Wykład IV Finanse publiczne

Najczęściej stosowanym podziałem wydatków samorządu terytorialnego jest ich kwalifikacja według zadań, której również podporządkowano układ budżetu (działy kwalifikacji budżetowej, np. oświata i wychowanie, gospodarka komunalna)

W sektorze samorządu terytorialnego wskazuje się, ze podstawowe kierunki wydatków w układzie rodzajowym dzielą się na piec grup:

• Dotacje na zadania bieżące

• Świadczenia na rzecz osób fizycznych

• Wydatki bieżące jednostek budżetowych

• Wydatki na obsługę długu

• Wydatki majątkowe.

Dotacje na zadania bieżące, świadczenia na rzecz osób fizycznych, wydatki bieżące jednostek budżetowych oraz wydatki na obsługę składają się na wydatki bieżące JST.

Dotacje bieżące z budżetu JST

Ogólne zasady udzielania przez jednostki samorządu terytorialnego dotacji podmiotom publicznym i prywatnym określają przepisy WFP i są nimi:

• Dotacje przedmiotowe

• Dotacje podmiotowe

• Dotacje celowe

• Dotacje na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe „nowych” zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych (do końca 2010r)

• Dotacje rozwojowe (nie ma już)

Wydatki bieżące jednostek budżetowych:

• Wydatki własne sjb tzw. Właściwe

• Wydatki własne sjb tzw. Pozostałe (delegowane np. zgodnie z decyzja Ministra finansów) np.

• Wydatki na utrzymanie jednostek państwowej straży pożarnej- przekazanie im pełnej kwoty środków otrzymanych w ramach dotacji z budzeń państwa

• Wydatki- dotacje do biletów ulgowych dla uczniów i inne rodzaje dopłat do usług dla ludności

• Wynagrodzenia

• Pochodne od wynagrodzeń

• Zakup towarów i usług

• Zwrot podatku akcyzowego producentom rolnym (2006r.- decyzje o zwrocie wydaje wójt, na wniosek producenta rolnego. Stawkę zwrotu podatku ustala rada ministrów w rozporządzaniu. W roku 2006 stawka ta wynosiła 0,45 zl/ l oleju, max 86l/1 ha, 2007 - 55gr/l; 2008-2011r 85gr/l)

Przykład:

W roku 2010 producent rolny posiadający 10 ha gospodarstwo mógł otrzymać po okazaniu faktur VAT, zwrot w wysokości:

0,85zl/l x 86l/ha x 10 ha= 73,1x 10=731 zl

• Inne wydatki bieżące (zwrot kosztów podróży służbowych, kary i odszkodowania płacone z budżetów JST, pokrycie zobowiązań likwidowanego SPZOZ)

Świadczenia pieniężne na rzecz osób fizycznych:

Są to środki publiczne wypłacone ludności w innej formie niż wynagrodzenia

Zazwyczaj zasady przyznawania świadczeń dla osób fizycznych oraz wysokości tych świadczeń określają właściwe przepisy, dlatego tez samorządy maja niewiele swobody w ustalaniu ich kwot w budżecie.

Wśród świadczeń istnieją jednak i takie, które mogą być zwiększane na mocy uchwały rady (np. wybrane dodatki do zasiłku rodzinnego) lub tez samorząd może ustalić wysokość w granicach określonych przepisami (np. stypendia dla uczniów)

Główne rodzaje świadczeń wypłacanych przez JST:

• Świadczenia rodzinne (np. zasiłek rodzinny oraz dodatek do tego zasiłku)

• Zaliczka alimentacyjna

• Świadczenia z pomocy społecznej

• Składki na ubezpieczenie społeczne za osoby, które nie są pracownikami samorządowymi (np. gmina- składki na Ubezpieczenie Emerytalne + Ubezpieczenie Rentowe za osoby rezygnujące z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej opieki nad ciężko chorym członkiem rodziny; powiat- składki na Ubezpieczenie Emerytalne + Ubezpieczenie Rentowe od zasiłków wypłaconych bezrobotnym)

• Pomoc materialna dla uczniów

• Diety dla radnych i innych uprawnionych.

UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE A BUDŻET PAŃSTWA:

Pracownicy płacą 4 składki a rolnicy 2 składki.

Rolnik płaci składki kwartalne

Pracownicy plącą składki miesięczne

(świadczenia długoterminowe emerytury-renty)

Rolnicy nie płacą składki na ubezpieczenie zdrowotne

3

Wydatki samorządu terytorialnego według kryterium prawnego

Zadania własne

Zadania zlecone

Fakultatywne wynikające z uchwal rady gminy

Obligatoryjne wynikające z ustaw

Obligatoryjne wynikające z ustaw

Fakultatywne mające źródło w porozumieniach gminy z innymi organami administracji publicznej

Składki rolnika

Fundusz składkowy

Fundusz emerytalno -rentowy

---