Pytania teoretyczne- Katarzyna Wójtowicz- Hrebelko

1.Hierarchia współczesnych celów wf (wg Strzyżewskiego)

Cel naczelny wf- o największym stopniu uogólnienia, realizowany w czasie całego pobytu ucznia w szkole:

Cel instrumentalny (kształcenie)- strona wykonawcza, cele realizowane to: wiadomości, umiejętności, sprawność motoryczna, nawyki, inteligencja i uzdolnienia

Cel kierunkowy (wychowanie)- wykształcenie postawy wobec KF, własnego ciała i jego potrzeb, w ciągu całego pobytu w szkole, cele: behawioralny (zachowaniowy), poznawczy, emocjonalny (uczuciowo-wolincjonalny)

Cele etapowe- poszczególne etapy szkolnej edukacji, w zależności od: rozwoju osobniczego lub etapu kształcenia (I-III, IV-VI, GIM, LO)

Cele operacyjne- osiągane na każdej lekcji WF, realizacja zadania głównego

2.Cele wychowawcze w kategorii osiągnięć UU

cel instrumentalny, wykonawczy, osiągnięcia ucznia czyli wiedza na temat, poziom sprawności fizycznej, określone nawyki czy umiejętności ruchowe;

3.Kształtowanie postaw jako cel kierunkowy wf

Cele kierunkowe dotyczą rodzajów dyspozycji osobowościowych, które należy ukształtować, aby wychowanek przyswoił sobie trwałe pozytywne postawy wobec określonych wartości WF. Jest to trwała postawa wobec własnego ciała, jego potrzeb, jego sprawności, budowy, higieny i zdrowia, wobec wypoczynku, hartowania się itd.

Postawa- względnie trwała struktura procesów poznawczych, emocjonalnych i zachowań odnoszących się do jakiegoś przedmiotu lub dyspozycję pojawienia się tych procesów

i zachowań

Komponent poznawczy- wiedza i doświadczenie wobec postawy, poglądy i przekonania

w zakresie przedmiotu oraz sensu działania na rzecz zwartej w nich wartości

Komponent uczuciowy-motywacyjny (emocjonalny)- uczuciowy stosunek do przedmiotu i związanych z nim zjawisk, wrażliwość emocjonalna na bodźce objęte przedmiotem działania, utrwalona motywacja do działania na rzecz realizacji wartości objętych postawą

Komponent zachowaniowy (behawioralny)- zachowanie się jednostki w sytuacji życia codziennego, dyspozycja do przejawiania pewnych form zachowania w określonych sytuacjach, stałość zachowań jednostki uwarunkowana jest postawą, potrzebą i cechą osobowości

4.Zakres celów kształcenia w wf

Zakres celów instrumentalnych:

a)zakres sprawności:

-wszechstronny rozwój sprawności władania własnym ciałem

-rozwój wszystkich cech sprawności fizycznej (cech motorycznych)

-rozwój wydolności funkcjonalnej organizmu

b)zakres wiedzy:

-wiedza o organizmie ludzkim i jego obiektywnych potrzebach rozwoju

-wiedza o wpływie środowiska na organizm ludzi i sposobach przeciwdziałania negatywnym jego skutkom

-wiedza o motoryczności człowieka oraz warunkach i sposobach jego rozwoju

-wiedza o kształtowaniu sprawności i wydolności fizycznej człowieka

-wiedza z zakresu higieny osobistej i ogólnej

-z zakresu profilaktyki i korekcji wad postawy

-podstawowa z zakresu żywienia i dietetyki

-z zakresu higieny pracy i wypoczynku

-z zakresu bezpieczeństwa i pierwszej pomocy

-o sposobach ochrony współćwiczącego i samoochrony

-na temat społeczno-wychowawczej funkcji aktywności ruchowej w przygotowaniu człowieka do rekreacji i pracy

-na temat organizacji oraz przepisów zawodów i imprez sportowych

-związana z kulturą uczestnictwa walki sportowej i kibica

-za na temat struktury i organizacji instytucji KF i zdrowia

-o historii i tradycji KF w Polsce i na świecie

c)zakres umiejętności:

-umiejętność samodzielnego praktycznego wprowadzania w życie wiedzy zdobytej na temat KF

-umiejętność twórczego rozwiązania form działania w zakresie KF

d)zakres nawyków:

