02.06.09
Tożsamości „trans-”
Transnarodowe, trans lokalne - pierwsze tożsamości ponadlokalne, kosmopolityczne (gr. Kosmo Politem, obywatel świata). Mieszkaniec vs. Kosmopolita. Kosmopolita to ten, kto przekracza granice narodowe w kontekście kultury (tożsamości trans kulturowe).
Tożsamości transgresyjne - np. queer.
Dlaczego o nich mówić? W badaniach Baumana, Leacha czy Halla jest teza o zanikaniu tożsamości tradycyjnych, ale na ich miejscu nie zjawiło się nic tak „istotnego” jak toż. tradycyjne. Tożsamość wg Baumana jest płynna, dlatego nie troszczymy się, aby sprostać zadaniu pozostania w ramach jednej kategorii. Możemy rozgrywać kategorie („w tym zakresie jestem…”). Ale takie kombinowanie nie zawsze należy do przyjemnych - w ich konstruowanie mogą wtrącać się ci, którzy mają domkniętą tożsamość i mogą narzucić wymóg dostrzegania momentu zmiany (bo jak ktoś ma płynną tożsamość to nie czuje zmian tak mocno jak ktoś, kto ma jedną).
Charakterystyka tożsamości wg Pietrese:
a)lokalne: 1. Tożsamość jest czymś, co na nas spływa np. przez fakt urodzenia (data, miejsce, nazwisko, ale też przynależność religijna, etniczna), 2. Idea czystości etnicznej, 3. Wspólnota językowa, 4. Partykularyzm - naród - państwo realizuje interesy członków narodu, 5. Autentyczność - ramy tożsamości wytworzone przez społeczeństwo+ teren, 6. Ograniczenie wpływu pierwiastka obcego (etyka, język, wartości),7. Jednorodność - jedno źródło, zjednoczenie.
b) trans lokalne:1. Tożsamość dana poprzez identyfikację (I skąd jesteśmy, II patrzymy na emigranta oczami emigranta), 2. Nowa etniczność - małżeństwa mieszane, do tego, co lokalne wpływa to, co wnosi Inny, 3. Nie przyznawać pierwszeństwa żadnemu językowi - jedyny cel to utrzymać komunikację, 4. Otwartość na inność, 5. Translacja doświadczenia - nie silę się na autentyczność tylko staram się opowiedzieć siebie innemu, 6. Dyfuzja - pozwolić, aby to, co należy do obcego wpłynęło na nas, 7. Heterogeniczność - pochwała różnorodności.
T.L.: wspólnota, więzi
T.T.: strategia sieci kontaktów z obcym
Przykład filmu, powieści „Śniadanie u Tiffaniego” wizytówka, gdzie zamiast adresu jest napisane „w podróży”. W PODRÓŻY - translokalnośc, nie są ani tu, ani tam, bywają tu lub tam. Podróżnik to nie pielgrzym (nie ma celu) i żaden z typów Baumana (włóczęga, turysta, spacerowicz gracz?)
W sumie to nasza tożsamość bardziej niż z miejsca wypływa z uwarunkowań biologicznych (najpierw człowiek z potrzebami biologicznym, potem ich zaspokajanie w ramach wzoru kulturowego).
Ulf Hannerz „Powiązania transnarodowe”, czyli o relacjach miejscowego i kosmopolity. Kto to jest kosmopolita?
- stan umysłu a nie zespół gadżetów,
- produkt wyjątkowy i niepowtarzalny, w jego świadomości istnieje zakorzeniona jakaś tożsamość lokalna, która czasem daje o sobie znać,
- zarządza znaczeniami w inny sposób niż miejscowy (hermeneuta - wypracowuje znaczenia z wykorzystaniem tego, co wiedział przed doświadczeniem), a kosmopolita wypracowuje znaczenie w dialogu z innym,
- dyspozycje - nabierane i poszerzane w kolejnych doświadczeniach np. postawa intelektualna, odpowiedzialność za reakcje na relacje, estetyczna zdolność akceptacji,
- kompetencje - zdolność odnalezienia się w innej kulturze (poznać język, poznać system symboli, potraktować obcy symbol jak swój). Widzenie umiejętności jako elementów tworzących „ja”,
- idiosynkratyczna perspektywa oglądu świata
- umiejętność uwolnienia się od kultury lokalnej,
- budowanie tożsamości trans kulturowej to nie aż tak duży udział enkulturacji, ale to zmiany osobowościowe
Kosmopolityzm jest uważany jako nowa klasa społeczna.
Kosmopolityzm z wyboru - wybór zawodu
Kosmopolityzm z przymusu - czyli ten, kto wybrał zawód, wykonuje zadania, które sytuują go w stylu życia kosmopolity (?).