-zapasy
-należności
-inwestycje krótkoterminowe
Aktywa obrotowe
-zapasy
-należności krótkoterminowe
Inwestycje krótkoterminowe
-rmk czynne
PASYWA
Kapitały(fundusze)
- rozgraniczenie źródeł finansowania majątku obrazuje jednocześnie prawa własności do majątku jednostki
- kapitaly lub fundusze własne stanowią własne źródło pochodzenia dla odpowiadającej im kwotowo części środków gospodarczych i pochodzą od właścicieli lub są wypracowane w postaci zysku
-kapitały obce są to środki gospodarcze, które nie zostały pokryte kapitałami/funduszami wlasnymi
Zmiany w stanie aktywów i pasywów
Operacja gospodarcza jest faktem, zdarzeniem, zjawiskiem, który podlega rejestracji w księgach rachunkowych, ponieważ zawsze wywiera wpływ na majątek i źródła finansowania firmy.
ze względu na charakter i zakres operacje gospodarcze dzieli się na:
-bilansowe, które wywierają wpływ wyłącznie na składniki bilansu (aktywne lub pasywne)
-wynikowe, które oddziałują bezpośrednio na wynik finansowy
Operacja gospodarcza - każda wywiera wpływ na co najmniej dwa składniki bilansu, które ulegają zmianie o kwotę operacji. Nie może to jednak spowodować zachwiania równowagi bilansowej (A = P)
Typy operacji gospodarczych
A/A - operacje które wpływają na aktywa jedne aktywa zwiększają inne zmniejszają
+A/P- operacje które zwiększają jeden element aktywów i jeden element pasywów
-A/P - zmniejszają jeden element aktywów i jeden element pasywów
P/P - wpływają na dwa elementy pasywów
WYKŁAD 2
Konta Księgowe - definicje
Na koncie rejestruje się w wyrażeniu wartościowym, a niekiedy również ilościowym
Sp - stan początkowy składnika aktywów bez pasywów
+/- zmiany stanu zachodzące na skutek dokonywanych operacji gospodarczych
Sk - jego san końcowy
Konta księgowe
- tytuł
-symbol
-dwie strony (strona winien, strona ma/ debet, kredyt)
Zasada podwójnego zapisu - każda operacja gospodarcza jest księgowana na przeciwstawnych stronach kont.
Konto aktywne ma saldo początkowe po stronie debet.
Zapis na koncie
- data
- powołanie (przedstawienie dokumentu na podstawie którego dokonujemy księgowania)
- treść operacji
- kwota
Konta księgowe
Ogólna suma kwot zarejestrowanych na jednej ze stron onta jest określona mianem obrotu konta.
Różnica między obrotami strony Wn i strony Ma jest saldem konta.
Saldo początkowe i końcowe muszą być na dwóch różnych stronach.
Konta bilansowe - ewidencję składników aktywów i pasywów prowadzi się na konach - kontach bilansowych - salda tych kont są wykazywane w bilansie.
Konta służące do ewidencji aktywów prowadzi się nieco inaczej, niż konta służące do ewidencji pasywów.
Konta niebilansowe
NIGDY NIE MAJĄ SALDA POCZĄTKOWEGO
Oznacza to, że nie wiemy po której stronie jest zwiększenie.
Konta korygujące
- są to konta pomocnicze
- prowadzone razem z kontami podstawowymi
- saldo końcowe konta korygującego zmniejsza lub zwiększa stan konta podstawowego
- typowy przykład
Środki trwałe (podstawowe)
Umorzenie (korygujące)
Umorzenie - zmniejszenie wartości
Konta pozabilansowe(salda nidgy nie wpływają na bilans - oznacza to że niekoniecznie jest zachowana zasada podwójnego zapisu, są to konta tylko informacyjne i pozwalają na kontrole pewnych elementów)
- ewidencjonuja zdarzenia,, które nie są operacjami gospodarczymi
- nie wpływają na wartość aktywów, pasywów ani wyniku finansowego
- nie są wykazywane w bilansie
- kontrola na przedmiotami z ewidencji pozabilansowej
Przykład takiego konta -środki w leasingu, obce środki,
Konta rozliczeniowe
-konta pomocnicze
-pozwalają na rozliczenie pewnych wartości
-na przykład dostawy materiałów z fakturą zakupu materiałów
Kontroa prawidłowości zaksięgowań - zestawienie obrotów i sald polega na bilansowaniu (porównaniu zgodności) łącznej sumy obrotów debetowych wszystkich kont, na których nastąpiły zapisy w danym okresie sprawozdawczym, z łączną sumą obrotów kredytowych oraz łącznej sumy sald debetowych z łączną sumą sald kredytowych kont.