-integrowanie nawyków ogólnokulturowych z działalnością w zakresie KF

-opanowanie podstawowych technik działania ruchowego

-przyswojenie nawyków o zdrowiu, sprawności i higienie własnego ciała, higieny pracy itd.

e)zakres inteligencji i uzdolnień:

-stymulowanie rozwoju inteligencji i uzdolnień poprzez sytuacje problemowe, samodzielne ich rozwiązywanie

5.Praksologiczny model wf

prakseologia- ogólna teoria sprawnego działania, dziedzina badań naukowych dotyczących metod wszelkiego celowego działania ludzkiego i jako taka nazywana metodologią ogólną, sprawność=) skuteczność

Model WF można nazwać modelem prakseologicznym ponieważ jest on sporządzony zgodnie z zasadami prakseologii (teoria sprawnego działania). Człony działania to:

-społeczeństwo w roli sprawcy (podmiot)

-szkolnictwo jako narzędzie (pośrednik)

-młodzież jako tworzywo (przedmiot)

Działanie modelu prakseologicznego powinno przebiegać zgodnie z zasadami prakseologicznego łańcucha skutecznego działania, w skład którego wchodzą:

a)diagnoza i prognoza= potrzeby

potrzeby obiektywne: potrzeby stałego rozwoju, zdrowia, sprawności

potrzeby subiektywne: są znane danej jednostce

b)programowanie- tworzenie programu, w którym stwierdzamy cel działania i dobieramy środki dla osiągnięcia celu

c)realizacja- zależy od motywacji i przygotowania zawodowego nauczyciela, od jego strategii działania, stosowanych treści i metod ich realizacji, stylu kierowania itp.

d)ocena wyników- nigdy nie pokrywa się z celem, w związku z tym zachodzi potrzeba oceny wyników działania

Wych. Społeczeństwa> wych. Społeczne w KF> szkoła> klasa szkolna> cykl> lekcja> zadanie

6.Diagnoza i prognoza pedagogiczna jako podstawa planowania procesu wf

diagnoza- przygotowanie do działania, aby działanie było sprawne i celowe, musimy opierać się na poznaniu wyjściowego stanu rzeczy

Czynnikami umożliwiającymi stawianie diagnozy są z jednej strony zebrane fakty za pomocą odpowiednich technik i narzędzi, a z drugiej usystematyzowana, szczegółowa wiedza nauczyciela, która pozwoli mu owe fakty uporządkować i porównać ze znanymi prawidłowościami i normami, plus obowiązkowa współpraca z lekarzem szkolnym

Demel sugeruje aby diagnozę przeprowadzić w trzech zasadniczych zakresach:

-diagnoza osobnicza: wysokość i masa ciała, pojemność życiowa płuc, dojrzałość biologiczna, stan zdrowia, postawa ciała, sprawność motoryczna, umiejętność techniczna i taktyczna, wiedza na temat KF,

-diagnoza grupowa: zawartość grupy społecznej i interakcje pomiędzy nimi, istnienie nieformalnych grup społecznych, jej przywódców, gwiazd socjalnych i sportowych, zespołów UU wymagających opieki

-diagnoza społeczna (środowiskowa): nastawienie do spraw KF, możliwości współpracy z dyrektorem, członkami Rady Pedagogicznej, współpraca z Komitetem Rodzicielskim, Klubem Sportowym, służbą zdrowia, tradycje w regionie KF, stan sportu, przyrządy, obiekty, teren i warunki klimatyczne

Model rozwiniętej diagnozy:

I etap diagnoza j.w.

II etap dotyczy wyjaśnienia genezy badanych rzeczy i zdarzeń jak do tego doszło, dlaczego?

III etap wyjaśnienie znaczenia stwierdzonego faktu z punktu widzenia realizacji celów

IV etap przewiduje ustalenie fazy rozwoju w której znajduje się badany U, grupa klasowa i środowiskowa, w kategorii co jeszcze możemy zrobić

V etap prognoza rozwoju- racjonalne przewidywanie tego, co stać się może w określonym wycinku czasu w wyniku określonych działań, a także naturalnych procesów rozwojowych

Wszystkie pięć etapów rozszerzonej diagnozy łącznie dają: zidentyfikowanie, wyjaśnienie, rozumienie i przewidywanie zjawisk, a zatem zaprojektowanie potrzebnych zmian , modyfikacji i reorganizacji istniejących sytuacji

7.Ocena wyników (ewaluacji) w procesie wf

1953-54 R. Trześniowski -na podstawie analizy nauczycieli za pomocą ankiet

Program nauczania z 1963:

-największym zadaniem wf: jest zwiększenie sprawności fizycznej UU przez rozwijanie takich potrzebnych codziennych cech jak szybkość, zwinność, gibkość, siła i wytrzymałość

-ocena postepów, plus postępy w usprawnianiu się, czynną i zdyscyplinowaną postawę, pomysłowość i systematyczność

1964 W. Gniewkowski zaproponował trzy kryteria: sprawność fizyczną, postęp w sprawności i postawę społeczną U i jego stosunek do przedmiotu

I-IV postawa społeczna, stosunek do zajęć

V-VIII postęp sprawności

LO osiąg sprawności

1965 K. Zuchora najważniejszym kryterium to opanowanie umiejętności ruchowych bo:

-wpływają na sprawność, na wiadomości

-bodźce trwałe i doskonalone

-poziom sprawności wykładnikiem pracy N

Z. Jaworski wyróżnia osiem postulatów aby ocena była:

-racjonalna, obiektywna, zindywidualizowana, porównywalna, egalitarna, konkretna, jawna, opłacalna

5 kryteriów wg autora j.w.: spr. fiz., um. ruchowe, postawa społeczna, aktywność sportowa, wiedza o KF

8.Współczesne poglądy na oceny UU z wf

ocena wyników- porównanie skutków z założonymi zadaniami po zakończeniu procesu wf

N oceniając korzysta z nauk humanistycznych (pedagogika, psychologia, socjologia) i biologicznych (fizjologia, medycyna, antropologia)

Przykład współczesnej oceny wyników w wf:

a)uczestnictwo w zajęciach (aktywnie, chętnie, z obowiązku, niechętnie, ograniczał)

b)zaangażowanie ucznia w zajęciach (wnosi nowe pomysły, zawsze przygotowany, sporadycznie, bierny, nieprzygotowany, negatywny stosunek do wf)

c)poziom sprawności fizycznej (siła, szybkość, wytrzymałość, zwinność, moc, gibkość)

d)umiejętności ruchowe U w zakresie (gimnastyki, LA, gier sportowych, innych sportów o charakterze rekreacyjnym, sportów zimowych, pływania, innych form aktywności)

e)uczeń opanował kompetencje na poziomie (osiągnięcia)

f)udział w zajęciach pozalekcyjnych

g)osiągnięcia sportowe ucznia

9.Funkcja selektywna oceny w procesie wf

Przy ocenianiu dochodzi do selekcji, podziału UU na tych bardzo dobrych, dobrych, dostatecznych i słabych w danej dziedzinie KF. Mamy rozeznanie jaki UU w jakiej formie aktywności jest dobry, w przyszłości pozwoli nam to na pracę w zespołach sprawnościowych. Poza tym wiemy na co UU stać i gdzie jeszcze może się poprawić.

10.Funkcja korektywna oceny w procesie wf

Oceniając UU mówimy, przekazujemy stopniem czy ma coś do poprawienia czy opanował daną umiejętność w dostatecznym stopniu. Informujemy go o wszystkich błędach, złych stronach jego wykonania, U wie co robi źle i będzie dążył do poprawy tego, będzie chciał się skorygować.

11.Funkcja diagnostyczna oceny w procesie wf

Według mnie jest to najważniejsze zadanie, sens, meritum oceny wyników. Przydzielając UU stopnie mamy odpowiedź kto w czym jest dobry, a gdzie ma braki. Na jakim poziomie znajduje się pojedyńczy U, cała klasa i szkoła. N po roku nauki nie musi wykonywać oddzielnej diagnozy, tą diagnozą są oceny stopnie z zeszłego roku szkolnego.

12.Współczesny program wychowania fizycznego w świetle unormowań prawnych

W każdym państwie, kraju są określone podstawy programowe, programy edukacji. Na podstawie tych norm i praw tworzone są programy autorskie które muszą być zaakceptowane przez MENiS, można stworzyć swój program autorski bądź skorzystać z istniejących i dostępnych w delegaturach rejonowych. Na podstawie tego programu tworzy się już plan roczny dla klasy. Poza tym innymi unormowaniami prawnymi są:

-karta nauczyciela (prawa i obowiązki)

-statut szkoły (sposób wykorzystania czwartej godziny, strategia działania itd.)

