Wprowadzenie do pedagogiki
(wykład)
03.01.2011rok
Współczesne prądy i kierunki pedagogiczne.
Pedagogika pozytywistyczna:
a.) Przedstawiciele : A. Comte,
J.F. Herbart,
J.S. Mill
b.)Założenia pedagogiki pozytywistycznej:
- formy myślenia o edukacji jest myślenie naukowe.
-wysoka wartośc ma wiedza wytwarzana przez nauki szczegółowe, posługujące się METODOLOGIA BADAŃ EMPIRYCZNYCH uznane za bardziej pewne
- ważne jest dążenie do wytwarzania pewnej wiedzy o rzeczywistości, która pozwoli przewidywać zdarzenia i działanie jednostek bądź grup społecznych.
c.) Postuluje:
bezpośredni związek z praktyką, pozwalający na skuteczne zmiany w osobowościach i zachowaniach ludzi.
d.) przedmiot badań ogranicza do: „faktów” poddających się pomiarowi.
e.) Krytyka pozytywizmu:
- Fakty i prawa naukowe nie są niezawodne
- wiedza humanistyczna nie może być taka jak przyrodnicza
- przyroda nie jest jedyna postacią bytu
PEDAGOGIKA ANTYAUTORYTARNA:
a.) Przedstawiciele: A. Neill
B. spock
b.)
- nawiązuje do pajdocentryzmu i pedagogiki Nowego Wychowania
- Prąd ten ukształtował się w opozycji do autorytaryzmu i totalitaryzmu w procesie kształcenia i wychowania.
C.) Założenie pedagogiki antyautorytarnej:
- wychowanie- środkiem do zmiany społeczeństwa
- potrzeba rozliczenia się z pedagogika przemocy. Przeciwstawienie się społeczeństwu totalitarnemu i faszystowskiemu.
- negacja tradycyjnego, autorytarnego wychowania i nauczania
- Zwrot do partnerskich relacji między dziećmi a dorosłymi
- autorytet nauczyciela wynika z dwustronnej interakcji, szacunku i uznania, dialogu, poczucia bezpieczeństwa.
d.) pedagogika antyautorytarna uznaje, że:
- Dziecko z natury jest dobre
- należy promować ideę szczęśliwego, odpowiedzialnego rodzicielstwa.
- możliwa jest wolnośc w wychowaniu (bez manipulacji)
- dziecko ma prawo do swobodnego rozwoju i samoregulacji.
e.) Krytyka pedagogiki antyautorytarnej:
- przecenienie w wychowaniu dziecka roli jego własnej dynamiki rozwojowej, samostanowienia
- nauczanie zorientowane na ucznia przyczynia się do usprawiedliwiania niewielkiego wysiłku edukacyjnego
- przyznanie dzieciom prawa do samostanowienia doprowadza do dewaluacji autorytetu nauczycieli i rodziców.
-Przyczynia się do niezdolności do życia w grupie społecznej
- styl liberalny w wychowaniu uniemożliwia wyrobienie u dzieci samodyscyplinie.
ANTYPEDAGOGIKA:
Krytyka scjentyzmu oraz tradycyjnych form kształcenia, wychowania i dydaktyki
a.) przedstawiciele
- A. Miller
-H. Kupffer
-E. von braunmuhl
-H. von Schoeneback
b.) założenia antypedagogiki:
- negacja pedagogiki (odmowa pedagogice prawa do dalszego istnienia i rozwoju)
-rezygnacja z roszczeń wychowywania innych:
Każdy akt wychowawczy to: -„mały mord” …..
- dziecku należy umożliwić bycie sobą„Bycie podmiotem decydującym o sobie w sferze życia indywidualnego i społecznego
- akcentowanie godności dziecka
-relacje z dorosłymi powinny opierać się na dialogu partnerskim
- Dewiza: „Wspierać, pomagać, a nie wychowywać”
c.)Krytyka antypedagogiki:
- błędem jest odżegnywanie się od dzidzictwa myśli i praktyki pedagogicznej (pomimo budowania na niej własnych przesłanek)
- wyzwolenie
-niewłaściwe uznanie dziecka za człowieka wolnego, w pełni rozwiniętego, autonomicznego
PODSTAWOWE KATEGORIE PEDAGOGICZNE:
podmiotowość: poczucie sprawstwa, samodzielne decydowanie o podejmowanych działaniach i wyborach celów tych działań.
a.) podmiotowośc ucznia moż ebyc realizowana poprzez:
dostosowanie procesu kształcenia tak, aby :
- koncentrował się na rozwoju uczniów
- sprzyjał: (samodzielności poznawczej, aktywność twórczej, zainteresowaniom poznawczym, umiętnościom samokształcena
- stosowanie urozmaiconych metod i form pracy
- Stosowanie kontroli i oceny jako wzmocnień pozytywnych
- stwarzanie klimatu bezpieczeństwa
b.)o poczuciu podmiotowości ucznia świadczy:
- znajomość siebie- swoich silnych i słabych stron
- przeświadczenie o możliwościach wpływu na; otaczającą rzeczywistość, na swoje postępowanie
- podejmowanie działania z własnego wyboru zgodnie z własnymi: (preferencjami, możliwościami , zainteresowaniami)
- zdawanie sobie sprawy z konsekwencji własnego sprawstwa i gotowości do zachowań odpowiedzialnych.
Bycie życzliwym dla ludzii, szanowanie podmiotowości innych i umiejetność współdzialania
TWÓRCZOŚĆ:
Zdolność do produkowania nowych i wartościowych wytworów , ściśle związaną z procesami motywacyjnymi i cechami osobowości.
a.) reguły wdrażania do twórczości:
- odnoszenie się z szacunkiem do niezwykłych pytań i pomysłów dziecka
- okazywanie dzieciom, jak wartościowe są ich pomysły
- zapewnienie dzieciom możliwości działania nie podlegającego ocenie
- ocenianie pomysłów dzieci w sposób zawierający sensowne uzasadnienie zamiast ogólników.
b.) Blokady działań twórczych w szkole:
- autokratyzm
- brak otwartości i życzliwości w kontaktach z uczniami.
- schematyzm stosowanych metod nauczania
- przedmiotowe traktowanie uczniów.
c.) błędy popełniane przez twórczych nauczycieli:
- przymus improwizacji
- Błąd przyspieszania doświadczeń
- pozorne tolerowanie dowolności
- wszczepianie poczucia winy
RODZAJE KOMPETENCJI:
1.) specjalistyczne: wiedza i umiejętności w zakresie nauczanego przedmiotu
2.) dydaktyczne- umiejętność: rozplanowania zajęć, logicznego konstruowania lekcji, precyzowania i operacjonalizowania celów, zachęcania uczniów do aktywności, orientacja w potrzebach i trudnościach uczniów, korzystania z metod nauczania dostosowanych do tematu i stylów uczenia się uczniów, pomaga w przezwyciężaniu trudności
3.) psychologiczne:
- pozytywne nastawienie do ludzi
- umiejętność motywowania uczniów do nauki
- umiejętność integrowania uczniów w zespół
-umiejętność porozumiewania się zinnymi
- elastyczność w dostosowaniu stylu kierowania do potrzeb uczniów
20 Typów Postwa nauczycielskich pojawiającycj się w szkole
NAUCZYCIEL FILOZOF
nauczyciel pesymista inkwizytor generalizator encyklopedysta esteta niewierzący w cuda wielbiciel krzywej Gaussa nauczyciel wrażliwiec nauczyciel halmet perfekcjonista katastrofista wierzący w cuda
-