Rada Polityki Pieniężnej
Rada Polityki Pieniężnej jest organem NBP decydującym o kształcie polskiej polityki pieniężnej. Jej podstawowym celem jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej Rządu. Sytuacja RPP ukształtowała się w dniu 17 lutego 1998 r. a w jej skład wchodzą:
Przewodniczący Rady, którym jest Prezes NBP,
9 członków, powołanych w równej liczbie przez Prezydenta RP, Sejm i Senat
Zadania Rady Polityki Pieniężnej to:
ustalanie wysokości stóp procentowych NBP,
składanie Sejmowi sprawozdania z wykonania założeń polityki pieniężnej w ciągu 5 miesięcy od zakończenia roku budżetowego,
ustalanie corocznych założeń polityki pieniężnej i przedkładanie ich do wiadomości Sejmowi równocześnie z przedłożeniem przez Radę Ministrów projektu ustawy budżetowej,
ustalanie zasady i stopy rezerwy obowiązkowej banków, która będzie uwzględniała potrzeby bieżącej polityki pieniężnej
określenie górnych granic zobowiązań wynikających z zaciągania przez NBP pożyczek i kredytów w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych,
zatwierdzanie planu finansowego oraz sprawozdań z działalności NBP,
przyjmowanie rocznego sprawozdania finansowego NBP,
ustalanie zasady operacji otwartego rynku.
Rada Polityki Pieniężnej dokonuje oceny działalności Zarządu NBP w zakresie realizacji założeń polityki pieniężnej i uchwala zasady rachunkowości NBP, przedłożone przez Prezesa NBP.
Członkowie RPP są powoływani na 6 lat trwania ich kadencji. W razie śmierci któregoś z nich jego mandat wygasa.
Członek rady może być odwołany jedynie w przypadku:
zrzeczenia się przez niego funkcji,
choroby trwale uniemożliwiającej sprawowanie funkcji,
skazania prawomocnym wyrokiem sądu za popełnienie przestępstwa.
Posiedzenia zwołuje przewodniczący przynajmniej raz w miesiącu.
Ustalenia rady podejmowane są w formie uchwał większością głosów, przy obecności co najmniej 5 członków, w tym przewodniczącego.
Członkowie mogą głosować jedynie "za" lub "przeciw".
W przypadku równej liczby głosów, rozstrzyga głos przewodniczącego.
W okresie kadencji członek nie może zajmować żadnych innych stanowisk i podejmować działalności zarobkowej lub publicznej poza pracą naukową, dydaktyczną lub twórczością autorską, jednak za zgodą rady możliwa jest działalność w organizacjach międzynarodowych.
Członek Rady będący członkiem partii politycznej lub związku zawodowego na okres kadencji musi zawiesić działalność polityczną.
W swojej dotychczasowej 7-letniej historii (1998 - 2005), włącznie z posiedzeniem w styczniu 2005r, Rada zmieniała podstawową stopę referencyjną 34-krotnie. 27 razy obniżała ją, a tylko 7-krotnie podwyższała. Dotąd Rada obniżyła stopy procentowe Narodowego Banku Polskiego o 25 punktów bazowych. Według prognoz, którymi dysponują członkowie RPP, na początku 2007 roku inflacja może wzrosnąć do 3,5 procent. 03 lutego 2006r. w TVN 24 Leszek Balcerowicz mówił: Niedawno przedstawiliśmy opracowanie ekspertów NBP, które pokazuje, że w wielu krajach był okres podobny do polskiego, inflacja była bardzo niska. Niektóre z tych banków pod presją tej sytuacji, a także pewnymi presjami zewnętrznymi, obniżały stopy, po czym się nagle okazywało, że za parę miesięcy ona zaczęła rosnąć i trzeba te stopy było podwyższać. Ja nie twierdzę, że tak musi być. Twierdzę, że odpowiedzialność i to że się ma konstytucyjną możliwość wykonywania tej ważnej funkcji powinna skłaniać do rozwagi. W Polsce na szczęście gospodarka rośnie. Grudniowa inflacja była bardzo niska - spadła do poziomu 0,7%, a ekonomiści prognozują, że w pierwszym kwartale 2006 roku ma ona pozostać nawet poniżej poziomu 1%.
Balcerowicz jako minister finansów był praktycznie główną osobą odpowiedzialną za przeprowadzenie transformacji Polski z gospodarki planowo-socjalistycznej do gospodarki wolnorynkowej, znanej jako „plan Balcerowicza”.
Bibliografia:
Leokadia Oręziak, Finanse Unii europejskiej. Warszawa 2004
Edward W. Davis, John Pointon, Finanse i firma. Warszawa 1998
Iternet (odnośnie wypowiedzi Leszka Balcerowicza w TVN 24)
2