13.Planowanie pracy szkoły w zakresie wf. Nauczyciel kreatorem KF w szkole i środowisku

Plan powinien być: celowy, wykonalny, wewnętrznie zgodny, maksymalnie operatywny, plastyczny, dostatecznie szczegółowy, terminowy, alternatywny, kompleksowy, optymalnie długotrwały;

Składniki planu: cel działania, tok działania, prognozy dotyczące okoliczności i środków działania, rokowania pedagogiczne, zapewnienie środków działania, rodzaj kontroli

Planowanie wymaga oprócz podania celu głównego określenia celów pośrednich

Wyróżniamy plany: plan wf w zakresie KF Szkoły, roczny plan wf dla klasy jako plany działania wytyczające działania N i UU w cyklu tematycznym

Plan Szkoły w zakresie KF:

Punktem wyjścia planowania jest bilans potrzeb obiektywnych i subiektywnych UU oraz środowiska w poszczególnych obszarach KF:

-zajęć obligatoryjnych (przedmioty: wf, geografia, biologia, historia)

-zajęć pozalekcyjnych (SKS, organizacje młodzieżowe, imprezy sportowe)

-samodzielnych zajęć domowych UU w zakresie wf

-współpracy ze środowiskiem pozaszkolnym (Komitet Rodzicielski, Kluby)

Treścią planu będą konkretne środki, jakie szkoła pragnie uruchomić, aby osiągnąć postulowane cele. Plan wf zawsze powinien stanowić istotną część planu zintegrowanego wychowanie w środowisku szkoły.

Nauczyciel kreatorem KF w szkole i środowisku (formy możliwe do zastosowania):

-w zakresie działalności opiekuńczej (inspirowanie UU do zabaw i gier dla dzieci na podwórku i placu, organizowanie zajęć podwórkowych)

-w zakresie zabawy i rozrywki (inspirowanie zabaw na placach podwórkach w świetlicach, organizowanie zabaw na boiskach w klubach)

-w zakresie sportów (organizowanie gier sportowych w sali i na boisku, organizowanie sportowych drużyn podwórkowych, udostępnianie szkolnych obiektów sportowych dla imprez)

-w zakresie turystyki i krajoznastwa (organizacja wycieczek wędrówek pieszych, biwaków i obozów)

-w zakresie pracy dla środowiska (praca organizacyjna i fizyczna przy budowie klubów terenów sportowych itd., konserwacja urządzeń terenów zabaw i gier)

-w zakresie samorządności (samorządy UU, grupy harcerskie)

-w zakresie pomocy pedagogicznej rodzicom i innych osobom dorosłym (organizowanie wykładów, spotkań ze znanymi ludźmi)

14.Zasada podmiotowego traktowania UU w pracy nauczyciela wf

Wymaga, aby uczeń nie był wyłącznie przedmiotem zabiegów edukacyjnych, lecz miał zapewnione warunki programowe i organizacyjne do świadomego, aktywnego, pozytywnie umotywowanego współuczestnictwa współpartnerstwa w KF..

Humanizm pracy, upodmiotowienie ucznia przekształcenie go z podmiotu oddziaływań i manipulacji na podmiot czynnie i chętnie uczestniczący w codziennym życiu szkoły.

Wszelkie formy kształcenia na każdym poziomie nauki szkolnej, powinny uwzględniać możliwości UU, ukierunkowane na ich zainteresowania i zdolności, zamiłowania i talenty, na wykorzystanie ich doświadczeń, pobudzanie inteligencji.

Odpowiedni dobór treści:

-o walorach kształcących, dostosowane do możliwości rozwojowych UU, w oparciu o ich wiedzę i doświadczenia

-zapewniające samopoczucie

-stosowanie metod angażujących aktywność i samodzielność UU, metody oparte na pozytywnej motywacji, zmierzające do sukcesu UU

-powinno to mieć sens dla UU

-powinno być życiowe, ciekawe, pomysłowe

15.Zasad różnicowania doboru treści, metod i form w pracy nauczyciela wychowania fizycznego

Unikanie specjalizacji, wiedza UU na temat wszelkich form aktywności fizycznej w szkole i pozaszkołą. W programie i planie nauczania przewiduje się różnorodne formy pozalekcyjne, zaspakajające aspiracje UU i ich potrzeby.

Rozwijanie zdolności i zainteresowań UU, rozszerzanie ich wiedzy w danej dziedzinie, przygotowanie do samokształcenia, prawidłowego wyboru zawodu czy dalszej nauki.

