Dr Ewa Kozdrowicz
PROBLEMY OPIEKI NAD DZIECKIEM
Animacja społeczno-kulturalna. St.stacjonarne, II rok
Cele nauczania przedmiotu:
Poznanie nowych tendencji w zakresie opieki i pomocy dzieciom/ młodzieży/ rodzinie.
Poznanie ważniejszych elementów systemu opieki nad dziećmi w Polsce (rodzinna opieka zastępcza, placówki opieki częściowej i całkowitej dla dzieci i młodzieży)
Treści programowe
Dzieci i młodzież w systemie opieki. Podstawy prawne działań opiekuńczo-wychowawczych. Bariery/ zagrożenia rozwoju i funkcjonowania dzieci (rodzinne, edukacyjne, socjalne, zdrowotne, prawne, opiekuńcze). System opieki i profilaktyki - teraźniejszość i przyszłość. Nowe tendencje w opiece nad dzieckiem w Polsce i krajach Unii Europejskiej
Sieroctwo i osamotnienie dzieci. Terminologia. Rodzaje sieroctwa. Kierunki badań nad deprywacją macierzyństwa/ rodzicielstwa. Fazy rozłąki dziecka z matką. Przywiązanie a strata. Skutki rozłąki dziecka z matką /rodzicami. Dziecko zagubione w sieroctwie - czynniki, konsekwencje, strategie
Programy przygotowania do zastępczego rodzicielstwa - PRIDE, Rodzina. Perspektywa rodziców biologicznych, rodziców adopcyjnych i zastępczych i dzieci
Adopcja i rodzinna opieka zastępcza. Rola ośrodka adopcyjno-opiekuńczego. Adopcja - podstawy prawne, rodzaje, matki biologiczne a matki adopcyjne, czynniki powodzenia i niepowodzenia adopcji. Rodzina zastępcza - podstawy prawne, typy rodzin zastępczych, pogotowie rodzinne. Inne formy: rodzinne domy dziecka, wioski dziecięce.
Dziecko w placówce. Instytucjonalne formy opieki nad dziećmi. Typy placówek opiekuńczo-wychowawczych. Wady i zalety wychowania instytucjonalnego. Sposoby i możliwości przekształcania placówek opiekuńczo-wychowawczych. Reintegracja rodziny.
Opieka i pomoc w środowisku lokalnym. Problem dzieci ulicy. Placówki wsparcia dziennego a praca z dzieckiem i rodziną.
Literatura:
J. Brągiel, S. Badora (red.) Formy pracy opiekuńczo-wychowawczej, Częstochowa 1997
S. Badora, D. Marzec (red) System opieki kompensacyjnej w zjednoczonej Europie, Kraków 2002
J. Bowlby Przywiązanie, Warszawa 2007
J. Hrynkiewicz: Odrzuceni. Analiza procesu umieszczania dzieci w placówkach opieki, Warszawa 2006, Instytut Spraw Publicznych
M. Joachimowska , Rodzicielstwo zastępcze.. Idea-problemy-analizy-kompetencje, Bydgoszcz 2008
E. Jundziłł, R. Pawłowska, Pedagogika opiekuńcza. Przeszłość -teraźniejszość -przyszłość, Gdańsk 2008
U. Kamińska, Zarys metodyki pracy opiekuńczo-wychowawczej w rodzinnych i instytucjonalnych formach wychowania, Katowice 2004
A. Kelm, Węzłowe problemy pedagogiki opiekuńczej, Warszawa 2000
M. Kolankiewicz (red.) Zagrożone dzieciństwo. Rodzinne i instytucjonalne formy opieki, Warszawa 1998
W. Kowalski: Wioski dziecięce SOS w świecie i w Polsce 1949-1999, Krasnik 1999
A. Łuczyński: Dzieci w rodzinach zastępczych i dysfunkcjonalnych, Lublin 2008, Wydawnictwo KUL,
E. Milewska:Kim są rodzice adopcyjni? Studium psychologiczne, Warszawa 2003
T. E. Olearczyk, Sieroctwo i osamotnienie. Pedagogiczne problemy kryzysu współczesnej rodziny, Kraków 2007
K. Ostrowska, E. Milewska (red) Adopcja. Teoria i praktyka, Warszawa 1999
PRIDE. Program informacyjno-szkoleniowy dla rodzin zastępczych i adopcyjnych. Wersja polska Towarzystwo NASZ DOM
Z. W. Stelmaszuk, (red.) Zmiany w systemie opieki nad dziećmi i młodzieżą - perspektywa europejska, Warszawa 2001
L. Winogrodzka, Rodziny zastępcze i ich dzieci, Lublin 2007
Literatura zalecana:
Problemy opiekuńczo-wychowawcze (wybrane artykuły)
K. Kotowska: Jeż, Warszawa 1999
K. Kotowska: Wieża z klocków, Warszawa 2001
Literatura dotycząca postaci pedagogów (J. Korczak, K. Jeżewski, K. Lisiecki,)
Rozporządzenia Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej dotyczące placówek opiekuńczo-wychowawczych, rodzin zastępczych, rodzin adopcyjnych itd.
Warunki zaliczenia przedmiotu
Obecność na zajęciach
Przygotowanie do zajęć
Prezentacja indywidualna
Pozytywna ocena z kolokwium