Cele zestawiania obrotów i sald
Wykrywa błędy polegające na:
Zaksięgowanie operacji gospodarczej na dru kontach, lecz na tych samych stronach, tzn na obu kontach po stronie debetowej lub na obu kontach po stronie kredytowej;
Zaksięgowanie innej sumy operacji na jednym koncie, a na drugiej innym;
Dzielenie i łączenie kont:
Kiedy firma rozrasta się, dzieli się konto po to by łatwiejszy dostęp do danych uzyskać. Jeśli nie ma potrzeby żeby firma posiadala dużo szczegółowych informacji to może połączyć konta w jedno.
Podzial kont może być pionowy i poziomy.
Szczególnym przypadkiem podzialu poziomego konta jest podzial na konta syntetyczne czyli główne
WYKŁAD III
Fundamentalne zasady rachunkowości
Rachunkowość finansowa - ukierunkowana na odbiorce stojącego na zewnątrz jednostki gospodarczej .
Te fundamentalne zasady rachunkowości to coś na wzór aksjomatów matematycznych. Są one międzynarodowe.
Głownym celem sprawozdań finansowych jest odwzorowanie rzeczywistości gospodarczej.
Podstawowe koncepcje rachunkowosciowe
- koncepcja jednostki gospodarczej: jeżeli założymy spółkę to podejmujemy decyzje, że ta jednostka gospodarcza może podejmować kroki prawne i jest za nie odpowiedzialna
- koncepcja pomiaru pieniężnego:
- zasada wyceny według kosztu historycznego:
- zasada periodyzacji: funkcjonowanie każdej jednostki gospodarczej w sposób sztuczny podzielone jest na okresy sprawodawczości finansowej
Nadrzędne zasady rachunkowości
- prawdziwy i rzetelny obraz: zdarzenia gospodacze i zasady zastosowane powinny pokazywać realne i rzeczywiste obrazy
- Wyższość treści nad formą: powinno się przedstawić istotę gospodarczą bez względu na jej forme
- zasada kontynuacji działalnia: jednostak gospodarcza tworząc sprawozdania finansowe nie przewiduje zmiany kierunku działalności
- zasada memoriałowa: dwie wersje kasowa - zdarzenie jest w tedy kiedy jest przepływ gotówki; memorialowa - zdarzenie jest w Momocie transakcji
- zasada ciągłości : bilans zamkniecia na 31.12 jest bilansem otwarcia n 01.1
- zasada ostrożności: zawsze przy możliwości wyboru trzech różnych możliwości - trzeba wybrać najniższą.
- zasada zakazu kompensat: jednostka gospodarcza posiadająca należności i zobowiązania, nie Może odjać i pokazać tylko zyskó
- zasada istotności: wszystko co wpływa na moją decyzje musi być ujęte w bilansie
WYKŁAD 4
Podział kosztów
- koszty działalności operacyjnej
Podstawowe: towary materiały, produkty gotowe
-koszty działalności finansowe
Lokowanie środków pieniężnych
-koszty działalności operacyjnej
Pozostałę
Kryteria klasyfikacyjne kosztów:
- rodzaj zasobów(układ rodzajowy)
Zużycie materiałów i energii
Usługi obce
Podatki i opłaty
Wynagrodzenia
Amortyzacja
Pozostałe koszty rodzajowe
Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
- rodzaj działalności operacyjnej
Koszty zakupu
Koszty działalności właściwej
Koszt sprzedaży
Koszty ogólnego zarządu
- struktura organizacyjna
Jednostki organizacyjne przedsiębiorstwa
Ważne stanowiska (linia produkcyjna)
Dotyczą podmiotowego rachunku kosztów
- sposób odniesienia na produkty gotowe
Koszty bezpośrednie
Koszty pośrednie
- związek z przychodami
Koszty związane z poduktami (koszty produktu)
Koszty obciążające bezpośrednio wynik okresu (koszty okresu)
- struktura wewnętrzna kosztów
- rozmiar działalności
- stopień wykorzystania zdolności wytwórczych
Rachunek zysków i strat
- Rachunek zysków i strat pokazuje dokonania jednostki w danym okresie
- zawiera istotną informację o rentowności jednostki
- sporządzany jest za określony przedział czasu, okres, na przykład od 01.01.07 do 31.12.07
Jego istota polega na przeciwstawianiu przychodom (i zyskom nadzwyczajnym) z różnych rodzajów działalności współmiernych do nich kosztów ( i strat nadzwyczajnych)
Rachunek zysków i strat podzielony jest na 4 segmenty.
Podstawowa dzialałalność operacyjna czyli ta działalność gdzie koszty podzielone są na układ finansowy i funkcjonalny
Pozostałą działalność operacyjna
RACHUNEK KOSZTÓW PEŁNYCH A RACHUNEK KOSZTÓW ZMIENNYCH
Chodzi o to, żeby jednostka gospodarcza pozyskiwała informacje w taki sposób, żeby zarządzanie jednostka gospodarczą było jak najlepsze.
Rachunek kosztów pelnych:
- koszty bezpośrednie
- koszty pośrednie
Pełny koszt wytworzenia:
- produkty gotowe
- półprodukty
- produkcja w toku