16.Zasady nauczania - uczenia się w wychowaniu fizycznym

uczenie się- proces zamierzonego nabywania przez uczących się określonych wiadomości, umiejętności i nawyków, dokonujący się w toku bezpośredniego i pośredniego poznania rzeczywistości

nauczanie- kierowanie procesem uczenia się, planowa praca z UU umożliwiająca im zdobywanie wiadomości, umiejętności i nawyków oraz rozwijanie ich zdolności i zainteresowań

a)zasada świadomego i aktywnego udziału UU w procesie nauczania się i uczenia się (samodzielność)

Nauczyciel powinien:

-uświadomić sens i wartości ogólne i szczegółowe celów KF, dostarczając informacje do wieku

-stawiać UU w sytuacjach problemowych (bodziec reakcja)

-nie powinien pomagać UU w wykonaniu czynności, jedynie stopniować trudność

-stawianie warunków sprzyjających do zespołowych form pracy

b)poglądowości

Zasadę tą stosujemy tam gdzie są ścisłe formy nauczania, czyli nauczanie techniki i taktyki, ćwiczeń korektywnych i rehabilitacja, ćwiczeń rozwijających określone cechy motoryczne

-pokaz zadania ruchowego przez N lub U

-wykorzystanie w procesie nauczania pomocy: kinogramy, plansze, filmy, fotogramy, magnetowid itd.

Stosowanie tych środków zależy od rozwoju psychofizycznego UU, osobowości, stopnia opanowania czynności ruchowych.

c)systematyczności, która to wywodzi się z zasady systemowości

Uporządkowanie treści i form kształcenia, uświadomienie UU o przyczynowym uporządkowaniu systemów rzeczy i zjawisk. System korelacja

d)przystępności (dostępności)

Istotą jest dostosowanie celów, środków i form i metod do rozwoju psychofizycznego UU. Zarówno co do całej jak i indywidualnej jednostki. Postępowanie zgodne z tą zasadą:

-N systematycznie dokonuje obserwacji zachowania się i pomiarów somatycznych oraz sprawności fizycznej, sprawdza wiedzę i wiadomości

-dzieli UU na zespoły pod względem poziomu możliwości

-podczas zadań trudnych N stosuje indywidualizacje

-reguły pedagogiczne: od znanego do nieznanego, od prostego do złożonego, od łatwego do trudnego

e)trwałości

W dwóch aspektach: fizycznym (trwałość stanu fizycznego zdrowia) i osobowościowy (trwałość postawy wobec KF)

17.Zadanie jako podstawowy mechanizm celowego zachowania się człowieka

Czynnikiem łączącym dydaktyczne i wychowawcze aspekty działań nauczyciela jest zadanie.

J. Poplucz: czynność pedagogiczna N należy być rozumiana jako zachowanie ukierunkowane na osiągnięcie określonego skutku w postaci zadania realizowanego przez UU.

Można wyróżnić zadania proste i złożone

Zadanie pedagogiczne należy rozumieć jako zadanie proste „od sformułowania zadania prostych uzależniona jest struktura czynności, od niej zaś efektywność”

Zadanieelement rzeczowy (co?)= droga krótsza, polecenie N

element operacyjny (jak?)= droga dłuższa,

jednostka lekcyjna jako system czynności (czynność UU i N)

lekcja- struktura zadań, warunków oraz czynności N i U złożoną z jednostek pedagogicznych, dzięki którym realizowany jest proces dydaktyczno - wychowawczy

18.Systematyka metod realizacji zadań ruchowych wg. St. Strzyżewskiego

I-Zadania ścisłe, określone, wymagające ścisłego sterowania zewnętrznego:

Metody reproduktywne (odtwórcze)

a)metoda naśladowczo ścisła

Nauczyciel stawia UU w sytuacji zadaniowej w wyniku nakazów i poleceń. N ściśle określa zadanie, a UU ściśle je odtwarza (naśladują pokaz ruchowy). Wierne odtwarzanie ćwiczenia jest nagradzane, a inwencja karana.

-uczeń jest jedynie przedmiotem zabiegów dydaktycznych

-uczeń jest bierny

-można realizować tylko proste zadania ruchowe

np. ćwiczenia kształtujące w czasie rozgrzewki, gimnastyka korekcyjna

b)metoda zadaniowa ścisła

Nauczyciel stawia UU w sytuacji zadaniowej ścisłej tzn. w takiej w której UU odczuwają wewnętrzną potrzebę osiągnięcia ściśle określonego przez nauczyciela celu

Np. nauka techniki

c)metoda programowego uczenia się

Metoda jest podobna do metody j.w. Różnica polega na tym iż program osiągnięcia celu nauczyciela podaje nie „na żywo” lecz w postaci broszur czy tablic informujących, a uczeń samodzielnie uczy się kontroluje koryguje i ocenia się.

