7.04.2005r.

Psychologia procesów poznawczych

wykład 9,10

Modele i rodzaje pamięci: klasyczne koncepcje magazynów pamięci i współczesne teorie sieci. Ewolucja pamięci w systemach złożonych ( teoria Tulvinga )

Aspekty strukturalne i formalne systemu poznawczego stanowią pewną całość - sieć wzajemnych powiązań. Jednym z podstawowych rezultatów poznawczych są pojęcia i wiedza.

Ebinghaus - krzywa zapominania ( w pierwszym okresie czasu najwięcej zapominamy - powtórki najpierw powinny być bardzo częste a potem w nierównych odstępach czasu )

Procesy mnemiczne ( pamięciowe )

Pamięć można rozpatrywać jako:

1. dyspozycję

2. proces

Semon wprowadził pojęcie engramu pamięciowego ( początek XX w. ). Na teorii Semona opiera się teorii Tolvinga. Każdy proces opierający się na pamięci nawiązuje do dyspozycji ewolucyjnej - zapamiętywania.

Engram pamięciowy - utrwalony ślad pamięciowy ( pierwsza koncepcja pamięci ).

Tulving - artykuł ,, Ile mamy systemów pamięci'' ( 1985r.)

Damasio ,, Strefy konwergencji'':

• ekforma -modyfikowanie śladów pamięciowych pod wpływem sytuacji zewnętrznych

• nie ma jednego miejsca w którym zgromadzone są ślady pamięciowe

• ślad wzbudzony przez pytania, stacje, zadania i emocje skojarzeniowe nie jest prostą formą odtwarzania śladu pamięciowego ( engramu ) , tylko występuje ekforma.

• można dokonać rozróżnienia na:

1. pamięć emocji -dotyczy struktury pobudzeń, które w danej chwili reprezentują stany z przeszłości ( z reguły dotyczą emocji pierwotnych Ekmana - przypominaniem sytuacji i emocji z nimi związanych.

2. pamięć emocjonalną - dotyczą takich sytuacji , których komponenty wchodzą do całego zbioru

Według Pribrama wiele wskazuje na to , że dużo sytuacji emocjonalnych utrwala się w 100%, tylko niekiedy brak do nich dostępu, metody która by to umożliwiała.

cechy	Pamięć sensoryczna	Pamięć Krótkotrwała	Pamięć Trwała
Pojemność / zakres	16 - 18 elementów	7± 2 = C G.Miller ( 80 bitów)	Nieskończona ( ok.185 -200mlrd wartość szacunkowa )
Czas przechowywania	0,5 sekundy	15 -18 sekund	Życie Pribram - hologramy=>pamięć holograficzna
Format zapamiętywania informacji	Obraz ( zależny od modalności: obrazy, zapachy…) Fenomen superpamięci - Łuria - ,, O pamięci, która nie miała granic'' Forma połączenia kilku modalności (np. cyfry z kolorami)	Bezpośrednia: wzrok, słuch	Jej podstawowym formatem jest pamięć semantyczna ( struktury znaczeń ) Obrazy jednak odrywają się od swojego pierwotnego kontekstu
Ujawnianie się - postać zapominania	Zanikanie śladu, pobudzenia Nie mają postaci białkowej	Zanikanie się interferencjału - nakładanie się	Brak dostępu , konsolidacja białek
Kontrola podmiotu ( możliwości wpływania na daną pamięć )	Całkowity brak	Przez częste powtarzanie	Wpływ przez organizowanie materiału - czynności Metapamięć - umiejętne wykorzystywanie wiedzy o swojej pamięci

Człowiek o superpamięci zapamiętuje w sposób fotograficzny, jednak brakuje mu czasem kontekstu.

* mnemotechniki - sztuczne zasady porządkowania pamięci

# Yates ,, Pamięć''

* Badley - badał zaburzenia pamięci w chorobie.

Tulving => złożona pamięć jest systemem ewolucyjnym.

Ewolucyjna koncepcja pamięci:

Cechy	Pamięć semantyczna	Pamięć proceduralna ( impliate -nieświadoma)	Pamięć epizodyczna
Kryterium posiadania	Znaczenia , zakresy pojęciowe	Pamięć czynności rozumianych nieświadomie- Np. pływanie, łapanie piłki	Ciąg epizodów, którym odpowiadają zdarzenia zrelatywizowane do osoby
Nabywanie	Rozumienie, operowanie strukturami (np. pojęciami ), rozwiązywanie zdań	Utrwalone rezultaty czynności, procedura, realne wykonania czynności	Doświadczenie własne względem ja- nawet gdy świadomie z tego nie zdaje sobie jednostka sprawy
Reprezentowanie	Opisy, wyjaśnienia, przekształcenia, rozwiązywanie problemów	Programy, czynności sztywne, schematy	Narracja - związek z półkulami
Przejawy wiedzy	Elastyczność poznawcza i oderwanie od pierwotnej bazy - struktura abstrakcyjna, twórczość	Stereotypy ( Pawłow) Sztywne / zmienne	Refleksja osobista, relacjonowanie narracji
Rola świadomości	Noetyczna ( rozumowy wgląd w wiedzę )	Anoetyczna ( poza rozumem , pierwotna )	Autonoetyczna ( odniesienie do ja, gromadzenie informacji o sobie samym )

Prawa półkula - doznaje epizodów, porządkuje , reprezentuje świat najbliżej prawdy - abstrakcje.

Lewa półkula - system fałszujący, zniekształcenie, zaokrąglenia do pierwotnych systemów prawej półkuli - obrazy.

Epstein:

1. system doznaniowy

2. system racjonalny ( interpretujący )

Pamięć epizodyczna stanowi bazę pamięci autobiograficznej:

• ciągi epizodów

• mapy poznawcze

• jej jednostkami są narracje, pakiety poznawcze ( obrazy, sceny + refleksyjne interpretacje odnoszone do ja albo świata zewnętrznego)

Wiedza:

• proceduralna

• deklaratywna ( semantyczna ) - można ją jasno zadeklarować, wiedzę nabywa się przez obserwacje i realne wykonanie

1

---