Np. pływanie, walka z cieniem (karate)

II- Zadania częściowo określone, gdzie uczeń w zaleconej sytuacji zadaniowej skłoniony jest do wewnętrznego samodzielnego sterowania się w osiągnięciu celu

Metody proaktywne (usamodzielniające)

a)metoda zabawowa naśladowcza

Nauczyciel stawia sytuacje zadaniową polegająca na wywołaniu u dzieci potrzeby naśladowania przedmiotu czy zjawiska, którego istotą jest określony ruch. Zadaniem dzieci jest naśladowanie owego przedmiotu czy zjawiska według własnego wyobrażenia i inwencji (programu)

Np. naśladuj wiatrak, jesteś pajacem na sznurku, skoki zajęcze,

b)metoda zabawowa klasyczna

Dzieci stawiane są w sytuacji zadaniowej poprzez podanie przez N fabuły zabawy lub przepisów gry i odpowiednie czynności org. (celem przygotowania terenu zabawy czy gry). W tej sytuacji zachowanie się UU jest swobodne i samodzielne. Jednymi ograniczeniami są fabuła i przepisy.

Np. wszystkie zabawy i gry ruchowe oraz mini gry

c)metoda bezpośredniej celowości ruchu

Nauczyciel stwarza sytuacje zadaniową polecając UU wykonanie prostego zadania w odpowiednio dobranej PW. Celem bezpośrednim jest dla UU wykonanie zadania. Właściwy cel jest znany tylko N.

-zadanie wykonywane jest samodzielnie na swój sposób zmierzający do optymalnego rozwiązania zadania ruchowego, wg własnych możliwości, we własnym tempie

-jest formą przejściową między ćw. Ściśle określonymi a ćwiczeniami w formie ruchów zabawowo naśladowczych

Np. z postawy stojąc dotknij kolan G, z przysiadu wyskocz jak najwyżej, tocz piłkę ósemka między NN,

d)metoda programowego usprawniania się

Ćwiczący czują się w sytuacji zadaniowej, ponieważ odczuwają potrzebę usprawniania się w wyniku której podejmuje określony program działania (np. na „ścieżce zdrowia”). Rolę regulatora czynności usprawniających sprawuje środowisko (plansze, przyrządy, tablice). Wykonywanie konkretnych zadań wymaga pewnej inwencji od usprawniającego się.

Np. ścieżki zdrowia: biegowe, sprawnościowe, ćwiczebne, testowe, obciążeniowe

III- zadanie wymaga pewnej inwencji twórczej od U

Metody kreatywne (twórcze)

a)metoda ruchowej ekspresji twórczej

zwana również „improwizacją ruchową”. N stawia UU w sytuacji zadaniowej, którą UU powinni samodzielnie, twórczo rozwiązać, przy czym każde rozwiązanie zademonstrowane przez UU jest poprawne. Zadania polegają na inscenizacji określonych tematów ruchem i mimiką.

Np. atleta podnoszący ciężar, szybowiec wzbija się w górę krąży wysoko następnie ląduje

b)metoda problemowa

N stawia UU w sytuacji problemowej, tzn. w takiej którą UU spotykają po raz pierwszy i nie znają sposobu jej rozwiązania. UU samodzielnie analizują sytuacje ,tworzą programy (pomysły) rozwiązania problemu i weryfikują jej poprawność w praktycznym działaniu

Np. ustaw się w równej odległości ode mnie, aby każdy miał kogoś przed sobą; przejdzcie na drugi konie sali w parach używając dwóch kończyn

19.Model interakcji N z UU

Zarówno N i U funkcjonują w określonej sytuacji jako niepowtarzalna osobowość, indywidualność, dlatego interakcje te będą różne.

Interakcje te uzależnione są zarówno czynnikami wewnętrznymi jak i zewnętrznymi czyli środowiskiem zewnętrznym (społ. Szkoła, dom)

O wynikach interakcji między N i U decyduje zawsze system wszystkich zmiennych interweniujących , przy czym istotną rolę w regulacji zachowania się człowieka, przyznaje się sytuacji.

W psychologii wyróżnia się dwa aspekty sytuacji: strukturę bodźcową i zadaniową (zachowanie reaktywne i celowe)

O wynikach interakcji świadczą wszystkie cechy UU tj.: wiedza, uzdolnienia, umiejętności, dojrzałość biologiczna i społeczna, motywacja do nauki, rozwój sprawności motorycznych, cechy temperamentu, naukowe wzorce zachowań

Ważnym elementem interakcji jest aktywność U, odpowiedni obiór poleceń N, wykonanie zadania.

Przebieg interakcji zależy nie tylko od treści zadania i warunków pedagogicznych, od metody realizacji danego zadania.

Ze względu na układ wartości U może się znaleźć w sytuacji: możliwości, wymagań moralnych, osiągnięcia sukcesu, zagrożenia

Ze względu na układ możliwości wyróżniamy sytuacje: zależności, władzy, kontaktu społecznego, konkurencji

Ze względu na układ wartości i możliwości oraz określony charakter aktywności uczeń może czuć się w sytuacji:

-normalnej (zadanie dostosowane jest do możliwości podmiotu)

-optymalnej (na najwyższym możliwym poziomie)

-trudna (gdy następują zakłócenia)

Rodzaje sytuacji trudnych:

-deprywacji (gdy brak czegoś co jest konieczne)

-przeciążeniowa (gdy trudność zadania jest na granicy możliwości)

-utrudniona (pojawienie się elementów zbędnych)

-konfliktowa (działanie dwóch sił przeciwstawnych)

-zagrożenia (zagrożenie wartości potrzebnych np. zdrowia, życia, usprawnień, pozycji społ.)

20.Czynność pedagogiczna N - zakres, charakterystyka

Czynności pedagogiczne N opierają się o trzy podstawowe zasady:

-prakseologii (skutecznego działania, sprawnego, diagnoza prognoza programowanie realizacja ocena wyników)

-cybernetyki (proces sterowania czyimś działaniem; zasilanie, sterowanie, komunikowanie, trzy mechanizmy)

-teoria czynności (orientacja, decydowanie i wykonastwo, ogólne prawidłowości każdego działania)

Wszystkie w równym stopniu decydują o czynnościach pedagogicznych, a czynnikiem łączącym dydaktykę i wychowanie jest zadanie.

Zakres czynność pedagogicznych N:

-czynności przygotowawcze (zapewnienie pomyślnych warunków realizacji zadania)

-czynności motywujące (skierowanie uwagi, zainteresowań i sił UU, silnie powiązana z uczuciami UU)

-czynności informujące (co ,ja, dlaczego, możliwość wystąpienia błędów)

-czynności kontrolne (kontrola realizacji danego zadania, kontrola zewnętrzne ocena, kontrola wewn. sam to ocenia U)

-czynności naprowadzające (w formie nauczania naprowadzanie UU do wykonania zgodnie z założeniami)

-czynności korekcyjne = korygujące (trzy rodzaje: synchroniczne, szybkie i opóźnione; czynności alternatywne)

-czynności zabezpieczające (zasady BHP, przyrządy, ubezpieczenie UU przy wykonywaniu, samoasekuracja)

21.Czynności motywujące N a efekty w zakresie celów kierunkowych i instrumentalnych wf

-wywołanie zainteresowania danym zadaniem przez ukazanie jego ważności czy przydatności

-indywidualne wywołanie potrzeby podjęcia pracy nad zadaniem

-stosowanie dodatkowych bodźców motywujących

-ocenianie wysiłków UU i zechęcenie ich do pokonywania trudności przez pomaganie, dodatkowe wyjaśnienie, porównanie z innymi

N musi indywidualizować zabiegi motywujące

22.Nauczycielskie czynności zabezpieczające, a efekty w zakresie celów k. i i. wf

N odpowiedzialny jest za zabezpieczenie:

-zasady BHP obiektów, sal

-asekuracja i samoasekuracja

-zabezpieczenie przyrządów

-szkolenie UU w zakresie samoochrony

Wypadki mogą nastąpić w wyniku: winy N, winy U, sprzętu

23.Nauczycielskie czynności korektywne (korygujące)

Korygowanie czynności następuje gdy stwierdzimy pojawienie się, wystąpienie błędu:

-stwierdzenie wystąpienia błędu

-ustalenie wystąpienia błędu

-ustalenie istoty błędu

-ustalenie sposobu poprawy

-dodatkowe informacje

-sprawdzenie poprawności wykonania zadania

Należy wskazywać błąd główny, nie klika na raz

Korygowanie nie polega tylko na opisie słownym, ale także na pokazie błędów, zastosowanie specjalnych zadań ruchowych (czynności pośrednie)

Czynności alternatywne- gdy coś nie wypali w toku lekcyjnym, gdy jest problem

z warunkami atmosferycznymi itd.

24, 26.Intelektualzacja w procesie wf w zakresie celów kierunkowych i instrumentalnych

intelektualizacja- przekazywanie wiedzy i wiadomości

instrumentalne (jak?)- żeby umiał wykonać, przekazujemy w rozgrzewce i w nauczaniu umiejętności

kierunkowe (po co?)- żeby chciał coś wykonać, w czynnościach przygotowujących do zajęć i w czasie uspokojenia organizmu przede wszystkim

Metody przekazu: opis, pogadanka, opowiadanie, pokaz, wykład

Metody samodzielnego zdobywanie wiedzy: metoda wykonania zadania ruchowego, wywiad z lekarzem, praca z książką, obserwacja uczestnicząca

Intelektualizacja w zakresie celów instrumentalnych:

-stymulowanie rozwoju inteligencji i uzdolnień przez różnorodne, specyficzne dla KF działania, zapewniające optymalne funkcjonowanie organizmu jako materialnego podłoża funkcji psychicznych i uzdolnień

-stymulowanie rozwoju inteligencji i uzdolnień przez stwarzanie różnorodnych, właściwych dla KF sytuacji problemowych i samodzielne ich rozwiązywanie przez UU

25.Indywidualizacja jako problem współczesnej edukacji i wf

Indywidualne podejście do U. Na początku pracy w szkole diagnozujemy każdego U, rozmawiamy z lekarzem szkolnym, wiemy kto ma jakie przeciwskazania. Kto należy do jakiejś z 12 grup dyspenseryjnych (B1-B12 w tym są wada słuchu, wzroku, postawy itd.)

Dowiadujemy się czy dany UU ma jakiejś przeszkody do ćwiczenia (jak tak to jakie)

Gdy testujemy to na podstawie dwóch grup, i potem dostosowujemy do danego UU obj. i intesywność

Staramy się zaspokoić potrzeby subiektywne każdego UU- zainteresowania

27.Warunki skuteczności nauczania umiejętności ruchowych

O skuteczności decydują zasady nauczania i uczenia się tj.: świadomości i aktywności (samodzielność), przystępności (dostępności), poglądowości, systemowości, trwałości

28.Style kierowania pracą UU w procesie wf

Styl autokratyczny: nauczyciel sam określa cele i środki ich realizacji, sam przydziela pracę poszczególnym członkom grupy, nie uzasadnia swoich decyzji, nie włącza się w pracę grupy, nie uzasadnia swoich ocen, posługuje się raczej karami niż nagrodami

Wady: w grupach poziom jakości wykonywanej pracy jest stosunkowo wysoki, lecz niski wtedy gdy nie ma nadzoru, co wskazuje na brak wewnętrznej motywacji, oryginalność pomysłów N jest niska, reakcją UU na ten styl jest agresja, bunt, apatia, częste rezygnacje

Styl demokratyczny: nauczyciel przedstawia różne możliwości a grupa zachęcana przez niego sama decyduje o tym co będzie jej celem i jakie środki zostaną wykorzystane dla jego osiągnięcia, wyniki pracy ocenia obiektywnie i uzasadnia swoje oceny, często sam bierze udział w wykonywanych czynnościach przez grupę, posługuje się raczej nagrodami niż karami. W pracy szkolnej sytl demokratyczny ujawnia się najbardziej w podmiotowym traktowaniu UU.

Zalety i wady: wysoka motywacja, wysoka oryginalność pomysłów, stosunki wewnątrz grupowe przyjazne, przynależność do grupy atrakcyjna, brak rezygnacji// Styl ten u osób o wysokiej sprawności prowadzi do „obijania się”, zaś u ludzi o niskim poziomie usprawniania się doprowadza do bdb wyników, pozytywny stosunek do wf, wiara we własne możliwości

Styl liberalny: N pozostawia grupie zupełną swobodę, udziela rad jeśli ktoś go poprosi, nie uczestniczy w działalności grupy, nie komentuje, nie ocenia

Zalety i wady: wydajność pracy bardzo niska, zwykle tworzy nieformalna struktura władzy, której nieformalny przywódca w sposób autokratyczny kieruje grupą

1

---